Cách để Loại bỏ cơn đau do chướng bụng

Đầy hơi (chướng bụng) thường là do thức ăn không được tiêu hóa bị "lợi khuẩn" lên men trong ruột già. Quá trình lên men tạo ra khí, khí này giãn nở trong ruột và gây khó chịu. Các thành phần trong thực phẩm khó tiêu hóa trong cơ thể người thường bao gồm chất xơ thực vật không hòa tan, dư thừa fructose, đường sữa (lactose) và gluten protein.^{[1]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Các biện pháp như đẩy khí ra ngoài, điều chỉnh chế độ ăn uống và một số loại thuốc có thể giúp giảm cơn đau do chướng bụng.

Chẩn đoán nhanh

Triệu chứng	Liệu pháp
Đau do chướng bụng thường xuyên	Tham khảo ý kiến bác sĩ
Đau nhói do chướng bụng	Tham khảo ý kiến bác sĩ
Cảm giác đầy hơi hoặc đầy bụng	Điều chỉnh chế độ ăn uống
Táo bón	Thử dùng thuốc nhuận tràng, tham khảo ý kiến bác sĩ nếu triệu chứng dai dẳng
Khó tiêu	Hỏi bác sĩ về việc dùng axit hydrochloric

Phương pháp 1

Phương pháp 1 của 2:

Loại bỏ cơn đau do chướng bụng một cách tự nhiên

Tải về bản PDF

1
Đừng ngại đẩy khí ra ngoài. Có lẽ phương pháp trực tiếp nhất để giảm cơn đau do chướng bụng là đẩy khí ra ngoài (đánh rắm hay xì hơi). Hầu hết chúng ta và các nền văn hóa đều xem việc đánh rắm ở nơi công cộng là bất lịch sự nên bạn cần thận trọng và vào nhà vệ sinh để đẩy khí ra ngoài. Để giúp đẩy khí ra ngoài được thuận tiện, bạn nên thong thả đi bộ và/hoặc nhẹ nhàng mát-xa bụng từ trên xuống dưới để đẩy khí ra khỏi ruột già.
- Khí do vi khuẩn lên men trong ruột già là hợp chất của nitơ, CO2, methane và hợp chất lưu huỳnh - góp phần gây mùi hôi.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
- Chứng chướng bụng trở nên phổ biến hơn khi về già, thường là do giảm sản sinh enzym tiêu hóa.
2
Cố gắng giảm cơn đau bằng cách ợ hơi. Một cách khác để đẩy khí ra từ hướng ngược lại đó là ợ hoặc ợ hơi. Mặc dù ợ hơi không tạo nhiều tác động đến khí trong ruột già nhưng chắc chắn có thể giúp loại bỏ khí thừa trong dạ dày và đường tiêu hóa trên. Sự tích tụ không khí trong dạ dày có thể là do nuốt chất lỏng hoặc ăn quá nhanh, uống bằng ống hút, nhai kẹo cao su và hút thuốc lá. Không khí tích tụ có thể được đẩy ra ngoài đơn giản, nhanh chóng và không đau đớn bằng động tác ợ.^{[3]XNguồn tin đáng tin cậyNational Health Service (UK)Đi tới nguồn} Mặc dù việc uống nhiều nước có ga có thể gây đầy bụng, nhưng vài ngụm nước uống sủi bọt có thể giúp kích thích ợ hơi và đẩy khí ra ngoài.
- Các nguyên liệu tự nhiên đôi khi được dùng để kích thích ợ hơi gồm có gừng, đu đủ, nước cốt chanh và bạc hà.
- Tương tự như việc xì hơi, nhiều người và nhiều nền văn hóa (không phải tất cả) xem việc ợ to ở nơi công cộng là bất lịch sự nên bạn cần thận trọng.
3
Tránh thực phẩm gây đầy hơi. Một số thực phẩm có xu hướng tạo khí trong ruột vì chúng khó tiêu hoặc chứa các hợp chất kích ứng dạ dày hoặc ruột. Thực phẩm thường gây đầy hơi hoặc chướng bụng gồm có các loại đậu, đậu lăng, cải bắp, hành tây, bông cải xanh, bông cải trắng, mận và nấm.^{[4]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Việc ăn quá nhiều chất xơ không hòa tan (có trong hầu hết các loại rau và vỏ một số loại hoa quả), đường fructose (có trong mọi loại hoa quả, đặc biệt là quả mọng ngọt) và gluten (có trong hầu hết các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch và tiểu mạch) có thể gây xì hơi, chướng bụng và tiêu chảy. Nếu thích ăn rau củ quả sống, bạn nên ăn khẩu phần nhỏ, nhai chậm và dành thời gian tiêu hóa thức ăn.
- Người mắc bệnh Celiac đặc biệt nhạy cảm với gluten - tác nhân kích ứng ruột và gây đau bụng, chướng bụng.
- Các chứng rối loạn đường ruột khác có thể làm tăng nguy cơ chướng bụng gồm có hội chứng ruột kích thích (IBS), viêm loét đại tràng và bệnh Crohn's.
- Thức uống có thể gây chướng bụng gồm có cà phê, thức uống nhiều fructose, bia và nước uống có ga chứa đường nhân tạo (aspartame hoặc sorbitol).
Các thức ăn này gồm gừng, mật ong nguyên chất, bạc hà, cúc La Mã, dưa chuột, chuối, dứa (thơm), hạt thìa là và hạt lanh, sữa chua probiotic và cải xoăn.
5
Tránh chế phẩm từ sữa động vật nếu bạn không dung nạp lactose. Không dung nạp lactose là tình trạng không thể sản sinh đủ (hoặc không có) enzyme lactase - một loại enzyme cần thiết cho quá trình tiêu hóa và phân giải đường trong sữa (lactose). Lactose không được tiêu hóa sẽ tích tụ trong ruột già, tạo chất nền cho lợi khuẩn lên men và sử dụng làm thức ăn, từ đó tạo sản phẩm phụ là khí. Triệu chứng không dung nạp lactose gồm có đầy hơi, chướng bụng, co thắt bụng và tiêu chảy.^{[5]XNguồn nghiên cứu} Vì vậy, bạn nên giảm hoặc tránh tiêu thụ chế phẩm từ sữa động vật nếu nghi ngờ vấn đề do không dung nạp lactose, đặc biệt là sữa bò, phô mai, kem tươi, kem và sữa lắc.
- Khả năng tạo lactase giảm nhanh chóng sau độ tuổi thanh thiếu niên, nghĩa là nguy cơ không dung nạp lactose tăng cao khi bạn càng lớn tuổi.^{[6]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Nếu muốn tiếp tục tiêu thụ chế phẩm từ sữa động vật mà không bị đầy hơi và đau bụng do không dung nạp lactose, bạn nên mua viên nang bổ sung enzyme lactase ở cửa hàng thực phẩm chăm sóc sức khỏe hoặc hiệu thuốc. Uống vài viên nang bổ sung enzyme trước khi ăn thức ăn từ sữa.
Đau do chướng bụng có thể là do axit trong dạ dày. Muối nở là một chất kiềm, có tác dụng trung hòa axit để xoa dịu cơn đau do chướng bụng.
Quảng cáo

Phương pháp 2

Phương pháp 2 của 2:

Loại bỏ cơn đau do chướng bụng bằng liệu pháp y khoa

Tải về bản PDF

1
Tham khảo ý kiến bác sĩ. Bên cạnh việc ăn thức ăn gây đầy hơi và do không dung nạp lactose, có nhiều vấn đề y tế khác có thể gây đầy hơi và đau bụng. Vì vậy, nếu thường khuyên bị đau do chướng bụng, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám sức khỏe nhằm sàng lọc vấn đề nghiêm trọng tiềm ẩn. Các vấn đề y tế thường gây đầy hơi và đau bụng gồm có nhiễm trùng dạ dày-ruột (vi-rút, vi khuẩn và ký sinh trùng), loét dạ dày, tắc ruột, hội chứng ruột kích thích, viêm loét đại tràng, dị ứng thực phẩm, ung thư ruột hoặc dạ dày, bệnh túi mật và trào ngược axit. ^{[7]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Nếu đau do chướng bụng là do nhiễm trùng hoặc ngộ độc thực phẩm, bác sĩ có thể khuyến nghị dùng kháng sinh trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, việc lạm dụng kháng sinh có thể tiêu diệt lợi khuẩn đường ruột và thực tế có thể gây ra thêm các triệu chứng ở đường tiêu hóa.^{[8]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Một số thuốc thường gây đầy hơi và chướng bụng, ví dụ như thuốc kháng viêm không steroid (Ibuprofen, Naproxen), thuốc nhuận tràng, thuốc kháng nấm và statin (cho bệnh nhân huyết áp cao), do đó bạn cần trao đổi với bác sĩ về thuốc kê đơn đang dùng.^{[9]XNguồn tin đáng tin cậyNational Health Service (UK)Đi tới nguồn}
- Bác sĩ có thể tiến hành xét nghiệm phân và kiểm tra máu để phát hiện bệnh celiac, đồng thời tiến hành xét nghiệm hơi thở để phát hiện chứng không dung nạp lactose. Một số trường hợp có thể cần chụp X quang hoặc nội soi đại tràng.
2
Hỏi bác sĩ về axit hydrochloric. Quá trình tiêu hóa thức ăn bình thường, đặc biệt là thức ăn nhiều protein, cần rất nhiều axit dạ dày, tức axit hydrochloric (HCl) nồng độ cao.^{[10]XNguồn nghiên cứu} Tình trạng thiếu sản sinh axit dạ dày (vấn đề thường gặp do lão hóa) có thể dẫn đến việc tiêu hóa protein không đúng cách, dẫn đến protein lên men trong ruột và tạo khí. Vì vậy, bạn nên hỏi bác sĩ về việc kiểm tra khả năng sản sinh axit dạ dày, từ đó cân nhắc uống thực phẩm chức năng bổ sung HCl nếu cơ thể không sản sinh đủ axit một cách tự nhiên.
- Để hỗ trợ tiêu hóa protein, bạn nên ăn món ăn từ thịt, thịt gia cầm hoặc cá trước thay vì khai vị bằng bánh mì và/hoặc salad. Dạ dày thường sản sinh axit hydrochloric ngay khi bạn bắt đầu ăn, nhưng việc tiêu hóa cacbon-hydrat lại cần rất ít axit hydrochloric (so với protein).
- Betaine hydrochloride là dạng thực phẩm bổ sung phổ biến của HCl mà bạn có thể mua ở hầu hết các cửa hàng thực phẩm chăm sóc sức khỏe. Nên nhớ uống sau bữa ăn, không uống trước hoặc cùng bữa ăn.
3
Cân nhắc việc bổ sung enzyme alpha-galactosidase. Như đã nêu trên, lý do phổ biến mà một số thực phẩm có thể gây đầy hơi là do cơ thể người không thể tiêu hóa một số hợp chất đường phức (ví dụ như chất xơ không hòa tan và đường oligosaccharide). Việc uống các sản phẩm không kê đơn chứa alpha-galactosidase (Beano, Suntaqzyme, Bean-zyme) có thể giúp xử lý vấn đề này vì enzyme phân giải đường phức trước khi chúng đến ruột và bắt đầu lên men.^{[11]XNguồn nghiên cứu} Uống một viên nén chứa alpha-galactosidase ngay trước khi ăn thức ăn chứa nhiều chất xơ (rau củ quả và đậu) để ngăn hình thành khí và đau bụng.
- Enzyme này được chiết xuất từ nấm mốc Aspergillus niger dùng trong thực phẩm nên có thể gây phản ứng dị ứng ở người nhạy cảm với nấm mốc và penicillin.
- Alpha-galactosidase phân giải galactose thành glucose một cách hiệu quả nhưng có thể tương tác với thuốc điều trị tiểu đường. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn bị tiểu đường và muốn sử dụng sản phẩm chứa alpha-galactosidase.
4
Thử uống probiotic. Thực phẩm chức năng bổ sung probiotic chứa các chủng lợi khuẩn thường có trong ruột già. Các "lợi khuẩn" này có thể bị tiêu diệt do sử dụng quá nhiều kháng sinh, uống thuốc nhuận tràng, uống nhiều rượu bia, nhiễm kim loại nặng và nội soi đại tràng. Sự mất cân bằng lợi khuẩn đường ruột dẫn đến các vấn đề tiêu hóa và triệu chứng đường tiêu hóa. Nếu cho rằng bản thân có nguy cơ mất cân bằng vi khuẩn trong ruột, bạn nên cân nhắc việc uống thực phẩm chức năng bổ sung probiotic để giảm đau do chướng bụng. ^{[12]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Probiotic an toàn và thường có bán ở các cửa hàng thực phẩm chăm sóc sức khỏe.
- Probiotic có sẵn ở dạng viên nén, viên nang hoặc bột và phải uống đều đặn để duy trì mức vi khuẩn hiệu quả trong ruột già. Bất kỳ sản phẩm nào bạn chọn cũng phải tan trong ruột hoặc được bọc trong bao vi nang để tồn tại được trong axit dạ dày sao cho vẫn còn sống khi đến ruột. ^{[13]XNguồn nghiên cứu}
- Thực phẩm lên men cũng là nguồn dồi dào lợi khuẩn và bao gồm sữa chua tự nhiên, bơ sữa, nấm sữa Kefir, chế phẩm từ đậu nành lên men (Natto, Miso, nước tương, đậu phụ), dưa cải muối và thậm chí là bia chưa tiệt trùng.
5
Cân nhắc việc dùng thuốc nhuận tràng trị táo bón. Táo bón là do nhu động ruột kém hoặc phân khó di chuyển, có thể là do ăn quá nhiều chất xơ (hoặc hầu như không ăn) hoặc không uống đủ nước.^{[14]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn} Táo bón mãn tính thường được định nghĩa là đại tiện ít hơn 3 lần một tuần, kéo dài nhiều tuần hoặc nhiều tháng, nhưng hầu hết các trường hợp táo bón đều kéo dài chỉ vài ngày. Táo bón có thể gây đau bụng và co thắt bụng tương tự như đau do đầy hơi, nhưng nguyên nhân gây khó chịu thường rất khác. Điều trị táo bón bao gồm việc dùng thuốc nhuận tràng để kích thích nhu động ruột. Thuốc nhuận tràng hoạt động bằng cách khiến tạo khối độn cho phân (thuốc FiberCon, Metamucil, Citrucel), làm mềm phân, giúp chất lỏng di chuyển trong đại tràng (thuốc Milk of Magnesia) hoặc bôi trơn đại tràng (dầu khoáng, dầu gan cá tuyết).^{[15]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Người lớn tuổi với chế độ ăn kém thường bị táo bón do không nạp đủ chất xơ nên thường được khuyến nghị ăn mận hoặc uống nước mận.
- Táo bón ở trẻ nhỏ và người trẻ thường là do ăn quá nhiều chất xơ một lúc, ví dụ như cà rốt hoặc táo.
- Nếu bạn bị táo bón do ăn quá nhiều chất xơ thì cũng có thể bị đầy hơi và chướng bụng do vi khuẩn lên men vi khuẩn. Vì vậy, các cách trên nên được áp dụng để loại bỏ cơn đau do chướng bụng.
Quảng cáo

Lời khuyên

Việc ăn quá nhiều, quá nhanh có thể gây đầy hơi và đau bụng dù là loại thức ăn gì. Vì vậy, bạn nên ăn khẩu phần nhỏ, cắn miếng nhỏ và nhai chậm.
Tránh nhai kẹo cao su và ngậm kẹo cứng vì hành động này có xu hướng khiến bạn nuốt nhiều không khí hơn bình thường.
Kiểm tra răng giả thường xuyên vì răng giả lệch thường khiến bạn nuốt nhiều không khí hơn khi ăn uống.
Nằm sấp và cố đẩy khí ra ngoài.
Nằm ngửa, nhẹ nhàng xoa bụng từ trên xuống để giúp đẩy khí xuống.
Uống nhiều nước. Tránh bị mất nước bằng mọi giá.