Cách để Thoát khỏi Bệnh trĩ

Bệnh trĩ mà dân gian thường gọi là "lòi dom" có thể xảy ra do mang thai, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, rặn quá mức trong khi đi vệ sinh hoặc do các đợt táo bón lặp đi lặp lại.^{[1]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Bệnh trĩ về cơ bản là tình trạng giãn tĩnh mạch trong trực tràng hoặc hậu môn do áp lực ép lên bộ phận này. Các búi trĩ thường sưng to, chảy máu và ngứa, gây khó chịu và khiến bạn khó xoay xở. Nói chung, trĩ không phải là bệnh nghiêm trọng, nhưng những người đang sử dụng thuốc chống đông máu và bệnh nhân xơ gan có thể bị chảy máu nhiều và kéo dài.^{[2]XNguồn nghiên cứu} May mắn là có nhiều phương pháp để chữa trị và ngăn ngừa bệnh trĩ tái phát.

Phương pháp 1

Phương pháp 1 của 3:

Điều trị bệnh trĩ tại nhà

Tải về bản PDF

1
Tắm ngồi. Tắm ngồi là liệu pháp ngâm vùng hông và mông trong nước ấm. Nhiệt ẩm của liệu pháp tắm ngồi giúp làm dịu búi trĩ và giảm nhẹ phần nào cảm giác đau/ngứa.^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Bạn có thể dùng bồn tắm nông hoặc một thiết bị đặc biệt gắn vào bồn cầu.^{[4]XNguồn tin đáng tin cậyHarvard Medical SchoolĐi tới nguồn}
- Ngâm vùng hậu môn trong nước ấm 10-15 phút, 2-3 lần mỗi ngày để làm dịu búi trĩ một cách nhanh chóng và hiệu quả.^{[5]XNguồn tin đáng tin cậyHarvard Medical SchoolĐi tới nguồn}
2
Dùng khăn giấy ướt. Khi bạn đang bị trĩ, các tĩnh mạch vốn đã sưng viêm có thể bị trầy xước hoặc rách nếu bạn dùng giấy vệ sinh khô. Thay vì dùng giấy vệ sinh, bạn nên dùng khăn giấy ướt không mùi dành cho em bé hoặc loại khăn giấy ướt có thể tiêu được trong bồn cầu.^{[6]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Nhớ dùng khăn giấy ướt không mùi và không chứa cồn để tránh kích ứng búi trĩ.^{[7]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
3
Dùng thuốc bôi tại chỗ. Một số thuốc bôi ngoài da không kê toa có công dụng điều trị trĩ bao gồm kem, thuốc mỡ, khăn lau trị trĩ và thuốc nhét hậu môn.^{[8]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Phần lớn thuốc bôi ngoài da có chứa chiết xuất cây phỉ hoặc hydrocortisone, có tác dụng giảm đau và ngứa do trĩ.^{[9]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Một số thuốc bôi ngoài da khác có chứa steroid, chất gây tê, chất làm se và chất sát khuẩn.^{[10]XNguồn tin đáng tin cậyAmerican Academy of Family PhysiciansĐi tới nguồn}
- Không sử dụng thuốc bôi ngoài da không kê toa lâu hơn một tuần, trừ khi có chỉ định của bác sĩ.^{[11]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
4
Uống thuốc giảm đau không kê toa. Nhiều người mắc bệnh trĩ thường bị đau, nhất là khi đi vệ sinh. Nếu bị đau do trĩ, bạn có thể thử uống thuốc giảm đau không kê toa như acetaminophen kết hợp với thuốc bôi tại chỗ.^{[12]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Tránh dùng thuốc kháng viêm không steroid (ibuprofen) và aspirin nếu búi trĩ bị chảy máu hoặc xuất huyết tiêu hoá, vì các thuốc này có thể cản trở chức năng đông máu. Ngoài ra, bạn cũng đừng cho trẻ em và trẻ vị thành niên uống aspirin. Aspirin có liên quan đến một chứng bệnh hiếm gặp nhưng nguy hiểm gọi là hội chứng Reye. Đây là hội chứng gây sưng phù ở gan và não, có thể dẫn đến tử vong.^{[13]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
5
Chườm lạnh. Bệnh trĩ do các tĩnh mạch sưng viêm gây ra, do đó liệu pháp chườm túi đá hoặc gạc lạnh có thể giúp giảm viêm nhờ tác dụng làm chậm lưu thông máu tới búi trĩ.^{[14]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Bạn hãy bọc túi đá hoặc gạc lạnh trong túi nhựa và chườm lên hậu môn để nhanh chóng làm dịu cơn đau.^{[15]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Không chườm túi đá hoặc gạc lạnh lâu hơn 20 phút mỗi đợt. Ngừng ít nhất 10 phút trước khi tiếp tục chườm nếu cần thiết.^{[16]XNguồn tin đáng tin cậyUniversity of Rochester Medical CenterĐi tới nguồn}
Một trong các biện pháp điều trị trĩ tốt nhất mà bạn có thể làm là giữ sạch vùng hậu môn. Tắm hàng ngày và rửa sạch da bên trong và xung quanh hậu môn bằng dòng nước ấm nhẹ nhàng. Bạn có thể dùng xà phòng hoặc không, nhưng xà phòng có thể kích ứng búi trĩ.^{[17]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
Quảng cáo

Phương pháp 2

Phương pháp 2 của 3:

Ngăn ngừa trĩ tái phát

Tải về bản PDF

1
Tránh rặn khi đi tiêu. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến bệnh trĩ là rặn quá mức khi đi vệ sinh. Điều này có thể do táo bón hoặc do chứng tiêu chảy mãn tính liên quan đến các bệnh rối loạn tiêu hoá, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích và bệnh Crohn.^{[18]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Nguyên nhân cũng có thể chỉ đơn giản là do người ta ngồi quá lâu trên bồn cầu vì bị phân tâm bởi các yếu tố bên ngoài như đọc sách hoặc chơi game trên điện thoại.^{[19]XNguồn tin đáng tin cậyCleveland ClinicĐi tới nguồn}
- Không ngồi quá lâu trên bồn cầu.^{[20]XNguồn tin đáng tin cậyCleveland ClinicĐi tới nguồn}
- Thử kê cao chân lên một chút khi ngồi trên bồn cầu. Tư thế này sẽ giúp bạn ít phải rặn hơn.^{[21]XNguồn tin đáng tin cậyHarvard Medical SchoolĐi tới nguồn}
- Táo bón là một tác dụng phụ của nhiều loại thuốc kê toa và không kê toa, do đó bạn cần trao đổi với bác sĩ về các loại thuốc mà bạn đang uống và hỏi xem liệu có thể đổi sang thứ thuốc khác ít gây táo bón hơn không.
Nếu bạn dễ bị trĩ, điều quan trọng là cần phải đi vệ sinh ngay khi cảm thấy buồn đi. Nhịn đi vệ sinh hoặc chờ lúc “thuận tiện hơn” có thể gây táo bón và đau khi đi tiêu, có thể dẫn đến bệnh trĩ hoặc khiến bệnh trĩ sẵn có nặng thêm.^{[22]XNguồn tin đáng tin cậyHarvard Medical SchoolĐi tới nguồn}
3
Điều chỉnh chế độ ăn. Việc điều chỉnh chế độ ăn có thể giúp ngăn ngừa trĩ tái phát nếu bạn thường bị trĩ. Ăn uống hợp lý và tránh các thức ăn/đồ uống có hại là một biện pháp giúp điều hoà đại tiện và giảm nguy cơ táo bón.
- Bổ sung chất xơ vào chế độ ăn. Các nguồn cung cấp nhiều chất xơ bao gồm hoa quả, rau củ, mì và bánh mì làm từ lúa mì nguyên hạt, gạo nguyên cám, các loại hạt, quả hạch và yến mạch.^{[23]XNguồn tin đáng tin cậyNational Health Service (UK)Đi tới nguồn}
- Thử dùng thực phẩm bổ sung chất xơ. Các nguồn thực phẩm bổ sung chất xơ bao gồm chiết xuất vỏ hạt mã đề, lúa mì dextrin và methylcellulose. Bạn có thể nạp được 20g-30g chất xơ mỗi ngày khi uống các thực phẩm bổ sung này hàng ngày.^{[24]XNguồn tin đáng tin cậyHarvard Medical SchoolĐi tới nguồn}
- Cung cấp nước cho cơ thể. Việc uống đủ nước mỗi ngày có thể giúp bạn đi tiêu đều đặn và bớt táo bón.^{[25]XNguồn tin đáng tin cậyNational Health Service (UK)Đi tới nguồn} Hãy cố gắng uống 6-8 cốc nước mỗi ngày.
- Tránh caffeine và rượu, vì những thứ này có thể ảnh hưởng đến việc đại tiện.^{[26]XNguồn tin đáng tin cậyNational Health Service (UK)Đi tới nguồn}
- Thử dùng thuốc làm mềm phân. Bạn có thể tự pha chế thuốc làm mềm phân đơn giản bằng cách trộn 1 thìa canh (15 ml) dầu khoáng với thức ăn mềm như sốt táo hoặc sữa chua. Mỗi ngày bạn nên ăn hỗn hợp này cùng với một bữa ăn, nhưng đừng sử dụng trong thời gian dài.^{[27]XNguồn tin đáng tin cậyHarvard Medical SchoolĐi tới nguồn}
Tình trạng thừa cân có thể là yếu tố chính gây bệnh trĩ, nguyên nhân là do trọng lượng nặng tạo thêm áp lực lên tĩnh mạch. Bản thân sự vận động cũng đã giúp giảm nguy cơ táo bón.
5
Thử dùng liệu pháp thay thế. Mặc dù các phương pháp điều trị y tế thường hiệu quả nhất, nhưng một số thảo dược hoặc vitamin cũng có thể giúp bệnh thuyên giảm. Tuy nhiên, bạn đừng sử dụng bất cứ loại thực phẩm chức năng hoặc liệu pháp thay thế nào mà chưa hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ – các sản phẩm này có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bạn đang uống nếu có. Các liệu pháp thay thế phổ biến gồm có:
- Lô hội
- Vitamin E^{[28]XNguồn nghiên cứu}
- Dương kỳ thảo (Yarrow)^{[29]XNguồn nghiên cứu}
- Thanh mai (Bayberry)^{[30]XNguồn nghiên cứu}
- Mao lương hoa vàng (Goldenseal)^{[31]XNguồn nghiên cứu}
- Một dược (Myrrh)^{[32]XNguồn nghiên cứu}
- Sồi trắng (White oak)^{[33]XNguồn nghiên cứu}
Quảng cáo

Phương pháp 3

Phương pháp 3 của 3:

Tìm sự trợ giúp y tế

Tải về bản PDF

1
Biết khi nào cần đến gặp bác sĩ. Bệnh trĩ thường dễ chữa trị và nói chung không nguy hiểm, nhưng một số người có thể gặp các biến chứng. Nếu bạn thấy xuất hiện các biến chứng liên quan đến trĩ hoặc nếu bệnh trĩ không thuyên giảm sau một tuần điều trị bằng thuốc không kê toa, hãy nhanh chóng đi khám bệnh.^{[34]XNguồn tin đáng tin cậyNational Health Service (UK)Đi tới nguồn}
- Máu trong phân có thể là biểu hiện của bệnh trĩ, nhưng đó cũng có thể là triệu chứng của một bệnh lý nghiêm trọng hơn. Nếu bạn thấy có máu trong phân, hãy gọi cho bác sĩ hẹn ngày đến khám càng sớm càng tốt.
- Tình trạng mất máu mãn tính và kéo dài do trĩ có thể dẫn tới thiếu máu ở một số người. Thiếu máu là hậu quả của sự sụt giảm số lượng hồng cầu, làm hạn chế khả năng vận chuyển ô xy đến các tế bào. Các triệu chứng thiếu máu bao gồm yếu sức và mệt mỏi kinh niên.^{[35]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Nếu dòng máu lưu thông đến búi trĩ đột ngột bị cắt đứt, tình trạng trĩ nghẹt sẽ xảy ra. Trĩ nghẹt khiến người bệnh đau dữ dội và có thể dẫn đến hoại tử (các mô bị chết) và hoại thư.^{[36]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
2
Thử áp dụng các phương pháp điều trị không cần phẫu thuật. Bác sĩ có thể đưa ra một số phương án điều trị không cần phẫu thuật. Các phương án này nói chung là an toàn và hiệu quả, xâm lấn ở mức tối thiểu và thường được điều trị ngoại trú.^{[37]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Thắt trĩ bằng vòng cao su —thủ thuật xâm lấn tối thiểu này sử dụng các vòng cao su nhỏ để ngăn chặn máu lưu thông đến búi trĩ. Bác sĩ sẽ thắt các vòng cao su quanh cuống búi trĩ. Trong vòng một tuần, búi trĩ sẽ teo lại và rụng.^{[38]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Tiêm xơ — đây là thủ thuật tiêm hoá chất vào các mô bị viêm, giúp búi trĩ teo nhỏ, giảm đau và viêm. Phương pháp này tương đối ít đau nhưng có thể không hiệu quả như phương pháp thắt trĩ bằng vòng cao su.^{[39]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Quang đông — kỹ thuật này sử dụng tia laser, tia hồng ngoại hoặc nhiệt (lưỡng cực) để làm teo và đông cứng các búi trĩ bị viêm. Phương pháp này ít gây tác dụng phụ nhưng tỷ lệ tái phát cao hơn so với phương pháp thắt trĩ bằng vòng cao su.^{[40]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
3
Điều trị bằng phẫu thuật. Trong một số trường hợp, các phương pháp điều trị không cần phẫu thuật không đem lại hiệu quả. Nếu các phương pháp khác không thành công hoặc các búi trĩ to bất thường, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ búi trĩ.^{[41]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Có một vài phương pháp phẫu thuật khác nhau, có thể điều trị ngoại trú hoặc nội trú, tùy vào phương pháp phẫu thuật và độ nghiêm trọng của bệnh. Phẫu thuật có rủi ro chảy máu kéo dài, nhiễm trùng và rò rỉ phân, nhưng các tác động tiêu cực lâu dài rất hiếm xảy ra.^{[42]XNguồn nghiên cứu}
- Phẫu thuật cắt trĩ — đây là thủ thuật cắt bỏ búi trĩ và mô xung quanh búi trĩ. Phẫu thuật cắt trĩ là biện pháp hiệu quả nhất để xử lý các trường hợp không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.^{[43]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Cắt trĩ bằng kẹp — đây là phẫu thuật dùng kẹp để cắt đứt dòng máu dẫn đến búi trĩ. Phương pháp này được xem là ít đau hơn phẫu thuật cắt trĩ thông thường nhưng dễ tái phát và có thể dẫn đến sa trực tràng.^{[44]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
Quảng cáo

Lời khuyên

Tránh quan hệ tình dục qua hậu môn nếu bạn đang bị trĩ. Không chỉ kích ứng búi trĩ, hành vi này còn có thể làm chảy máu búi trĩ và dễ lây lan các bệnh lây truyền qua đường máu.
Bệnh trĩ xảy ra khá phổ biến trong thời gian mang thai và sau khi sinh. Bạn nên tránh dùng thuốc mà không hỏi bác sĩ về các tác dụng phụ của thuốc đối với phụ nữ mang thai.
Các thuốc giảm đau nhóm opioid như hydrocodone [vicodin], codeine, oxycodone [oxycontin], v.v… có thể gây táo bón và dẫn đến trĩ. Bạn nên uống thuốc làm mềm phân hoặc thuốc nhuận tràng như Miralax khi uống thuốc giảm đau nhóm opioid.

Cảnh báo

Hãy đi khám bệnh nếu bạn thấy có máu trong phân. Hiện tượng này có thể là do trĩ, nhưng phân có máu cũng là một triệu chứng của một bệnh lý nghiêm trọng hơn nhiều, chẳng hạn như ung thư ruột kết.
Một số người mẫn cảm với chất làm se và giảm đau có trong kem bôi trị trĩ. Bạn cần cẩn thận khi dùng các sản phẩm này.
Nếu các búi trĩ đau tới mức không đi tiêu được, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Bạn sẽ cần được điều trị bằng thuốc bôi kê toa hoặc chích búi trĩ nếu có huyết khối (hình thành cục máu dông).
Nhớ trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn có chứng dị ứng, đang có bệnh hoặc đang uống thuốc hay sử dụng thảo dược. Tất cả các tác nhân trên đều có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị.