Kan Bağışı Nasıl Yapılır?

Makaleyi İndirMakaleyi İndir

Kan bağışı yapmak, büyük bir fark yaratabilecek küçük bir fedakârlıktır. Neyse ki kan verme süreci kolaydır ve yalnızca birkaç basit hazırlık yapmanı gerektirir. Öncelikle uygun bir donör olup olmadığını öğrenmek için yerel sağlık kliniğin veya kan bağışı programın ile iletişime geç. Kan vereceğin gün yanına üzerinde fotoğrafın olan bir kimliğini al, kısa kollu veya geniş bir kıyafet giy ve yeterince yemek yiyip su içtiğinden emin ol. Tıbbi bilgilerinin kısaca incelenmesinin ardından küçük bir batma hissedeceksin ve bir hayatı kurtarmaya yardımcı olduğunu bilmenin hazzıyla yoluna gideceksin.

Kısım 1
Kısım 1 / 3:

Kan Vermeye Hazırlanmak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Uygun bir donör olup olmadığını belirle.
    Kan vermek için en az 18 yaşında ve sağlıklı bir ağırlıkta olmalısın; bu genelde 50 kilo ve üstüdür. Bir donörün hangi özelliklere sahip olması gerektiğini öğrenmek için yerel kan merkezini ara.[1]
    • Soğuk algınlığı veya grip, hamilelik, cinsel yolla bulaşan hastalıklar veya organ nakli geçirmiş olman kan vermeni engelleyebilecek birkaç faktör arasındadır.[2]
    • Anti depresanlar, hormonal doğum kontrol hapları, aspirin gibi ağrı kesiciler gibi bazı ilaçlar da kanın özelliklerini etkileyebilir; bu da bu ilaçları yakın bir zamanda aldıysan kan vermeni engelleyebilir.[3]
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Yerel bir kan bankası bul.
    Yapabileceğin en iyi şey Türk Kızılayı’nın yerel bir şubesini ziyaret etmek olur; bu kurum her yıl milyonlarca ünite kan bağışına ev sahipliği yapıyor. Bunun dışında kan vermek için herhangi bir devlet hastanesine veya bir özel hastaneye başvurabilirsin.[4][5][6]
    • Yaşadığın bölgeye en yakın kan bağış noktasını bulmak için Türk Kızılayı’nın web sitesine gir ve Kan Bağışı Noktaları haritasına gözat.[7]
    • Yakınlarda bir Kızılay noktası veya bir hastane yoksa mobil bağış merkezleri ara. Bunlar kan verme işlemini yol kenarlarında insanlar için daha uygun hale getirmek için gezen kan bağışı araçlarıdır.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Bolca su iç.
    Kan vereceğin zaman susuz kalmaman önemlidir; çünkü su sağlıklı bir kan kimyası ve dolaşımı için gereklidir. Bağış yapmadan önce en az yarım litre su içmeye çalış. Su, meyve suyu veya kafeinsiz kahve en iyi seçeneklerdir.[8]
    • Vücuduna sıvı yüklemesi yapman kanın alınırken başının dönmesini de engeller.
    • Kahve veya alkolsüz içeceklerden kaçın; bunlar çok tüketmen halinde vücudunun susuz kalmasına neden olabilir.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Kan vermeden birkaç saat önce dengeli bir öğün ye.
    Kliniğe gitmeden önce midende besleyici bir şeyler olduğundan emin ol. Ana gıda gruplarının hepsinden yemelisin; buna meyveler, sebzeler, kompleks karbonhidratlar (ekmek, makarna veya patates gibi), lif ve yağsız protein dahildir.[9]
    • Kan bağışından birkaç hafta önce kırmızı et, ıspanak, fasulye, balık ve kümes hayvanı eti tüketimini artırarak beslenmene fazladan biraz demir ekle.[10]
    • Yağlar kan dolaşımında birikebildiği ve kanın saflığını etkileyebildiği için bunları küçük miktarlarla sınırlamak en iyisidir.
  5. How.com.vn Türkçe: Step 5 Kimliğini yanında götür.
    Çoğu klinik kayıt yaptırırken donörlerin fotoğraflı kimliklerini yanında bulundurmalarını gerektirir. Bu sürücü belgesi veya pasaport da olabilir. Kliniğe gittiğin zaman kimliğini danışmadaki kişiye verirsin.[11]
    • Geçmişte kan bağışında bulunduysan Kızılay’ın sana verdiği resmi kartı yanında götürmeyi unutma. Bu kartı göstermen birçok gereksiz evrak işini atlamanı sağlar.[12]
  6. How.com.vn Türkçe: Step 6 Uygun bir şekilde giyin.
    Belli giyim tarzları kan bağışı sürecini hızlandırabilir. Kısa kollu giysiler veya kolları hızlıca sıvanabilen uzun kollular teknisyenlerin kolunda uygun bir nokta bulmasını çok daha kolaylaştırır.[13]
    • Soğuk havaya uygun şekilde giyindiysen montunun kolayca çıkarılabilir olduğundan emin ol.
    • Hava soğuk olmasa bile yanında bir uzun kollu bir bluz veya ince bir ceket götürmen iyi bir fikir olur. Kan verdiğin zaman vücut sıcaklığın biraz düşer; bu da biraz üşümene neden olabilir. Bununla birlikte, kan verdiğin kolun kan alınmayan koluna göre daha soğuksa teknisyene bunu söyle; çünkü bu senin için tehlikeli olabilir.
    Reklam
Kısım 2
Kısım 2 / 3:

Kan Verme İşlemini Tamamlamak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Temel tıbbi bilgilerini sun.
    Kayıt yaptırırken doldurman için sana birkaç kısa form verilir. Bu formlar ilgili tıbbi geçmişin, hastalıkların, yaralanmaların veya son zamanlarda yaşadığın alışılmadık sağlık durumları hakkında bilgi ister. Her soruyu dürüstçe ve mümkün olduğunca doğru şekilde yanıtla.[14]
    • Almakta olduğun tüm reçeteli ilaçları sağlıkla ilgili dikkate değer detaylarla birlikte belirttiğinden emin ol.
    • Tıbbi geçmişinin ana hatlarını önceden yazman unutabileceğin önemli bir şey varsa iyi bir fikir olabilir.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Muayene için otur.
    Sonrasında kalp ritmin, kan basıncın ve hemoglobin seviyelerinin normal olduğundan emin olmak için küçük bir muayeneden geçersin. Teknisyen boy, kilo, cinsiyet ve yaş gibi diğer fiziksel özellikleri de kaydedebilir. Ardından kolunu konumlandırarak ve enjeksiyon ünitesini temizleyerek seni kan vermeye hazırlarlar.
    • Hızlı bir kontrol fiziksel durumunu değerlendirmek ve bağışlanan kanın sağlıklı bir bireyden geldiğinden emin olmak için gereklidir.
    • Teknisyen, hemoglobin ve demir seviyelerini ölçmek için parmak ucunda küçük bir delip açıp akan kanı analiz eder.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Dik otur veya geri yaslan.
    Kanın alınırken dik mi oturmak istediğini yoksa yaslanmak mı istediğini teknisyene bildir; ayrıca hangi kolundan kan vermek istediğini de söyle. Başlamaya hazır olduğunda sakinleş ve rahatla. Önce küçük bir batma, ardından makine kanını yavaşça çekerken hafif bir serinlik hissedersin.[15]
    • Bağış işlemi yaklaşık 8-10 dakika sürer; bu süreçte 1 ünite kan alınır.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Teknisyenler kanını alırken bir şeylerle eğlen.
    Sabit oturmaya çalışırken bir kitap, bir akıllı telefon veya mp3 çalar dikkat dağıtmak için iyi olabilir. Hazırlıksız geldiysen teknisyenle sohbet edebilir veya günlük planını gözden geçirebilirsin.[16]
    • Yanında getirdiğin eğlence aracının çok fazla hareket etmene neden olmadığından emin ol. Kanın alınırken kolunu tamamen hareketsiz tutman istenebilir.
    • Kan görünce miden bulanıyorsa dikkatini odadaki başka bir şeye ver.[17]
    Reklam
Kısım 3
Kısım 3 / 3:

Kan Verdikten Sonra Toparlanmak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Dinlen.
    Kan bağışını tamamladıktan sonra en az 15-20 dakika kendini yorma. Kan bağışı birimlerinin çoğu donörlerin güçlerini geri kazanana kadar oturmaları için ayrılmış dinlenme alanları sunarlar. Sonraki 24 saat içinde başın dönerse veya zihninde karışıklık hissedersen uzan ve ayaklarını kalp hizasının üstüne kaldır.[18]
    • Kan bağışının en az 5 saat sonrasına kadar egzersiz veya çim biçme gibi yorucu aktivitelerden kaçın.
    • Bayılmaya meyilliysen etrafta dolaşırken dikkatli ol. Düşük kan basıncı başının dönmesine neden olabilir. Zihnindeki karışıklık geçene kadar merdivenlerden inip çıkarken tırabzanları kullanmak veya birinin sana eşlik etmesi iyi bir fikir olabilir.[19]
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Kolunun iyileşmesi için bandajı çıkarma.
    Bandajı bağıştan sonra yaklaşık 5 saat boyunca çıkarma. İğne deliğindeki kanama durduğunda bandaja ihtiyacın kalmaz. Takip eden 24 saat içerisinde şişme, iltihaplanma veya morarma olabilir. Bölgeye buz uygulamak bu belirtilerin şiddetini azaltmaya yardımcı olur.[20]
    • Teknisyen bandajın üzerine ayrı bir sargı uyguladıysa kolunun hava almasına izin vermek için bunu 2 saat sonra çıkarabilirsin.
    • Kızarıklık veya enfeksiyonu önlemek için, bandajlanmış bölgeyi belirli aralıklarla sabun ve ılık su kullanarak yıka.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Kaybettiğin sıvıyı yerine koy.
    Susuz kalmadığından emin olmak için takip eden birkaç gün içerisinde su veya kafeinsiz sıvı yüklemesi yap. Yaşamış olabileceğin herhangi bir yorgunluğun veya zihin karışıklığının birkaç saat içerisinde ortadan kalkması gerekir.[21]
    • Kan verdikten sonra biraz yorgun hissetmek normaldir. Bu, vücudunun sıvı seviyeleriyle ve oksijenli kan seviyelerinin öncesine kıyasla daha düşük olmasıyla alakalıdır.
    • En az 24 saat boyunca alkol alma. Alkol tüketimi kanını inceltebilir ve iğne deliğinin kapanması için gereken süreyi uzatabilir; bu da daha kötü hissetmene ve kanama riskinin artmasına neden olabilir.[22] Alkol ayrıca idrara daha çok çıkmana sebep olur ve vücudun daha da fazla su kaybeder.[23]
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Tekrar kan bağışı yapmadan önce en az 8 hafta bekle.
    Yeniden kan vermeye karar verirsen kan bağışları arasında 56 gün geçmesi gerekir. Bu sayı, âdet döngüsünde kaybedilen demiri hesaba katınca kadınlar için 84 gündür. Kan hücrelerinin kendilerini tamamen yenilemeleri için yaklaşık olarak bu kadar süre gerekir. Süre dolduktan sonra kan yoğunluğun ve sağlığın normale döner.[24]
    • Yalnızca trombosit bağışı yapıyorsan üç gün sonra tekrar bağış yapabilir veya bir hafta sonra tam kan bağışı yapmak için kan merkezine gidebilirsin.[25]
    • Kaç kez kan verebileceğinin bir sınırı yoktur. Hatta ne kadar çok bağış yaparsan o kadar çok fark yaratırsın.
    Reklam

İpuçları

  • Arkadaşlarını ve sevdiklerini de kan vermeye teşvik et. Bu, insanlara gerçekten yardım etme potansiyeli olan değerli bir deneyim olabilir.
  • İnsülin seviyelerin normal olduğu sürece tip 1 diyabetten muzdarip olsan da kan verebilirsin.
  • Kan bağışı işlemiyle alakalı soruların veya endişelerin varsa bunları ilk yardım doktoruna veya kan merkezi temsilcisine sor. Süreci sana daha detaylı şekilde açıklamaktan mutluluk duyacaklardır.
Reklam

Uyarılar

  • Hepatit veya HIV/AIDS’ten muzdaripsen veya yakın zamanda madde bağımlılığı geçirdiysen kan bağışında bulunamazsın.
Reklam

Bu How.com.vn makalesi hakkında

How.com.vn Türkçe: Luba Lee, FNP-BC, MS
Ortak yazarlar :
Tıbbi Değerlendirme Kurulu
Bu makaledeki ortak yazar Luba Lee, FNP-BC, MS. Luba Lee, Tenesse’de yer alan ve Amerika’da uzmanlıkta daha kalifiye olunduğunu gösteren Board Sertifikası’na sahip bir Aile Hemşiresi’dir. Hemşirelikte Yüksek Lisans derecesini 2006 yılında Tennessee Üniversitesi’nden almıştır. Bu makale 6.478 defa görüntülenmiştir.
Kategoriler: Sağlık
Bu sayfaya 6.478 defa erişilmiş.

Bu makale işine yaradı mı?

⚠️ Disclaimer:

Content from Wiki How Türkçe language website. Text is available under the Creative Commons Attribution-Share Alike License; additional terms may apply.
Wiki How does not encourage the violation of any laws, and cannot be responsible for any violations of such laws, should you link to this domain, or use, reproduce, or republish the information contained herein.

Notices:
  • - A few of these subjects are frequently censored by educational, governmental, corporate, parental and other filtering schemes.
  • - Some articles may contain names, images, artworks or descriptions of events that some cultures restrict access to
  • - Please note: Wiki How does not give you opinion about the law, or advice about medical. If you need specific advice (for example, medical, legal, financial or risk management), please seek a professional who is licensed or knowledgeable in that area.
  • - Readers should not judge the importance of topics based on their coverage on Wiki How, nor think a topic is important just because it is the subject of a Wiki article.

Reklam