Cách để Sửa quạt máy

Cho dù là cánh quạt không quay hay quạt gây ra nhiều tiếng ồn khi vận hành, đa phần các vấn đề của quạt máy đều xoay quanh nguyên nhân thiếu dầu bôi trơn và tắc nghẽn lỗ thông gió. Để khắc phục hầu hết sự cố của quạt máy, bạn cần tháo rời quạt, bôi trơn trục quay và vòng bi (bạc đạn), đồng thời vệ sinh lỗ thông gió cũng như vỏ động cơ. Quá trình sửa quạt máy có thể trở nên khó khăn nếu lỗi nằm ở động cơ (quạt không phát ra âm thanh nào khi mở, đồng thời cánh quạt không quay dù bạn đã vệ sinh và tra dầu trục). Vì thiết bị này không quá đắt tiền nên bạn không nên tốn thời gian để tự sửa động cơ, thay vào đó chỉ cần mua quạt mới.

Phần 1

Phần 1 của 3:

Tháo quạt

Tải về bản PDF

1
Bật quạt để kiểm tra xem động cơ có hoạt động hay không. Cắm điện và bật quạt ở mức cao nhất. Nếu cánh quạt quay nghĩa là động cơ vẫn còn hoạt động. Nếu bạn không nghe thấy âm thanh nào, hãy áp tai gần giữa phần vỏ đằng sau cánh quạt. Nhấn nút tắt quạt rồi mở lại, lần này lắng nghe kỹ hơn tiếng động cơ. Nếu có tiếng vo ve hoặc rung thì động cơ vẫn còn hoạt động.^{[1]XNguồn nghiên cứu}
- Kiểm tra quạt ở nhiều ổ điện. Có thể cầu dao của ổ điện bị tắt nên quạt không nhận được điện năng.
Mẹo: Với hầu hết các loại quạt đứng và quạt để bàn, bạn không nhất thiết phải mày mò để kiểm tra thử động cơ. Có khả năng động cơ đã hỏng. Nếu động cơ không hoạt động, bạn nên mua quạt mới. Nhưng nếu bạn thực sự muốn thử sức, cứ thoải mái tháo rời quạt ra và sửa.
2
Rút điện quạt và tháo lồng bảo vệ hoặc ốc trục quay. Rút điện để tránh trường hợp quạt quay đột ngột trong lúc bạn đang thao tác. Lần tay quanh cạnh của lồng bảo vệ để tìm các móc cố định 2 nắp lồng lại với nhau. Nếu tìm được, bạn có thể mở chốt và tháo nắp lồng phía trước ra. Nếu như không tìm thấy móc cố định nào, hãy thử xoay nắp tròn nằm ở tâm quạt ngược chiều kim đồng hồ. Nếu phần này lỏng ra, tiếp tục xoay để tháo rời nắp lồng đằng trước cánh quạt.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
- Trục quay là trục bằng kim loại nằm giữa cánh quạt và vỏ.
- Lồng là bộ phận bằng nhựa hoặc kim loại với chức năng bảo vệ cánh quạt, tránh gây thương tích cho người sử dụng. Trên hầu hết các loại quạt máy, hai nắp lồng sẽ khớp với nhau bằng các móc hoặc vặn chặt vào nhau thông qua nắp tròn nằm ở tâm.
- Nếu bạn thấy có ốc vít cố định lồng quạt, hãy dùng tuốc nơ vít để mở lồng quạt.
3
Xoay cánh quạt hoặc núm nằm chính giữa quạt ngược chiều kim đồng hồ để tháo ra. Mỗi loại quạt sẽ có cấu tạo khác nhau, nhưng nhìn chung cánh quạt thường được cố định bằng núm nhỏ hoặc chính trục quay. Nếu cánh quạt được chặn bởi núm nhựa, hãy vặn phần này ngược chiều kim đồng hồ để tháo rời, sau đó trượt cánh quạt ra. Nếu như không có núm nhựa, hãy giữ trục quay lại và vặn phần đế của cánh quạt để tháo rời cánh quạt khỏi trục.^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Tùy theo model quạt máy mà sẽ có chốt nằm bên hông trục quay nhằm cố định cánh quạt. Chốt này thường có cơ chế trượt qua lại để khóa hoặc mở cánh quạt.
4
Trượt nửa nắp lồng phía sau ra khỏi trục quay. Tháo bất kỳ đai ốc bằng nhựa hoặc kim loại nằm phía trước lồng bảo vệ phía sau ra. Có thể bạn cần mở một số ốc vít thì mới tiếp cận được phần này. Tháo đai ốc và trượt nắp lồng bảo vệ còn lại ra khỏi trục quay.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu cánh quạt được chặn bởi núm nhựa phía trước, ở đằng sau sẽ không có đai ốc và ngược lại. Núm nhựa/đai ốc này đóng vai trò cố định cánh quạt vào trục quay.
- Nếu như có nắp hoặc vỏ bằng nhựa nằm phía trước động cơ, hãy vặn ốc để tháo chúng ra.
5
Xoay quạt lại để tìm ốc vít ở đằng sau. Bây giờ khi trục quay và mặt trước của động cơ đã lộ ra hầu hết, hãy xoay quạt lại để quan sát phía đối diện của vỏ động cơ. Hầu hết quạt máy đều có lỗ thông gió bằng nhựa để lưu thông nhiệt và không khí cho động cơ. Bạn sẽ tìm thấy ốc vít nằm phía sau để cố định phần này. Hãy sử dụng tuốc nơ vít đầu dẹt hoặc Philips để tháo ốc. Đặt ốc vít sang một bên và tháo vỏ máy ra.^{[5]XNguồn nghiên cứu}
- Phần vỏ động cơ sẽ rời ra sau khi bạn tháo ốc vít. Nếu không, hãy chèn tuốc nơ vít đầu dẹt hoặc Philips vào lỗ thông gió và nạy phần vỏ ra.
- Trên một số quạt để bàn, động cơ thường được đặt dưới đế. Nếu quạt không có phần đầu cồng kềnh đằng sau cánh quạt nhưng lại có chân đế rộng, hãy mở ốc nằm dưới đế và tháo tấm chắn bằng nhựa ra.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 3:

Bôi trơn trục quay

Tải về bản PDF

1
Dùng tay xoay trục quay phía trước quạt xem trục có quay không. Dùng tay xoay trục quay nằm ở tâm quạt. Nếu trục bị dính hoặc hãm lại thì có thể do thiếu dầu bôi trơn. Trong quá trình sử dụng, dầu bôi trơn của trục quay đã tiêu hao dần khi cánh quạt quay. Bạn cần tra lại dầu cho trục quay để khắc phục vấn đề này.^{[6]XNguồn nghiên cứu}
- Trục quay bị khô hoặc dính là một trong những lý do phổ biến khiến cho cánh quạt ngừng quay.
- Nếu khi xoay bạn thấy trục quay dễ dàng và không gặp trở ngại nào, hãy thử bật quạt lên xem trục có quay không. Nếu không thì vấn đề nằm ở động cơ. Trong trường hợp này, mua quạt mới là lựa chọn dễ dàng hơn cả.
2
Vặn đai ốc hoặc bu lông nằm cuối trục quay. Cuối trục quay sẽ có 1-2 bu lông kim loại cố định trục vào khung quạt. Hãy dùng cờ lê để vặn những bu lông này ra. Không nhất thiết phải tháo rời bu lông, chỉ cần đủ không gian để bạn tiếp cận và tra dầu cho trục quay.^{[7]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu như không có bất kỳ đai ốc hoặc bu lông nào, hãy bỏ qua bước này.
- Đai ốc tại vị trí này của quạt thường có thể vặn bằng tay.
3
Tra dầu bôi trơn vào phía trước và sau trục quay. Bạn nên mua dầu bôi trơn đóng chai với vòi nhỏ. Chuẩn bị giẻ sạch và quấn bên dưới trục quay để hứng nếu lỡ dầu nhỏ xuống. Lật ngược chai dầu bôi trơn và hướng vòi vào vị trí mà trục quay tiếp xúc với khung động cơ, sau đó bóp thân chai để nhỏ dầu vào mặt trước của trục. Tiếp tục bôi trơn bên dưới các bu lông bằng cách vặn chúng vào khu vực mà bạn đã tra dầu. Lặp lại quá trình này với phía sau khung động cơ để cả hai đầu trục quay đều được bôi trơn.^{[8]XNguồn nghiên cứu}
- Bạn có thể sử dụng bất cứ loại dầu bôi trơn nào. Dầu tra quạt máy nói riêng hay các chi tiết động cơ nói chung có bán ở hầu hết các cửa hàng phụ tùng ô tô hoặc cơ khí điện máy.
- Dầu bôi trơn chi tiết kỹ thuật đều không độc hại, rất dễ lau và rửa sạch bằng xà phòng. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể mang găng cao su nếu như không muốn dầu dính vào tay.
Cảnh báo: Sử dụng lượng dầu vừa đủ cho bề mặt trục quay và tránh để dầu nhỏ vào động cơ. Nếu như dầu chảy ra từ trục, hãy dùng khăn để thấm sạch dầu thừa.
4
Một tay xoay trục, tay còn lại vặn các bu lông quanh khu vực đã được bôi trơn. Sau khi trục quay đã được tra dầu, bạn có thể lắp bu lông lại vào vị trí. Dùng tay thuận để cầm trục quay, tay còn lại cầm bu lông bằng khăn. Tiến hành trượt bu lông tới lui qua khu vực đã được bôi trơn trong lúc bạn xoay trục chính. Lặp lại quá trình này với cả bu lông nằm phía bên kia của trục.^{[9]XNguồn nghiên cứu}
- Thao tác này giúp cho dầu len lỏi vào mặt trong của bu lông. Nếu như các bu lông không được tra dầu, chúng sẽ gây ra lực ma sát cản trở sự vận hành của trục quay.
- Bạn cũng có thể vặn các bu lông ra và tra dầu riêng nếu muốn.
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 3:

Vệ sinh động cơ và lỗ thông gió

Tải về bản PDF

1
Lau sạch bụi bẩn đằng sau vỏ động cơ (nếu có). Xoay quạt lại và quan sát bên trong vỏ động cơ xem có bụi bẩn trên hay không. Dùng khăn vải microfiber lau sạch bụi bẩn tích tụ ở mặt trong của vỏ động cơ phía sau quạt.^{[10]XNguồn nghiên cứu}
- Hệ thống thông gió hiệu suất kém có thể tích tụ bụi bẩn bên trong vỏ động cơ. Điều này sẽ khiến quạt ngưng vận hành, đặc biệt là đối với quạt máy có tính năng kiểm soát nhiệt độ giúp thiết bị tự tắt khi quá nóng.
Cảnh báo: Không sử dụng nước để làm sạch khu vực động cơ. Nếu nước thấm vào động cơ có thể gây chập điện hoặc làm hỏng quạt.
2
Dùng bình xịt khí nén xịt lỗ thông gió bằng nhựa ở đằng sau quạt. Tháo nắp lỗ thông gió mà bạn đã vặn ốc trước khi bôi trơn quạt ra và đem ra chỗ khác cách xa động cơ. Xịt khí nén vào cả hai mặt nắp để thổi bụi bẩn ra khỏi những khe khó tiếp cận nằm giữa các thanh. Sau đó, lau lại bằng khăn khô.^{[11]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu lỗ thông gió hoàn toàn bị tắc do bụi hoặc mảnh vụn, rất có thể đây là lý do khiến quạt không vận hành bình thường.
- Nếu muốn làm sạch kỹ hơn, bạn có thể ngâm nắp thông gió trong xà phòng rồi để khô tự nhiên. Tuy nhiên, điều này là không mấy cần thiết.
3
Cắm điện và mở quạt xem trục chính có quay không. Trước khi lắp lại quạt, hãy cắm điện và mở thử xem trục chính có quay một cách trơn tru hay không. Nếu trục quay hoạt động bình thường, bạn có thể lắp quạt trở lại. Nếu trục không quay hoặc quay chậm, nhiều khả năng bạn cần vệ sinh động cơ. Tuy nhiên, quá trình này khá phức tạp nên nếu như chiếc quạt máy này có giá thành rẻ, bạn không nhất thiết phải mất thêm thời gian.^{[12]XNguồn nghiên cứu}
- Nhiều quạt đứng và quạt để bàn được thiết kế động cơ không thể tháo rời, điều này khiến quá trình vệ sinh và sửa chữa cực kỳ khó khăn.
4
Lắp lại quạt bằng cách gắn vỏ động cơ, bu lông và cánh quạt. Quá trình này sẽ ngược lại so với khi bạn tháo. Lắp lồng bảo vệ phía sau vào rồi vặn đai ốc, sau đó dùng cờ lê siết chặt các bu lông cố định trục quay. Lắp cánh quạt vào để nắp lồng bảo vệ phía sau nằm chắn giữa động cơ và cánh quạt. Gắn lại nắp thông gió bằng nhựa vào phía sau vỏ động cơ và siết ốc. Lắp lồng bảo vệ phía trước sao cho khớp với nắp lồng phía sau.^{[13]XNguồn nghiên cứu}
- Bật quạt lên. Nếu cánh quạt quay chậm hơn nhiều so với khi bạn kiểm tra trục quay nghĩa là động cơ đang gặp vấn đề. Đây là dấu hiệu cho thấy động cơ đang vận hàng ở mức độ quá thấp và không đủ để quạt chạy bình thường.
Quảng cáo