Een brood bakken op het fornuis

Brood bakken op het fornuis is een goed alternatief voor de oven. Bakken op het fornuis kan een energiebesparing opleveren, maar ook een handig alternatief zijn als er geen oven beschikbaar is. Deze methode kan thuis, op de camping of op een boot worden gebruikt, om snel een vers brood op tafel te hebben.

Deel 1

Deel 1 van 5:

Een gietijzeren braadpan gebruiken

Pdf downloaden

1
Begin met een grote pan. Hoe zwaarder het materiaal, hoe beter. Je kookt droog, dus gietijzer is het best. Als je ervoor kiest om iets lichters te gebruiken, zoals aluminium, overweeg dan om deze pan alleen te gebruiken voor het bakken op de kookplaat, aangezien de bodem waarschijnlijk een beetje zal verbranden.^[1]XBron
- De meeste gietijzeren braadpannen hebben een inhoud van 5-7 liter en zijn groot genoeg om een brood in te bakken.
2
Maak een thermische ballast. Plaats iets op de bodem en het midden van de pan. Dit wordt de basis waar je broodvorm op zal rusten, zodat de lucht eromheen kan stromen. Het zorgt er ook voor dat de pan niet direct met de ergste hitte in contact kan komen, om het aanbranden van de onderkant van het brood zoveel mogelijk te beperken.^[2]XBron
- Probeer het met wat gebroken stukken dikke tegel. Vlakke of kleine ronde stenen kunnen ook goed werken.
- Een andere optie is het opnieuw gebruiken van een leeg visblikje. Zorg ervoor dat het papier verwijderd is en plaats het op de bodem van de pan.
3
Zoek een broodvorm die in de gietijzeren braadpan past. Je kunt een kom van Pyrex of een gelijkwaardige (geen gewone glazen) kom gebruiken die bestand is tegen de hitte. Andere opties zijn een metalen of keramische broodvorm. Plaats de vorm in de gietijzeren braadpan bovenop de stenen. Als je een rechthoekige broodvorm gebruikt, zorg er dan voor dat de lange zijden in je pot passen. De vorm mag niet hoger boven de rand van de gietijzeren braadpan uit komen.^[3]XBron
- De broodvorm mag niet te strak passen. Je hebt ruimte nodig om de lucht er helemaal omheen te laten stromen.
4
Plaats een deksel op je gietijzeren braadpan. Dit deksel moet voldoende ruimte bieden om de broodvorm te laten passen en tegelijkertijd ruimte over laten om het brood over de bovenkant van de pan te laten rijzen. Test het deksel met een broodvorm in de grotere pan.^[4]XBron
- Als je het moeilijk vindt om een deksel te vinden dat past, probeer dan een andere pan te gebruiken die groot genoeg is om de bovenkant van de pan te bedekken.
Het is belangrijk om er alles aan te doen om zoveel mogelijk warmte in de gietijzeren braadpan te houden. Aangezien de warmte stijgt, is het handig om het deksel of de pan af te dekken met een tweede deksel, om de warmte terug naar in de pan te dwingen. Als het deksel een stoomgat heeft, probeer dan een roestvrijstalen bout, sluitring en moer te vinden die erin passen.^[5]XBron
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 5:

Het deeg voorbereiden

Pdf downloaden

1
Verzamel de ingrediënten. Voor een basisbrood heb je 375 gram meel, een theelepel actieve droge gist, twee theelepels zout en 400 ml warm water nodig. Dit zijn de basisingrediënten, maar je kunt kruiden toevoegen naar smaak. Enkele geschikte kruiden zijn bijvoorbeeld rozemarijn of tijm.^[6]XBron
- Voor kleinere broodvormen kun je dit recept eventueel halveren.
Meng de droge ingrediënten met elkaar voordat je ze in het warme water roert. Draai het deeg om tot alles volledig gemengd is. Het deeg moet licht plakkerig zijn.
Bedek de kom met plastic folie en laat het 18-24 uur op het aanrecht staan. De gist laat het deeg in deze tijd rijzen. Het kan ook zichtbare luchtbellen op het oppervlak van het deeg maken.
Haal het uit de kom en leg het op een bebloemde ondergrond. Vouw de bal deeg in tweeën en plooi de randen eronder. Wikkel dit deeg in een bebloemde keukenhanddoek en laat het nog twee uur rijzen totdat je je vinger er ongeveer een centimeter in kunt steken en het deeg terugveert.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 5:

Het brood op het fornuis bakken

Pdf downloaden

Zet de gietijzeren braadpan op de grootste brander. Plaats de thermische ballast op de bodem van de pan en bedek deze met beide deksels. Zet de brander op hoog vuur. Laat de warmte zich vijf minuten in de pan ontwikkelen. Na vijf minuten verlaag je de temperatuur tot net boven gemiddeld.^[7]XBron
2
Doe het deeg in de bebloemde broodvorm. Zorg dat alle delen van de binnenkant van de vorm met bloem zijn bedekt. Het is handig om olie of reuzel aan de binnenkant te wrijven zodat de bloem eraan blijft kleven, waarna je wat bloem erin doet en de vorm schudt tot die aan de binnenkant volledig bedekt is. Het deeg moet goed in de pan passen. Het deeg zal nog verder rijzen tijdens het bakken, dus mag het niet boven de rand van de vorm uitkomen.
- Een andere optie om de vorm te bedekken is met havermout. Giet de olie over de bodem en zijkanten van de vorm en strooi vervolgens fijngemalen havermout erin. Draai de vorm rond en schud hem tot alle kanten bedekt zijn met havermout.
Verwijder met behulp van een ovenwant de deksels van de pan en leg die opzij op een hittebestendige ondergrond. Plaats de broodvorm voorzichtig in het midden van de pan en vermijd de hete kanten. Zorg ervoor dat er aan alle kanten van de vorm voldoende ruimte is voor warmte om hem te omringen.^[8]XBron
Plaats beide deksels met behulp van ovenwanten terug op de pan. Bak het brood ongeveer 30 minuten. Controleer na 20 minuten of het brood een korstje lijkt te krijgen. De bovenkant van het brood zal niet bruin worden, maar het mag niet langer zacht en deegachtig zijn als het eenmaal gebakken is.^[9]XBron
5
Plaats het brood op een koelrek. Haal de deksels en de vorm uit de pan met behulp van ovenwanten. Schud het brood voorzichtig uit de pan. Het zou er gemakkelijk uit moeten vallen omdat je de vorm hebt bebloemd. De bodem van het brood zal beduidend donkerder zijn dan de bovenkant.
- Als je geen koelrek hebt, kun je het brood afkoelen op een ander hittebestendig oppervlak zoals een bord.
Advertentie

Deel 4

Deel 4 van 5:

Een hooikist gebruiken

Pdf downloaden

1
Start het bakproces op het fornuis. Plaats de pan op het fornuis met de broodvorm in de pan en op de thermische ballast. Doe het deksel op de pan en verhit gedurende 15 minuten op een hoge temperatuur.
- Verwacht een paar mislukte broden die nog niet gaar zijn in het midden, of juist te gaar. Als je apparatuur anders is dan op de afbeelding, dan kan de gietijzeren braadpan meer of minder warmte leveren. De baktijd moet mogelijk worden aangepast.
2
Rond het bakken af in je eigen versie van een hooikist. Het idee van bakken in een hooikist is dat er voldoende warmte is opgebouwd in de pan. Het volledig isoleren van de pan zorgt ervoor dat de warmte niet ontsnapt en dat het brood kan blijven garen.^[10]XBron
- Haal de pan van het fornuis met ovenwanten. In plaats van het brood op het fornuis af te bakken, bedek je de pan voorzichtig met isolatiemateriaal zoals dekens of sweatshirts, om een hooikist te creëren.
- Zorg ervoor dat je een duurzame natuurlijke stof zoals katoen gebruikt. Synthetisch materiaal kan smelten door de hitte van de pan.
- Als het een zonnige dag is, plaats de hooikist dan in de zon voor een beetje extra warmte.
Drie uur geeft een betere kans op succes en zal het brood alleen maar ten goede komen. Als de tijd om is, of als je gewoon te hongerig bent om te wachten, open dan voorzichtig de pan.
4
Snijd het brood aan en controleer of het in het midden goed is doorbakken. Als het te gaar is en droog of verbrand, of als het niet klaar is en nog deegachtig in het midden, noteer het dan en pas de tijd op het fornuis aan, voor de volgende keer dat je probeert nog een brood te bakken op deze manier. Als het perfect is geworden, zoals hier op de foto, geniet dan van de beloning.
- Je hebt tot 80% van de brandstof bespaard die nodig is om hetzelfde brood in de oven te bakken.
Advertentie

Deel 5

Deel 5 van 5:

Een platbrood bakken in een koekenpan

Pdf downloaden

Roer 2 1/4 theelepels instant gist en twee theelepels suiker door 180 ml warm water. Laat dit vijf minuten staan, terwijl je 250 gram bloem en een theelepel zout in een grote mengkom giet. Giet de andere ingrediënten en een eetlepel olijfolie in de mengkom en meng grondig tot er geen droge plekken meer zijn en het deeg kleverig is.^[11]XBron
Verplaats het deeg van de kom naar een plat, bloemig oppervlak en kneed het 10 minuten lang. Smeer de kom in met olie zodat het deeg niet blijft plakken en doe het deeg terug in de kom. Bedek de kom en laat het deeg 30 minuten rusten.^[12]XBron
Breek het deeg in zes stukken. Rol elk stuk tot een bal in de palm van je hand en leg het vervolgens op een bebloemde ondergrond. Rol het deeg met behulp van een deegroller tot een cirkel. Deze moet ongeveer 20 cm in doorsnee zijn.^[13]XBron
Verhit een koekenpan op het fornuis. Zet het vuur halverwege en laat de koekenpan opwarmen. Een gietijzeren koekenpan werkt het beste om de warmte gelijkmatig af te geven. Als je geen gietijzeren koekenpan hebt, kun je elke pan gebruiken. Bestrijk de bodem van de pan met olie of boter.^[14]XBron
5
Bak het platbrood. Leg een schijf van het deeg in de pan en bak hem 30 seconden. Gebruik een spatel om het brood om te draaien. Kook de andere kant 1,5 minuut, draai dan nog eens om en kook de eerste kant nog 1,5 minuut. Leg het gebakken platte brood opzij in een keukenhanddoek terwijl je dit proces herhaalt met de andere vijf deegcirkels.^[15]XBron
- Het brood hoort omhoog te komen tijdens het bakken.
- Elke kant hoort kleine bruine vlekken te hebben na het bakken.
Advertentie

Tips

Dit kan werken op elke warmtebron waaronder een kampvuur, en deze opstelling is veel lichter om mee te dragen dan een gietijzeren pan. Zoek stenen als ballast op de camping.

Advertentie

Waarschuwingen

Als je glas gebruikt, zorg er dan absoluut voor dat het Pyrex of een gelijksoortig hittebestendig glas is, en wees je ervan bewust dat zelfs Pyrex heftig kan exploderen als het rechtstreeks op de kookplaat wordt gebruikt.
Als je de pan van het fornuis haalt nadat de kooktijd is verstreken, denk er dan aan dat de pan 150 graden Celsius of meer kan zijn. Erg heet dus! Gebruik leren handschoenen, pannenlappen of het equivalent daarvan, en test eerst door de pan vast te pakken zonder hem op te tillen.
Sommige stenen kunnen water bevatten als ze scheuren vertonen of poreus zijn, waardoor ze in de pan uit elkaar kunnen barsten en de binnenste schaal of het glazen deksel kunnen breken, met mogelijke verwondingen tot gevolg. Kies hele, harde en droge stenen of dicht stollingsgesteente.

Advertentie

Benodigdheden

Geëmailleerde gietijzeren pan of iets met vergelijkbare thermische eigenschappen (isolerend, houdt warmte vast), met een goed passend deksel.
Iets om te gebruiken als thermische ballast: gebroken tegels, stenen, misschien zelfs grind of zand.
Pyrex kom of broodvorm die in de pan past zonder de zijkanten aan te raken. Een keramische schaal kan ook werken, of gebruik een standaard metalen broodvorm.
Je favoriete broodrecept.
Isolatiematerialen voor de hooikist na het koken: kleding (niet synthetisch), een koffer of reistas (maar zonder plastic).