Konkurs Piosenki Eurowizji 2017

62. Konkurs Piosenki Eurowizji w Kijowie

62. Konkurs Piosenki Eurowizji został zorganizowany 9 11 i 13 maja 2017 w Kijowie przez ukraińskiego nadawcę publicznego Nacionalna suspilna tełeradiokompanija Ukrajiny (NSTU), dzięki wygranej Dżamały, reprezentantki kraju podczas konkursu piosenki w 2016[1]. Konkurs po raz drugi został zorganizowany na Ukrainie.

Konkurs Piosenki Eurowizji 2017
Celebrate Diversity
Ilustracja
Informacje ogólne
Półfinały

9 maja 2017
11 maja 2017

Finał

13 maja 2017

Miejsce

Międzynarodowe Centrum Wystawiennicze,
Kijów (Ukraina)

Nadawca

Nacionalna suspilna tełeradiokompanija Ukrajiny (NSTU)

Prowadzący

Ołeksandr Skiczko
Wołodymyr Ostapczuk
Timur Mirosznyczenko

Informacje dodatkowe
Reżyser

Ola Melzig

Producent wykonawczy

Pawło Hryczak

Kierownik wykonawczy

Jon Ola Sand

Uczestnicy
Powrót

Portugalia
Rumunia

Rezygnacja

Bośnia i Hercegowina
Rosja

Łącznie

42 reprezentacji

Głosowanie
Zwycięzca

Portugalia

Reprezentant

Salvador Sobral

Piosenka

Amar pelos dois

Tekst i muzyka

Luísa Sobral

Konkurs Piosenki Eurowizji
◄ 20162018 ►

Finał konkursu wygrał Salvador Sobral, reprezentant Portugalii, utworem „Amar pelos dois”, za który otrzymał łącznie 758 punktów.

Lokalizacja edytuj

Miejsce organizacji konkursu edytuj

Położenie Kijowa na Ukrainie

Konkurs w 2016 wygrała reprezentantka Ukrainy, Dżamała, dzięki czemu Nacionalna suspilna tełeradiokompanija Ukrajiny (NSTU) otrzymała prawa do organizacji widowiska w 2017. Europejska Unia Nadawców (EBU), główny organizator konkursu, zdecydowała wraz z telewizją NSTU, że konkurs odbył się w Międzynarodowym Centrum Wystawienniczym w Kijowie[2].

W listopadzie pojawiły się doniesienia, jakoby władze Kijowa nie miał odpowiednich środków finansowych na organizację konkursu. Stolica przekazała na organizację konkursu 442 mln hrywien z budżetu państwowego, ostatecznie koszt przygotowania widowiska wyniósł prawie 870 mln hrywien. Na przełomie maja i czerwca potwierdzono, że koszt organizacji wyniósł ok. 20,4 mlna euro[3]. Kilka tygodni przed rozegraniem koncertów ukraińska telewizja borykała się z różnego rodzaju problemami, co skutkowało opóźnieniem prac. Spekulowano nawet o przeniesieniu konkursu do Rosji, jednak plotki zdementowano. W lutym 2017 członkowie zespołu organizacyjnego imprezy zaczęli zwalniać się z powodu oskarżeń o korupcję i niewłaściwe przeznaczenie środków[4].

Podobnie jak w poprzednich latach, dla gości i akredytowanych dziennikarzy przygotowano kilka atrakcji, takich jak m.in. wioska eurowizyjna (ang. Eurovision Village; miejsce na spotkania artystów i członków delegacji z fanami imprezy oraz akredytowanymi dziennikarzami), euroklub (ang. EuroClub; miejsce imprez dla akredytowanych dziennikarzy i fanów) czy kawiarnię Euro Fan Cafe[5].

Proces wyboru miejsca organizacji edytuj

Po zwycięstwie Ukrainy w 61. Konkursie Piosenki Eurowizji krajowy nadawca rozpoczął przygotowania do organizacji kolejnego konkursu, w tym m.in. rozpoczęcie negocjacji z władzami miast-kandydatów do przygotowania widowiska. Zainteresowanie organizacją widowiska w swoim mieście wyrazili: burmistrz Odessy Hennadij Truchanow[6], prezydent Kijowa Witalij Kłyczko, który zaproponował przygotowanie imprezy na Stadionie Olimpijskim w Kijowie[7], prezydent Lwowa Andrij Sadowy (Arena Lwów)[8] oraz burmistrzowie Dniepru (Borys Fiłatow)[9] i Chersonia (Wołodymyr Mikołajenko)[10].

24 czerwca telewizja NSTU ogłosiła terminarz dotyczący wyboru miejsca organizacji[11]. O prawo do organizacji konkursu stanęły włodarze: Kijowa (którzy wskazali Międzynarodowe Centrum Wystawiennicze oraz Pałac Sportu), Dniepru (DniproEuroArena)[12][13][14], Lwowa (dwie hale, w tym Arena Lwów[15]), Odessy (Stadion Czornomoreć)[16], Charkowa[17] (Stadion Metalis)[18] i Chersonia (Stadion „Krystał”)[19].

30 czerwca ukraiński minister kultury, Jewhen Nyszczuk, poinformował, że Ukraina nie ma odpowiedniego miejsca do organizacji konkursu. Według niego jedynymi dwoma możliwościami jest budowa dachu na Arenie Lwów lub nowej areny w Kijowie[20].

20 lipca odbyła się oficjalna debata pod nazwą Bitwa miast, w trakcie której przedstawiciele wszystkich miast kandydujących prezentowali swoją ofertę[21]. Dwa dni po zakończeniu debaty ukraiński nadawca wskazał trzy miasta, które zakwalifikowały się do kolejnego etapu przetargu: Kijów, Odessa i Dniepr[22]. 26 lipca stacja ogłosiła, że miejsce zorganizowania konkursu zostanie ogłoszone następnego dnia, tj. 27 lipca[23]. Kilka godzin później organizator zmienił swoją decyzję i ogłosił, że miasto-gospodarz zostanie ogłoszony publicznie 1 sierpnia[24].

27 lipca, po dwudniowej inspekcji przedstawicieli EBU, Jon Ola Sand przedstawił jej wyniki w drugiej odsłonie debaty pt. Bitwy miast. Według organizacji, obie kijowskie propozycje wymagają przeprowadzenia wielu technicznych prac, miastu Dniepr brakuje odpowiedniej infrastruktury do organizowania konkursu, a największym problemem Odessy jest brak dachu na proponowanym obiekcie. Jednocześnie ukraiński minister kultury zapowiedział, że decyzja może zostać ogłoszona dopiero w połowie sierpnia. Premier Wołodymyr Hrojsman zapowiedział, że państwo wesprze miasto-organizatora kwotą 15 milionów euro[25].

Termin ogłoszenia decyzji wielokrotnie był zmieniany[26][27][28][29]. Ostatecznie zdecydowano, że konkurs odbędzie się w Międzynarodowym Centrum Wystawienniczym w Kijowie[2].

Na czas konkursu miasto zostało przystrojone banerami prezentującymi logo widowiska. Na placu Niepodległości w Kijowie ustawiono instalację w kształcie napisu Eurovision.

Przebieg konkursu edytuj

Wszystkie piosenki konkursowe zostały zaprezentowane 18 marca 2017. Oficjalna dwupłytowa składanka, zawierająca wszystkie 43 utwory (w tym zdyskwalifikowaną propozycję z Rosji), trafiła do sprzedaży 21 kwietnia[30], natomiast płyta zawierająca zapis filmowy wszystkich koncertów konkursowych oraz materiały bonusowe ukaże się 23 czerwca[31]. EBU kolejny raz z rzędu przygotowała dla fanów także gadżety eurowizyjne, które można było kupić za pośrednictwem strony internetowej poświęconej konkursowi lub w sklepach spożywczych sieci Novus.

7 maja przy Pałacu Maryńskim odbyła się uroczystość oficjalnego otwarcia Konkursu Piosenki Eurowizji, podczas której pojawili się reprezentanci wszystkich krajów. Uczestnicy konkursu przeszli po czerwonym dywanie o rekordowej długości 265 metrów. Ceremonia otwarcia z udziałem delegacji odbyła się tego samego dnia w centrum wystawowym „Parkowyj”[32].

Prowadzący edytuj

Prowadzący konkurs: Ołeksandr Skiczko, Wołodymyr Ostapczuk i Timur Mirosznyczenko, maj 2017

Tuż po finale 61. Konkursu Piosenki Eurowizji pojawiły się doniesienia, jakoby do roli prowadzących typowani byli Marija Jefrosynina, Pawło Szylko i Wierka Serdiuczka. W ciągu kolejnych tygodni spekulowano też o przekazaniu funkcji gospodarza konkursu różnym osobom – wymieniani byli m.in. Katia Osadcza, Wołodymyr Zełenski, Olha Frejmut, Serhij Prytuła, Sawik Szuster, Wasylisa Frołowa, Jewgienij Kisielow, Karolina Aszion, Andrij Domanski, Ola Polakowa, Hennadij Popenko i Dżamała[33]. 27 lutego 2017 ogłoszono, że konkurs poprowadzą Ołeksandr Skiczko, Wołodymyr Ostapczuk i Timur Mirosznyczenko[34][35].

Losowanie półfinałów i kolejność występów edytuj

Podobnie jak w poprzednich latach, wszystkie kraje uczestniczące, poza tzw. „Wielką Piątką” (czyli Francją, Hiszpanią, Niemcami, Wielką Brytanią i Włochami) oraz gospodarzem (Ukrainą), zostały podzielone na tak zwane koszyki, a ich ułożenie było zależne od statystyk głosowania mieszkańców danych państw w poprzednich konkursach[36].

Losowanie przydzielające poszczególne kraje do półfinałów odbyła się 31 stycznia 2017 o godz. 11:00 w Sali Kolumnowej Kijowskiej Miejskiej Administracji Państwowej. Podczas wydarzenia odbyła się także m.in. ceremonia przekazania insygniów miasta, które odebrał Witalij Kłyczko, mer Kijowa. Z przydziału do półfinałów zostały wyłączone Szwajcaria i Niemcy, które uzyskały zgodę EBU na uczestnictwo (a w przypadku Niemiec – transmisję) w drugim koncercie półfinałowym[36].

Ceremonię poprowadzili Timur Mirosznyczenko i Nika Konstantinowa[37]. Podczas wydarzenia wystąpiły też Rusłana Łyżyczko i Dżamała, ukraińskie piosenkarki, które wygrały dla kraju (kolejno): 49. i 61. Konkurs Piosenki Eurowizji[36].

W wyniku losowania oprócz podziału państw na poszczególne półfinały zadecydowano, że w pierwszym z półfinałów oprócz państw w nim uczestniczących głosy oddawać będą mogły Hiszpania, Wielka Brytania i Włochy, natomiast w drugim – Francja, Niemcy i Ukraina[38].

Koszyk 1Koszyk 2Koszyk 3Koszyk 4Koszyk 5Koszyk 6

Projekt logo i sceny edytuj

Logo i slogan
Scena konkursowa

Oficjalne logo oraz slogan konkursu, za którego projekt odpowiadają agencje Banda Agency i Republique[potrzebny przypis], zostały zaprezentowane 30 stycznia za pośrednictwem kilkuminutowego filmu opublikowanego w serwisie YouTube. Oficjalne logo składało się ze sloganu Celebrate Diversity (pol. Świętujmy różnorodność), a także z popularnego na Ukrainie naszyjnika (zwanego namysto) stworzonego z połączonych ze sobą czerwonych kulek o różnorodnych, czarnych wzorach[39].

Scena

Pod koniec stycznia nadawca zaprezentował projekt sceny za pośrednictwem oficjalnej strony internetowej konkursu. Projektantem sceny został Florian Wieder. Arena ma symbolizować „Ukrainę, która w maju będzie w centrum Europy”[40].

Kontrowersje edytuj

Podejrzenia o plagiat

W stawce konkursowej znalazło się kilka utworów, których autorzy zostali posądzeni o naruszenie praw autorskich:

Hovig Demirjian podczas prób do występu w konkursie, maj 2017
Udział Rosji w konkursie

Tuż po wygraniu 61. Konkursu Piosenki Eurowizji przez Jamalę, reprezentującą Ukrainę, pojawiły się pogłoski, że Rosja wycofa się z konkursu organizowanego na terenie tego kraju. Pomimo potwierdzenia udziału w imprezie[47], w kolejnych tygodniach wciąż pojawiały się doniesienia, że Pierwyj kanał zrezygnuje z uczestnictwa, tłumacząc to obawami przed niezapewnieniem bezpieczeństwa rosyjskiej delegacji przez organizatora. 12 marca 2017 stacja ogłosiła, że Rosję w konkursie będzie reprezentowała Julija Samojłowa, piosenkarka od dzieciństwa poruszająca się na wózku inwalidzkim. Wybór ten spotkał się z mieszanymi reakcjami w mediach[48]. Dzień później pojawiły się informacje, że artystka nie zostanie wpuszczona na teren Ukrainy (Służba Bezpieczeństwa zakazała Juliji Samojłowej na trzy lata wjazdu na terytorium Ukrainy za złamanie przez nią ukraińskiego prawa[49]), a nawet aresztowana, z powodu nielegalnego (w myśl prawa ukraińskiego) wjazdu na Krym w 2015. Wykonawczyni tłumaczyła wizytę na terenach spornych faktem, że grała tam koncert[50]. Tego samego dnia EBU poinformowała, że zaoferowała rosyjskiemu nadawcy udział piosenkarki w konkursie oraz transmisję jej występu za pośrednictwem satelity[51]. Rosyjska strona odrzuciła ofertę, tłumacząc że występ transmitowany jest sprzeczny z ideą i zasadami konkursu, a zmiana reprezentanta nie wchodzi w grę[52].

Salvador Sobral w bluzie z napisem S.O.S. Refugees; na zdjęciu z siostrą, Luísą, maj 2017

13 kwietnia EBU wystosowała oświadczenie, w którym potwierdziła wycofanie się Rosji z konkursu. Jak poinformowano, Pierwyj kanał odrzucił dwie alternatywne propozycje rozwiązania problemu: zarówno transmisję występu przez satelitę, jak i zmianę reprezentanta na wykonawcę, który mógłby legalnie wjechać na Ukrainę. Telewizja rosyjska ogłosiła, że nie będzie transmitować żadnego z koncertów konkursowych[53].

Polityczna wiadomość Portugalii

Reprezentujący Portugalię Salvador Sobral pojawił się na konferencji prasowej dla zwycięzców pierwszego półfinału konkursu w czarnej bluzie z napisem S.O.S. Refugees (pol. S.O.S. Uchodźcy). Artysta przyznał, że chciał w ten sposób zachęcić władze Włoch, Grecji i Turcji do przyjęcia uchodźców na teren swojego kraju. Po spotkaniu z dziennikarzami piosenkarz otrzymał od EBU oficjalny zakaz wkładania tej bluzy. Przesłanie zostało odebrane przez organizację jako „wiadomość polityczna”, co jest niezgodne z regulaminem konkursu[54].

Nagie pośladki podczas występu Jamali

W finale konkursu gościnnie wystąpiła Dżamała, która w tzw. przerwie interwałowej wykonała na żywo piosenkę „I Believe in U”. W trakcie występu na scenę wtargnął owinięty w australijską flagę mężczyzna, który zdjął spodnie i zaprezentował widzom gołe pośladki[55]. Mężczyzną tym okazał się Witalij Sediuk, ukraiński dziennikarz specjalizujący się w prowokacjach[56].

Krytyka zwycięzcy

Po finale konkursu zwycięzca konkursu, Salvador Sobral, został skrytykowany przez kilku innych uczestników. Podczas finałowej przemowy miał w nieprzychylnych słowach skomentować komercyjny rynek muzyki pop, na co odpowiedział reprezentujący Szwecję Robin Bengtsson. Piosenkarz przyznał, że słowa Sobrala były „poniżej poziomu prawdziwego zwycięzcy”[57]. Słowa krytyki dotyczące zwycięstwa Portugalczyka wyraził też Alex Florea reprezentujący Rumunię. Podczas transmitowanego „na żywo” wywiadu dla magazynu Adevarul piosenkarz i raper miał zarzucić laureatowi konkursu „używanie zabiegów marketingowych, by wygrać”[58][59].

Kraje uczestniczące edytuj

Tuż po zakończeniu 61. Konkursu Piosenki Eurowizji w 2016, krajowi nadawcy publiczni zaczęli wyrażać zainteresowanie udziałem w kolejnym widowisku. Ostatecznie chęć udziału w konkursie wyrazili nadawcy publiczni czterdziestu trzech krajów, w tym m.in. telewizji z Rumunii i Portugalii, które powracają do rywalizacji po rocznej przerwie. Z udziału w widowisku wycofał się nadawca publiczny z Bośni i Hercegowiny z powodu restrukturyzacji w zarządzie telewizji[60][61].

Powracający artyści
SunStroke Project podczas występu w 55. Konkursie Piosenki Eurowizji, maj 2010

W 62. Konkursie Piosenki Eurowizji wystąpili wykonawcy, którzy brali już udział w zmaganiach eurowizyjnych. Reprezentujący Estonię Koit Toome wziął wcześniej udział w konkursie w 1998. Partnerująca mu Laura Põldvere reprezentowała kraj w 50. konkursie jako członkini zespołu Suntribe. W tym samym konkursie w barwach Słowenii wystąpił Omar Naber, który ponownie wystąpił w konkursie organizowanym w Kijowie[62][63]. Reprezentujący Mołdawię zespół SunStroke Project wystąpił wcześniej w 55. konkursie organizowanym w Oslo. San Marino reprezentowała m.in. Valentina Monetta, która wcześniej reprezentowała kraj w konkursach w 2012, 2013 i 2014[64].

Tako Gaczecziladze, reprezentantka Gruzji w konkursie, miała reprezentować kraj podczas imprezy w 2009 jako członkini grupy Stephane & 3G z piosenką „We Don’t Wanna Put In”. Ze względu na polityczne nawiązania w utworze zespół został zdyskwalifikowany[65][66][67].

Reprezentujący Holandię zespół O’G3NE wystąpił w barwach kraju w 5. Konkursie Piosenki Eurowizji dla Dzieci w 2007[68].

Azerbejdżan reprezentowała Diana „Dihaj” Hacıyeva, która była chórzystką Səmry Rəhimli podczas konkursu w 2016[69]. W barwach Izraela wystąpił Imri Ziw, chórzysta podczas występów Nadava Guedja i Hoviego Stara w dwóch poprzednich konkursach[70]. Reprezentantką Serbii została Tijana Bogićević, która śpiewała w chórkach podczas występu Niny Radojčić w 2011[71].

Wyniki edytuj

Pierwszy półfinał edytuj

L.p.[72]KrajJęzykArtystaUtwórMiejscePunkty
1  Szwecja[73]angielskiRobin Bengtsson[74][75]I Can’t Go On[74][75]3227
2  Gruzja[76]angielskiTamara Gaczecziladze[77][78]„Keep the Faith”[77][78]1199
3  Australia[79]angielskiIsaiah[80]„Don’t Come Easy”[80]6160
4  Albania[81]angielskiLindita[82][83]„World”[84]1476
5  Belgia[85]angielskiBlanche[86][87]City Lights[88]4165
6  Czarnogóra[89]angielski[90]Slavko Kalezić[91]„Space”[91]1656
7  Finlandia[92]angielskiNorma John[93][94]„Blackbird”[93][94]1292
8  Azerbejdżan[95]angielskiDihaj[69]„Skeletons”[96][97]8150
9  Portugalia[98]portugalskiSalvador Sobral[99][100]Amar pelos dois[99][100]1370
10  Grecja[101]angielski[102]DemyThis Is Love[103]10115
11  Polska[104]angielskiKasia Moś[105][106]Flashlight[105][106]9119
12  Mołdawia[107]angielskiSunStroke Project[108][109]„Hey, Mamma!”[108][109]2291
13  Islandia[110]angielskiSvala[111][112]„Paper”[111][112]1560
14  Czechy[113]angielski[114]Martina Bárta[115]„My Turn”[116]1383
15  Cypr[117]angielskiHovig[118]„Gravity”[119]5164
16  Armenia[120]angielskiArcwik[121]„Fly with Me”[122][123]7152
17  Słowenia[124]angielskiOmar Naber[62][63]„On My Way”[62][63]1736
18  Łotwa[125]angielskiTriana Park[126][127]„Line”[126][127]1821
Tabela punktacyjna pierwszego półfinału

     Jurorzy

     Telewidzowie

Kraje głosujące
Suma punktówOddzielne wyniki
jurorów i telewidzów
SzwecjaGruzjaAustraliaAlbaniaBelgiaCzarnogóraFinlandiaAzerbejdżanPortugaliaGrecjaPolskaMołdawiaIslandiaCzechyCyprArmeniaSłoweniaŁotwaHiszpaniaWielka BrytaniaWłochy
Uczestnicy konkursuSzwecja22712488412612524881085723210
10348105376103511025457611
Gruzja9962613363410576512
3712662182
Australia1601391265103876861012711210871
21211126233
Albania76381010108
3812351017
Belgia16540331723325245
1251054821078487646810846
Czarnogóra5617872
391735821615
Finlandia9241777133166
518253714332553
Azerbejdżan1508710375788464431512
631216112121072
Portugalia370173512667410125121212710781212104
197128101212712810126127671212121010
Grecja115611812227112106
54236645212554
Polska1195012242311822436
696328123583233128
Mołdawia291111103101215651036867127
1805612710108101271081071010810812
Islandia60292222522381
3171451472
Czechy8381414624123514107108
22
Cypr1646185876451233
10347634563127744124663
Armenia1528775108441261051456
653105748645814
Słowenia3616141154
20282431
Łotwa2111
20145127

Legenda:

     Kraje zakwalifikowane do finału

Drugi półfinał edytuj

L.p.[72]KrajJęzykArtystaUtwórMiejscePunkty
1  Serbia[129]angielskiTijana Bogićević[130][131]„In Too Deep”[132]1198
2  Austria[133]angielskiNathan Trent[134]Running on Air[135]7147
3 Macedonia[136]angielskiJana Burczeska[137]Dance Alone[138][139]1569
4  Malta[140]angielskiClaudia Faniello[141]„Breathlessly”[141]1655
5  Rumunia[142]angielskiIlinca i Alex Florea[143][144]„Yodel It!”[143][144]6174
6  Holandia[145]angielskiO’G3NE[68]„Lights and Shadows”[146][147][148]4200
7  Węgry[149]węgierskiJoci Pápai[150][151]Origo[150][151]2231
8  Dania[152]angielskiAnja[153][154]„Where I Am”[153][154]10101
9  Irlandia[155]angielskiBrendan Murray[156]„Dying to Try”[157]1386
10  San Marino[158]angielskiValentina Monetta i Jimmie Wilson[159]„Spirit of the Night”[159]181
11  Chorwacja[160]angielski, włoskiJacques Houdek[161][162]My Friend[163]8141
12  Norwegia[164]angielskiJOWST[165][166]„Grab the Moment”[165][166]5189
13  Szwajcaria[167]angielskiTimebelle[168]„Apollo”[168]1297
14  Białoruś[169]białoruskiNavi[170]Story of My Life[171]9110
15  Bułgaria[172]angielskiKristian Kostow[173][174]Beautiful Mess[173][174]1403
16  Litwa[175]angielskiFusedmarc[176][177][178]Rain of Revolution[176][177][178]1742
17  Estonia[179]angielskiKoit Toome i Laura[180][181]Verona[180][181]1485
18  Izrael[182]angielskiIMRI[183]„I Feel Alive”[184][185]3207
Tabela punktacyjna drugiego półfinału

     Jurorzy

     Telewidzowie

Kraje głosujące
Suma punktówOddzielne wyniki
jurorów i telewidzów
SerbiaAustriaMacedoniaMaltaRumuniaHolandiaWęgryDaniaIrlandiaSan MarinoChorwacjaNorwegiaSzwajcariaBiałoruśBułgariaLitwaEstoniaIzraelFrancjaNiemcyUkraina
Uczestnicy konkursuSerbia985326482226642117
4561210125
Austria14711563588710754761245846
3211463314234
Macedonia6929582383
4010463125
Malta5555268135115714263
0
Rumunia174261041434
14867378788878757612101275
Holandia200149886612101031212888856586
5142367532341245
Węgry23166123533102522127
1651212661210461012681085877106
Dania10196475101061581032468421
514
Irlandia8645101352218742
413146252234711
San Marino10
11
Chorwacja141373172413655
104710885410761104625263
Norwegia189137152771271041010512101031210
523255102637324
Szwajcaria9748416448537312
494255101151241242
Białoruś1105577371351012
5521132135868312
Bułgaria403199101212128121261286121212101267108
2048810128121212101281261210101281210
Litwa4217467
251210111
Estonia8516223117
694234235182126638
Izrael207757104515637410121
13255710778647575710341087

Legenda:

     Kraje zakwalifikowane do finału

Finał edytuj

Lp.Kraj[187]JęzykArtysta[187]Utwór[187]MiejscePunkty
1  IzraelangielskiIMRI„I Feel Alive”2339
2  PolskaangielskiKasia MośFlashlight2264
3  BiałoruśbiałoruskiNaviStory of My Life1783
4  AustriaangielskiNathan TrentRunning on Air1693
5  ArmeniaangielskiArcwik„Fly with Me”1879
6  HolandiaangielskiO’G3NE„Lights and Shadows”11150
7  MołdawiaangielskiSunStroke Project„Hey, Mamma!”3374
8  WęgrywęgierskiJoci PápaiOrigo8200
9  WłochywłoskiFrancesco GabbaniOccidentali’s Karma6334
10  DaniaangielskiAnja„Where I Am”2077
11  PortugaliaportugalskiSalvador SobralAmar pelos dois1758
12  AzerbejdżanangielskiDihaj„Skeletons”14120
13  Chorwacjaangielski, włoskiJacques HoudekMy Friend13128
14  AustraliaangielskiIsaiah„Don’t Come Easy”9173
15  GrecjaangielskiDemyThis Is Love1977
16  Hiszpania[188]hiszpański, angielskiManel Navarro[189][190]„Do It for Your Lover”[189][190]265
17  NorwegiaangielskiJOWST„Grab the Moment”10158
18  Wielka Brytania[191]angielskiLucie Jones[192]„Never Give Up on You”[192]15111
19  CyprangielskiHovig„Gravity”2168
20  RumuniaangielskiIlinca i Alex Florea„Yodel It!”7282
21  Niemcy[193]angielskiLevina[194][195]„Perfect Life”[194][195]256
22  Ukraina[196]angielskiO.Torvald[197][198]Time[197][198]2436
23  BelgiaangielskiBlancheCity Lights4363
24  SzwecjaangielskiRobin BengtssonI Can’t Go On5344
25  BułgariaangielskiKristian KostowBeautiful Mess2615
26  Francja[199]francuski, angielskiAlma[200]Requiem[200]12135

Tabela punktacyjna finału edytuj

     Jurorzy

     Telewidzowie

Kraje głosujące
Suma punktówOddzielne wyniki
jurorów i telewidzów
IzraelPolskaBiałoruśAustriaArmeniaHolandiaMołdawiaWęgryWłochyDaniaPortugaliaAzerbejdżanChorwacjaAustraliaGrecjaHiszpaniaNorwegiaWielka BrytaniaCyprRumuniaNiemcyUkrainaBelgiaSzwecjaBułgariaFrancjaAlbaniaCzarnogóraCzechyEstoniaFinlandiaGruzjaIslandiaIrlandiaLitwaŁotwaMacedoniaMaltaSan MarinoSerbiaSłoweniaSzwajcaria
Uczestnicy konkursuIzrael393414528671
5131
Polska64232627114
41213310245137
Białoruś83501731253112222
33241832616
Austria939341321710133312341211457564
0
Armenia79582624118474331453
21216210
Holandia1501358512853841441273310484142717
15112110
Mołdawia374110388361010772684833167
26456103651012812104126666612712781073545688821873
Węgry15248511218143103
146158564327124110341462678422223241255
Włochy3341262624107106101287258123822
208864244467278228645151210158571583121061010
Dania776938535825565437
88
Portugalia7583821212108121271251087751210128610108121261288121251212101012121212
3761210712101267558107812128771210121071288810128121012107878812'
Azerbejdżan12078154121210164521015
42105101214
Chorwacja12825133756
103143561153821712310335128

     Jurorzy

     Telewidzowie

Kraje głosujące
Suma punktówOddzielne wyniki
jurorów i telewidzów
IzraelPolskaBiałoruśAustriaArmeniaHolandiaMołdawiaWęgryWłochyDaniaPortugaliaAzerbejdżanChorwacjaAustraliaGrecjaHiszpaniaNorwegiaWielka BrytaniaCyprRumuniaNiemcyUkrainaBelgiaSzwecjaBułgariaFrancjaAlbaniaCzarnogóraCzechyEstoniaFinlandiaGruzjaIslandiaIrlandiaLitwaŁotwaMacedoniaMaltaSan MarinoSerbiaSłoweniaSzwajcaria
Uczestnicy konkursuAustralia1731717744785683104452610241071010158374
22
Grecja77481052126112
291712153
Hiszpania50
55
Norwegia1581295363576362212771017121072105
2957162161
Wielka Brytania1119951453121156238562743610
123144
Cypr683671125254
3212212312
Rumunia282581123633108345
224772102712610472610171074636381046635124566424
Niemcy633
33
Ukraina3612471
24217374
Belgia363108810227284531162212410856
25561268510282610454547325105124854412101051012455367
Szwecja344218104846681101274656867412877312886612610
126333134331213263554527222361834572111
Bułgaria615278761210101010242108261277108107510221266610781282688
33710812778812810812851010812108528741061277746771210121076
Francja13545636425153541
904485116534334631212113622

Pozostałe nagrody edytuj

Nagrody im. Marcela Bezençona

W 2017 po raz kolejny przyznane zostały tzw. Nagrody im. Marcela Bezençona, czyli wyróżnienia przyznawane od 2002 dla najlepszych piosenek biorących udział w koncercie finałowym, sygnowane nazwiskiem twórcy konkursu – Marcela Bezençona. Pomysłodawcami statuetek byli szwedzcy piosenkarze Christer Björkman i Richard Herrey z zespołu Herreys[202].

Nagrody podzielone są na trzy kategorie[202]:

  • Nagroda Dziennikarzy (zwycięzcę wybierają akredytowani dziennikarze)
  • Nagroda Artystyczna (zwycięzcę wybierają komentatorzy konkursu)
  • Nagroda Kompozytorska (zwycięzcę wybierają kompozytorzy biorący udział w konkursie).

W 2017 statuetki w trzech kategoriach przyznano następującym wykonawcom[203]:

KategoriaKrajPiosenkaWykonawcaAutor(zy)
Nagroda DziennikarzyWłochyOccidentali’s KarmaFrancesco GabbaniFrancesco Gabbani
Filippo Gabbani
Fabio Ilacqua
Luca Chiaravalli
Nagroda ArtystycznaPortugaliaAmar pelos doisSalvador SobralLuísa Sobral
Nagroda Kompozytorów
Faworyt OGAE
Francesco Gabbani, zwycięzca plebiscytu OGAE, podczas prób do występu w konkursie, maj 2017

Od 2007, przed każdym konkursem większość oddziałów Stowarzyszenia Miłośników Konkursu Piosenki Eurowizji (OGAE)[204][205], zrzeszającej 39 krajowych fanklubów Konkursu Piosenki Eurowizji[206], przeprowadza nieoficjalne głosowanie, w którym głosuje na wszystkie piosenki zgłoszone do danej edycji (z wyłączeniem propozycji krajowej), przy użyciu tak zwanego systemu eurowizyjnego (to znaczy 1–8, 10 i 12 punktów dla dziesięciu ulubionych utworów)[204].

W 2017 faworytami OGAE do zwycięstwa byli[207]:

Lp.KrajPiosenkaArtystaPunkty
OGAE
1  WłochyOccidentali’s KarmaFrancesco Gabbani497
2  BelgiaCity LightsBlanche335
3  SzwecjaI Can’t Go OnRobin Bengtsson308
4  FrancjaRequiemAlma277
5  EstoniaVeronaKoit Toome i Laura242
Nagroda im. Barbary Dex

W 2017 po raz kolejny przyznana została Nagroda im. Barbary Dex, nieoficjalny tytuł przyznawany corocznie przez fanów konkursu za pośrednictwem holenderskiej strony House of Eurovision najgorzej ubranemu artyście w Konkursie Piosenki Eurowizji w danym roku[208]. Zwycięzcą został reprezentant Czarnogóry Slavko Kalezić, drugie miejsce zajął zespół Triana Park z Łotwy, a na trzecim miejscu znalazła się reprezentantka Czech Martina Bárta[209].

Oglądalność edytuj

62. Konkurs Piosenki Eurowizji obejrzało łącznie ok. 182 mln telewidzów z 42 krajów oraz 6 mln internautów z 233 różnych terytoriów. Finał obejrzało m.in. 7,8 mlna telewidzów w Niemczech, 3,6 mlna we Włoszech, 1,5 mlna na Ukrainie (18,8% udziału na rynku w tym czasie antenowym), 1,4 mlna w Portugalii, 650 tys. w Bułgarii (39,4%), 98% telewidzów w Islandii[210] i 2,88 mln w Polsce[211].

Międzynarodowi nadawcy oraz głosowanie edytuj

Sekretarze edytuj

Poniżej przedstawione zostały nazwiska wszystkich sekretarzy, którzy ogłosili wyniki głosowania jury w poszczególnych krajach.

  1.  SzwecjaWiktoria Johansson
  2.  Azerbejdżan – Tural Əsədov
  3.  San Marino – Lia Fiorio i Gigi Restivo
  4.  ŁotwaAminata Savadogo
    (reprezentantka Łotwy w konkursie w 2015)
  5.  Izrael – Ofer Nachshon
  6.  Czarnogóra – Tijana Mišković
  7.  Albania – Andri Xhahu
  8.  Malta – Martha Fenech
  9.  Macedonia – Ilija Grujoski
  10.  Dania – Ulla Essendrop
  11.  Austria – Kristina Inhof
  12.  NorwegiaMarcus & Martinus
  13.  Hiszpania – Nieves Álvarez
  14.  FinlandiaJenni Vartiainen
  15.  Francja – Élodie Gossuin
  16.  GrecjaKonstandinos Christoforu
    (reprezentant Grecji w konkursach w 1996, 2002 i 2005)
  17.  Litwa – Eglė Daugėlaitė
  18.  EstoniaJüri Pootsmann
    (reprezentant Estonii w 2016)
  19.  Mołdawia – Gloria Gorceag
  20.  ArmeniaIweta Mukuczian
    (reprezentantka Armenii w 2016)
  21.  Bułgaria – Boryana Gramatikova
  22.  Islandia – Bo Halldórsson
    (reprezentant Islandii w 1995)
  23.  SerbiaSanja Vučić
    (reprezentantka Serbii w 2016)
  24.  AustraliaLee Lin Chin
  25.  Włochy – Giulia Valentina Palermo
  26.  NiemcyBarbara Schöneberger
  27.  Portugalia – Filomena Cautela
  28.  Szwajcaria – Luca Hänni
  29.  HolandiaDouwe Bob
    (reprezentant Holandii w 2016)
  30.  IrlandiaNicky Byrne
    (reprezentant Irlandii w 2016)
  31.  GruzjaNika Koczarow
    (reprezentant Gruzji w 2016)
  32.  CyprJohn Karayiannis
    (reprezentant Cypru w 2015)
  33.  BiałoruśAlona Łanska
    (reprezentantka Białorusi w 2013)
  34.  Rumunia – Sonia Argint Ionescu
  35.  Węgry – Csilla Tatár
  36.  Słowenia – Katarina Čas
  37.  Belgia – Fanny Gillard
  38.  PolskaAnna Popek
  39.  Wielka BrytaniaKatrina Leskanich
    (zwyciężczyni konkursu w 1997)
  40.  Chorwacja – Uršula Tolj
  41.  Czechy – Radka Rosická
  42.  UkrainaZłata Ogniewicz
    (reprezentantka Ukrainy w 2013)

Nadawcy publiczni i komentatorzy edytuj

Poniżej przedstawione zostały nazwiska wszystkich komentatorów poszczególnych nadawców publicznych transmitujących widowisko:

Kraje uczestniczące
Kraje nieuczestniczące
  •  Chiny – Duan Yixuan i Hei Nan (Mango TV; transmisja z dziewięciogodzinnym opóźnieniem)
  •  Kazachstan – Kaldybek Zhaysanbay i Diana Snegina (Khabar)
  •  Kosowo – b.d. (RTK)
  •  Stany ZjednoczoneAngielski: Ross Mathews i Shangela (Logo, finał); Ewan Spence i Lisa-Jayne Lewis (WJFD-FM radio, finał); Portugalski: Ana Filipa Rosa (WJFD-FM radio, finał)

Pozostałe kraje edytuj

Aktywni członkowie EBU
Członkowie Stowarzyszeni z EBU
  •  Kazachstan – od 1 stycznia 2016 Kazachstan jest członkiem stowarzyszonym z EBU, dzięki czemu debiut kraju w konkursie był możliwy[238].

Przypisy edytuj

  1. Gordon Roxburgh: Ukraine wins 2016 Eurovision Song Contest. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-15]. (ang.).
  2. a b Paul Jordan: Kyiv to host Eurovision 2017!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-09-09. [dostęp 2016-09-09]. (ang.).
  3. Today at the Ukrinform agency took place the press-conference of the organizers of the Eurovision Song Contest 2017...
  4. Eurovision 2017: Contest in chaos as 21 members of organising team quit
  5. Eurovision 2017: How will the Euroclub operate in Kyiv?
  6. Anthony Granger: ESC’17: Odessa Wants To Host The Contest. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-16]. (ang.).
  7. Кличко обіцяє гідно провести „Євробачення” в Києві. kiev.prava.com.ua, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-16]. (ukr.).
  8. Андрій Садовий запевнив, що Львів готовий провести Євробачення на найвищому рівні. zaxid.net, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-16]. (ukr.).
  9. Дніпропетровськ теж хоче прийняти „Євробачення”. ukr.lb.ua, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-16]. (ukr.).
  10. Херсон захотів провести „Євробачення”. ukr.lb.ua, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-16]. (ukr.).
  11. Anthony Granger: Host City Criteria & Bidding Timeline Announced. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-06-24. [dostęp 2016-06-24].
  12. Anthony Granger: Dnipro Reveals Eurovision Hosting Plans. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-16. [dostęp 2016-07-16].
  13. Філатов: Дніпро готовий інвестувати півмільярда гривень у підготовку міста до „Євробачення – 2017”. unian.ua, 2016-07-15. [dostęp 2016-07-15].
  14. City of Dnipro has confirmed its proposed venue for the Eurovision Song Contest 2017 – Sports Palace „Meteor”.. facebook.com, 2017-07-13. [dostęp 2016-07-13].
  15. Anthony Granger: Lviv Bid Proposes Two Alternative Venues. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com. [dostęp 2016-07-09]. (ang.).
  16. Jamie Halliwell: Lviv and Odessa formally bid to host Eurovision. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-02. [dostęp 2016-07-02].
  17. Anthony Granger: Kharkiv Fifth City To Formally Bid To Host. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-02. [dostęp 2016-07-02].
  18. Anthony Granger: Kharkiv Reveals Planned Venue. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-05. [dostęp 2016-07-05].
  19. Anthony Granger: Kherson Reveals Proposed Logo. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-13. [dostęp 2017-07-13].
  20. Anthony Granger: ESC’17: Ukraine Has No Venue Suitable For Eurovision. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-06-30. [dostęp 2016-06-30].
  21. The NPBC: Ukraine: Host City Debate 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-21. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
  22. The NPBC: Only Three Remain: The Host City of Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-22. [dostęp 2016-07-22]. (ang.).
  23. Eurovision ’17: Host City to be announce on 27 July!. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-26. [dostęp 2016-07-26]. (ang.).
  24. Daz Frazer: Eurovision ’17: Host City to be announce on 1st of August!. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-26. [dostęp 2016-07-26]. (ang.).
  25. Hana Leakey: Ukraine: Host City Debate Continues. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-27. [dostęp 2016-07-27]. (ang.).
  26. Anthony Granger: ESC’17: Host City Decision By August 24. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-08-09. [dostęp 2016-08-09]. (ang.).
  27. Anthony Granger: ESC’17: Host City Announcement Today at 14:00 CET. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-08-25. [dostęp 2016-08-25]. (ang.).
  28. Anthony Granger: ESC’17: Host City Announcement Has Been Cancelled. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-08-25. [dostęp 2016-08-25]. (ang.).
  29. Charlotte Jensen: 2017 Eurovision host city announcement delayed. [w:] Euro Visionary [on-line]. eurovisionary.com, 2016-08-25. [dostęp 2016-08-25]. (ang.).
  30. Eurovision Song Contest 2017 Kyiv – Various Artists.
  31. Official Eurovision Song Contest DVD 2017. shop.eurovision.tv. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-20)]..
  32. Official opening ceremony of Eurovision 2017 to be held on May 7
  33. Michał Sadowski: Kto może poprowadzić Eurowizję w Kijowie?. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2017-01-26. [dostęp 2017-01-30].
  34. Paul Jordan: Let’s hear it for the boys! Meet the hosts of Eurovision 2017. eurovision.tv, 2017-02-27. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  35. Обрано команду ведучих Євробачення-2017. 1tv.com.ua, 2017-02-27. [dostęp 2017-02-27]. (ukr.).
  36. a b c Maciej Błażewicz: Podział półfinałów Eurowizji 2017 już 31 stycznia. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2017-01-25. [dostęp 2017-01-30].
  37. Sergiusz Królak: Eurowizja 2017 - półfinały. Kiedy wystąpi Polska?. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2017-01-31. [dostęp 2017-01-31].
  38. Jakub Kasprzyk: Losowanie półfinałów. Znamy podział!. eurowizja.org, 2017-01-31. [dostęp 2017-05-04].
  39. Paul Jordan: Ukraine is ready to Celebrate Diversity in 2017. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2017-01-30. [dostęp 2017-01-31]. (ang.).
  40. Eyes on Kyiv as official Host City Insignia Exchange takes place. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2017-01-31. [dostęp 2017-01-31]. (ang.).
  41. The artists of Eurovision 2017: Hovig – “Gravity” (Cyprus).
  42. Kiev live: Hovig zorgt voor drie minuten entertainment.
  43. Cyprus: Hovig battles gravity during black and white stage show.
  44. Fotis Konstantopoulos: Germany 2017: let the scandal break; plagiarism accusation for Levina’s song. oikotimes.com, 2017-02-10. [dostęp 2017-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-02)]. (ang.).
  45. Seems like the producers of the german song.... facebook.com, 2017-03-01. [dostęp 2017-03-02]. (ang.).
  46. Belgium 2017: serious problem for Blanche after plagiarism accusations. oikotimes.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-11)]..
  47. Paul Jordan: Could Sergey Lazarev make a return to Eurovision?. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-07-15. [dostęp 2016-07-15]. (ang.).
  48. Sergiusz Królak: Eurowizja 2017: w Kijowie wystąpi niepełnosprawna artystka z Rosji. Będzie skandal?. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2017-03-13. [dostęp 2017-03-14].
  49. Reprezentantka Rosji nie wystąpi na Eurowizji. Ma zakaz wjazdu na Ukrainę. polsatnews.pl, 2017-03-22. [dostęp 2017-03-22].
  50. David Filipov: Ukraine may arrest Russia’s wheelchair-confined Eurovision singer Yulia Samoylova. [w:] The Sydney Morning Herald [on-line]. smh.com.au, 2017-03-15. [dostęp 2017-03-15]. (ang.).
  51. Sergiusz Królak: Eurowizja 2017: reprezentantka Rosji wyrzucona z konkursu. Szykuje się skandal?. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2017-03-23. [dostęp 2017-03-23].
  52. Первый канал отказался дистанционно транслировать выступление Самойловой на «Евровидении»
  53. EBU: „Russia no longer able to take part in Eurovision 2017”.
  54. Portugal: EBU Ban Salvador Sobral From Wearing „S.O.S Refugees” Jumper. eurovoix.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-02)]..
  55. Sergiusz Królak: Eurowizja 2017: fan pokazał pośladki podczas koncertu Jamali. plejada.pl. [dostęp 2017-05-19].
  56. ESC’17: Streaker Identified as Ukrainian Prankster
  57. From a press conference in Kiev...
  58. INTERVIU Ilinca şi Alex, reprezentanţii României la Eurovision 2017, poveşti din culise: Portughezul a avut de câştigat şi pentru că a jucat un teatru ieftin.
  59. Eurowizja 2017: Salvador Sobral skrytykowany przez uczestników. Będzie afera?
  60. Paul Jordan: 43 countries to participate in Eurovision 2017. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-10-31. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  61. Sergiusz Królak: 43 kraje wystąpią na Eurowizji 2017. Kto powraca, a kto rezygnuje?. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2016-10-31. [dostęp 2016-10-31].
  62. a b c Paul Jordan, Victor M. Escudero: Omar Naber on his way to Kyiv again!. eurovision.tv, 2017-02-24. [dostęp 2017-02-24]. (ang.).
  63. a b c Slovenijo bo na Evroviziji (spet) zastopal Omar Naber!. rtvslo.si, 2017-02-24. [dostęp 2017-02-24]. (słoweń.).
  64. Jakub Kasprzyk: Szok! Valentina Monetta wraca na Eurowizję!. eurowizja.org, 2017-03-12. [dostęp 2017-03-15].
  65. Tim Jonze: Eurovision 2009: Georgia pulls out of contest over 'Putin song'. [w:] Guardian [on-line]. guardian.co.uk, 2009-03-11. [dostęp 2017-03-15]. (ang.).
  66. Sarah Marcus: Georgia pulls out of Eurovision after controversial song is banned. [w:] The Telegraph [on-line]. telegraph.co.uk, 2009-03-11. [dostęp 2017-03-15]. (ang.).
  67. Georgia’s disco Putin put-down kicked out of Eurovision. [w:] CBC [on-line]. cbc.ca, 2009-03-10. [dostęp 2017-03-15]. (ang.).
  68. a b Michalis Vranis: The Netherlands: O’G3NE will fly to Kyiv. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-10-29. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
  69. a b Sergiusz Królak: Azerbejdżan ma reprezentantkę. Kim jest Diana „Dihaj” Hacıyeva?. eurowizja.org, 2016-12-05. [dostęp 2016-12-05].
  70. Imri Ziv – Bio. [w:] ESCKAZ [on-line]. esckaz.com, 2017-02-14. [dostęp 2017-03-15]. (ang.).
  71. Serbia – 2011.
  72. a b Sergiusz Królak: Eurowizja 2017: wiemy, z jakim numerem wystąpi Kasia Moś. Kolejność startowa półfinałów. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2017-03-31. [dostęp 2017-03-31].
  73. Anthony Granger: Sweden: Eurovision 2017 Participation Confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-05-07. [dostęp 2016-05-07]. (ang.).
  74. a b Emma Petersson: Robin Bengtsson med „I Can’t Go On” är vinnaren av Melodifestivalen 2017. svt.se, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11]. (szw.).
  75. a b Victor M. Escudero: Sweden: Robin Bengtsson wins Melodifestivalen!. eurovision.tv, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).
  76. Anthony Granger: Georgia: Eurovision 2017 Participation Confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. euroviox.com, 2016-10-03. [dostęp 2016-10-03]. (ang.).
  77. a b Paul Jordan: Tako Gachechiladze will Keep The Faith for Georgia in 2017. eurovision.tv, 2017-01-20. [dostęp 2017-01-20]. (ang.).
  78. a b თაკო გაჩეჩილაძე საქართველოს 2017 წლის ევროვიზიის სიმღერის კონკურსზე წარადგენს. 1tv.ge, 2017-01-20. [dostęp 2017-01-20]. (gruz.).
  79. 43 countries to participate in Eurovision 2017 [online], eurovision.tv [dostęp 2016-10-31] (ang.).
  80. a b SBS Guide: Isaiah Firebrace will represent Australia at the 2017 Eurovision Song Contest. sbs.com.au, 2017-03-07. [dostęp 2017-03-07]. (ang.).
  81. Anthony Granger: Albania: Confirms Eurovision 2017 Participation. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-09-21. [dostęp 2016-09-21]. (ang.).
  82. Mbyllet me sukses edicioni i 55-të i Festivalit të Këngës në RTSH. rtsh.al, 2016-12-24. [dostęp 2016-12-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-29)]. (alb.).
  83. Victor M. Escudero: Albania: Lindita wins Festivali i Këngës!. eurovision.tv, 2016-12-24. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
  84. Albania: Lindita to reveal “World” on March 12. eurovoix.com, 2017-03-09. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  85. Sanjay (Sergio) Jiandani: Belgium: RTBF confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-09-23. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  86. Ellie Delvaux, révélée par The Voice, représentera la Belgique à l’Eurovision. lesoir.be, 2016-11-22. [dostęp 2016-11-22]. (fr.).
  87. Eurovision: la RTBF envoie Blanche pour représenter la Belgique à Kiev en mai 2017. rtbf.be. [dostęp 2016-11-22]. (fr.).
  88. Anthony Granger: Belgium: Snippet of Blanche’s “City Lights” Appears Online. eurovoix.com, 2017-03-07. [dostęp 2017-03-08]. (ang.).
  89. Maciej Błażewicz: Czarnogóra nadal zainteresowana Eurowizją. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2016-09-23. [dostęp 2016-09-23].
  90. Maciej Błażewicz, Komisja RTCG nie chciała wybrać utworu „Space” na Eurowizję | eurowizja.org [online], eurowizja.org [dostęp 2017-02-12].
  91. a b Slavko Kalezić predstavlja CG na Evroviziji. rtcg.me, 2016-12-29. [dostęp 2016-12-30]. (czarnog.).
  92. Satu Järveläinen: Ukrainan Jamala voitti Euroviisut 2016 – Suomen seuraavaa viisuedustajaa haetaan jälleen UMK:ssa. [w:] Yle [on-line]. yle.fi, 2016-05-18. [dostęp 2016-05-18]. (fiń.).
  93. a b Saara Hirvonen: Norma John on Suomen Euroviisuedustaja. yle.fi, 2017-01-28. [dostęp 2017-01-28]. (fiń.).
  94. a b Victor M. Escudero: Finland: Norma John wins UMK 2017!. 2017-01-28, 2017-01-28. [dostęp 2017-01-28]. (ang.).
  95. Sanjay (Sergio) Jiandani: Azerbaijan: Ictimai confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-09-23. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  96. Eurovision.tv: Dihaj reveals Azerbaijan’s 'Skeletons'. [w:] eurovision.tv [on-line]. eurovision.tv, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).
  97. Diana Hacıyevanın Eurovision klipi təqdim edildi. itv.az, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-12)]. (azer.).
  98. Bernardo Pereira: Portugal: RTP confirms participation for Eurovision 2017. [w:] Wiwi Bloggs [on-line]. wiwibloggs.com, 2016-04-21. [dostęp 2016-05-18]. (ang.).
  99. a b Salvador Sobral has love enough for Portugal and Europe!. eurovision.tv, 2017-03-05. [dostęp 2017-03-06]. (ang.).
  100. a b Canção „Amar pelos Dois” de Salvador Sobral vence Festival da Canção. rtp.pt, 2017-03-06. [dostęp 2017-03-06]. (port.).
  101. Anthony Granger: Greece: Makes Changes For Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-06-22. [dostęp 2016-06-22]. (ang.).
  102. Eurovision Greece: Demy will have 3 songs in NF: videoclips to be filmed in Ukraine. esctoday.com, 2017-01-19. [dostęp 2017-02-12]. (ang.).
  103. Με το «This is love» η Demy τον Μάιο στην Eurovision. ert.gr, 2017-03-07. [dostęp 2017-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-07)]. (gr.).
  104. Anthony Granger: Poland: Eurovision 2017 Participation Confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. euroviox.com, 2016-05-23. [dostęp 2016-05-23]. (ang.).
  105. a b Kasia Moś jedzie na Eurowizję 2017!. eurowizja.tvp.pl, 2017-02-18. [dostęp 2017-02-19].
  106. a b Kasia Moś flashes her light at Kyiv for Poland. eurovision.tv, 2017-02-18. [dostęp 2017-02-19]. (ang.).
  107. Anthony Granger: Moldova: NTU Director General Confirms Eurovision 2017 Participation. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-10-25. [dostęp 2016-10-25]. (ang.).
  108. a b Eurovision 2017: SunStroke Project vor reprezenta Republica Moldova la Kiev. trm.md, 2017-02-25. [dostęp 2017-02-25]. (rum.).
  109. a b Paul Jordan: Moldova to give Europe SunStroke in May!. eurovision.tv, 2017-02-25. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
  110. Anthony Granger: Iceland: Confirms Eurovision 2017 Participation. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-08-22. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
  111. a b Paper verður framlag Íslands í Eurovision. ruv.is, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-12]. (isl.).
  112. a b Svala wins Iceland’s ticket to Kyiv. eurovision.tv, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-12]. (ang.).
  113. Euan Thomson: Czech Republic: 2017 Participation confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-09-14. [dostęp 2016-09-14]. (ang.).
  114. Czesi mają reprezentantkę! Zmiany w Mołdawii! Reprezentanci z 2005 zatęsknili za Kijowem? | Dziennik-Eurowizyjny.blog.pl [online] [dostęp 2017-02-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-16].
  115. Mikhail Vasilyev, Martina Barta to represent Czech Republic at Eurovision 2017 [online], Eurovision 2017 Predictions, Polls, Odds, Rankings | wiwibloggs, 15 lutego 2017 [dostęp 2017-02-15].
  116. Emily Herbert: Czech Republic: Martina To Perform “My Turn”. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-02-21. [dostęp 2016-02-22]. (ang.).
  117. The NPBC: Cyprus Join the Party. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-08-08. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
  118. The NPBC: Hovig to represent Cyprus at Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-10-21. [dostęp 2016-10-21]. (ang.).
  119. ''Gravity'' is the title of the Cypriot entry! - ESCBubble, „ESCBubble”, 2 lutego 2017 [dostęp 2017-02-10] (ang.).
  120. Anthony Granger: Austria: Eurovision 2017 Participation Confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-01. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).
  121. Paul Jordan: Armenia selects Artsvik for Eurovision after marathon national selection. eurovision.tv, 2016-12-24. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
  122. Armenia: Artsvik to sing “Fly with me” in Kyiv. eurovoix.com, 2017-03-09. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  123. Արծվիկը «Եվրատեսիլ-2017»-ին կներկայանա Fly with me երգով. պրեմիերան կկայանա մարտի 18-ին. 1tv.am, 2017-03-09. [dostęp 2017-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-11)]. (orm.).
  124. Anthony Granger: Slovenia: Eurovision 2017 Participation Confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-07-13. [dostęp 2016-07-13]. (ang.).
  125. Anthony Granger: Latvia: Eurovision 2017 Participation Confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. euroviox.com, 2016-05-26. [dostęp 2016-05-26]. (ang.).
  126. a b Paul Jordan: It’s a walk in the (Triana) Park for Latvia in 2017!. eurovision.tv, 2017-02-26. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
  127. a b Latviju Eirovīzijā Kijevā pārstāvēs «Triana Park». lsm.lv, 2017-02-26. [dostęp 2017-02-26]. (łot.).
  128. Eurovision Song Contest 2017 First Semi-Final Scoreboard. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2017-05-14. [dostęp 2016-05-14]. (ang.).
  129. Jamie Halliwell: Serbia: Confirmation of their Eurovision 2017 participation. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-10-05. [dostęp 2016-10-05]. (ang.).
  130. Tijana Bogićević to sing for Serbia. eurovision.tv, 2017-02-27. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  131. Tijana Bogićević predstavlja Srbiju na Evrosongu. rts.rs, 2017-02-27. [dostęp 2017-02-27]. (serb.).
  132. Jessica Weaver: Serbia: In Too Deep for Tijana Bogićević!. esctoday.com, 2017-03-06. [dostęp 2017-03-06]. (ang.).
  133. Anthony Granger: Austria: Eurovision 2017 Participation Confirmed. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-05-28. [dostęp 2016-05-28]. (ang.).
  134. It’s Nathan Trent for Austria in Kyiv!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-12-19. [dostęp 2016-12-19]. (ang.).
  135. Marko Schreuder: Song-Contest-Rettungsversuch in Kiew. derstandard.at, 2017-02-24. [dostęp 2017-02-26]. (niem.).
  136. Anthony Granger: Macedonia: Confirms Participation in Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. euroviox.com, 2016-09-19. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  137. Јана Бурческа ќе ја претставува Македонија на Изборот за песна на Евровизија- Киев 2017. mrt.com.mk, 2016-11-21. [dostęp 2016-11-21]. (mac.).
  138. „Dance Alone” - промовирана Евровизиската песна на Јана Бурческа. mrt.com.mk, 2017-03-10. [dostęp 2017-03-10]. (mac.).
  139. Jana Burceska is ready to ‘Dance Alone’ in Kyiv. eurovision.tv, 2017-03-10. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  140. Sanjay (Sergio) Jiandani: Malta: PBS confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-08-17. [dostęp 2016-08-17]. (ang.).
  141. a b Claudia Faniello becomes the 30th Maltese representative at Eurovision. eurovision.tv, 2017-01-19. [dostęp 2017-01-19]. (ang.).
  142. Anthony Granger: Romania: TVR Has Applied To Participate in Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. euroviox.com, 2016-09-22. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).
  143. a b Ilinca and Alex are ready to Yodel It for Romania in Kyiv. eurovision.tv, 2017-03-05. [dostęp 2017-03-06]. (ang.).
  144. a b Ilinca feat. Alex Florea cu „Yodel It” au câştigat Eurovision România. Este piesa care ne va reprezenta la Eurovision 2017. tvr.ro, 2017-03-06. [dostęp 2017-03-06]. (rum.).
  145. Sanjay (Sergio) Jiandani: The Netherlands: Avrotros confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-05-23. [dostęp 2016-05-23]. (ang.).
  146. O’G3NE met Lights and Shadows naar Kiev. telegraaf.nl, 2017-03-02. [dostęp 2017-03-02]. (niderl.).
  147. Roy Knoops: The Netherlands: It’s Lights and Shadows for O’G3NE!. esctoday.com, 2017-03-02. [dostęp 2017-03-02]. (ang.).
  148. Martijn Rosdorff: Titel songfestivallied is bekend. eenvandaag.nl, 2017-03-02. [dostęp 2017-03-02]. (niderl.).
  149. Anthony Granger: Hungary: Confirms Participation in Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-05-07. [dostęp 2016-05-18]. (ang.).
  150. a b Pápai Joci nyerte A Dal 2017 versenyét!. mediaklikk.hu, 2017-02-18. [dostęp 2017-02-18]. (węg.).
  151. a b Joci Pápai is Hungary’s choice for Eurovision 2017. eurovision.tv, 2017-02-18. [dostęp 2017-02-19]. (ang.).
  152. Anthony Granger: Denmark: Confirms Eurovision 2017 Participation. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-06-06. [dostęp 2016-06-06]. (ang.).
  153. a b Helena Nilsson: Anja Nissen fulfills her childhood dream. eurovision.tv, 2017-02-25. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
  154. a b Jens Grønbech: Alle tiders Anja! Dansk-australier vinder Melodi Grand Prix. dr.dk, 2017-02-25. [dostęp 2017-02-25]. (duń.).
  155. Sanjay (Sergio) Jiandani: Ireland:RTE confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-05-24. [dostęp 2016-05-24]. (ang.).
  156. Robyn Gallagher: IRELAND: BRENDAN MURRAY WILL SING AT EUROVISION 2017 6. [w:] Wiwi Bloggs [on-line]. wiwibloggs.com, 2016-12-16. [dostęp 2016-12-16]. (ang.).
  157. Anthony Granger: Ireland: Brendan Murray To Sing “Dying To Try” In Kyiv. eurovoix.com, 2017-03-10. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  158. Anthony Granger: San Marino: No Eurovision 2017 song announcement on Saturday. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-10-13. [dostęp 2016-10-13]. (ang.).
  159. a b Paul Jordan: San Marino: Valentina returns but this time she’s not alone!. eurovision.tv, 2017-03-12. [dostęp 2017-03-13]. (ang.).
  160. Maciej Błażewicz: Chorwacja potwierdza udział w Eurowizji, Bośni może zabraknąć. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2016-09-17. [dostęp 2016-09-17].
  161. Jacques Houdek predstavlja RH na natjecanju za pjesmu Eurovizije u Ukrajini. hrt.hr, 2017-02-17. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-17)]. (chorw.).
  162. It’s Jacques Houdek for Croatia!. eurovision.tv, 2017-02-17. [dostęp 2017-02-17]. (ang.).
  163. Jacques Houdek na 62. natjecanju za pjesmu Eurovizije nastupa s pjesmom My friend. hrt.hr, 2017-02-20. [dostęp 2017-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-22)]. (chorw.).
  164. Stein Østbø: MGP-Karlsen: – En fordel å være synlig. [w:] VG [on-line]. vg.no, 2016-05-14. [dostęp 2016-05-18]. (norw.).
  165. a b Silje Rønning Kampesæter: JOWST skal representere Norge i Eurovision-finalen. nrk.no, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11]. (norw.).
  166. a b Helena Nilsson: JOWST grabbed the moment for Norway!. eurovision.tv, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-12]. (ang.).
  167. Sanjay (Sergio) Jiandani: Switzerland: SRF confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-05-18. [dostęp 2016-05-18]. (ang.).
  168. a b Emily Herbert: Switzerland: Timebelle to Eurovision Song Contest 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2017-02-05. [dostęp 2017-02-05]. (ang.).
  169. Anthony Granger: Belarus: Confirms Participation in Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-09-15. [dostęp 2016-09-15]. (ang.).
  170. Группа NAVIBAND представит Беларусь на Международном конкурсе песни „Евровидение-2017”. tvr.by, 2017-01-20. [dostęp 2017-01-20]. (ros.).
  171. Paul Jordan: Naviband to sing for Belarus in 2017!. eurovision.tv, 2017-01-20. [dostęp 2017-01-20]. (ang.).
  172. Sanjay (Sergio) Jiandani: Bulgaria: BNT confirms preliminary participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-09-29. [dostęp 2016-09-29]. (ang.).
  173. a b Paul Jordan: Bulgaria is a ‘Beautiful Mess’ in 2017. eurovision.tv, 2017-03-13. [dostęp 2017-03-13]. (ang.).
  174. a b Кристиан Костов е българският представител на Евровизия 2017. bnt.bg, 2017-03-13. [dostęp 2017-03-13]. (bułg.).
  175. Sanjay (Sergio) Jiandani: Lithuania: LRT intends to participate in Eurovision 2017!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-08-11. [dostęp 2016-08-11]. (ang.).
  176. a b Lietuva išsirinko savo atstovus „Eurovizijoje”. lrt.lt, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11]. (lit.).
  177. a b Karolina Drigotaitė: „Eurovizijoje” šiais metais Lietuvos vardu dainuos „Fusedmarc”. lrt.lt, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11]. (lit.).
  178. a b Helena Nilsson: Fusedmarc will represent Lithuania in Kyiv. eurovision.tv, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-12]. (ang.).
  179. Sanjay (Sergio) Jiandani: Estonia: ERR confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-05-17. [dostęp 2016-05-17]. (ang.).
  180. a b Kerttu Keldoja: Eesti Laul 2017 võitjad on Koit Toome ja Laura. err.ee, 2017-03-04. [dostęp 2017-03-04]. (est.).
  181. a b Victor M. Escudero: Koit Toome and Laura to bring Verona to Kyiv!. eurovision.tv, 2017-03-04. [dostęp 2017-03-04]. (ang.).
  182. Anthony Granger: Israel:Confirms Eurovision 2017 Participation. [w:] Euro Voix [on-line]. euroviox.com, 2016-05-26. [dostęp 2016-05-26]. (ang.).
  183. Gil Laufer: Israel: Imri Ziv wins Rising Star for Eurovision 2017 and goes to Kyiv!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2017-02-13. [dostęp 2017-02-13]. (ang.).
  184. אימרי זיו ייצג את ישראל בארוויזיון עם I Feel Alive. iba.org.il, 2017-02-26. [dostęp 2017-02-27]. (hebr.).
  185. Gil Laufer: Israel: Imri Ziv to sing ‘I feel alive’; presentation on 9 March. esctoday.com, 2017-02-26. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  186. 2017 Second Semi-Final Scoreboard. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2017-05-14. [dostęp 2016-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
  187. a b c Eurovision Song Contest 2017 Grand Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2017-05-12. [dostęp 2017-05-12]. (ang.).
  188. Sanjay (Sergio) Jiandani: Spain: TVE confirms participation in Eurovision 2016. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-09-14. [dostęp 2016-09-14]. (ang.).
  189. a b Victor M. Escudero: Manel Navarro to represent Spain in Kyiv. eurovision.tv, 2017-02-12. [dostęp 2017-02-12]. (ang.).
  190. a b Manel Navarro representará a España en el Festival de Eurovisión 2017. rtve.es, 2017-02-11. [dostęp 2017-02-12]. (hiszp.).
  191. Sanjay (Sergio) Jiandani: BBC intends to participate in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-08-31. [dostęp 2016-08-31]. (ang.).
  192. a b Lucie Jones wins Eurovison You Decide 2017!. bbc.co.uk, 2017-01-27. [dostęp 2017-01-27]. (ang.).
  193. Dennis Van Eersel: Germany: ‘No internal selection next year’. [w:] ESC Daily [on-line]. escdaily.com, 2016-05-07. [dostęp 2016-05-18]. (ang.).
  194. a b Paul Jordan: Germany’s Levina takes her Perfect Life to Kyiv. eurovision.tv, 2017-02-09. [dostęp 2017-02-12]. (ang.).
  195. a b Levina gewinnt den deutschen ESC-Vorentscheid. eurovision.de, 2017-02-09. [dostęp 2017-02-12]. (niem.).
  196. Gordon Roxburgh: Ukraine wins the 2016 Eurovision Song Contest. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-05-15. [dostęp 2015-05-18]. (ang.).
  197. a b O.Torvald представлять Україну на Євробаченні-2017. 1tv.com.ua, 2017-02-25. [dostęp 2017-02-25]. (ukr.).
  198. a b Paul Jordan: Time to fly the Ukrainian flag in May. eurovision.tv, 2017-02-25. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
  199. Sanjay (Sergio) Jiandani: France: France 2 confirms participation in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-05-17. [dostęp 2016-05-18]. (ang.).
  200. a b Paul Jordan: Alma’s Requiem for France in 2017. eurovision.tv, 2017-02-09. [dostęp 2017-02-12]. (ang.).
  201. 2017 Final Scoreboard. [w:] EBU [on-line]. www.eurovision.tv, 2017-05-14. [dostęp 2016-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)]. (ang.).
  202. a b Marcel Bezençon Award – an introduction. [w:] Pop Light [on-line]. poplight.zitiz.se. [dostęp 2013-06-22]. (ang.).
  203. Winners of the Marcel Bezençon Awards 2017. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2017-05-14. [dostęp 2017-05-14]. (ang.).
  204. a b Status OGAE Polska. [dostęp 2013-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-30)].
  205. ogae.net – Eurovision Fanclub Network. [w:] OGAE [on-line]. ogae.net. [dostęp 2013-06-22]. (ang.).
  206. Mikä ihmeen OGAE?. [w:] OGAE Finlandia [on-line]. euroviisuklubi.fi. [dostęp 2013-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)]. (fiń.).
  207. OGAE Poll 2017: znamy wyniki. Kto wygrał? Które miejsce zajęła Kasia Moś?. [w:] OGAE [on-line]. eurowizja.org. [dostęp 2019-11-30]. (pol.).
  208. Barbara Dex Award voting 2017 – Songfestival.be.
  209. Montenegro wins Barbara Dex Award 2017. songfestival.be, 2017-05-21. [dostęp 2017-05-21]. (ang.).
  210. The 2017 Eurovision Song Contest reaches over 180 million viewers.
  211. 3,1 mln widzów występu Kasi Moś w finale Eurowizji.
  212. Julia Zemiro and Sam Pang farewell The Eurovision Song Contest.
  213. Eurovision Song Contest – „Running on Air” ist unser Song für Kiew. orf.at. [dostęp 2017-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-22)]. (niem.).
  214. Яўген Перлін пракаменціруе другі паўфінал „Еўрабачання-2017” на беларускай мове. tvr.by, 2017-04-27. [dostęp 2017-05-05]. (biał.).
  215. acques Houdek predstavljat će Hrvatsku na Eurosongu.
  216. Libor Bouček je potvrzen jako letošní český komentátor. escportal.cz, 2017-04-14. [dostęp 2017-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-16)]. (cz.).
  217. Euroviisut toukokuussa 2017 Ylen kanavilla. yle.fi, 2017-03-22. [dostęp 2017-05-05]. (fiń.).
  218. France: Stéphane Bern & Marianne James confirmed as commentators.
  219. Les commentateurs français de 2016 confirmés pour 2017.
  220. Eurovision 2017: Η επίσημη παρουσίαση της ελληνικής συμμετοχής από την ΕΡΤ.
  221. TVE descarta el jurado internacional para Objetivo Eurovisión y recurre a profesionales de la radio y la televisión.
  222. Zināms, kas komentēs ‘Eirovīzijas’ tiešraides. delfi.lv, 2017-04-27. [dostęp 2017-05-05]. (łot.).
  223. Peter Urban kommentiert den ESC zum 20. Mal. eurovision.de, 2017-05-03. [dostęp 2017-05-05]. (niem.).
  224. Kasia Moś jedzie na Eurowizję 2017!. [dostęp 2017-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-18)].
  225. Nuno Galopim junta-se a José Carlos Malato como comentador da Eurovisão 2017. rtp.pt, 2017-04-11. [dostęp 2017-05-05]. (port.).
  226. Eurovision 2017, San Marino: Lia Fiorio e Gigi Restivo annunceranno anche i voti.
  227. Måns Zelmerlöw och Edward af Sillén kommenterar Eurovision i Kiev. svt.se, 2017-04-12. [dostęp 2017-05-05]. (szw.).
  228. Ők lesznek az Eurovíziós Dalfesztivál szakkommentátorai!. mediaklikk.hu, 2017-03-09. [dostęp 2017-05-05]. (węg.).
  229. Eurovision: You Decide is back!
  230. Eurovision 2017: Andrea Delogu e Ema Stokholma al commento delle semifinali.
  231. Eurovision 2017: Federico Russo e Flavio Insinna al commento della finale su Rai1.
  232. Anthony Grander: Andorra: No Return To Eurovision in 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-05-19. [dostęp 2016-05-19]. (ang.).
  233. Anthony Grander: Bosnia & Herzegovina: Withdraws From Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-09-28. [dostęp 2016-09-28]. (ang.).
  234. Anthony Grander: Luxembourg: Will Not Participate in Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-05-25. [dostęp 2016-05-25]. (ang.).
  235. Anthony Granger: Monaco: Will Not Compete in Eurovision 2017. [w:] Euro Voix [on-line]. eurovoix.com, 2016-08-19. [dostęp 2016-08-19]. (ang.).
  236. Sanjay (Sergio) Jiandani: Slovakia: RTVS will not participate in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-10-24. [dostęp 2016-10-24]. (ang.).
  237. Sanjay (Sergio) Jiandani: Turkey: TRT will not participate in Eurovision 2017. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2016-10-24. [dostęp 2016-10-24]. (ang.).
  238. Should Dimash Kudaibergen sing for Kazakhstan at Eurovision 2017?. [w:] Wiwibloggs [on-line]. wiwibloggs.com, 2016-01-30. [dostęp 2016-01-30]. (ang.).