Thuis van koorts afkomen

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Aanpassingen maken aan je omgeving thuis

Aanpassen van je dieet

Kruidenmiddelen gebruiken

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Koorts (ook wel pyrexia genoemd) is een natuurlijke reactie van je lichaam om virussen of bacteriën te bestrijden die ontstekingen kunnen veroorzaken. Schadelijke bacteriën en virussen gedijen het beste bij een normale lichaamstemperatuur (37ºC), maar door koorts raken de ziektekiemen verzwakt en kunnen ze zich niet meer vermenigvuldigen. Koorts kan je lichaam ook helpen om gifstoffen kwijt te raken en het stimuleert het immuunsysteem. Omdat koorts de beste methode is voor je lichaam om zichzelf te genezen, moet je de koorts alleen proberen te verminderen als het lichaam te zwak wordt om de infectie te kunnen bestrijden, als de koorts te hoog is voor het lichaam om aan te kunnen, of als je je er echt heel erg beroerd door voelt. Hoewel je koorts meestal prima thuis kunt uitzieken, moet je onmiddellijk 112 bellen als je uitgedroogd begint te raken met blauwe lippen, tong of nagels, erge hoofdpijn, hallucinaties, moeite met lopen, moeite met ademen of koortsstuipen.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 3:

Aanpassingen maken aan je omgeving thuis

Pdf downloaden

1. 
   1
   Drink heel veel water. Probeer minstens 200 ml water per uur te drinken. Je lichaam raakt veel vocht kwijt en kan uitgedroogd raken door het zweten, hoesten en niezen als je bijvoorbeeld verkouden bent of griep hebt, waarbij vaak ook koorts optreedt. Uitdroging kan de lichaamstemperatuur nog meer verhogen en het veroorzaakt hoofdpijn, duizeligheid, spierkrampen, lage bloeddruk en stuipen.

   • De aanbevolen hoeveelheid water voor volwassenen is 2 liter per dag. Matig gebruik van cafeïnehoudende drankjes kan over het algemeen geen kwaad, maar zorg ervoor dat het niet het enige vocht is dat je tot je neemt. Probeer vooral veel water te drinken.
   • Sportdrankjes zijn ook acceptabel als je je lichaam wilt hydrateren, maar wees er voorzichtig mee. Hoewel deze drankjes elektrolyten bevatten, zijn ze vaak veel geconcentreerder dan nodig is. Verdun de sportdrankjes met gelijke delen water, of drink na elk sportdrankje een glas water.
   • Maak zelf een drankje om uitdroging te voorkomen. Je hebt daar geen speciaal drankje voor nodig uit de winkel. Je kunt het makkelijk zelf maken door 40 gram suiker en 3,5 gram zout in 1 liter (gekookt of mineraal) water op te lossen
   • Jonge kinderen kun je een speciale elektrolytenoplossing geven zoals O.R.S. met vruchtensmaak. De verhoudingen zijn speciaal aangepast voor jonge kinderen en oudere mensen.
   • Om kinderen gehydrateerd te houden, moet je baby's minstens 30 ml vocht per uur geven, peuters 60 ml per uur en oudere kinderen 90 ml per uur.
2. 
   2
   Draag comfortabele kleding. Draag losse, comfortabele kleding als je koorts hebt om je lichaam te kunnen ontspannen. Door een goede luchtcirculatie hou je je lichaam koel. Doe te warme kleding uit en gebruik geen dekens die te veel warmte vasthouden, want daardoor kan de koorts langer aanhouden. Draag luchtige kleding en een lichte deken om onder te slapen.

   • Natuurlijke stoffen zoals katoen, bamboe of zijde ademen beter dan kunstvezels zoals acryl of polyester.
3. 
   3
   Verlaag de temperatuur in de kamer. Door hoge temperaturen kan de koorts langer duren, en ga je meer zweten waardoor je kunt uitdrogen. De kamertemperatuur zou tussen de 22 en 25 ºC moeten zijn. Als de kamer te warm of benauwd is, kan een ventilator helpen.
4. 
   4
   Neem voldoende rust. Als je voldoende uitrust kan je lichaam sneller genezen omdat het immuunsysteem daardoor wordt versterkt. Beweeg niet te veel. Neem vrij van je werk of school en slaap meer dan normaal.

   • Onderzoek toont aan dat slaaptekort het immuunsysteem kan verzwakken, dat het de aanmaak van stresshormonen vergroot, dat het meer risico op chronische ziektes geeft en dat het de levensverwachting kan verkorten.
   • Lees als je een beter slaapritme wilt krijgen voor meer informatie het artikel Beter slapen.
5. 
   5
   Neem een koortsverlagend middel. Als de koorts heel hoog is of als je je er heel erg beroerd door voelt, kun je een koortsverlagend middel nemen. Bepaalde medicijnen verlagen koorts: paracetamol, ibuprofen, en aspirine bijvoorbeeld. Gebruik deze middelen zoals op de bijsluiter staat beschreven om de koorts te verlagen.

   • Let goed op de dosering. Neem de laagst mogelijk dosis om de koorts te verminderen.
   • Kinderen onder de 18 jaar mogen geen aspirine nemen behalve als het door een arts is voorgeschreven. Het wordt in verband gebracht met het ontwikkelen van het syndroom van Reye, een ziekte waardoor de hersenen en de lever kunnen opzwellen.
6. 
   6
   Neem een warme douche. Een warme douche of een warm bad van 5 tot 10 minuten lang kan het zweten stimuleren waardoor het lichaam afkoelt, het verzacht pijnlijke spieren en maakt je holtes vrij als die verstopt zitten bij verkoudheid. Zorg dat het water niet te heet is zodat je je lichaamstemperatuur niet verder verhoogt, want dan houdt de koorts juist langer aan.

   • Als je je lichaam goed schoonhoudt verminder je ook het risico op andere virale of bacteriële infecties.
7. 
   7
   Koel je lichaam met een washand. Als je niet in bad kunt of wilt, kun je ook een nat washandje gebruiken. Week washandjes in lauw water en dep ermee op je voorhoofd en onder je oksels. Dat stimuleert het zweten waardoor je lichaam afkoelt, het verbetert de doorbloeding en vermindert een verstopte neus als je verkouden bent of griep hebt.

   • Als je koud water of een ijspack gebruikt, gaat je rillen waardoor je lichaamstemperatuur juist omhoog gaat, zodat de koorts langer duurt.
   • Leg geen warme washand op een ontstoken huid of op een wond, want dan kan het gaan bloeden of kan de ontsteking verergeren.
8. 
   8
   Hou je neus vrij. Als je koorts hebt door griep of verkoudheid, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je neus vrij is zodat je normaal kunt ademen. Als je moeite hebt om te ademen kan de koorts erger worden. Snuit je neus niet te hard, want door de druk kun je oorpijn krijgen. Snuit zachtjes en alleen als het echt nodig is.

   • Deskundigen raden aan om te snuiten door één neusgat dicht te houden en met het andere in een tissue te blazen. Als je baby of kind verkouden is, help hen dan om de neus op de goede manier te snuiten.
   • Was je handen altijd als je je neus hebt gesnoten zodat je de bacteriën of het virus niet verspreidt.
9. 
   9
   Blijf binnen. Het is het beste om lekker binnen te blijven als je koorts hebt, waar de lucht droog is en de temperatuur niet te veel schommelt. Als je toch buiten moet zijn als je koorts hebt, blijf dan in de schaduw en beweeg niet te veel.
10. 
    10
    Rook niet. Naast het risico op longkanker en andere aandoeningen aan de luchtwegen, onderdrukt roken ook het immuunsysteem. Als je rookt moet je lichaam dus harder vechten tegen virussen en bacteriën, waardoor de lichaamstemperatuur stijgt. Zorg dat je niet bloot komt te staan aan sigarettenrook, nicotine of andere producten met tabak tot de koorts over is.

    • Kinderen (en vooral baby's) mogen nooit blootstaan aan tweedehands rook, zeker niet als ze koorts hebben.
11. 
    11
    Drink minder cafeïne. Te veel cafeïne is slecht voor je als je koorts hebt. Een overdosis aan cafeïne kan hoofdpijn, koorts, slapeloosheid, diarree, prikkelbaarheid en duizeligheid veroorzaken. Cafeïne zorgt er ook voor dat je meer vocht uitscheidt, waardoor je bij overmatig gebruik uitgedroogd kunt raken. Als je koorts hebt, drink dan niet meer cafeïne dan 100 mg per dag.

    • 1 kop filterkoffie bevat 133 mg cafeïne, en een kop zwarte thee 53 mg. Drink ook geen frisdrank met cafeïne of sportdrankjes, want daardoor kun je misselijk worden en gaan overgeven als je koorts hebt.
    • In ernstige gevallen kan een overdosis cafeïne misselijkheid, overgeven, pijn op de borst, hallucinaties, moeite met ademen en stuipen veroorzaken.
    • Gebruik ook geen cafeïnesupplementen tot je van de koorts bent hersteld.
    • Kinderen mogen helemaal geen cafeïne drinken.
12. 
    12
    Vermijd alcohol. Drink geen alcohol als je koorts hebt, of het nu wijn, bier of een ander drankje is. Door alcohol te drinken verzwak je je immuunsysteem, waardoor je lichaam minder snel herstelt.
13. 
    13
    Gebruik geen schoonmaakalcohol. Schoonmaakalcohol op je huid kan lekker aanvoelen omdat het afkoelt. Dit is echter maar een zeer tijdelijk gevoel. Het kan ervoor zorgen dat je gaat rillen, waardoor de lichaamstemperatuur juist omhoog gaat.

    • Daarnaast kan de alcohol door de huid worden opgenomen. Bij jonge kinderen (vooral baby's) brengt dit het risico op alcoholvergiftiging met zich mee.
14. 14
    Ga naar de huisarts. Hoewel je koorts meestal gewoon thuis kunt behandelen, zijn er specifieke situaties waarbij je een arts moet raadplegen.

    • Als je koorts hebt tussen de 39,5ºC en 40,5ºC en het gaat niet omlaag met een middel dat je zelf hebt gekocht (zoals paracetamol of ibuprofen) of als de koorts langer dan 72 uur aanhoudt, ga dan naar de huisarts. Andere redenen om de huisarts te bezoeken zijn:
      
    • Als een kind van 3 maanden of jonger koorts heeft
    • Als een kind van 2 jaar of jonger hoge koorts heeft, of als de koorts langer dan 48 uur aanhoudt
    • Als je onlangs hebt gereisd, geopereerd bent, een vaccinatie hebt gehad of in aanraking bent gekomen met gevaarlijke stoffen
    • Als je een ziekte hebt zoals diabetes, bloedarmoede, cystische fibrose, of een hart- of longziekte.
    • Als je regelmatig last hebt van milde tot matige koorts
    • Als je plotseling uitslag of blauwe plekken op je huid ziet, zonder duidelijke oorzaak
    • Als je pijn hebt bij het plassen
15. 
    15
    Maak onderscheid tussen koorts en andere activiteiten die de lichaamstemperatuur kunnen verhogen. Fysieke activiteit, stemmingswisselingen, hormonale schommelingen, onregelmatig of te veel eten, te strakke of dikke kleding, medicijnen en blootstelling aan hoge temperaturen kunnen er ook voor zorgen dat je lichaamstemperatuur stijgt. Als je bang bent dat je een hitteberoerte of zonnesteek hebt, bel dan 112 en schakel onmiddellijk medische hulp in, want dat kan leiden tot een toeval of hartaanval.

    • Een verhoogde lichaamstemperatuur kan optreden bij een zonnesteek, maar deze aandoening moet anders behandeld worden. Als je denkt dat je echt een zonnesteek hebt, kun je meer informatie vinden in dit artikel.
16. 
    16
    Bepaal of je met je kind naar de huisarts moet. Een kind moet je eerder met koorts naar de huisarts dan een volwassene. Bel altijd de huisarts voordat je een kind medicijnen geeft. Schakel ook medische hulp in als:

    • Het kind jonger is dan 3 maanden en een rectale temperatuur van 38ºC of hoger heeft
    • Het kind 3 tot 12 maanden oud is en koorts heeft van 39ºC of hoger
    • Het kind onder de 2 jaar is en koorts heeft die langer aanhoudt dan 48 uur
    • Het kind niet alert is, niet makkelijk wakker te krijgen is, koorts heeft die al een week komt en gaat (ook al is de koorts niet zo hoog)
    • Het kind geen tranen produceert als het moet huilen, of als het niet gekalmeerd kan worden
    • Het kind geen natte luiers heeft, of al 8 uur niet heeft geplast
    • Het kind andere symptomen heeft die wijzen op een ziekte die behandeld moet worden, zoals keelpijn, oorpijn, diarree, misselijkheid, overgeven of hoesten
    Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Aanpassen van je dieet

Pdf downloaden

1. 
   1
   Gebruik geen voeding die ontstekingen kan verergeren. Koorts is een vorm van ontsteking die je lichaam gebruikt om zichzelf te beschermen tegen schadelijke stoffen. Voeding die ontstekingen verergert maakt dat de koorts erger wordt, of langer duurt. Het kan ook spijsverteringsproblemen geven, of een opgeblazen gevoel, waardoor je je nog zieker voelt. Probeer deze voeding zo veel mogelijk te vermijden, vooral als je koorts hebt:

   • Bewerkte koolhydraten, zoals wit brood, gebak en koekjes
   • Gefrituurde voeding
   • Frisdrank met suiker en energiedrankjes
   • Rood vlees zoals rundvlees, varkensvlees of vleeswaren
   • Margarine en reuzel
2. 
   2
   Eet ontstekingsremmende voeding. Terwijl sommige voeding ontstekingen kan veroorzaken, zijn er ook voedingsmiddelen die ontstekingen juist verminderen. Als je echter verstopt raakt, misselijkheid wordt of moet overgeven als je iets eet, moet je het laten staan tot de koorts afneemt. Lichte, niet-zure voeding zoals salade, noten en volkorengranen worden beter door het lichaam opgenomen als je koorts hebt. Voeding die ontstekingen kan verminderen is bijvoorbeeld:

   • Fruit zoals aardbeien, kersen en sinaasappels
   • Noten zoals amandelen en walnoten
   • Groene bladgroenten, zoals spinazie of boerenkool, die bevatten veel antioxidanten
   • Vette vis zoals zalm, makreel, tonijn en sardines
   • Volkorengranen zoals bruine rijst, quinoa, haver, gierst en lijnzaad
   • Olijf- en koolzaadolie
3. 
   3
   Neem vitamine C. Vitamine C is een belangrijke natuurlijke antioxidant die het immuunsysteem ondersteunt, de bloedsuikerspiegel reguleert, celgroei en herstel stimuleert, en het risico op chronische ziekten vermindert. Hoewel een tekort aan vitamine C zeldzaam is, heeft het een groot effect op het immuunsysteem. Zorg dus dat je voldoende vitamine C tot je neemt als je koorts hebt, zodat je lichaam sneller herstelt. Vitamine C kan als supplement worden ingenomen, met een aanbevolen dosering van 500 mg per dag, in twee tot drie porties opgedeeld. Omdat je door te roken vitamine C afbreekt, moeten rokers nog 35 mg per dag extra nemen. Je kunt ook voeding die rijk is aan vitamine C aan je dieet toevoegen. Goede bronnen van vitamine C zijn:

   • Rode of groene paprika
   • Citrusvruchten zoals sinaasappels, grapefruit, citroen of mandarijn
   • Spinazie, broccoli en spruiten
   • Aardbeien en frambozen
   • Tomaten
   • Mango, papaja, en meloen
4. 
   4
   Neem magnesium. Magnesium is een essentiële voedingsstof voor heel veel lichaamsfuncties, waaronder de energieproductie. Het vermindert stress, angsten, chronische vermoeidheid, pijn op de borst, en het helpt bij het behouden van een gezonde bloeddruk, cholesterol en bloedsuikerspiegel. Magnesiumtekort kan het immuunsysteem verzwakken en allerlei gezondheidsproblemen veroorzaken.

   • Natuurlijke bronnen van magnesium zijn bijvoorbeeld zalm, makreel, heilbot, tonijn, donkere chocolade, groene bladgroenten, noten, zaden, bruine rijst, linzen, sojabonen, zwarte bonen, kikkererwten, avocado en bananen.
   • Calcium kan de opname van magnesium belemmeren, dus het is beter om makkelijker te absorberen vormen zoals magnesiumcarbonaat en magnesiumoxide te nemen. De dagelijks aanbevolen dosering is twee tot drie keer per dag 100 mg. Volwassenen moeten minstens 280-350 mg magnesium per dag binnenkrijgen.
   • Overmatige hoeveelheden magnesium kunnen een averechts effect hebben en verminderen de opname van calcium, dus neem niet te veel. Vraag je huisarts wat voor jou de juiste dosering is.
5. 
   5
   Probeer een zelfgemaakt soepje. Door warme vloeistoffen zoals soep te drinken kun je je lichaamstemperatuur verlagen, krijg je voldoende vocht binnen en stimuleer je het zweten zodat je lichaam beter afkoelt. De bouillon moet licht zijn en geen bloem of granen bevatten.

   • Doe 500 gram in stukjes gesneden aardappel, 250 gram wortel in stukjes, 125 gram fijngesneden prei en andere bladgroenten zoals sla, spinazie of rode kool in 2 liter water.
   • Kook het ongeveer een uur op middelhoog vuur, en zeef het dan boven een soepkom. Doe er alleen zout bij als je een lage bloeddruk hebt.
6. 
   6
   Geef een kind milde, gezonde voeding. Een mild dieet betekent dat de voeding zacht, niet pittig en niet te vezelrijk is, zodat het makkelijk verteerd wordt. Enkele goede voorbeelden hiervan zijn:

   • Brood, crackers en pasta
   • Havermoutpap of tarwepap
   • Sapjes zijn prima, maar geef je kind niet te veel fruit, want dat is zuur waardoor de maag van streek kan raken en het kind misschien moet overgeven. Verdun vruchtensap met gelijke delen water. Als je zelf sap uitperst, zorg dan dat fruit en groenten die je gebruikt goed rijp zijn. Gebruik 100% sap en voeg geen suiker toe. Geef een kind dat moet overgeven geen fruitsap.
   • Als je kind het gewend is, is melk een prima keuze zolang het kind niet hoeft over te geven.
   • Geef baby's alleen borstvoeding, flesvoeding en eventueel O.R.S voor jonge kinderen, tot de koorts omlaag gaat. Vaste voeding is te zwaar voor het spijsverteringsstelsel van een baby.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Kruidenmiddelen gebruiken

Pdf downloaden

1. 
   1
   Drink kruidenthee. Bepaalde soorten kruidenthee bevatten veel antioxidanten en ontstekingsremmende bestanddelen die het lichaam ontspannen, de spijsvertering kalmeren en verstoppingen kunnen verhelpen. Soms duurt het 2-3 uur voordat de thee gaat werken. Kruiden die kunnen helpen om de symptomen van koorts te verminderen zijn:

   • Kamillethee vermindert slapeloosheid, angsten, ontstekingen, brandend maagzuur, hoesten en een zere keel. Laat 2-3 gram kamillebloemen in 250 ml water trekken, giet het na 5 minuten af door een zeef en drink het op. Vraag je huisarts eerst of je je kind ook kamillethee kunt geven.
   • Pepermuntthee helpt tegen een verstopte neus bij griep of verkoudheid en kan het lichaam afkoelen omdat er menthol in zit. Om pepermuntthee te maken laat je 1/4 theelepel pepermuntblaadjes 3-5 minuten trekken in 250 ml heet water. Giet het door een zeef en drink het zonder zoetstoffen. Dit kun je 1-2 keer per dag doen om een milde koorts te verlagen. Pepermunt kan misselijkheid veroorzaken als je het bij een matige tot zware koorts (39,5ºC tot 40,5ºC) drinkt, en je mag het niet aan baby's of jonge kinderen geven.
2. 
   2
   Drink rijstmelk. Als je bij de koorts ook diarree of verstopping hebt, is het goed om dat te verminderen door rijstmelk te drinken. Je kunt rijstmelk maken door 2,5 eetlepel rijst een half uur in 1 liter water te koken. Giet het daarna af en drink de vloeistof.

   • Kinderen van 2 jaar of ouder mogen ook rijstmelk als ze koorts hebben.
3. 
   3
   Gebruik cayennepeper. Als je van kruidig eten houdt, kun je 1-2 theelepels cayennepeper toevoegen, vooral aan je bouillon. Cayennepeper bevat capsaïcine, wat antioxidanten, antivirale- en ontstekingsremmende eigenschappen bevat waardoor je sneller geneest. Je gaat er ook door zweten waardoor je lichaam afkoelt.

   • Mensen die allergisch zijn voor latex, bananen, kiwi's, hazelnoten en avocado kunnen ook allergisch zijn voor cayennepeper.
   • Mensen met brandend maagzuur of een lage bloedsuikerspiegel (of mensen die bloedverdunners slikken) moeten geen capsaïcine nemen.
   • Kinderen die ziek zijn eten liever milde voeding, dus geef je kind geen cayennepeper.
4. 
   4
   Gebruik gember. Gember kan de symptomen zoals misselijkheid, angsten, overgeven, hoge bloeddruk en spijsverteringsproblemen die met koorts gepaard gaan verminderen, waardoor je je minder ziek voelt. Gemberextract is ook verkrijgbaar in capsules bij de reformwinkel. Gember kan een sterk kruid zijn; de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is daarom 4 gram, ook bij supplementen. Enkele voorzorgsmaatregelen:

   • Zwangere vrouwen mogen niet meer dan 1 gram gember per dag.
   • Geef baby's of kinderen onder de 2 jaar geen gember. Vraag je huisarts om de juiste dosering als je het aan je kind wilt geven.
   • Neem geen gember als je een bloedziekte hebt, of als je bloedverdunners slikt, waaronder ook aspirine.
5. 
   5
   Gebruik citroenmelisse. Citroenmelisse bevat antivirale- en ontstekingsremmende bestanddelen, ook wel tannines genoemd. Citroenmelisse kan helpen tegen slapeloosheid en angsten, en het kan de spijsvertering verbeteren waardoor de koorts minder wordt. Je kunt het als supplement, crème, tinctuur of kruidenthee vinden bij de meeste natuurwinkels of reformzaken.

   • De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor supplementen met citroenmelisse er in is drie keer per dag 300-500 mg.
   • Om thee te maken van citroenmelisse laat je 1/4 theelepel gedroogde citroenmelisse 3-5 minuten trekken in 250 ml heet water. Giet het door een zeef en drink het zonder zoetstoffen op.
6. 
   6
   Gebruik citroengrasolie. Onderzoek heeft aangetoond dat citroengras antivirale, antibacteriële en ontstekingsremmende eigenschappen heeft die kunnen helpen om koorts te verlagen. Citroengrasolie wordt bij aromatherapie gebruikt tegen verstopping van de neus bij griep en verkoudheid, en om infecties te bestrijden.

   • Verdun de olie door 5 druppels in een basisolie te doen, en masseer daarmee 3-5 minuten lang je voorhoofd of je nek. Veeg de olie daarna af met een warme, vochtige washand.
   • Gebruik geen citroengrasolie bij kinderen of baby's.
   Advertentie

Waarschuwingen

• Schakel onmiddellijk medische hulp in als je lichaamstemperatuur door de koorts boven de 40 graden komt.
• Ga niet sporten als je koorts hebt.
• Normaal gesproken is koorts niet gevaarlijk en veroorzaakt het geen hersenschade, behalve als de lichaamstemperatuur boven de 41ºC komt.

Advertentie