Cách để Vượt qua khủng hoảng tâm lý

Một cuộc khủng hoảng tâm lý có thể xảy ra ở bất kì độ tuổi nào và trong bất kì hoàn cảnh nào, thường là khi một người bị tách khỏi cộng đồng hoặc những người thân yêu của họ. Tình trạng này thường rất đáng sợ, dù hoàn cảnh khi đó là gì. Nhận thức của chúng ta về bản thân là điều rất quan trọng để sống hạnh phúc, và khi điều đó bị cản trở, mọi chuyện có thể sẽ rất khủng khiếp. Nắm được cách giành lại niềm tin vào bản thân sẽ giúp bạn vượt qua sự khủng hoảng tâm lý và tìm thấy hạnh phúc.

Phần 1

Phần 1 của 4:

Tìm hiểu bản thân

Tải về bản PDF

1
Khám phá cá tính. Sự bùng nổ cá tính thường xảy ra trong giai đoạn dậy thì. Rất nhiều thanh thiếu niên trong giai đoạn này đã thử nghiệm nhiều cá tính và các giá trị khác với những gì bố mẹ dạy hồi nhỏ. Đây là một phần quan trọng trong quá trình trưởng thành, và nếu không có sự bùng nổ này, một người trưởng thành sẽ có nguy cơ bị thiếu bản sắc riêng được lựa chọn kĩ càng.^{[1]XNguồn nghiên cứu} Nếu bạn chưa từng bùng nổ cá tính bao giờ, hãy thực hiện điều đó ngay. Đây sẽ là một bước quan trọng để giải quyết cuộc khủng hoảng tâm lý.
- Hãy nghĩ về những phẩm chất và tính cách tạo nên con người bạn bây giờ.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
- Xem xét những giá trị của bạn. Điều gì là quan trọng nhất với bạn? Bạn sống theo nguyên tắc nào? Chúng được hình thành như thế nào, và ai là người đã ảnh hưởng tới việc tiếp nhận những giá trị đó ở bạn?^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Đánh giá xem liệu những phẩm chất và giá trị đó có thay đổi trong từng giai đoạn sống không, hay vẫn gần như không đổi? Dù chúng có thay đổi hay không, hãy xem xét vì sao lại như vậy.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
2
Xác định điều níu giữ bạn. Đôi khi, mọi người cảm thấy mình bị trôi dạt. Khi cảm thấy như vậy, hãy xác định xem điều gì đang níu giữ bạn ở lại với cuộc sống thường nhật.^{[5]XNguồn nghiên cứu} Đối với nhiều người, điều níu chân họ chính là mối quan hệ với những người khác. Bạn bè, họ hàng, đồng nghiệp và người yêu tạo nên một mạng lưới những mối quan hệ mà chúng ta đã lựa chọn để ở bên họ.
- Hãy nghĩ về các mối quan hệ có ý nghĩa nhất với bạn. Những mối quan hệ đó đã ảnh hưởng tới bạn thế nào? Chúng khiến bạn tốt lên hay xấu đi?^{[6]XNguồn nghiên cứu}
- Giờ hãy nghĩ về lí do khiến những mối quan hệ đó quan trọng với bạn. Tại sao bạn lại ở bên những người đó?^{[7]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu mối quan hệ cũng không phải là thứ níu giữ bạn, hãy nghĩ xem vì sao. Bạn có phải là người không cần tới sự thân mật với người khác không? Đó là điều bạn thích ở chính mình hay bạn muốn thay đổi điều đó?
- Tự hỏi xem liệu bạn có được như thế này nếu không có những mối quan hệ đó không.
3
Xem xét sở thích. Ngoài mối quan hệ, sở thích là điều níu giữ người ta ở lại với thực tại. Dù bạn có nhận ra hay không, mối quan hệ và sở thích thường chiếm hết thời gian rảnh ngoài học tập và công việc. Bạn có thể chọn sở thích dựa vào cá tính và bản sắc của riêng bạn, nhưng cũng có thể nhận thức của bạn về bản thân lại được hình thành nhờ sở thích đó. Dù thế nào, chúng cũng có vai trò quan trọng trong việc xác định bạn thật sự là ai.^{[8]XNguồn nghiên cứu}
- Nghĩ về cách bạn sử dụng thời gian rảnh rỗi. Bạn dành nhiều thời gian và năng lượng nhất cho sở thích nào?
- Giờ hãy xem xét vì sao những sở thích đó lại quan trọng với bạn? Bạn vẫn luôn có những sở thích đó chứ? Chúng đã tạo ra cá tính của bạn từ hồi bạn còn trẻ, hay là chúng chỉ vừa mới hình thành? Lí do ban đầu mà bạn có những sở thích đó là gì?
- Thành thật tự hỏi bản thân xem liệu bạn có được như bây giờ nếu không có những sở thích đó không?
4
Hình dung ra chính mình ở trạng thái tốt nhất trong tương lai. Một cách để cảm thấy yên tâm về bản thân và tự tin hơn vào hình mẫu mà bạn muốn trở thành là tập cách để hình dung ra bản thân mình trong tương lai. Bài tập này sẽ đòi hỏi bạn phải xem xét bản thân trong hiện tại, sau đó hình dung và viết về phiên bản tốt nhất của mình trong tương lai - phiên bản mà bạn thực sự có khả năng trở thành.^{[9]XNguồn nghiên cứu}
- Dành ra 20 phút để thực hành bài tập hình dung này.^{[10]XNguồn nghiên cứu}
- Tưởng tượng cuộc sống của bạn trong tương lai gần, bạn cũng nên tập trung vào những khía cạnh cụ thể trong cuộc sống.^{[11]XNguồn nghiên cứu}
- Viết lại các chi tiết mà bạn tưởng tượng ra.^{[12]XNguồn nghiên cứu}
- Nghĩ về cách để biến sự tưởng tượng về bản thân trở thành sự thật. Hãy nhớ về tương lai mà bạn đã tưởng tượng ra mỗi khi cảm thấy bế tắc hoặc lạc lối, và dùng nó để tập trung bản thân.^{[13]XNguồn nghiên cứu}
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 4:

Hồi phục sau mất mát hoặc thay đổi

Tải về bản PDF

1
Đánh giá lại cuộc sống. Sự mất mát hoặc thay đổi có thể rất khắc nghiệt, nhưng chúng cũng mang tới cơ hội mới để đánh giá lại bản thân và những gì ta đang làm. Có khả năng mục tiêu và ước mơ của bạn đã khác so với 5 hoặc 10 năm trước, và có thể bạn không nhận ra điều đó do thói quen và hoàn cảnh.^{[14]XNguồn nghiên cứu}
- Bất kì khi nào bạn phải trải qua sự mất mát hoặc thay đổi đột ngột, hãy coi đó như một cơ hội để đánh giá lại cuộc sống. Nhiều người coi sự ra đi của một người thân là sự thức tỉnh để làm mọi thứ khác đi, hoặc ngừng trì hoãn mục tiêu lâu dài. Mất việc cũng là sự thức tỉnh đem lại nhiều hạnh phúc và hài lòng hơn.^{[15]XNguồn nghiên cứu}
- Tự hỏi bản thân liệu mục tiêu hiện tại và các giá trị cá nhân có còn như trước không. Nếu không, hãy tìm cách để đưa mục tiêu và giá trị mới vào cuộc sống.^{[16]XNguồn nghiên cứu}
2
Cởi mở đón nhận sự thay đổi. Nhiều người rất sợ thay đổi, nhất là những sự thay đổi lớn gây ảnh hưởng tới cuộc sống. Nhưng thay đổi không phải lúc nào cũng xấu - thực tế, việc hoàn cảnh thay đổi là chuyện bình thường và lành mạnh. Nhiều chuyên gia khuyên rằng những người đang trải qua sự thay đổi nên tập thích nghi và điều chỉnh bản sắc của mình thay vì chống lại sự thay đổi tất yếu.^{[17]XNguồn nghiên cứu}
- Tự hỏi bản thân xem liệu trong 10 hoặc 20 năm nữa, bạn có hối tiếc vì đã không đón lấy cơ hội để thử làm một điều mới hoặc hành động khác đi không.^{[18]XNguồn nghiên cứu}
- Cho phép bản thân trải qua quá trình tự khám phá. Xác định điều mà bạn mong muốn nhất trong đời, và tìm cách đạt được mục tiêu đó với con người của mình hiện tại.^{[19]XNguồn nghiên cứu}
- Khi mường tượng ra chính mình trong tương lai, đừng quên rằng người đó vẫn là bạn. Đừng mong đợi mình sẽ trở thành người khác. Thay vào đó, hãy nghĩ rằng: kinh nghiệm sẽ khiến bạn trở nên khôn ngoan hơn hiện tại mà vẫn không làm bạn phải xa rời bản chất của mình.^{[20]XNguồn nghiên cứu}
3
Khám phá lựa chọn của bạn. Một số người từng nằm trong diện bị cắt giảm nhân sự hoặc sa thải có thể sẽ trải qua khủng hoảng tâm lý, không biết phải làm gì hoặc bắt đầu lại từ đâu. Vài chuyên gia khuyên rằng điều tốt nhất bạn có thể làm sau khi bị mất công việc yêu thích là khám phá những lựa chọn khác, tìm cách để làm công việc tương tự trong một bối cảnh khác.^{[21]XNguồn nghiên cứu}
- Cân nhắc làm việc tự do (freelance) trong ngành nghề của bạn. Có thể đây không phải là một vị trí lí tưởng nhưng nó sẽ cho phép bạn tiếp tục làm việc trong ngành nghề yêu thích, và việc đó có thể giúp bạn có cái nhìn mới về mục tiêu.^{[22]XNguồn nghiên cứu}
- Thử kết nối với người khác. Một số công việc chỉ được quảng cáo trong nội bộ công ty. Chính vì thế, việc bạn kết nối với những người cùng ngành nghề có thể đem lại cho bạn một lợi thế lớn. Nó sẽ mở ra cánh cửa đến với cơ hội mới cho bạn, và giúp bạn cảm thấy mình vẫn thuộc về một cộng đồng với những người có chung chí hướng.^{[23]XNguồn nghiên cứu}
- Phát triển những thói quen mới để đạt được mục tiêu. Lặp lại những gì bạn vẫn đang làm hàng năm nay có thể sẽ không có ích gì trên con đường mới, vì thế, hãy cố gắng thay đổi những thứ cần thiết.^{[24]XNguồn nghiên cứu}
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 4:

Tìm ra cảm nhận về mục đích

Tải về bản PDF

1
Sống theo giá trị của bạn. Những giá trị mà bạn theo đuổi sẽ định nghĩa con người bạn. Chúng giúp hình thành cá tính của bạn bằng rất nhiều cách. Một trong những cách dễ nhất để tìm ra cảm nhận về mục đích là luôn cụ thể hoá những giá trị mà bạn coi trọng.^{[25]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu sự tử tế và tận tâm là một phần trong những giá trị của bạn, hãy tìm cách để thực hiện những điều tử tế và tận tâm hàng ngày,
- Nếu đó là tôn giáo, hãy thường xuyên thực hành tu tập.
- Nếu đó là cảm nhận về tính cộng đồng, hãy làm quen với hàng xóm và cố gắng tụ tập gặp gỡ nhau hàng tháng.
2
Làm những gì bạn đam mê. Nếu bạn đam mê công việc của mình, điều đó sẽ khiến bạn hạnh phúc trong cuộc sống. Nếu bạn không đam mê công việc, điều đó cũng không sao hết - bạn chỉ cần tìm ra điều bạn thích, ngoài công việc. Đam mê một điều gì đó có thể giúp bạn cảm thấy hài lòng hơn và cảm nhận tốt hơn về mục đích của mình.^{[26]XNguồn nghiên cứu}
- Hãy bắt đầu làm những gì bạn thích và khiến bạn thấy vui vẻ (miễn là điều đó an toàn và hợp pháp). Không có lí do gì để bạn không làm điều mình thích. Nhiều người đã tìm ra cách để biến đam mê thành một công việc độc lập. Bạn sẽ cần nỗ lực nhiều, nhưng trước hết, bạn phải dành thời gian để làm điều khiến mình vui vẻ.^{[27]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu hiện tại bạn không đam mê gì cả, hãy cố tìm ra một điều gì đó. Tìm trong các giá trị mà bạn coi trọng để có cảm hứng làm những việc thú vị. Hoặc bạn có thể thực hiện một sở thích mới. Học chơi nhạc cụ, tham gia các lớp hướng dẫn hoặc đi tới cửa hàng chuyên bán đồ thủ công để nhờ người bán hàng gợi ý về những món đồ đơn giản.
3
Ra ngoài. Nhiều người thấy việc dành thời gian ở ngoài trời đã đem lại cho họ cảm nhận về mục đích và sự viên mãn. Có những phương pháp trị liệu tâm lý nhờ vào thiên nhiên và các hoạt động ngoài trời, ví dụ như đi bộ đường dài và cắm trại, để giúp mọi người vượt qua vấn đề về tâm lý và cơn nghiện.^{[28]XNguồn nghiên cứu}
- Tìm đến công viên và con đường dành riêng cho việc đi bộ khám phá trên mạng. Đảm bảo rằng bạn luôn tuân thủ các biện pháp an toàn và đi cùng người khác nếu bạn chưa quen với địa điểm hoặc hoạt động này.
4
Khám phá thế giới tinh thần. Tôn giáo không dành cho tất cả mọi người, và điều đó cũng không hẳn sẽ mang lại cho bạn cảm nhận về mục đích. Tuy nhiên, vài người thấy rằng niềm tin và cộng đồng tôn giáo có thể giúp họ cảm thấy mình được kết nối với một điều gì đó bên ngoài bản thân.^{[29]XNguồn nghiên cứu} Kể cả những hoạt động dựa vào tâm linh như thiền và chánh niệm cũng đem lại những hiệu quả tích cực đối với sức khoẻ tâm lý.^{[30]XNguồn tin đáng tin cậyAmerican Psychological AssociationĐi tới nguồn}
- Thiền để tập trung hơn. Giữ một ý định trong tâm trí, ví dụ như tập trung bản thân hoặc tìm kiếm cảm nhận về bản thân/mục đích. Sau đó, tập trung vào hơi thở, bỏ qua mọi suy nghĩ xuất hiện trong đầu bạn. Thở bằng mũi và tập trung vào cảm nhận khi hít thở. Cứ ngồi thiền chừng nào bạn còn cảm thấy thoải mái, sau này, bạn có thể tăng dần thời gian ngồi thiền lên.^{[31]XNguồn nghiên cứu}
- Tìm và đọc trên mạng về các tôn giáo khác nhau trên thế giới. Mỗi đức tin đều có những giá trị và niềm tin riêng, một số trong đó có thể phù hợp với những giá trị của bạn.
- Trò chuyện với bạn bè hoặc người thân theo đạo. Họ có kiến thức và có thể giúp bạn khám phá cách tu tập và niềm tin của những tôn giáo khác nhau, nếu đó là điều bạn thích.
Quảng cáo

Phần 4

Phần 4 của 4:

Củng cố cảm nhận của bạn về bản sắc riêng

Tải về bản PDF

1
Cải thiện mối quan hệ. Bạn bè, gia đình và người yêu chính là nền tảng bền vững nhất đối với nhiều người. Có sự kết nối mạnh mẽ với gia đình hoặc bạn bè có thể giúp bạn thấy yên tâm hơn về bản sắc của mình nhờ vào cảm giác thuộc về nơi nào đó.^{[32]XNguồn nghiên cứu}
- Gọi điện hoặc gửi thư điện tử cho bạn bè và/hoặc người thân. Liên lạc với những người mà bạn thường xuyên gặp gỡ và cả những người bạn thỉnh thoảng mới gặp.
- Để bạn bè và người thân biết rằng bạn quan tâm tới họ, và nói rằng bạn muốn dành thời gian ở bên họ nhiều hơn.
- Lên kế hoạch đi uống cà phê, đi ăn, xem phim, uống nước hoặc cùng đi thám hiểm. Dành thời gian và công sức để xây dựng mối quan hệ bền vững hơn sẽ giúp bạn cảm thấy hạnh phúc và tự tin hơn.^{[33]XNguồn nghiên cứu}
Dù bạn có thấy hài lòng và trưởng thành hơn khi tìm tới tôn giáo, thể thao, triết lý, nghệ thuật, du lịch hay niềm đam mê khác, hãy luôn theo đuổi điều quan trọng với bạn. Hãy để bản thân được mài giũa và thay đổi nhờ đam mê bằng cách mở lòng. Biết rằng điều bạn thích đều xứng đáng được thực hiện, và hãy tìm cách để làm việc đó hàng ngày hoặc hàng tuần.^{[34]XNguồn nghiên cứu}
3
Nỗ lực vươn lên. Một cách tuyệt vời để cảm nhận mạnh mẽ hơn về mục đích là tìm cách đạt được nhiều lời khen ngợi và thành quả trong sự nghiệp. Dù bạn làm gì, nếu bạn làm tốt và chăm chỉ, bạn sẽ được đền bù xứng đáng. Tất nhiên là trong cuộc sống, còn nhiều điều thú vị hơn công việc, nhưng công việc sẽ làm tăng giá trị cho chúng ta, khiến chúng ta cảm thấy mình sống có mục đích.^{[35]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu bạn không thích công việc hiện tại, hãy tìm cách để thay đổi một điều gì đó. Một số công việc đòi hỏi bạn phải có bằng cấp cao hơn, một số khác lại có thể phù hợp với bằng cấp và kinh nghiệm hiện tại của bạn. Tìm cách làm việc trong ngành nghề yêu thích sẽ giúp bạn cảm nhận tốt hơn về mục đích và sự thoả mãn cá nhân.
Quảng cáo