Onzekerheid overwinnen

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Je perspectief aanpassen

Actie ondernemen

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Op een gegeven moment in ons leven hebben we allemaal wel eens te maken met onzekerheid. Het is dan ook een volkomen natuurlijke manier om te proberen te peilen of een onderneming succesvol zal zijn, of slecht zal eindigen. Als je nu aan het piekeren bent of je de Grand Canyon over wilt springen met je motor, dan is die onzekerheid een hartstikke goede eigenschap. Maar in het dagelijks leven kan onzekerheid ervoor zorgen dat je zelfs de kleinste, alledaagse dingen gaat vrezen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een eerlijk gesprek met je vrienden. Deze onzekerheid kan ervoor zorgen dat je minder kunt genieten van jouw tijd op aarde. Het leven verandert continu, en alles dat vandaag stabiel lijkt kan morgen helemaal gewijzigd of verdwenen zijn. Maar als je jezelf meer macht geef, dan kun je die wijzigingen altijd terugdraaien of overkomen. Zo blijf je vooruit gaan door middel van je eigen wilskracht, en zul je het geluk op jouw pad vinden. Ga snel naar Stap 1 om te leren hoe je jouw onzekerheid kunt overwinnen.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 2:

Je perspectief aanpassen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Probeer objectief te zijn. Als je het gevoel hebt alsof je iets niet kunt bereiken, verplaats jezelf dan even in de schoenen van iemand anders. Bedenk wat jij in die situatie tegen de ander zou zeggen. Als je bijvoorbeeld zenuwachtig bent om naar een feestje te gaan waar je niet veel mensen kent, of een sollicitatiegesprek hebt, denk dan aan wat jij de andere persoon in een dergelijke situatie mee zou geven. Als je er op deze manier naar kijkt, dan zul je zien dat er niets is om bang voor te zijn. Als je je hoofd er naar zet, dan zul je slagen.
2. 
   2
   Schrijf je angsten op. Schrijf alle dingen op waar je je zorgen over maakt, en welke factoren ervoor zorgen dat je het gevoel hebt alsof je niets kunt bereiken. Lees ze na, en stel jezelf de vraag hoeveel van deze angsten rationeel zijn. Kijk ook hoeveel ervan gebaseerd zijn op negatieve gedachten. Neem de tijd om echt na te gaan wat er ten grondslag ligt aan jouw angsten—of dit nu gaat over jezelf te grabbel gooien, je ouders teleurstellen, of niet het leven leiden dat je wilt. Kijk hoeveel van deze angsten je kunt aanpakken, en hoeveel positieve oplossingen je kunt bedenken voor alle andere zaken die jou zorgen baren.

   • Het is volkomen natuurlijk om bang te zijn dat iets mislukt, of om een modderfiguur te slaan. Iedereen heeft deze angsten zo nu en dan. Het is echter onnatuurlijk om zo door zorgen geplaagd te zijn dat je het gevoel hebt alsof je helemaal niets gedaan kunt krijgen.
3. 
   3
   Herinner je aan alle successen die je geboekt hebt. In plaats van je te focussen op al die keren dat je jezelf beschaamd hebt, dat je ergens in faalde, of gewoon iets dommigs gedaan hebt, kun je je beter concentreren op de keren dat je uitstekend uit de verf kwam. Denk aan het succes dat je behaald hebt op school, de goede vriendschappen die je hebt weten te behouden, of gewoon aan willekeurige momenten waarop je mensen aan het lachen gemaakt hebt met jouw spitsvondige gevoel voor humor. Hoe meer goede momenten je kunt herinneren, hoe meer zelfvertrouwen je zult hebben in wat je in de toekomst zult bereiken.

   • Het kan nuttig zijn om al je successen te noteren als je ze geboekt hebt. Bewaar een succesverhalenboekje in je bureau, en schrijf hier alle prestaties in op waar je trots op bent. Schrijf hier ook herinneringen in die je koestert. Als je het gevoel hebt alsof je tot niets in staat bent of niets goed kunt doen, dan kun je de lijst er eens bij pakken om jezelf eraan te herinneren wat een geweldig en bekwaam persoon je bent.
4. 
   4
   Vraag jezelf af wat het allerergste is dat er zou kunnen gebeuren. En wees eerlijk als je die vraag beantwoordt. Als je een nieuw kapsel neemt en sommige mensen vinden het niet mooi, dan is daarmee waarschijnlijk niet het einde van de wereld in zicht. En als je het echt haat, drie kaar raden—haar groeit. Laat deze flauwe zorgen je niet weerhouden om iets anders te proberen. Als je je eenmaal realiseert dat het allerergste helemaal niet zo heel erg is, dan zul je waarschijnlijk een stuk dynamischer zijn, en sneller bereid om risico's te nemen.

   • Soms weet je niet te achterhalen wanneer jouw gedachten ophouden redelijk te zijn, en wanneer ze beginnen belachelijk te worden. Als dit het geval is, vraag het dan iemand wiens inschattingsvermogen je vertrouwt. Zij zullen je kunnen vertellen of jouw slechtst denkbare scenario echt mogelijk is, of te vergezocht.
5. 
   5
   Stel jezelf nu de vraag wat er in het beste geval zou kunnen worden. Dit is iets dat onzekere mensen bij lange na niet genoeg doen. Stel dat je nerveus bent om met iemand op een eerste date te gaan. Het beste dat er zou kunnen gebeuren is dat er een echte klik is, en dat jullie een betekenisvolle, bevredigende relatie opbouwen. Dat is toch de moeite waard om op date te gaan? Hoewel de kans groot is dat je niet altijd het maximale rendement uit een situatie zult halen kan dit je wel helpen om nieuwe taken met een positieve instelling tegemoet te zien.

   • Voordat je besluit om iets nieuws te gaan doen kun je het best denkbare scenario opschrijven. Of de beste drie. Zo blijven deze scenario's vers in je geheugen als het moment daar is.
6. 
   6
   Onthoud je positieve eigenschappen. Om je zelfverzekerd te blijven voelen dien je je pluspunten te allen tijde in je achterhoofd te houden. Maak een lijst van alle dingen die je leuk vindt aan jezelf, van je vriendelijkheid tot je intelligentie. Houd deze eigenschappen in je achterhoofd als je met iemand in gesprek gaat. Onzekere mensen hebben de neiging om de focus op slechts hun negatieve eigenschappen te leggen, waardoor ze zich ongelukkiger gaan voelen over zichzelf.

   • Door alleen naar jouw minpunten te kijken richt je je concentratie daarop, en derhalve verwaarloos je pluspunten. Als je al een hele tijd te streng voor jezelf geweest bent, dan kan het moeilijk zijn om te denken aan een eigenschap die je kunt waarderen.
7. 
   7
   Oefen met positief tegen jezelf te praten. Vooral als je het al enige tijd doet is het lastig om negatieve zelfspraak te herkennen. Als je jezelf telkens vertelt dat je een loser bent, een mislukkeling, of dat je niets goeds kunt doen, dan is de kans dat je je voor altijd zo zult voelen. Vertel jezelf liever positieve dingen over jezelf, zodat je nieuwe taken met een positieve houding tegemoet kunt zien, en dat je er daadwerkelijk je best voor zult doen.

   • Een nuttige oefening die je helpt positiever tegen jezelf te spreken, alsmede je zelfmisbruik in te dammen, is om twee oprecht leuke dingen over jezelf te zeggen. Steek deze af tegenover elke negatieve gedachte die je over jezelf uitspreekt. Ze hoeven niets met elkaar te maken te hebben.
     • Je kunt bijvoorbeeld je tong verbranden als je niet lang genoeg wacht tot je koffie afgekoeld is. Als je dan tegen jezelf zegt 'Idioot, zo dom van je!', herinner jezelf dan ook aan positieve zaken zoals, 'Maar ik kan wel hartstikke goed tennissen, en ik heb een goed gevoel voor humor.' Het klinkt misschien een beetje raar, maar je kunt je houding veranderen door jezelf te prijzen.
8. 
   8
   Ga bij jezelf te raden waarom je steeds nee zegt. Begin door vaker ja te zeggen. In plaats van jezelf alle redenen op te sommen waarom je nee zou zeggen tegen een nieuwe ervaring, kun je je ook afvragen wat er allemaal kan gebeuren als je ja zou zeggen. Zelfs al kloppen al je nee-antwoorden, het ja-scenario kan tot nieuwe en onverwachte dingen leiden. Als je een klein beetje gekwetst wordt omdat je ja gezegd hebt op een nieuwe ervaring, dan kun je hiervan herstellen. Bovendien heb je dan een nieuwe ervaring opgedaan, eentje die je niet opgedaan zou hebben als je nee verkocht had. Als hier niets van terecht komt, dan kun je gelukkiger worden door jezelf te zien als een positieve, avontuurlijke persoon die bereid is om nieuwe dingen te proberen.

   • Stel dat een verre vriend uit je muziekles naar je toekomt om je te vertellen dat hij een bandje wil beginnen, en dat hij jou graag toe zou voegen. Jouw automatische antwoord zou iets als dit kunnen zijn 'Zeker niet, ik heb nog nooit in een band gezeten en jij lijkt me niet bepaald iemand die weet hoe we succes zouden kunnen boeken. Bovendien zie ik mezelf niet als muzikant, en heb ik ook geen tijd in verband met al mijn huiswerk enzo…'
     • Als je er zo in staat, dan heb je jezelf bij voorbaat al afgesloten. Je hebt het potentieel van het idee al afgeslagen voordat je het goed en wel geprobeerd hebt. Je kunt een vriendschap opbouwen met die vriend en zijn vrienden, een leuke ervaring opdoen, en een nieuw verhaal hebben om te vertellen. Zeg eens ja, en kijk maar waar het schip strandt.
   Advertentie

Als je onzeker bent over je relatie, probeer dan ook eens wat van bovenstaande tips. Als jij zelf gelukkig bent, dan is de kans groot dat je jouw partner en andere mensen ook gelukkig maakt. Hierdoor bouw je zelfvertrouwen op, en verminder je je onzekerheid.

Deel 2

Deel 2 van 2:

Actie ondernemen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Houd zorgzaam gezelschap om je heen. Besteed aandacht aan de vrienden die je hebt, en aan hun houding ten opzichte van anderen, zichzelf, en jou. Als je opmerkt dat de meerderheid van je vrienden uiterst kritisch is— door elke dag kledingkeuzes, lichamen, beslissingen, spraak, of gedrag te bekritiseren—dan zou je wellicht op zoek willen naar minder veroordelende vrienden. Probeer mensen te vinden die leuke dingen te zeggen over anderen, en die niet zo snel hun oordeel over iemand vellen.

   • Het is natuurlijk helemaal niet erg om een paar negatieve vrienden te hebben. Als je je echter omringt met negativiteit, zelfs al is die niet eens op jou gericht, dan zul jij de effecten ervan absorberen. Als je vriend jou wijst op het stomme kapsel dat een ander heeft, en jij vindt het zelf eigenlijk wel leuk, dan zul je het gevoel krijgen alsof je het zelf ook bij het verkeerde eind had—je zult het vertrouwen in je eigen mening kwijtraken.
2. 
   2
   Wees meer vergevingsgezind jegens anderen. Vel ook zelf niet te snel een oordeel. Anderen naar beneden halen lijkt misschien goed om je eigen persoontje mee op te krikken, maar serieus: elke keer als jij iemand neerhaalt dan bekritiseer je een eigenschap die jij zelf bezit, en haal je jezelf dus ook neer. Help anderen liever zich op te richten. Je zult zo niet alleen veel sneller vrienden maken en meer betekenisvolle relaties onderhouden, maar je zult jezelf ook verheffen.

   • Als je telkens andermans beslissingen of mislukkingen veroordeelt, denk er dan aan waarom je dat doet. Als jouw eerste gedacht is 'omdat zij het verkeerd hebben', denk dan nog iets dieper na. Waarom is het verkeerd? In welke context? Bepaalt jouw culturele achtergrond of je opvoeding waarom je er zo over denkt?
   • Zou iemand uit een ander land of een andere culturele achtergrond er ook zo over denken? Dat iemand de dingen iets anders doet dan jij, of leeft op een manier die verschilt van de jouwe, dan betekent dat niet direct dat hij het verkeerd doet.
3. 
   3
   Doe elke dag iets dat jou prikkelt. Het hoeft niet per sé gevaarlijk te zijn. Ga gewoon eens naar een wijk waar je nog nooit alleen geweest bent, en loop eens een willekeurige winkel in. Kijk wat je er allemaal kunt vinden. Probeer eens met de winkelbediende te praten. Hoe meer nieuwe, en spannende ervaringen je opdoet, hoe enthousiaster je over het leven wordt. Je zult minder bang worden voor nieuwe dingen en mensen. Als je weet dat je elke dag iets spannends kunt doen, dan zul je stoppen te denken dat je overal in zult falen.

   • Als je nogal zelfbewust bent over je imago, loop dan eens een kledingzaak in die wat van de norm afwijkt. Pas eens wat kleding waarvan je weet dat je die normaal gesproken nooit zou kopen. Lach naar je reflectie in de spiegel. Misschien vind je onverwachts wel iets dat je toch leuk staat. Zo niet, dan zullen je oude, bekende kleren in ieder geval wat minder belachelijk lijken. Probeer zo vaak als je kunt iets nieuws.
4. 
   4
   Benoem de gebreken die je kunt benoemen. Als je je sproetjes hekelt, of het geluid van je stem, dan is er niet zo veel wat je daar aan kunt doen. Als je minpunten hebt die je niet kunt veranderen, dan moet je eraan werken om deze te accepteren. Als er dingen zijn die je wel kunt veranderen—zoals je gebrek aan mededogen, je gebrek aan overtuiging, of hoe snel je in de stress schiet—dan kun je stappen ondernemen om deze minpunten te verbeteren. Oké, we worden allemaal geboren met een bepaalde aanleg. Het is moeilijk om jezelf volledig te transformeren. Maar je kunt wel degelijk proberen om bepaalde eigenschappen te verbeteren.

   • Als je actie onderneemt om de dingen te verbeteren die je zelf niet aanstaan, dan zul je binnen mum van tijd zelfverzekerder worden.
   • Niemand heeft gezegd dat het makkelijk is om te bepalen wat je aan jezelf wilt veranderen, en dat vervolgens te gaan doen. Maar het is beter dan het alternatief: eeuwig klagen over de dingen die je niet leuk vindt aan jezelf zonder een vinger uit te steken om er iets aan te veranderen.
5. 
   5
   Vergelijk jezelf niet langer met andere mensen. Een van de beste manieren om te garanderen dat je onzeker zult worden, is door jezelf continu te vergelijken met mensen die je kent. Of beter nog, met de mensen die je op de televisie ziet. Als je dat doet, dan zul je gegarandeerd een manier vinden om jezelf lelijk, arm, mislukt of wat dan ook, te gaan voelen. Focus je liever op zaken die je zelf zou kunnen aanpassen waardoor jouw leven voor jou beter wordt. Je dient je leven niet omwille van anderen te veranderen.

   • Als je maar hard genoeg je best doet, dan zul je altijd wel iemand vinden die gezonder, rijker, of wijzer is dan jij. Maar de kans is ook groot dat veel mensen meer op jou zouden willen lijken. Het gras is altijd groener bij de buren. Degene van wie jij denkt dat hij/ zij perfect is zal zo nu en dan ook wel eens willen dat hij/zij iemand anders was.
6. 
   6
   Praat erover met een goede vriend. Eén manier om je onzekerheid te overwinnen is door erover te praten met een goede vriend. Iemand hebben die jou goed kent en begrijp kan je een onbevooroordeeld inzicht geven. Hij/zij kan je overtuigen van het feit dat jouw zorgen en angsten irrationeel zijn. Een goede vriend zal je opvrolijken, zal je zeggen dat je je doelen kunt bereiken. Ook kan hij/zij ervoor zorgen dat de negativiteit in je leven wordt verlicht.

   • Soms is erover praten al het halve werk. Je voelt je misschien slechter omdat je al je onzekerheden telkens ingevet hebt.
7. 
   7
   Probeer ergens in uit te blinken. Als je je beter wilt voelen over jezelf, dan is het een goed idee om ergens goed in te worden. Dit kan dansen zijn, korte verhalen schrijven, schilderen, moppen tappen, of vreemde talen leren. Het doet er niet toe wat het is. Het gaat erom dat jij genoeg tijd en energie gestoken hebt in iets waarvan je kunt zeggen dat je er echt goed in bent. Deze moeite nemen kan ervoor zorgen dat je je beter zult voelen over jezelf.

   • Om even duidelijk te zijn, je hoeft niet de beste voetballer of de beste wiskundestudent te worden om anderen te imponeren. Je moet het doen om zelf trots te kunnen zijn.
8. 
   8
   Leer om jezelf te kunnen lachen. Over het algemeen nemen onzekere mensen zichzelf vrij serieus. Mensen met een goed gevoel voor humor over henzelf, en die beseffen dat iedereen zichzelf zo nu en dan eens voor schut zet zijn over het algemeen een stuk zelfverzekerder. Dit komt omdat ze accepteren dat sommige dingen zullen mislukken. Ze vinden het prima. Je moet leren kunnen lachen om jezelf, grapjes te kunnen maken als iets een onverwachte wending neemt. Je hoeft je niet constant zorgen te maken of je er wel of niet goed op komt te staan. Het is een flinke opluchting als je de dag met een lach tegemoet treedt. Maak je niet zo veel zorgen.

   • Dit betekent niet dat je volledig de draak dient te steken met jezelf. Je hoeft niet altijd ten koste van jezelf te lachen. Je moet jezelf wel blijven waarderen. Het houdt gewoon in dat je jezelf iets luchtiger behandelt, en dat je jezelf meer kunt vergeven. Als je om jezelf kunt lachen, dan zullen anderen zich op hun gemak voelen bij jou. Ze zullen niet extra voorzichtig hoeven zijn omdat ze bang zijn dat ze jou bij elk wissewasje zullen beledigen. Je zult je op jouw beurt een stuk gemakkelijker voelen om met hen om te gaan.
9. 
   9
   Win zoveel mogelijk informatie in. Een mogelijke reden voor jouw onzekerheid kan voortkomen uit het gebrek aan duidelijkheid. Je weet immers niet wat je kunt verwachten op een feestje, bij een nieuw vak, of op een reisje met mensen die je niet goed kent. Hoewel je nooit kunt voorspellen hoe zulke situaties zullen verlopen kun je jezelf wel wat beter laten voelen door zo veel mogelijk informatie in te winnen. Zo krijg je het gevoel alsof je de touwtjes wat beter in handen hebt. Hierdoor zul je je zekerder voelen over wat er in het verschiet ligt.

   • Als je bijvoorbeeld naar een feestje gaat, probeer er dan achter te komen wie er naartoe gaan, wat de mensen daar zullen doen, welke dresscode er gehanteerd wordt, etc. Zo zul je een beter beeld hebben van wat er te gebeuren staat.
   • Als je je zorgen maakt over een presentatie die je moet geven, kom er dan achter hoeveel mensen er zullen zijn, hoe de ruimte eruitziet, wie er nog meer zal presenteren, enzovoorts, enzoverder. Probeer het aantal variabelen te verkleinen.
10. 
    10
    Onthoud dat je niet alleen bent. Je hebt misschien het gevoel alsof jij de enige bent die zichzelf continu in twijfel trekt, of alsof jij de enige bent die het gevoel heeft alsof je nergens aan voldoet. Je dient je echter te herinneren dat iedereen zich op een bepaald moment wel eens onzeker gevoeld heeft. Zo ook supermodellen, en extreem succesvolle zakenlieden. Onzekerheid hoort nu eenmaal bij het leven. Als je je niet langer onzeker voelt over je onzekerheid, dan ben je al goed op weg om je beter te voelen! Iedereen heeft wel iets waar hij/zij onzeker over is, en je twijfels zijn dan ook volkomen natuurlijk. Als je dit in acht houdt, dan zul je je weldra beter gaan voelen.
11. 
    11
    Probeer bewuste meditatie. Ga comfortabel zitten of liggen met je ogen dicht en concentreer je 10 minuten alleen op je ademhaling. Probeer je hoofd leeg te maken van alle gedachten die je stress veroorzaken en laat fysieke spanning in je lichaam los.

    • Meditatie kan je aandacht afleiden van onzekerheden en zorgen, waardoor je een rustig gevoel krijgt.
    Advertentie

Tips

• Zoek een hobby of activiteit waar jij je in interesseert, en oefen er zo veel als mogelijk mee. Het kan goed zijn om iets alleen of in groepsverband te gaan doen. Zelfs al ben je in het begin niet zo goed, of voel je je na een tijdje nog steeds niet als prof, je geeft jezelf een extra eigenschap. Bovendien werk je, als je het in groepsverband doet, aan het opbouwen van relaties. Regelmatig sporten, wandelen, breien, lezen, fotograferen, schilderen, muziekinstrumenten bespelen, insecten verzamelen, code leren, of vrijwilligerswerk doen zijn allemaal goede voorbeelden.
• Als iemand kritiek op je heeft, neem dan een stap terug en denk er objectief over na. Hebben ze gelijk met wat ze zeggen? Hebben ze het vanuit een ander perspectief gezien? Begrijpen ze mijn kant van het verhaal? Bieden ze mij een oplossing, of proberen ze mij een minderwaardigheidsgevoel aan te praten?
• Als je je voor schut zet, lach dan om jezelf. Probeer gelukkig te blijven. Boos woorden op jezelf zal alleen nadelige effecten hebben voor je. Je zult namelijk niet kunnen genieten van wat jij doet, en je zult je vanaf dan slecht voelen over de hele situatie. Als je lacht, dan kun je verdergaan en lol blijven trappen.
• Help anderen, zelfs bij eenvoudige taken. Het geeft jou een gevoel van zelfvertrouwen, en het gevoel alsof je gewaardeerd wordt. Samen werken en communiceren geeft je een gevoel voor motivatie, en levert je bovendien plezier op. Zorg ervoor dat jij je door jezelf en anderen gewild voelt.

Advertentie

Waarschuwingen

• Het kan enige tijd duren voordat je zelfvertrouwen helemaal terug is. Ook zal het vaak schommelen. Het kan jaren duren voor je beseft dat je zelfs maar een schrijntje veranderd bent. Blijf erin geloven dat je aan het veranderen bent, en doe je best.

Advertentie