Kısa Bir Hikaye Nasıl Yazılır?

Birçok yazar için kısa hikâye mükemmel bir araçtır. Roman yazmak çok zor bir görev olabilirken, hemen herkes kısa bir hikâye yazmayı becerebilir ve en önemlisi de tamamlayabilir. Romanda olduğu gibi, iyi bir kısa hikâye de okuyucuyu heyecanlandırır ve eğlendirir. Biraz fikir fırtınası, tasarlama ve cilalama ile başarılı bir kısa hikâyenin nasıl yazılacağını çabucak öğrenebilirsin.

Kısım 1

Kısım 1 / 3:

Fikir Fırtınası Yapmak

Makaleyi İndir

1
Bir hikâye konusu ya da senaryo üret. Hikâyenin ne hakkında olacağını ve hikâyede neler olacağını düşün. Neyi ele aldığını veya tasvir ettiğini düşün. Hikâyedeki yaklaşımının veya açının ne olacağına karar ver.^{[1]XKaynağı araştır}
- Örneğin, ana karakterinin kötü haberlerle uğraşmak zorunda kalması veya ana karakterin istemediği halde bir arkadaş ya da aile üyesi tarafından ziyaret edilmesi gibi basit bir hikâye ile başlayabilirsin.
- Ana karakterinin paralel bir boyutta uyanması veya bir başkasının karanlık sırrını keşfetmesi gibi daha karmaşık bir hikâye de deneyebilirsin.
Çoğu kısa hikâye en fazla bir-iki ana karaktere odaklanır. Belirli bir arzusu veya isteği olan, fakat aynı zamanda çelişkilerle dolu olan bir ana karakter düşün. Sadece iyi ya da sadece kötü bir karakterle yetinme. Ana karakterine ilginç özellikler ve duygular ver ki okura karmaşık ve çok yönlü görünsün.^{[2]XKaynağı araştır}
Öne Çıkan Karakterler Yaratmak:
İlham Bulmak:Karakterler aslında çevrendeki insanlardır. Bir alışveriş merkezi ya da yoğun bir meydan gibi halka açık bir yerde insanları izlemeye vakit ayır. Gördüğün ilginç kişilerle ilgili notlar al ve bunları hikâyene nasıl dâhil edebileceğini düşün. Ayrıca, tanıdığın kişilerin özelliklerini de kullanabilirsin.
Bir Arka Plan Bulmak: Onları neyin harekete geçirdiğini anlamak için ana karakterinin geçmiş deneyimlerini didikle. Yalnız, yaşlı adam çocukken nasıldı? Elindeki o yara izleri nasıl oldu? Bu ayrıntıları hikâyeye dâhil etmesen bile karakterini derinlemesine bilmek, onların inandırıcı olmalarına yardımcı olacaktır.
Hikayeyi Karakterler Belirler: Olayları daha ilginç ve karmaşık hale getiren bir karakter yarat. Örneğin, eğer karakterin ailesini gerçekten önemseyen bir genç kız ise, ondan erkek kardeşini okuldaki zorbalara karşı korumasını bekleyebilirsin. Eğer kardeşinden nefret ediyorsa ve kardeşine zorbalık yapanlar onun arkadaşı ise, kız hikâyeyi daha da ilginç hale getirecek şekilde bir çatışma içerisine girer.
3
Ana karakter için bir çatışma yarat. Her iyi kısa hikâye, ana karakterin bir sorun ya da problemle uğraştığı bir çatışmaya sahip olacaktır. Ana karakterin için kısa hikâyenin başlarında bir çatışma ortaya koy. Ana karakterinin hayatını zor hâle getir.^{[3]XKaynağı araştır}
- Örneğin;
  belki ana karakterinin gerçekleştirmekte zorlandığı bir arzusu ve isteği vardır. Veya belki ana karakterin kötü veya tehlikeli bir durumda kalmıştır ve hayatta kalma mücadelesi veriyordur.
Kısa bir hikâyenin bir diğer önemli unsuru mekân ya da hikâyedeki olayların gerçekleştiği yerdir. Kısa hikâye için bir merkezi mekânda kalabilir ve mekân ayrıntılarını sahnelere karakterlerinle ekleyebilirsin. Senin için ilginç olan ve okuyucunun ilgisini çekecek bir mekân seç.^{[4]XKaynağı araştır}
Bir Mekân Oluşturma İpuçları:
Betimlemeler için fikir fırtınası yapmak: “Mars'ta küçük koloniler” veya “lise beysbol sahası” şeklinde mekânlarının isimlerini yaz. Her yeri olabildiğince canlı bir şekilde görselleştir ve aklına gelen tüm detayları not et. Karakterlerini oraya yerleştir ve bu yerde neler yapabileceklerini zihninde canlandır.
Hikâye konusunu düşünmek: Karakterlerine ve hikâyenin gidişatına baktığında hikâyenin nerede gerçekleşmesi gerekir? Mekânı hikâyenin önemli bir parçası haline getir, böylece okuyucuların bunu başka bir yerde hayal bile edemesinler. Örneğin; eğer ana karakterin araba kazası geçiren bir adamsa, hikâyenin kış mevsiminde küçük bir kasabada geçmesi kaza (gizli buzlanma) artı ek bir pürüz için (bozuk bir arabayla soğukta mahsur kalması) makul bir sebep yaratır.
Hikâyeyi fazla doldurma. Çok fazla mekân kullanmak okuyucunun kafasını karıştırabilir veya onların hikâyeye kapılmalarını zorlaştırabilir. Kısa bir hikâye için genelde 1-2 mekân kullanmak gayet iyidir.
5
Belirli bir tema hakkında düşünün. Birçok kısa hikâye bir temayı merkeze alır ve onu bir anlatıcının veya ana karakterin bakış açısından keşfeder. “Aşk”, “arzu” veya “kayıp” gibi geniş bir temayı ele alabilir ve bunu ana karakterinin bakış açısından düşünebilirsin.^{[5]XKaynağı araştır}
- Ayrıca, “kardeşler arasındaki sevgi”, “arkadaşlık isteği” veya “bir ebeveynin kaybı” gibi daha özel bir temaya da odaklanabilirsin.
6
Duygusal bir zirve planla. Her iyi kısa hikâyede, ana karakterin duygusal bir yüksek noktaya ulaştığı yıkıcı bir an vardır. Zirve genellikle hikâyenin son yarısında ya da hikâyenin sonuna yakın gerçekleşir. Hikâyenin zirvesinde, ana karakter bunalmış, kapana kısılmış, çaresiz kalmış veya hatta kontrolden çıkmış olabilir.^{[6]XKaynağı araştır}
- Örneğin; ana karakterin olan yalnız ve yaşlı bir erkeğe, komşusunun yasadışı faaliyetiyle yüzleşmesi gereken duygusal bir zirve yaşatabilirsin. Ya da ana karakterin olan genç bir kıza, okulda erkek kardeşine bulaşan zorbalara karşı koyduğu duygusal bir zirve yaşatabilirsin.
Okuyucunu şaşırtacak, şok edecek veya ilgisini çekecek bir son düşün. Okuyucunun, önceden tahmin edebileceği bariz sonlardan kaçın. Okuyucuya, hikâyenin nasıl sona ereceğini bildiğini düşündürecek yanlış bir güven duygusu ver ve sonra dikkatini onu şok edecek başka bir karaktere ya da fikre yönlendir.
Tatminkâr Bir Son Yaratmak:
Birkaç farklı son dene. Kullanabileceğin birkaç farklı sonu ana hatlarıyla belirle. Her seçeneği gözünde canlandır ve hangisinin daha doğal, şaşırtıcı veya tatmin edici olduğunu gör. Doğru sonu hemen bulamaman sorun değil çünkü bu, hikâye yazmanın en zor kısımlarından biridir!
Okuyucuların hikâyeyi bitirdiklerinde nasıl hissetmelerini istiyorsun? Hikâyenin sonu, okuyucunda bırakacağın son intibadır. Karakterlerin başarılı olursa, başarısız olurlarsa veya ortada bir yerde olursa nasıl hissedecekler? Örneğin; ana karakterin erkek kardeşine zorbalık yapanlara karşı koymaya karar verirse ama son saniyede korkarsa, okuyucular onun hâlâ yapacağı çok vicdan muhasebesi olduğu hissiyle kalacaklardır.
Klişelerden uzak dur. Okuyucunu şaşırtmak için bilindik sonlardan kaçın. Eğer hikâyenin sonu bilindik veya hatta sıkıcı gelirse, karakterlerinin işini güçleştirmek için kendini zorla.
8
Kısa hikâye örnekleri oku. Yetenekli yazarların örneklerine bakarak kısa bir hikâyeyi başarılı ve okuyucun için çekici yapan şeylerin neler olduğunu öğren. Edebi kurgu, bilim kurgu ve fantezi gibi birkaç farklı türden kısa hikâye oku.
Yazarın, kısa hikâyesinin etkili olması adına karakterleri, temayı, mekânı ve hikâyeyi nasıl kullandığına dikkat et.
Şunları okuyabilirsin:
- Anton Chekhov - “Küçük Köpekli Kadın”^{[7]XKaynağı araştır}
- Alice Munro - “Something I’ve Been Meaning to Tell You” (Sana Söylemek İstediğim Bir Şey)
- J.D. Salinger- “Esmé İçin - Sevgi ve Yoksunlukla"^{[8]XKaynağı araştır}
- Ray Bradbury - “Gök gürültüsünün sesi”^{[9]XKaynağı araştır}
- Neil Gaiman - “Snow, Glass, Apples” (Kar, Cam, Elmalar)
- Annie Proulx - "Brokeback Dağı”^{[10]XKaynağı araştır}
- Grace Paley - “Wants”
- Chimamanda Ngozi Adichie - “Apollo”
- Junot Diaz - “This is How You Lose Her” (İşte Onu Böyle Kaybedersin)
- Edwidge Danticat - “Seven”
Reklam

Kısım 2

Kısım 2 / 3:

İlk Taslağı Oluşturmak

Makaleyi İndir

1
Ana hatlarıyla bir hikâye konusu hazırla. Kısa hikâyenin konusunu ana hatlarıyla beş bölüme ayır: serim, yükselen aksiyon, zirve, düşen aksiyon ve sonuç. Hikâyeyi yazarken, hikâyenin bir giriş, gelişme ve sonuca sahip olduğundan emin olmak için ana hatları bir başvuru kılavuzu olarak kullan.^{[11]XKaynağı araştır}
- Ayrıca, bir cümlelik özet, bir paragraflık özet, hikâyedeki tüm karakterlerin bir özeti ve sahnelerin bir tablosunun olduğu kar tanesi metodunu da deneyebilirsin.
2
İlgi çekici bir açılış oluştur. Açılışın, okuyucunun dikkatini çekmek için hareketli, çatışmalı olmalı veya normal olmayan bir görüntüye sahip olmalıdır. İlk paragrafta okuyucuna ana karakterini ve mekânı tanıt. Okuyucunu, hikâyedeki temel temalar ve fikirler için hazırla.^{[12]XKaynağı araştır}
- Örneğin, “Ben o gün yalnızdım” gibi bir açılış cümlesi yerine, okuyucuna anlatıcı hakkında pek bir şey söylemez ve alışılmadık ya da çekici değildir.
- Bunun yerine şöyle bir açılış cümlesi dene: “Eşimin beni terk etmesinden bir gün sonra, pişirmeyeceğim bir pastada kullanmak üzere şekeri olup olmadığını sormak için komşunun kapısını çaldım.” Bu satır okuyucuya bir geçmiş bir çatışmayı, terk eden bir eşi ve anlatıcının komşusuyla arasındaki mevcut gerginliği hissettirir.
3
Bir bakış açısına bağlı kal. Kısa bir hikâye genellikle birinci ağızdan anlatılır ve sadece bir bakış açısı ile kalır. Bu, kısa hikâyenin net bir odak ve bakış açısı kazanmasına yardımcı olur. Ayrıca kısa hikâyeyi üçüncü bir ağızdan yazmayı da deneyebilirsin, ancak bu seninle okuyucun arasında bir mesafeye neden olabilir.^{[13]XKaynağı araştır}
- Bazı hikâyeler ikinci bir ağızdan yazılır ve anlatıcı “sen” ifadesini kullanır. Bu genellikle anlatıda ikinci bir kişi gerekli olduğunda yapılır. Örneğin; Ted Chiang'ın kısa hikâyesi, “Hayatının Hikâyesi” veya Junot Diaz'ın kısa hikâyesi “This is How You Lose Her” (İşte Onu Böyle Kaybedersin) gibi.
- Çoğu kısa hikâye geçmiş zamanda yazılır, ancak hikâyeye bir yakınlık katmak istiyorsan şimdiki zamanı da kullanabilirsin.
Kısa hikâyendeki diyalog her seferinde birden fazla iş görmelidir. Diyaloğun, okuyucunla konuşan karakter hakkında bir şeyler anlattığından ve hikâyenin geneline katkıda bulunduğundan emin ol. Karakteri belli etmek ve sahnelere daha fazla gerilim veya çatışma katmak için diyalog etiketleri kullan.^{[14]XKaynağı araştır}
Hızlı Diyalog İpuçları:
Her karakterine has bir ses bul. Karakterlerinin hepsi benzersizdir, bu yüzden tüm diyaloglar kulağa biraz farklı gelecektir. Her karakter için hangi sesin uygun olduğunu bulmak için denemeler yap. Örneğin; bir karakter arkadaşlarını “Kız, nabıyon?” diye selamlarken bir başkası: “Nerelerdesin? Ne zamandır görüşmüyoruz.” diyebilir.
Farklı diyalog etiketleri kullan, fakat aşırıya da kaçma. Hikâyen boyunca "kekeledi" veya "haykırdı" gibi betimleyici diyalog etiketlerini serpiştir, ancak hikâyeyi bunlarla da doldurma. Bazı durumlarda, “dedi” ifadesini kullanmaya devam edebilir ve sahnede gerçekten ihtiyaç duyulduğunda daha açıklayıcı bir etiket seçebilirsin.
5
Mekânla ilgili duyusal ayrıntılar kullan. Mekânın yaşattığı hissi, sesini, tadını, kokusunu ve ana karakterine nasıl göründüğünü düşün. Duyuları kullanarak mekânı tasvir et ki okuyucun gözünde canlandırabilsin.^{[15]XKaynağı araştır}
- Örneğin; eski liseni “spor çorabı, saç spreyi, kayıp rüyalar ve tebeşir kokan fabrikaya benzer dev bir bina” olarak betimleyebilirsin. Veya evinden gördüğün gökyüzünü “sabahın erken saatlerinde yakındaki ormanda patlak veren yangının kalın, gri dumanıyla kaplanmış boş bir sayfa” olarak betimleyebilirsin.
6
Hikâyeyi bir şeyin açığa çıkması ya da gerçekleşmesi ile bitir. Gerçekleşme ya da açığa çıkış büyük ya da belirgin olmak zorunda değildir.
Bu, karakterlerinin değişmeye ya da bir şeyleri farklı görmeye başlaması gibi incelikli bir şey olabilir.
İçten hissettiren ya da çözüme kavuşmuş bir açığa çıkış ile sonlandırabilirsin.^{[16]XKaynağı araştır}
- Ayrıca karakterin değişimini veya dönüşümünü ortaya koyan bir tasvir ya da diyalogla sonlandırabilirsin.
- Örneğin; ana karakterin hikâyenin sonunda, komşusunu kaybetmeyi göze alarak onu ihbar etmeye karar verebilir. Ya da ana karakterini, kanlar içerisindeki kardeşinin eve yürümesine yardımcı olurken tam da akşam yemeğine yetişmelerini betimleyerek hikâyeni sonlandırabilirsin.
Reklam

Kısım 3

Kısım 3 / 3:

Taslağı Cilalamak

Makaleyi İndir

1
Kısa hikâyeyi sesli olarak oku. Her bir cümlenin, özellikle de diyalogların kulağa nasıl geldiğini dinle. Hikâyedeki paragraflar arasında güzel bir akışın olduğuna dikkat et. Garip bir cümle veya ifadenin olup olmadığını kontrol et ve daha sonra gözden geçirebilmen için bunların altını çiz.
- Hikâyenin hikâye konusuna uygunluğuna ve ana karakterinin bir çatışmaya sahip olup olmadığına dikkat et.
- Hikâyeyi sesli okumak ayrıca yazım, dilbilgisi veya noktalama hatalarını yakalamana yardımcı olur.
Kısa hikâyelerde genel kural, ne kadar kısa olursa o kadar iyi olacağıdır. Çoğu kısa hikâye 1.000 ila 7.000 kelime arasında ya da bir ila on sayfa uzunluğundadır. Hikâyeni kısaltmak ve sıkılaştırmak için sahneleri kesmeye veya cümleleri kaldırmaya açık ol. Sadece anlatmaya çalıştığın hikâye için kesinlikle gerekli olan ayrıntıları veya anları dâhil ettiğinden emin ol.^{[17]XKaynağı araştır}
Silinecek Kısımlar:
Gereksiz betimlemeler: Okuyucuya bir yerin, bir karakterin veya bir nesnenin en önemli özelliklerini göstermeye ve hikâyenin genel tonuna katkıda bulunmaya yetecek kadar betimlemeye yer ver. Özellikle güzel bir betimlemeyi çıkarman gerekiyorsa, onu not al ve kaydet; onu başka bir hikâyede de kullanabilirsin!
Hikâyeyi ileri taşımayan sahneler: Eğer bir sahnenin hikâye konusu için gerekli olmayabileceğini düşünürsen, o bölümü çıkar ve onun öncesini ve sonrasını okumaya çalış. Eğer hikâyenin bu hali akışı bozmuyor ve mantıklı bir şekilde ilerliyorsa o zaman o sahneyi silebilirsin.
Bir amaca hizmet etmeyen karakterler: Bir hikâyeyi gerçekçi göstermek ya da ana karakterine konuşabileceği birileri olması adına bir karakter yaratmış olabilirsin, ancak bu karakter hikâye için önemli değilse çıkarılabilir. Örneğin; bir karakterin fazladan arkadaşlarına veya fazla diyaloğu olmayan kardeşlerine dikkatlice bak.
3
İlginç bir başlık bul. Çoğu editör ve okuyucu, bir hikâyeyi okumaya karar verirken önce hikâyenin başlığına bakarlar.
Okuyucunun ilgisini çekecek bir başlık seç ve onları asıl hikâyeyi okumaya özendir.
Başlık için hikâyeden bir tema, tasvir ya da karakter adı kullan.^{[18]XKaynağı araştır}
- Örneğin, Alice Munro'nun “Something I’ve Been Meaning to Tell You” (Sana Söylemek İstediğim Bir Şey) başlığı iyi bir örnektir, çünkü bu, hem hikâye içindeki bir karakterden alıntıdır, hem de “O”nun paylaşacak bir şeyleri olduğunu okuyucuya doğrudan ifade eder.
- Neil Gaiman'ın “Snow, Glass, Apples” (Kar, Cam, Elmalar) başlığı da iyi bir örnek, çünkü kendi başlarına ilginç olan bu üç nesne, bir hikâyede bir araya getirildiğinde daha da ilginç olur.
4
Başkalarının kısa hikâyeyi okumasına ve eleştirmesine izin ver. Kısa hikâyeni arkadaşlarına, aile üyelerine ve okuldaki yaşıtlarına göster. Onlara hikâyeyi duygusal olarak dokunaklı ve ilgi çekici bulup bulmadıklarını sor. Yapıcı eleştirilere açık ol, çünkü bunlar hikâyeni güçlendirecektir.
- Ayrıca bir yazı grubuna katılabilir ve bir atölye çalışmasına kısa hikâyeni gönderebilirsin. Veya arkadaşlarınla birlikte kendi yazı grubunuzu oluşturup hikâyelerinizle ilgili çalıştaylar yapabilirsiniz.
- Başkalarının geri bildirimlerini aldıkça, kısa hikâyeni en iyi haline gelene kadar yeniden elden geçirmelisin.
Reklam