Tải về bản PDFTải về bản PDFX
How.com.vn là một trang "wiki", nghĩa là nhiều bài viết ở đây là nội dung của nhiều tác giả cùng viết nên. Để tạo ra bài viết này, 9 người, trong đó có một số người ẩn danh, đã thực hiện chỉnh sửa và cải thiện bài viết theo thời gian.
Có 9 thông tin tham khảo được trích dẫn trong bài viết này mà bạn có thể xem tại cuối trang.
Bài viết này đã được xem 24.558 lần.
Mức lọc cầu thận (GFR) là lưu lượng máu lọc qua thận trong mỗi phút. Mức lọc cầu thận quá thấp là dấu hiệu cho thấy thận không hoạt động tốt và các độc tố sẽ tích tụ trong cơ thể. Tùy vào từng trường hợp, thông thường bạn có thể tăng mức lọc cầu thận bằng cách thay đổi chế độ ăn và lối sống; tuy nhiên, thuốc men và các phương pháp điều trị y khoa khác có thể cần thiết đối với một số người có mức lọc cầu thận đặc biệt thấp.
Các bước
Đi xét nghiệm. Bác sĩ có thể đo mức lọc cầu thận của bạn bằng cách tiến hành xét nghiệm lượng creatinine trong máu. Creatinine là loại chất thải hiện diện trong máu. Lượng creatinine có trong mẫu máu quá cao cho thấy khả năng lọc của thận là quá thấp.[1]- Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định xét nghiệm độ thanh thải creatinine, tức là đo lượng creatinine trong máu và cả nước tiểu.
Hiểu về các chỉ số. Kết quả xét nghiệm chỉ là một yếu tố để đo mức lọc cầu thận. Bác sĩ cũng sẽ cân nhắc các yếu tố khác như tuổi tác, chủng tộc, kích thước cơ thể và giới tính khi tính toán mức lọc cầu thận thực sự.- Mức lọc cầu thận là 90 ml/phút/1.73m2 hoặc cao hơn: thận của bạn được xem là khỏe mạnh.[2][3]
- Mức lọc cầu thận từ 60 đến 89 ml/phút/1.73m2: bạn đang ở giai đoạn 2 của bệnh thận mãn tính (CKD). Mức lọc cầu thận từ 30 đến 59 ml/phút/1.73m2: bạn đang ở giai đoạn 3 của bệnh thận mãn tính, và mức từ 15 đến 29 ml/phút/1.73m2 được xem là giai đoạn 4 của bệnh thận mãn tính.
- Khi mức lọc cầu thận hạ xuống dưới 15 ml/phút/1.73m2, bạn đang ở giai đoạn 5 của bệnh thận mãn tính, đồng nghĩa là bị suy thận.
Trao đổi với bác sĩ. Bác sĩ có thể cung cấp thêm thông tin chi tiết về mức lọc cầu thận và tác động của nó. Nếu chỉ số thấp hơn bình thường, bác sĩ có thể sẽ đưa ra phương pháp điều trị, nhưng các loại thuốc đặc trị sẽ khác nhau tùy từng bệnh nhân.- Bạn cần có một số thay đổi trong chế độ ăn và lối sống, bất kể đang ở trong giai đoạn nào của bệnh thận mãn tính. Trong các giai đoạn đầu, các thay đổi này có thể là đủ để cải thiện mức lọc cầu thận. Điều này lại càng đúng nếu trước đây bạn chưa có vấn đề gì về thận.
- Trong các giai đoạn muộn của bệnh thận mãn tính, bác sĩ thường sẽ kê toa thuốc giúp cải thiện chức năng thận. Việc sử dụng thuốc cần đi kèm với một số thay đổi trong nếp sống và không được xem là cách điều trị thay thế.
- Trong giai đoạn muộn của bệnh thận mãn tính, bác sĩ hầu như sẽ chỉ định lọc máu hoặc đề nghị ghép thận.
Quảng cáo
Ăn nhiều rau hơn và hạn chế ăn thịt. Mức creatinine cao và mức lọc cầu thận thấp luôn đi đôi với nhau; Vấn đề này xảy ra thường kéo theo vấn đề kia. Thực phẩm từ động vật có chứa creatine và creatinine, vì vậy có thể bạn cần hạn chế ăn protein có nguồn gốc động vật.[4]- Trái lại, các thức ăn nguồn gốc thực vật không chứa creatine hoặc creatinine. Một chế độ ăn nhiều rau củ còn có thể giúp giảm các yếu tố nguy cơ khác của bệnh thận mãn tính, bao gồm tiểu đường và cao huyết áp.
Cai thuốc lá. Hút thuốc lá làm tăng lượng độc tố trong cơ thể, và các chất độc này sẽ phải lọc qua thận. Việc bỏ thói quen có hại này sẽ giúp giảm gánh nặng lên thận và cải thiện khả năng lọc chất thải của thận.- Hơn nữa, hút thuốc còn gây ra hoặc làm trầm trọng thêm chứng cao huyết áp. Huyết áp cao có liên quan đến bệnh thận mãn tính, vì vậy việc duy trì huyết áp khỏe mạnh có thể cải thiện thêm về mức lọc cầu thận.
Áp dụng chế độ ăn ít muối. Thận bị tổn thương sẽ gặp khó khăn khi lọc natri, vì vậy chế độ ăn nhiều muối có thể làm tình trạng này nặng hơn và khiến mức lọc cầu thận kém hơn.[5]- Loại bỏ các thức ăn chứa nhiều muối trong chế độ ăn và chọn các món ít muối. Thử nêm gia vị bằng thảo mộc và các gia vị khác thay vì chỉ dựa vào muối.
- Bạn cũng nên tự nấu ăn từ các nguyên liệu tươi và hạn chế thức ăn đóng hộp. Thức ăn nấu từ nguyên liệu tươi thường chứa ít muối hơn, vì nhiều thức ăn đóng hộp sử dụng muối như một chất bảo quản.[6]
Giảm lượng kali và photpho nạp vào cơ thể. Kali và photpho đều là hai khoáng chất khác gây khó khăn cho thận trong quá trình lọc, đặc biệt là khi thận đã suy yếu hoặc tổn thương. Bạn hãy tránh xa các thực phẩm chứa hai khoáng chất này với hàm lượng cao và không uống bất cứ loại thực phẩm bổ sung nào có chứa kali và photpho.- Các thực phẩm giàu kali gồm: bí mùa đông, khoai lang, khoai tây, đậu trắng, sữa chua, cá bơn, nước cam, bông cải xanh, dưa vàng, chuối, thịt lợn, đậu lăng, sữa, cá hồi, quả hồ trăn, nho khô, gà và cá ngừ.[7]
- Các thực phẩm giàu photpho gồm: sữa, sữa chua, phô mai cứng, phô mai tươi, kem, đậu lăng, ngũ cốc nguyên hạt, đậu khô, đậu, quả hạch, các loại hạt, cá mòi, cá minh thái, nước coca và các thức uống có hương vị.[8]
Uống trà cây tầm ma. Một hoặc hai cốc (250 ml) trà cây tầm ma uống mỗi ngày có thể giúp giảm lượng creatinine trong cơ thể, từ đó mức lọc cầu thận sẽ tăng.- Hỏi ý kiến bác sĩ trước để chắn chắn rằng bạn có thể uống trà cây tầm ma an toàn, dựa vào tiền sử bệnh của bạn.
- Để pha trà cây tầm ma, bạn hãy đun liu riu 2 lá tầm ma tươi với lượng nước ít nhất 250 ml trong khoảng 10-20 phút, sau đó lọc bỏ lá và uống trà khi còn nóng.
Tập thể dục đều đặn. Các bài tập cardio đặc biệt có tác dụng cải thiện tuần hoàn máu. Lượng máu được bơm đi khắp cơ thể càng nhiều thì các chất độc càng được lọc qua thận hiệu quả hơn, và mức lọc cầu thận cũng tăng lên.- Lưu ý rằng hoạt động thể chất cường độ cao có thể làm tăng sự phân hủy của creatine thành creatinine, dẫn đến tăng gánh nặng lên thận và khiến cho mức lọc cầu thận càng hạ thấp hơn.
- Lựa chọn tốt nhất của bạn là tập thể dục với cường độ trung bình và đều đặn. Ví dụ, bạn có thể đạp xe hoặc đi bộ nhanh mỗi ngày 30 phút, 3-5 ngày mỗi tuần.
Kiểm soát cân nặng. Trong hầu hết các trường hợp, một chế độ ăn lành mạnh và tập luyện thường xuyên sẽ giúp kiểm soát cân nặng. Bạn nên tránh các chế độ ăn kiêng có tính rủi ro cao hoặc ăn kiêng tạm thời (fad diet) trừ khi có khuyến nghị của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng thận.- Việc duy trì cân nặng khỏe mạnh sẽ giúp cho máu lưu thông trong cơ thể dễ dàng hơn, từ đó có thể giúp điều hòa huyết áp. Khi máu lưu thông tốt hơn, khả năng đào thải chất độc và chất lỏng qua thận cũng tăng lên, và bạn sẽ nhận thấy sự cải thiện trong mức lọc cầu thận.
Quảng cáo
Trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng thận. Trong các giai đoạn muộn của bệnh thận, bác sĩ có thể giới thiệu một chuyên gia có thể lập chế độ ăn thích hợp nhất với tình trạng của bạn. Chuyên gia này được gọi là "chuyên gia dinh dưỡng thận."- Chuyên gia dinh dưỡng thận sẽ làm việc với bạn để đề ra giải pháp giúp giảm áp lực cho thận, đồng thời duy trì sự cân bằng các chất lỏng và chất khoáng trong cơ thể.
- Hầu hết các chế độ dinh dưỡng chuyên biệt cũng tương tự như được mô tả trong bài viết này. Ví dụ, có thể bạn sẽ được hướng dẫn giảm lượng natri, kali, photpho và protein nạp vào cơ thể.
Xác định nguyên nhân tiềm ẩn. Hầu hết bệnh thận mãn tính và mức lọc cầu thận thấp có nguyên nhân từ các bệnh tiềm ẩn hoặc bị ảnh hưởng bởi các bệnh tiềm ẩn. Trong trường hợp này, bạn sẽ phải kiểm soát bệnh trước khi có thể tăng mức lọc cầu thận.- Cao huyết áp và bệnh tiểu đường là hai nguyên nhân phổ biến nhất.
- Trường hợp gặp khó khăn khi tìm nguyên nhân gây bệnh thận, bác sĩ có thể chỉ định làm thêm một số xét nghiệm để chẩn đoán bệnh, trong đó có thể bao gồm xét nghiệm nước tiểu, siêu âm và chụp CT. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị làm sinh thiết, tức là lấy một mẫu mô thận và phân tích.
Uống thuốc điều trị thận do bác sĩ kê toa. Khi bệnh thận có nguyên nhân từ một bệnh khác hoặc gây ra các vấn đề liên quan, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc để điều trị tình trạng sức khỏe tổng thể.[9]- Huyết áp cao thường liên quan tới mức lọc cầu thận thấp, vì vậy có thể bạn cần uống thuốc điều trị huyết áp. Các lựa chọn gồm có thuốc ức chế men chuyển angiotensin (captopril, enalapril và một số thuốc khác) hoặc thuốc ức chế thụ thể angiotensin (losartan, valsartan và một số thuốc khác). Các loại thuốc này có tác dụng ổn định huyết áp, đồng thời giảm mức protein trong nước tiểu, từ đó giúp thận không phải làm việc quá sức.
- Trong các giai đoạn muộn của bệnh, thận có thể không đủ khả năng sản xuất một loại hoóc môn quan trọng gọi là "erythropoietin," vì vậy bác sĩ có thể phải kê toa thuốc để xử lý vấn đề này.
- Có thể bạn cũng cần uống thực phẩm bổ sung vitamin D hoặc các loại thuốc khác để kiểm soát mức photpho, vì thận sẽ khó lọc photpho trong cơ thể.
Thảo luận với bác sĩ về các loại thuốc khác. Tất cả các loại thuốc đều được lọc qua thận, do đó bạn nên trao đổi với bác sĩ về bất cứ loại thuốc nào mà bạn đang định sử dụng khi mức lọc cầu thận của bạn đang ở mức thấp. Những loại thuốc này có thể là thuốc kê toa hoặc không kê toa.- Có thể bạn phải tránh hoàn toàn thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAID) và thuốc ức chế COX-II. Các thuốc NSAID thông dụng bao gồm ibuprofen và naproxen. Một loại thuốc ức chế COX-II phổ biến là celecoxib. Cả hai nhóm thuốc này đều có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ mắc bệnh thận.
- Bạn cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thử dùng bất cứ liệu pháp thảo mộc hoặc phương pháp điều trị thay thế nào. Các liệu pháp "tự nhiên" chưa hẳn là đã thích hợp đối với bạn, và nếu không cẩn thận, bạn có thể còn khiến cho mức lọc cầu thận hạ thấp hơn.
Kiểm tra mức lọc cầu thận định kỳ. Ngay cả khi đã tăng được mức lọc cầu thận, bạn vẫn nên tiếp tục kiểm tra suốt đời. Điều này càng quan trọng nếu bạn đã từng có mức lọc cầu thận thấp hơn trung bình hoặc nếu bạn đang đối mặt với nguy cơ cao mắc bệnh thận.- Mức lọc cầu thận và chức năng thận thường sẽ giảm dần theo tuổi tác, vì vậy bác sĩ thường sẽ khuyên bạn tiếp tục kiểm tra để theo dõi mức sụt giảm. Bác sĩ cũng có thể phải điều chỉnh thuốc hoặc đề nghị bạn điều chỉnh chế độ ăn dựa vào sự thay đổi của mức lọc cầu thận.
Tiến hành lọc máu. Nếu mức lọc cầu thận xuống cực thấp và thận bắt đầu suy, bạn sẽ được tiến hành lọc máu để lọc các chất thải và chất lỏng dư thừa khỏi cơ thể.- Phương pháp thẩm tách máu bao gồm việc sử dụng máy chạy thận nhân tạo với bộ lọc cơ học.
- Phương pháp thẩm phân phúc mạc sẽ lọc và làm sạch các chất thải trong máu qua màng bụng.
Chờ được ghép thận. Ghép thận là một lựa chọn khác cho các bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn muộn và có mức lọc cầu thận đặc biệt thấp. Người nhận thận phải phù hợp với người hiến thận. Thông thường, người hiến thận có quan hệ huyết thống với người nhận, nhưng trong nhiều trường hợp cũng có thể là người lạ.- Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp mắc bệnh thận giai đoạn muộn đều đủ điều kiện để được ghép thận. Phương án này có thể không thích hợp do yếu tố tuổi tác và tiền sử bệnh của bệnh nhân.
- Sau khi được ghép thận, bạn vẫn cần theo dõi sát chế độ dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể của thận để ngăn ngừa mức lọc cầu thận hạ thấp trở lại.
Quảng cáo
Tham khảo
- ↑ http://www.webmd.com/a-to-z-guides/creatinine-and-creatinine-clearance-blood-tests
- ↑ https://www.kidney.org/atoz/content/gfr
- ↑ https://medlineplus.gov/ency/article/007305.htm
- ↑ http://www.kidneycoach.com/857/creatinine-levels/
- ↑ https://www.kidney.org/sites/default/files/docs/11-10-1813_abe_patbro_gfr_b.pdf
- ↑ http://www.ucsfhealth.org/education/guidelines_for_a_low_sodium_diet/index.html
- ↑ http://www.webmd.com/food-recipes/potassium-sources-and-benefits?page=2
- ↑ http://www.mayoclinic.org/food-and-nutrition/expert-answers/FAQ-20058408
- ↑ http://www.webmd.com/a-to-z-guides/understanding-kidney-disease-treatment?page=2
Bài viết này đã giúp ích cho bạn?
⚠️ Disclaimer:
Content from Wiki How Tiếng Việt language website. Text is available under the Creative Commons Attribution-Share Alike License; additional terms may apply.
Wiki How does not encourage the violation of any laws, and cannot be responsible for any violations of such laws, should you link to this domain, or use, reproduce, or republish the information contained herein.
- - A few of these subjects are frequently censored by educational, governmental, corporate, parental and other filtering schemes.
- - Some articles may contain names, images, artworks or descriptions of events that some cultures restrict access to
- - Please note: Wiki How does not give you opinion about the law, or advice about medical. If you need specific advice (for example, medical, legal, financial or risk management), please seek a professional who is licensed or knowledgeable in that area.
- - Readers should not judge the importance of topics based on their coverage on Wiki How, nor think a topic is important just because it is the subject of a Wiki article.
Quảng cáo
