Een perfecte spreekstem ontwikkelen

Ook jij hebt vast wel eens iemand horen praten die zo´n mooie, prettige stem had dat je met plezier bleef luisteren terwijl je misschien niet eens meer in de gaten had wat die persoon eigenlijk aan het vertellen was. Het ontwikkelen van een echt goede spreekstem met de juiste intonatie is een levenslang karwei, maar je kunt er in relatief weinig tijd voor zorgen dat je stem gewoon mooier klinkt. Alles wat je nodig hebt is een beetje hulp en de motivatie om serieus te oefenen.

Deel 1

Deel 1 van 2:

Goede spreekgewoontes ontwikkelen

Pdf downloaden

1
Praat luid en duidelijk. Het is belangrijk dat de mensen je kunnen horen als je praat, dus praat niet te zachtjes! Als je de neiging hebt om te fluisteren, te mompelen of naar de grond te kijken terwijl je praat, is de kans veel groter dan anderen over je heen lopen of je negeren.
- Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je moet schreeuwen – probeer in plaats daarvan variatie aan te brengen in het volume van je stem, afhankelijk van de situatie. Als je bijvoorbeeld tegen een wat grotere groep mensen aan het praten bent zul je je stem een beetje moeten verheffen om te zorgen dat iedereen je verstaat.
- Maar te hard praten tijdens een gewoon, dagelijks gesprek is niet nodig en kan voor misverstanden zorgen.
2
Praat niet te snel en spreek alle woorden duidelijk uit. Te snel praten is een slechte gewoonte. Als je te snel praat kunnen de mensen je niet bijhouden en vaak begrijpen ze ook niet wat je zegt. De kans is dan groot dat ze afgeleid worden en niet meer naar je luisteren.
- Daarom is het belangrijk dat je je spreektempo wat verlaagt door de woorden langzamer uit te spreken en na iedere zin een korte pauze in te lassen – daardoor benadruk je vanzelf ook meer wat je zegt en geef je jezelf de kans om even adem te halen!
- Probeer aan de andere kant ook weer niet té langzaam te praten. Als je al te langzaam praat kan je stem eentonig klinken waardoor je luisteraars ongeduldig worden en hun aandacht niet kunnen houden bij wat je te vertellen hebt.
- De ideale spreeksnelheid ligt op ongeveer 120 tot 160 woorden per minuut, maar als je een lezing of een toespraak geeft kun je beter variatie aanbrengen in je spreeksnelheid – door langzamer te praten kun je een bepaald punt benadrukken, terwijl je door sneller te praten gepassioneerd en enthousiast overkomt.^[1]XBron
3
Articuleer en praat duidelijk. Duidelijk praten is misschien wel het allerbelangrijkste als je een goede spreekstem wilt ontwikkelen. Let goed op alles wat je zegt en spreek ieder woord zorgvuldig, volledig en op de juiste manier uit.
- Let er terwijl je praat op dat je je mond opent, je lippen van elkaar doet en dat je je tong en je tanden in de juiste positie houdt. Op die manier kun je ook voorkomen dat je gaat slissen of lispelen, en als je lispelt zal het in ieder geval minder duidelijk hoorbaar zijn. In het begin voelt het misschien een beetje vreemd, maar als je er consequent moeite voor doet om alle woorden op de juiste manier uit te spreken zul je merken dat het al snel vanzelf zal gaan.^[1]XBron
4
Haal diep adem. Om een volle, rijke spreekstem te ontwikkelen is het belangrijk dat je diep ademhaalt. De meeste mensen ademen te snel en niet diep genoeg terwijl ze praten, waardoor hun stem onnatuurlijk klinkt en waardoor het lijkt of ze door hun neus praten.
- Je moet zorgen dat je vanuit je diafragma ademt, en niet vanuit je borstkas. Je kunt controleren of je op de juiste manier ademhaalt door je vuist op je onderbuik te leggen, net onder je onderste rib – als je het goed doet voel je terwijl je ademhaalt dat je buik uitzet en dat je schouders omhoog en omlaag gaan. Dat laatste kun je ook zien als je voor de spiegel gaat staan.
- Oefen je ademhaling door diep in te ademen, waarbij je je buik vol laat lopen met lucht. Adem ongeveer 5 seconden lang in, en adem vervolgens 5 seconden lang uit. Wen jezelf aan deze manier van ademhalen, en probeer de techniek vervolgens iedere dag tijdens het praten toe te passen.
- Bedenk ook dat rechtop zitten en staan, met je kin in de lucht en je schouders naar achteren je ook zal helpen om dieper adem te halen en je stem beter hoorbaar te maken. Bovendien voel je je als je rechtop staat en zit zelfverzekerder terwijl je praat.
- Probeer aan het einde van iedere zin even adem te halen – als je diep genoeg ademhaalt, op de manier zoals we hierboven hebben beschreven, heb je als het goed is genoeg lucht om de volgende zin helemaal uit te spreken zonder dat je halverwege hoeft te stoppen om adem te halen. En je geeft tegelijkertijd je luisteraars de kans om dat wat je net gezegd hebt in zich op te nemen.
5
Varieer de toonhoogte van je stem. De toon van je stem kan van grote invloed zijn op de kwaliteit van je spraak en op het effect die je woorden op je luisteraars zullen hebben. Een bevende of onstabiele toon zorgt ervoor dat je zenuwachtig klinkt, terwijl je met een gelijkmatige stem eerder rustgevend en overtuigend overkomt.^[2]XBron
- Je hoeft niet te proberen de natuurlijke klank of toon van je stem te veranderen (probeer dus niet zoals Darth Vader uit Star Wars te klinken), maar doe toch je best om de toon van je stem onder controle te houden. Zorg ervoor dat je zenuwen de controle niet overnemen en streef ernaar je stem zo vol en soepel mogelijk te laten klinken.
- Het onder controle houden van de toon van je stem kun je oefenen door een deuntje te neuriën, of door een stukje tekst hardop aan jezelf voor te lezen. Bedenk daarbij dat je niet de hele tijd één constante toon hoeft aan te houden – bepaalde woorden moet je eigenlijk op een hogere toon uitspreken om ze te benadrukken.^[3]XBron
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 2:

Oefen je spraak

Pdf downloaden

1
Doe stemoefeningen. Stemoefeningen kunnen een goede manier zijn om je natuurlijke spreekstem te ontwikkelen.
- Probeer je mond los te maken, ontspan je stembanden en bereid ze voor op het spreken. Dit kun je doen door met wijd open mond te gapen, door je kin heen en weet te bewegen, door een deuntje te neuriën en door met je vingers zachtjes de spieren van je keel te masseren.
- Vergroot de capaciteit en de inhoud van je longen. Adem net zo lang uit totdat je ook het laatste beetje lucht uit je longen hebt geblazen, haal vervolgens heel diep adem en houd je adem 15 seconden lang in voordat je weer uitademt.
- Verbeter de toon van je stem door "ah" te zingen. Zing het eerst op normale toonhoogte, en zing hetzelfde geluid dan steeds iets lager. Je kunt deze oefening ook doen door één voor één de letters van het alfabet te zingen.^[1]XBron
2
Lees hardop voor. Hardop voorlezen is een prima oefening om je uitspraak, je spreekritme en het volume van je stem te verbeteren.
- Kies een fragment uit een boek of tijdschrift, of nog beter, ga op zoek naar de transcriptie van een beroemde toespraak (bijvoorbeeld die van Martin Luther King) en lees de tekst hardop aan jezelf voor.
- Vergeet niet om terwijl je praat rechtop te staan, diep adem te halen en je mond goed te openen. Ga eventueel voor de spiegel staan.
- Blijf net zo lang oefenen totdat je tevreden bent met wat je hoort. Vervolgens kun je proberen dezelfde technieken overdag terwijl je praat toe te passen.
3
Neem je stem op. De meeste mensen luisteren niet graag naar hun eigen stem, maar het kan een heel goed idee zijn om het geluid van je stem op te nemen terwijl je aan het praten bent. Je kunt je eigen stem opnemen op de computer, of met je mobiele telefoon.
- Door je stem op te nemen zul je bepaalde fouten en gebreken horen waar je je normaal gesproken niet van bewust bent, zoals bijvoorbeeld verkeerd uitgesproken woorden en spraakgebreken die te maken hebben met bijvoorbeeld je spreeksnelheid of de toonhoogte van je stem.
- Tegenwoordig hebben de meeste mobiele telefoons een opnamefunctie waarmee je jezelf terug kunt horen. Je kunt jezelf ook filmen met behulp van een videocamera (zodat je meteen ook je houding en de bewegingen van je mond kunt controleren, en de manier waarop je oogcontact houdt met je luisteraars).
4
Maak eens een afspraak met een logopedist of neem zangles. Als je serieus wilt werken aan het verbeteren van je spreekstem – omdat je bijvoorbeeld mee gaat doen aan een debat, of omdat je een toespraak of een presentatie moet houden – dan kan het een goed idee zijn om een deskundige, zoals een logopedist of een zangleraar, om advies te vragen. Een logopedist is een spraaktherapeut en hij of zij kan precies aangeven welke specifieke spraakgebreken jij hebt en kan je vervolgens helpen van die problemen af te komen.
- Een logopedist kan je ook helpen als je een nogal sterk accent hebt waaraan duidelijk te horen is dat je buitenlands bent of dat je uit een bepaalde streek komt. Hij of zij kan je helpen dat accent te verminderen of er zelfs helemaal vanaf te komen als je dat wilt. Van een accent afkomen is erg moeilijk, dus het is zeker geen slecht idee om daarbij professionele hulp te zoeken.
- Als een logopedist bezoeken of zangles nemen je een beetje te ver gaat, oefen dan met een familielid of een vriend die zelf heel duidelijk praat. Ga tegenover de ander staan en vraag hem of haar naar je stem te luisteren. Hij of zij merkt misschien bepaalde dingen op in jouw manier van praten en kan je nuttige tips geven. Je zult je door deze oefening ook zelfverzekerder voelen tijdens een sollicitatiegesprek of als je voor een groep mensen moet spreken.^[4]XBron
5
Glimlach terwijl je praat. Mensen zullen je manier van praten positiever beoordelen als je je stem vriendelijk, open en bemoedigend laat klinken (en dus niet agressief, sarcastisch of saai).
- Je stem zal automatisch aardiger en warmer klinken als je glimlacht terwijl je praat. Het hoeft geen brede grijns van oor tot oor te zijn, liever niet zelfs, maar als je je mondhoeken ook maar een klein beetje naar boven laat krullen zal je stem vanzelf prettiger klinken – en dat geldt ook als je aan de telefoon bent.
- In bepaalde situaties kun je natuurlijk beter niet de hele tijd glimlachen, zoals bijvoorbeeld tijdens een serieus gesprek. Maar bedenk dat je door een beetje gevoel in je stem te leggen (en het maakt niet uit wat voor gevoel dat is), je de kwaliteit van je spraak enorm kunt verbeteren.^[5]XBron
Advertentie

Tips

Als je aan je stem wilt werken is een goede lichaamshouding ontzettend belangrijk. In het artikel Je houding verbeteren op Wikihow kun je lezen hoe je je houding kunt verbeteren.
Doe de oefeningen uit dit artikel als het even kan in een gesloten kamer zonder vloerbedekking zodat je jezelf beter kunt horen.
Probeer verschillende soorten zangoefeningen. Zangoefeningen zijn een uitstekende manier om goed te leren ademen en om stemtechnieken te leren toepassen.
Als je stembanden geluid voortbrengen voel je als het goed is dat je borstkas, je rug, je hals en je hoofd gaan trillen. Dit trillen oftewel vibreren weerklinkt vervolgens weer en zorg ervoor dat je stem vol en aangenaam klinkt. Dit is wat je wilt bereiken, dus trek er genoeg tijd voor uit om die lichaamsdelen te ontspannen.
Je moet vooral je kaak en je lippen ontspannen, omdat je kaak en je lippen samen je zogenaamde resonantiekamer vormen, wat zoiets is als de klankkast van een gitaar. Als je mond niet ver genoeg openstaat zul je meer moeite moeten doen om hard genoeg te kunnen praten. Als je kaak en je lippen losjes en ontspannen zijn zal je stem natuurlijker en duidelijker klinken en minder gespannen of gedempt.
Raak niet in paniek als je stem nog steeds niet klinkt zoals je zou willen. De meest herkenbare stemmen variëren van hoog tot laag en alles ertussenin. Voorbeelden hiervan zijn de stemmen van Kristen Schaal, een Amerikaanse actrice en scenarioschrijfster van Duitse en Nederlandse komaf, de stem van acteur en stemartiest Gilbert Gottfried (onder meer bekend van de stem van Lago, de papagaai uit de film Alladin) en die van de veelzijdige Amerikaanse actrice en zangeres Eartha Kitt.

Advertentie