Cách để Kiểm tra độ giãn cổ tử cung

Cổ tử cung giãn nở khi người phụ nữ chuẩn bị chuyển dạ và sinh con. Cổ tử cung giãn ra để mở đường cho đầu thai nhi đi từ tử cung ra âm đạo, và cuối cùng là nằm trong vòng tay của bạn.^{[1]XNguồn nghiên cứu} Cổ tử cung phải nở rộng từ 1 lên đến 10 cm, là thời điểm bạn có thể sinh con.^{[2]XNguồn nghiên cứu} Trong đa số các trường hợp, bác sĩ, y tá hoặc bà đỡ sẽ kiểm tra độ giãn cổ tử cung, nhưng có thể bạn cũng muốn tự mình kiểm tra độ giãn nở cổ tử cung. Bằng cách sờ cổ tử cung và xem xét các dấu hiệu khác như tâm trạng và âm thanh lúc chuyển dạ, bạn có thể biết cổ tử cung đã giãn ra bao nhiêu.

Phần 1

Phần 1 của 3:

Chuẩn bị kiểm tra cổ tử cung bằng tay

Tải về bản PDF

1
Trao đổi với chuyên gia y tế. Có một thai kỳ an toàn là yếu tố quan trọng để hạ sinh em bé khỏe mạnh. Khi được bác sĩ, y tá hoặc bà đỡ chăm sóc sản khoa đúng cách, thai kỳ của bạn sẽ tiến triển tốt đẹp, đồng thời cũng an toàn hơn khi bạn kiểm tra độ giãn nở cổ tử cung.
- Lưu ý rằng, kể từ tháng thứ chín, bác sĩ sẽ bắt đầu tìm các dấu hiệu cho thấy quá trình chuyển dạ đang đến gần. Họ sẽ sờ bụng và thăm khám bên trong để kiểm tra cổ tử cung. Bác sĩ sẽ xác định xem em bé đã “đi xuống” chưa, nghĩa là cổ tử cung đã bắt đầu giãn nở và trở nên mềm hơn chưa.
- Hỏi họ bất kì câu hỏi nào, kể cả việc liệu em bé đã đi xuống chưa. Bạn cũng nên hỏi xem liệu có an toàn để tự mình kiểm tra độ giãn cổ tử cung không. Nếu thai kỳ diễn ra an toàn thì bạn có thể tiến hành.
2
Rửa tay. Tay bẩn sẽ làm lây lan vi khuẩn và mầm bệnh, gây ra nhiễm trùng. Kiểm tra cổ tử cung yêu cầu phải đưa bàn tay hoặc ngón tay vào âm đạo. Rửa sạch tay là điều đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe của bạn và thai nhi trước khi kiểm tra giãn nở cổ tử cung.^{[3]XNguồn tin đáng tin cậyMayo ClinicĐi tới nguồn}
- Sử dụng bất kì loại xà phòng nào và nước ấm để rửa tay. Làm ướt tay dưới vòi nước đang chảy và thoa xà phòng, xoa hai bàn tay tạo bọt. Chà mạnh tay tối thiểu 20 giây, đảm bảo chà tất cả bề mặt của hai bàn tay. Rửa sạch xà phòng rồi lau khô tay hoàn toàn.
- Sử dụng chất khử trùng tay chứa tối thiểu 60% cồn nếu bạn không có xà phòng. Rót vào lòng bàn tay một lượng đủ dùng cho hai bàn tay. Cũng như với xà phòng, chà hai bàn tay vào nhau để làm ướt mọi bề mặt, bao gồm móng tay. Tiếp tục chà đến khi hai tay khô.
Nếu bạn hơi lo lắng hoặc sợ khi tự mình kiểm tra, nhờ chồng hoặc người thân giúp đỡ. Cho phép họ giúp đỡ tối đa, trong mức mà bạn cảm thấy thoải mái. Họ có thể giúp bằng cách cầm hộ gương, nắm tay hoặc trấn an bạn.
4
Chuẩn bị ở tư thế thoải mái. Trước khi kiểm tra cổ tử cung bạn cần chuẩn bị tư thế cơ thể thoải mái. Bạn nên ngồi lên mặt bồn cầu hoặc nằm lên giường với hai chân mở rộng, chỉ cần làm sao cảm thấy dễ chịu nhất.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
- Cởi trang phục bên dưới trước khi bắt đầu, như vậy bạn sẽ không phải cởi ra khó khăn khi đã vào tư thế sẵn sàng.
- Ngồi hoặc ngồi xổm trên bồn cầu với một chân đặt trên sàn, chân còn lại trên bệ ngồi. Bạn cũng có thể ngồi xổm trên sàn hoặc nằm lên giường nếu cảm thấy thoải mái hơn.
- Nên nhớ bạn không có gì phải xấu hổ, vì việc bạn đang làm hoàn toàn bình thường và tự nhiên.

Phần 2

Phần 2 của 3:

Kiểm tra cổ tử cung ở nhà

Tải về bản PDF

1
Lồng hai ngón tay vào âm đạo. Trước khi kiểm tra, ban đầu bạn phải cảm nhận xem mình cần nong rộng bao xa. Thay vì nhét cả bàn tay vào âm đạo sẽ gây khó chịu, bạn chỉ dùng ngón trỏ và ngón giữa để bắt đầu kiểm tra cổ tử cung.^{[5]XNguồn nghiên cứu}
- Nhớ rửa sạch tay hoàn toàn bằng xà phòng và nước trước khi lồng ngón tay vào âm đạo.
- Xác định cửa vào âm đạo bằng đầu các ngón tay. Mu bàn tay sẽ đối diện với cột sống và lòng bàn tay hướng lên trên. Nghiêng ngón tay về phía hậu môn để cảm nhận cổ tử cung dễ nhất. Nếu bạn cảm thấy đau hoặc rất khó chịu thì rút ngón tay ra.
2
Đẩy ngón tay vào cổ tử cung. Khi sờ cổ tử cung của phụ nữ mang thai, bạn sẽ thấy như đôi môi có nhiều nếp nhăn. Sau khi lồng ngón tay vào âm đạo, bạn tiếp tục đẩy tay đến khi sờ thấy cổ tử cung, cảm giác giống như đôi môi nhăn nheo.^{[6]XNguồn nghiên cứu}
- Bạn nên biết một số phụ nữ có cổ tử cung cao, trong khi số khác có cổ tử cung thấp. Có thể bạn phải đẩy ngón tay vào khá sâu trong âm đạo hoặc sẽ chạm được khá nhanh. Về cơ bản, cổ tử cung là “đầu cuối” của âm đạo bất kể nó nằm ở vị trí nào trong cơ thể.^{[7]XNguồn nghiên cứu}
- Chạm nhẹ nhàng để tìm cổ tử cung. Ấn hoặc chọc bằng ngón tay có thể gây chảy máu.^{[8]XNguồn nghiên cứu}
- Một ngón tay có thể trượt dễ dàng vào điểm giữa cổ tử cung nếu nó đang giãn nở. Tại tâm cổ tử cung bạn có thể sờ thấy túi nước ối bao bọc quanh đầu thai nhi. Bạn sẽ có cảm giác như sờ vào quả bóng cao su chứa nước.^{[9]XNguồn nghiên cứu}
3
Tiếp tục dùng ngón tay để cảm nhận độ giãn cổ tử cung. Khi độ giãn là 10cm, đó thường là lúc đứa bé đã sẵn sàng ra đời. Nếu một ngón tay có thể lồng vào cổ tử cung dễ dàng thì bạn sử dụng thêm ngón tay nữa để xác định độ giãn nở.^{[10]XNguồn nghiên cứu}
- Nên nhớ rằng: nếu bạn có thể trượt một ngón tay vào điểm giữa cổ tử cung thì độ giãn nở khoảng 1 cm. Tương tự, nếu bạn có thể lồng năm ngón tay vào cổ tử cung thì độ giãn nở là 5 cm. Khi quá trình chuyển dạ diễn ra, cổ tử cung thay đổi từ trạng thái căng sang đàn hồi. Khi cố từ cung đã giãn được 5 cm, thì bạn sẽ có cảm giác như sờ vào vòng cao su trên lon thực phẩm.
- Tiếp tục lồng các ngón tay vào âm đạo một cách nhẹ nhàng đến khi dùng hết toàn bộ bàn tay hoặc khi cảm thấy khó chịu. Rút bàn tay ra để xem bạn đã sử dụng bao nhiêu ngón tay. Như vậy bạn sẽ hình dung được cổ tử cung đã giãn bao nhiêu.
4
Vào bệnh viện. Nếu cổ tử cung giãn nở hơn 3 cm thì thông thường bạn đã bước vào quá trình chuyển dạ. Bạn nên vào bệnh viện đã chọn trước hoặc chuẩn bị nhà cửa nếu định sinh tại nhà.^{[11]XNguồn nghiên cứu}
- Theo dõi sự co thắt cũng giúp bạn biết được có nên vào bệnh viện hay chưa. Sự co thắt sẽ diễn ra mạnh mẽ và thường xuyên hơn. Các cơn co thắt thường xảy ra 5 phút mỗi lần, kéo dài khoảng 45-60 giây.^{[12]XNguồn tin đáng tin cậyNational Health Service (UK)Đi tới nguồn}

Phần 3

Phần 3 của 3:

Tìm thêm các dấu hiệu cổ tử cung giãn nở

Tải về bản PDF

1
Lắng nghe âm thanh cho thấy cổ tử cung giãn. Có nhiều dấu chỉ cho thấy cổ tử cung giãn nở mà bạn không cần phải lồng ngón tay vào âm đạo. Điều này đặc biệt hữu ích nếu bạn đang rất đau hoặc khó chịu. Đa số phụ nữ sẽ tạo ra những âm thanh nào đó khi họ chuyển dạ. Lắng nghe những âm thanh này sẽ giúp bạn đoán được cổ tử cung giãn nở bao nhiêu. Các âm thanh sau đây thường đi kèm theo các giai đoạn chuyển dạ và sự giãn nở của cổ tử cung:^{[13]XNguồn nghiên cứu}
- Độ giãn 0-4 cm, bạn không tạo ra nhiều tiếng ồn và có thể nói chuyện tương đối dễ dàng trong quá trình co thắt.
- Độ giãn 4-5 cm, bạn khó hoặc hầu như không thể nói chuyện. Tiếng ồn có thể rất nhẹ.
- Từ 5-7 cm, bạn tạo ra tiếng ồn lớn hơn và không đồng đều. Bạn gần như hoặc hầu như không thể nói chuyện trong quá trình co thắt.
- Từ 7-10 cm, bạn tạo ra tiếng ồn rất lớn và không thể nói chuyện trong suốt quá trình co thắt.
- Nếu bạn là người khá yên ắng khi chuyển dạ thì cũng có thể kiểm tra độ giãn nở. Nhờ ai đó đặt câu hỏi với bạn khi mới bắt đầu co thắt. Việc trả lời càng khó khăn chứng tỏ độ giãn nở cổ tử cung càng nhiều.
2
Chú ý cảm xúc. Sinh con là một trải nghiệm đầy cảm xúc của người phụ nữ. Quan sát những cảm xúc bạn trải qua có thể dự đoán được độ giãn cổ tử cung. Những cảm xúc sau đây có thể xuất hiện khi chuyển dạ:^{[14]XNguồn nghiên cứu}
- Hạnh phúc và vui cười khi độ giãn 1-4 cm
- Mỉm cười và cười lớn giữa những đợt co thắt khi độ giãn 4-6 cm
- Bực mình với lời nói đùa của người khác và trò chuyện ngắn khi độ giãn khoảng 7 cm đến lúc sinh.
Nhiều người ngửi thấy có mùi khi phụ nữ có độ giãn cổ tử cung từ 6-8 cm. Mùi này khá nặng và không rõ ràng.^{[15]XNguồn nghiên cứu} Nếu bạn ngửi thấy rõ mùi này trong căn phòng của phụ nữ đang chuyển dạ thì cổ tử cung có thể đã giãn từ 6-8 cm.
Một số phụ nữ tiết dịch nhầy ở tuổi thai 39 tuần, dịch này có màu hơi hồng hoặc nâu kèm theo máu.^{[16]XNguồn nghiên cứu} Dịch nhầy lẫn máu có thể tiếp tục tiết ra trong suốt giai đoạn chuyển dạ ban đầu. Tuy nhiên khi độ giãn đạt 6-8 cm, có thể xuất hiện nhiều máu và dịch nhầy. Sự xuất hiện của các chất này cho biết độ giãn cổ tử cung có thể đã đạt 6-8 cm.
5
Xem xét đường màu tím. Đường màu tím này nằm ở kẽ mông, bạn có thể dùng nó để xác định độ giãn cổ tử cung, khi đường này chạm đến đỉnh của kẽ mông thì cổ tử cung giãn tối đa. Có lẽ bạn phải nhờ người khác xem xét đường màu tím.^{[17]XNguồn tin đáng tin cậyPubMed CentralĐi tới nguồn}
- Trong giai đoạn sớm của quá trình chuyển dạ, đường màu tím nằm gần hậu môn. Khi quá trình chuyển dạ diễn ra thì nó bò dần lên giữa hai mông. Khi cổ tử cung giãn tối đa thì đường này giãn đến đỉnh của kẽ mông.
6
Xem xét cảm nhận của cơ thể. Nhiều phụ nữ nhận thấy dấu hiệu thể chất của sự giãn nở mà không cần kiểm tra âm đạo. Nói chung họ cảm thấy như bị cảm khi độ giãn gần tới 10 cm và/hoặc giai đoạn rặn sinh. Cảm nhận các dấu hiệu và triệu chứng này có thể giúp bạn xác định độ giãn cổ tử cung. Trong đa số các trường hợp, việc xem xét kết hợp các dấu hiệu này sẽ cho bạn biết độ giãn cổ tử cung.^{[18]XNguồn nghiên cứu}
- Cảm giác như bạn muốn nôn, mặt ửng đỏ và sờ vào người thấy ấm chứng tỏ độ giãn đã đạt 5 cm. Cơ thể cũng có thể run rẩy không kiểm soát. Nếu bạn chỉ nôn thì có khả năng là do cảm xúc, hóc môn hoặc mệt mỏi.
- Nếu mặt bạn ửng đỏ mà không có dấu hiệu nào khác thì chứng tỏ độ giãn là 6-7 cm.
- Bạn nên biết khi cơ thể run rẩy không kiểm soát mà không có dấu hiệu nào khác thì khả năng là do mệt mỏi hoặc sốt.
- Nếu bạn uốn gập các ngón chân hoặc đứng trên ngón chân thì độ giãn cổ tử cung khoảng 6-8 cm.
- Nổi da gà ở mông và đùi trên là dấu hiệu rõ ràng cho thấy độ giãn cổ tử cung khoảng 9-10 cm.
- Đi cầu ngoài ý muốn cũng là dấu hiệu cho thấy cổ tử cung giãn hoàn toàn.^{[19]XNguồn nghiên cứu} Bạn có thể sờ thấy đầu đứa bé tại đáy chậu.
Khi thai nhi hạ xuống đường sinh, bạn sẽ cảm thấy áp lực tại các điểm khác nhau dọc theo lưng. Cổ tử cung giãn càng rộng thì áp lực đó càng lùi sâu xuống dưới lưng. Thông thường áp lực sẽ di chuyển từ vành xương chậu xuống xương cụt.^{[20]XNguồn nghiên cứu}

Lời khuyên

Nhẹ nhàng và chậm rãi. Không chuyển động đột ngột!
Rửa sạch tay sau khi kiểm tra cổ tử cung.

Cảnh báo

Ngừng kiểm tra cổ tử cung nếu bạn thấy đau, rất khó chịu hoặc bị co thắt do cố gắng đưa tay vào âm đạo. Trong trường hợp này bạn nên để việc kiểm tra cổ tử cung cho chuyên gia thực hiện.