Cách để Kiểm tra cầu chì với đồng hồ vạn năng

Ô tô và những ngôi nhà cũ không sử dụng cầu dao điện hiện đại mà dùng cầu chì để ngăn ngừa thiệt hại do tăng áp đột ngột. Đôi khi những cầu chì này cần được kiểm tra để đảm bảo rằng chúng vẫn hoạt động tốt. Thao tác kiểm tra cầu chì bằng đồng hồ vạn năng rất nhanh chóng và dễ thực hiện.

Phần 1

Phần 1 của 2:

Tìm hiểu về cầu chì và đồng hồ vạn năng

Tải về bản PDF

1
Bạn cần biết cầu chì là gì. Cầu chì về bản chất chỉ là dây điện được thiết kế không phải để nối dài mà với mục đích ngăn ngừa hư hỏng đối với thiết bị điện, đồng thời giảm rủi ro hỏa hoạn (đặc biệt là trong nhà) do hiện tượng quá áp đột ngột. Khi điện áp quá cao đi qua, cầu chì sẽ "cháy" (theo nghĩa đen) và gây hở mạch, vì thế mà dòng điện không thể tiếp tục đi qua. Có nhiều loại cầu chì với hình dáng khác nhau. Sau đây là hai loại chính mà bạn thường thấy:
- Cầu chì ống hình trụ đã được ứng dụng phổ biến từ lâu trong các hộ gia đình cho đến những thiết bị điện nhỏ. Về cấu tạo thì cầu chì ống có dạng hình trụ với dây điện bên trong, bên ngoài hai đầu ống là điện cực hoặc điểm tiếp xúc bằng kim loại.^{[1]XNguồn nghiên cứu}
- Cầu chì dẹt được sử dụng phổ biến trong hệ thống điện ô tô từ 20-30 năm trở lại đây để thay thế cho cầu chì dạng ống thủy tinh nhỏ. Về cấu tạo, cầu chì dẹt tương tự như phích cắm với hai ngạnh kim loại chĩa ra từ vỏ nhựa chứa dây điện. Cầu chì dẹt có thể cắm vào giá đỡ một cách thuận tiện, đồng thời tiết kiệm không gian nếu cần thiết đấu nối số lượng lớn.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
2
Tìm hiểu về cách hoạt động của đồng hồ vạn năng. Đồng hồ vạn năng đo điện áp dòng điện AC và DC, điện trở và dòng điện. Để kiểm tra cầu chì, bạn có thể sử dụng đồng hồ vạn năng để đo tính liên tục (khi mạch đóng) hoặc chỉ số ôm (điện trở). ^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Đồng hồ vạn năng có dây dò âm và dương. Khi kiểm tra điện trở trong mạch, một dòng điện nhỏ sẽ được truyền từ chính pin của đồng hồ vạn năng nhằm đo điện áp đi qua mạch hoặc thiết bị.
3
Bạn cần hiểu vì sao cần kiểm tra cầu chì. Kiểm tra cầu chì là cách đơn giản nhất để xác định sự cố đang xảy ra với hệ thống điện ô tô hoặc gia đình, chính vì vậy, đây là một kỹ năng quan trọng cần nắm.
- Thao tác kiểm tra cầu chì đơn giản hơn so với thiết bị điện khác. Những thiết bị khác trong ô tô hoặc nhà bao gồm hệ thống dây điện phức tạp. Ngoài ra, đa phần các bộ phận ô tô chỉ có thể được kiểm tra tại gara và dĩ nhiên là tốn không ít tiền. Quá trình kiểm tra cầu chì bằng đồng hồ vạn năng tương đối đơn giản, bên cạnh đó thiết bị đo cũng rẻ và dễ sử dụng.
- Nhiều loại cầu chì có hình dáng giúp người dùng dễ dàng xác định tình trạng chỉ qua ngoại quan. Chúng được thiết kế trong suốt và bạn có thể nhìn xem dây điện có còn nguyên vẹn hay không. Nếu vật liệu trong suốt bị ám khói đen, thông thường là do cầu chì đã cháy. Tuy nhiên, một số loại cầu chì dễ chuyển sang màu đen sau khi quá nóng một chút, và đó có thể là kết quả của sự cố không được kiểm tra vài tuần hoặc vài tháng trước. Nếu thiết bị điện ngưng hoạt động, bạn nên kiểm tra cầu chì. Nếu cầu chì hoạt động bình thường thì có khả năng sự cố nghiêm trọng hơn đang diễn ra và bạn cần gọi chuyên gia đến.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 2:

Kiểm tra cầu chì

Tải về bản PDF

Kiểm tra để chắc chắn rằng các trang thiết bị điện hoặc phương tiện đã được tắt nguồn trước khi tháo cầu chì. Để tiến hành, bạn chỉ cần kéo cầu chì ra khỏi khe cắm.
2
Bật đồng hồ vạn năng và đặt về chế độ đo liên tục. Xoay núm trên đồng hồ vạn năng về chế độ đo liên tục với biểu tượng 5 đường cong theo phương thẳng đứng. Trước khi kiểm tra cầu chì, hãy chạm đầu dò âm và dương vào nhau xem đồng hồ vạn năng có phát ra tiếng “bíp” hay không. Nếu có thì đồng hồ đã sẵn sàng để đo.
- Để đo ôm, bạn có thể đặt đồng hồ vạn năng về chế độ có ký hiệu omega (Ω).
Cầu chì có cấu tạo không phức tạp hơn dây điện là mấy, vì thế bạn không cần phải quan tâm đến điện cực hai đầu.
4
Kiểm tra cầu chì. Lắng nghe xem đồng hồ vạn năng có liên tục kêu “bíp bíp” khi bạn kết nối các đầu dò với hai đầu cầu chì hay không. Nếu như không nghe thấy âm thanh nào từ đồng hồ vạn năng nghĩa là cầu chì đã cháy và cần được thay mới.
- Đối với đồng hồ vạn năng kỹ thuật số ở chế độ đo điện trở, hãy chạm hai đầu dò vào nhau để đọc chỉ số ban đầu. Sau đó, tiếp xúc đầu dò với hai đầu cầu chì xem chỉ số có thay đổi hay không. Nếu chỉ số không thay đổi nghĩa là cầu chì hoạt động bình thường. Nếu màn hình không có chỉ số hoặc hiển thị là “OL” thì cầu chì đã nổ.
- Ngoài ra, tình trạng "Open" hoặc "Not complete" hiển thị trên đồng hồ vạn năng cũng cho thấy cầu chì đã hỏng.
Quảng cáo

Lời khuyên

Ngày nay, hệ thống điện gia đình không chỉ đơn thuần được bảo vệ bằng cầu chì. Các thiết bị bảo vệ và cầu dao hiện đại ít khi sử dụng cầu chì mà lại an toàn hơn. Bạn có thể xem xét việc nâng cấp những cài đặt cũ lên tiêu chuẩn hiện đại.
Hầu hết ô tô đều sử dụng cầu chì dẹt có màu. Khi nhìn vào đầu cầu chì trong suốt cắm trong hộp cầu chì, bạn có thể đánh giá được liệu dải kim loại chạy dọc trên đầu cầu chì còn nguyên vẹn (tình trạng tốt) hay đã hư hỏng (do cháy/nổ).

Cảnh báo

Đừng bao giờ thay cầu chì đã nổ hoặc ở tình trạng không tốt bằng cầu chì có định mức cao hơn. Thông số định mức nhằm đảm bảo rằng dòng điện dưới định mức có thể đi qua dây dẫn một cách an toàn. Luôn luôn thay thế cầu chì cũ bằng cầu chì có cùng định mức (hoặc thấp hơn).
Đừng bao giờ kiểm tra cầu chì trên thiết bị đang bật điện.