Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…kiedy Woody Allen zadebiutował w operze? (na zdjęciu plakat)

…kto napisał wiersz pt. Ulica Opaczewska?

…że Matkę Boską możesz spotkać w schronisku?

…do jakiego morderstwa doszło w 1968 r. w Parku Marii Dąbrowskiej we Wrocławiu?

…który sanitariusz Legionów Polskich został dyrektorem Miejskich Zakładów Opałowych w Warszawie?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem • Powódź w Europie Środkowej

Kris Kristofferson

• Lider Hezbollahu, Hasan Nasr Allah, zginął w izraelskim ataku bombowym na podziemną bazę tej organizacji na południu Libanu (27 września)
• Urząd prezydenta Sri Lanki objął zwycięzca drugiej tury wyborów, Anura Kumara Dissanayake (23 września)
• Na Ziemię powróciła 4-osobowa załoga prywatnej misji kosmicznej Polaris Dawn, pierwszej z programu Polaris (15 września)
• Zakończyły się letnie igrzyska paralimpijskie w Paryżu; liderem klasyfikacji medalowej została reprezentacja Chin (8 września)

Zmarli: A.Q.M. Badruddoza Chowdhury • Jerzy Molga • Farida • Dikembe Mutombo • Kris Kristofferson (na zdjęciu) • Alexandre do Nascimento • Jadwiga Romańska • Hasan Nasr Allah • Maggie Smith • John Ashton • Giancarlo Crosta

Rocznice

6 października: imieniny obchodzą m.in.: Alberta, Brunon i Renat
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Maria Dąbrowska

Politechnika Gdańska

• 1694 – wojna z Turcją: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Uścieczkiem
• 1829 – niedaleko Rainhill (okolice Liverpoolu, w zachodniej Anglii) odbył się konkurs na lokomotywę do obsługi linii kolejowej Liverpool – Manchester; z kilku maszyn, które stanęły do współzawodnictwa, zwycięski okazał się parowóz Rocket (Rakieta) konstrukcji George'a i Roberta Stephensonów
• 1889 – urodziła się polska nowelistka, powieściopisarka Maria Dąbrowska (na fotografii), także tłumaczka literatury duńskiej, angielskiej i rosyjskiej
• 1904 – powstała Królewska Wyższa Szkoła Techniczna, obecna Politechnika Gdańska (widok na gmach główny)
• 1929 – taterniczki Lida i Marzena Skotnicówny zginęły podczas wejścia na Zamarłą Turnię w Tatrach
• 1964 – urodziła się polska pisarka, scenarzystka filmowa i felietonistka Manuela Gretkowska, inicjatorka powstania ruchu społecznego „Polska jest kobietą”, później przekształconego w Partię Kobiet (której Gretkowska pozostaje przewodniczącą honorową)
• 2004 – śmiercią tragiczną zginął polski profesor, politolog i dyplomata Józef Kukułka
  
  5 października • Kalendarium dzień po dniu • 7 października

Artykuł na medal

Flagi gmin w województwie dolnośląskim – lista symboli gminnych w postaci flagi, obowiązujących w województwie dolnośląskim. Zgodnie z definicją, flaga to płat tkaniny określonego kształtu, barwy oraz znaczenia, przymocowywany do drzewca lub masztu. Może on również zawierać herb lub godło danej jednostki administracyjnej. W Polsce jednostki terytorialne mogą ustanawiać flagi zgodnie z Ustawą z dnia 21 grudnia 1978 roku o odznakach i mundurach. Mimo to wiele miast i gmin podejmowało uchwały i używało flagi jako swojego symbolu – w województwie dolnośląskim było to kilkanaście gmin. Dopiero Ustawa z dnia 29 grudnia 1998 o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa oficjalnie potwierdziła prawo województw, powiatów i gmin do ustanawiania tego symbolu jednostki terytorialnej. W 2024 roku w województwie dolnośląskim swoją flagę posiadało 116 ze 169 gmin. Symbol ten, od 2000 roku, ma ustanowione samo województwo. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Fediwersum – wspólna nazwa wielu połączonych ze sobą serwisów społecznościowych korzystających z ustandaryzowanych protokołów. Po raz pierwszy obecną nazwę całej sieci użył w 2012 roku Mark Eckenwiler. Pierwszy koncept sfederowanej sieci społecznościowej pojawił się w 2008 roku wraz z uruchomieniem projektu o nazwie Laconica. Model działania Fediwersum ma jednocześnie swoje zalety oraz wady. Zaletami są między innymi to, że przejęcie kontroli nad całą siecią np. przez większą firmę technologiczną jest niemożliwe, a do komunikacji z innymi w całej sieci serwisów potrzebne jest tylko jedno konto, w przeciwieństwie do wielu osobnych kont w scentralizowanych serwisach. Z kolei wadą jest to, że administratorzy mają kontrolę wyłącznie nad utrzymywanymi przez nich instancjami i to od ich dobrej woli zależy, jak skuteczna w praktyce będzie rozproszona moderacja. Ponieważ sieć tę tworzą głównie osoby indywidualne i organizacje non-profit, Fediwersum cechuje się brakiem reklam oraz szanowaniem prywatności użytkowników. W 2024 roku najczęściej wykorzystywaną implementacją w całej sieci był Mastodon. Czytaj więcej…