Bloed doneren

Het doneren van bloed is een klein offer dat een groot verschil kan maken. Gelukkig is het proces vrij eenvoudig en hoef je slechts enkele voorbereidende stappen te doorlopen. Meld je eerst aan als donor op de website van Sanquin, de Nederlandse organisatie van bloedbanken, en onderga een medische keuring om te zien of je een geschikte donor bent. Wanneer je opgeroepen wordt om bloed te geven neem je je identificatiebewijs en je oproepkaart mee naar de bloedbank, draag je kleding met korte mouwen of wijde kleding en zorg je ervoor dat je goed gegeten en genoeg gedronken hebt. Na het invullen van een vragenlijst en het ondergaan van een kort medisch onderzoek mag je bloed geven en ga je naar huis met de voldoening dat je iemands leven hebt helpen redden.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Je klaarmaken om bloed te geven

Pdf downloaden

1
Kijk of je bloeddonor mag worden. Om bloed te mogen geven moet je tussen de 18 en 65 jaar oud zijn en een gezond gewicht hebben van 50 kilo of zwaarder. Je kunt geen donor worden als je een chronische of ernstige ziekte hebt of hebt gehad, ooit drugs hebt gespoten of als je hiv-positief bent. Op de website van Sanquin kun je zien aan welke voorwaarden je moet voldoen en je aanmelden als bloeddonor.^[1]XBron
- Als je verkouden bent of griep hebt, zwanger bent, een seksueel overdraagbare aandoening hebt of een orgaantransplantatie hebt gehad mag je meestal geen bloed geven.^[2]XBron Het wordt aangeraden om van te voren in de medische trefwoordenlijst van Sanquin op te zoeken wanneer je (tijdelijk) geen bloed mag geven.
- Bepaalde medicijnen als antidepressiva, hormonale anticonceptie en pijnstillers als aspirine kunnen tevens invloed hebben op de kwaliteit van je bloed, waardoor je (tijdelijk) geen bloed mag geven als je deze middelen onlangs gebruikt hebt.^{[3]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
2
Zoek een bloedbank bij jouw in de buurt en meld je aan als donor. In Nederland wordt het geven van bloed geregeld door Sanquin. Op de website van Sanquin staan alle bloedbanken in Nederland vermeld. Je kunt zo gemakkelijk een bloedbank bij je in de buurt vinden. Voordat je bloed mag geven bij deze bloedbank zul je je wel aan moeten melden als donor. Dat kan op deze pagina. Die aanmelding is nodig omdat je eerst medisch gekeurd moet worden voordat je bloed mag geven.
- Na je aanmelding als donor word je binnen 1 tot 2 werkdagen gebeld door een medewerker van de donorinformatielijn voor het maken van een eerste keuringsafspraak. Je mag ook zelf bellen om een afspraak te maken. Het telefoonnummer is 0800-5115.^[4]XBron
- Om bloed te mogen geven zul je eerst medisch gekeurd moeten worden. Tijdens de keuringsafspraak neemt een donorarts een medische vragenlijst met je door, wordt je bloeddruk en het ijzergehalte in je bloed gemeten en wordt er gekeken hoe zwaar je bent. Na het gesprek zullen er enkele buisjes bloed bij je af worden genomen die getest worden.^[5]XBron Als alles in orde is krijg je na enkele weken een oproepkaart toegestuurd, die je meeneemt wanneer je bloed gaat geven. Op deze kaart staat de datum vermeld waarop je bloed kunt komen geven.^[6]XBron Als er iets niet in orde is zal iemand van de bloedbank persoonlijk contact met je opnemen.
3
Drink veel water. Het is belangrijk dat je goed gehydrateerd bent wanneer je bloed geeft, want water is belangrijk voor een gezonde samenstelling van het bloed en je bloedcirculatie. Probeer om voordat je bloed geeft tenminste 500 ml vocht te drinken. Je kunt het beste water, sap of thee zonder cafeïne drinken.^[7]XBron
- Door veel vocht te drinken zul je niet licht in je hoofd worden wanneer er bloed bij je afgenomen wordt.
- Vermijd cafeïnehoudende dranken als koffie en frisdrank, want die kunnen je uitdrogen als je er te veel van drinkt.
4
Eet enkele uren voordat je bloed geeft een uitgebalanceerde maaltijd. Zorg ervoor dat je iets voedzaams binnenkrijgt voordat je naar de bloedbank gaat. Eet voedingsmiddelen uit alle vakken van de Schijf van 5, waaronder fruit, groente, complexe koolhydraten (zoals brood, pasta en aardappels), vezels en magere proteïne.^[8]XBron
- Zorg dat je in de weken voordat je bloed gaat geven iets meer ijzer binnenkrijgt door meer rood vlees, spinazie, bonen, vis en gevogelte te eten. Je lichaam heeft ijzer nodig om rode bloedcellen aan te kunnen maken.^[9]XBron
- Omdat vetten zich kunnen ophopen in je bloedbaan en je bloed minder zuiver kunnen maken kun je het beste slechts kleine hoeveelheden ervan eten.
5
Neem een identificatiebewijs mee. Elke keer dat je bloed geeft moet je jezelf kunnen identificeren. Zonder identificatiebewijs mag je geen bloed geven. Neem dus je paspoort, identiteitskaart of rijbewijs mee.^[10]XBron Laat je identificatiebewijs bij de balie zien.
- Vergeet ook niet om je oproepkaart mee te nemen, zodat de medewerker van de bloedbank je sneller in het systeem op kan zoeken. Laat je oproepkaart bij de balie zien.
6
Trek de juiste kleding aan. Met bepaalde kleding aan kun je sneller bloed geven. Door een shirt met korte mouwen of iets met lange mouwen te dragen die snel opgerold kunnen worden zal de medewerker van de bloedbank sneller een geschikte plek op je arm kunnen vinden. Wijde kleding is ook een goed idee, omdat die minder strak om je lichaam zit.^[11]XBron
- Als je veel lagen kleding draagt omdat het koud weer is, zorg er dan voor dat je de bovenste laag gemakkelijk uit kunt trekken.
- Zelfs als het buiten niet koud is is het een goed idee om een sweatshirt of een dunne jas mee te nemen. Je lichaamstemperatuur zakt iets wanneer je bloed geeft, waardoor je het een beetje koud kunt krijgen.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Bloed geven

Pdf downloaden

1
Vul een vragenlijst in. Wanneer je bloed komt geven krijg je bij de balie van de bloedbank een vragenlijst om in te vullen. Deze vragenlijst moet je iedere keer dat je bloed komt geven invullen. Hierin staan vragen over je gezondheid, levensstijl, risicofactoren en ziekten die door bloed overgedragen kunnen worden.^[12]XBron
- Zorg dat je alle vragen eerlijk en zo nauwkeurig mogelijk invult. Na het invullen neemt een donorassistent de vragen met je door.
- Aan de hand van de vragenlijst en eventuele vragen van een medewerker van de bloedbank kan bepaald worden of je gezond genoeg bent om bloed te kunnen geven en of je bloed veilig is voor een patiënt om te ontvangen.
2
Laat je ijzergehalte en bloeddruk meten. Na het invullen en doornemen van de vragenlijst zal de donorassistent het ijzergehalte in je bloed en je bloeddruk meten. Je mag bloed geven als alles in orde is.^[13]XBron De medewerker maakt je dan klaar voor de bloedafname door je arm goed neer te leggen en de plek waar je geprikt wordt schoon te maken.
- Deze metingen zijn nodig om te kijken of je veilig bloed kunt geven en of je gezond genoeg bent.
3
Ga zitten of liggen. Laat de medewerker weten of je liever rechtop zit of ligt terwijl er bloed bij je afgenomen wordt. Vertel ook in welke arm je geprikt wilt worden. Wanneer je er klaar voor bent ontspan je je en maak je het jezelf gemakkelijk. Je zult een klein prikje voelen en vervolgens een ietwat koud gevoel terwijl de machine langzaam bloed bij je afneemt.^{[14]XBetrouwbare bronRed Cross Blood Donation ServicesGa naar de bron}
- Het bloed geven zelf duurt ongeveer 10 tot 15 minuten, waarbij er een halve liter bloed bij je afgenomen wordt.^[15]XBron
4
Amuseer jezelf terwijl de medewerker bloed bij je afneemt. Een boek, smartphone of mp3-speler kan een welkome afleiding zijn terwijl je probeert om stil te blijven zitten. Als je niets bij je hebt kun je tevens met de medewerker kletsen die bloed bij je afneemt of bedenken wat je die dag nog meer moet doen. 10 tot 15 minuten lijkt misschien erg lang, maar het is voorbij voordat je het weet.^[16]XBron
- Zorg ervoor dat de dingen die je meeneemt het bloed geven niet te veel verstoren. Het kan zijn dat je gevraagd wordt om je arm volledig stil te houden terwijl je bloed geeft.
- Als je niet goed tegen bloed kunt, concentreer je dan op iets anders in de ruimte waar je bent.^[17]XBron
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Herstellen na het geven van bloed

Pdf downloaden

1
Rust. Nadat je bloed gegeven hebt doe je het 15 tot 20 minuten rustig aan. De meeste bloedbanken hebben een speciaal donorcafé, waar je iets kunt eten en drinken en kunt rusten totdat je weer op krachten bent gekomen. Als je je gedurende de 24 uur na de donatie duizelig of gedesoriënteerd voelt, ga dan liggen met je voeten omhoog. Je zult je snel weer beter voelen.^[18]XBron
- Vermijd 4 tot 5 uur na het geven van bloed inspannende activiteiten als fitness, sport en grasmaaien.
- Wees voorzichtig met lopen als je snel flauwvalt. Door een lage bloeddruk kun je licht in je hoofd worden. Het is een goed idee om je hand op de trapleuning te houden wanneer je bij een trap omhoog of naar beneden loopt. Laat iemand anders je met de auto overal naartoe brengen totdat je je niet langer gedesoriënteerd voelt.^[19]XBron
2
Houd het verband om je arm om de wond te laten genezen. Laat het verband 5 uur of een nacht zitten, als dat mogelijk is. Trek het verband er ‘s ochtends af en laat de plek waar de naald je huid binnen is gegaan onbedekt. Het kan zijn dat je tijdens de 24 uur na de donatie last krijgt van zwellingen, ontstekingen en lichte bloedingen. Door ijs op de plek in kwestie te leggen zul je de symptomen kunnen verminderen.^{[20]XBetrouwbare bronRed Cross Blood Donation ServicesGa naar de bron}
- Als de medewerker van de bloedbank een apart drukverband heeft aangebracht over het verband heen, dan kun je dat na enkele uren prima eraf halen om je arm de kans te geven om te ademen.
- Was de verbonden plek af en toe met warm water en zeep om huiduitslag en ontstekingen te voorkomen.
3
Vul het vochttekort aan. Drink de dagen na de donatie veel water en andere dranken zonder cafeïne om te zorgen dat je lichaam goed gehydrateerd wordt. Water is essentieel voor je lichaam om gezond bloed aan te kunnen maken. Als je moe bent en je duizelig voelt, dan zou je daar binnen enkele uren vanaf moeten zijn.^[21]XBron
- Het is normaal om je een beetje moe te voelen nadat je bloed gedoneerd hebt. Dat komt omdat je minder vocht in je lichaam hebt dan je gewend bent.
- Drink tenminste 8 uur lang geen alcohol. Alcoholische dranken verdunnen het bloed, waardoor je je nog slechter kunt gaan voelen en je sneller bloedt.^[22]XBron
4
Wacht totdat je opnieuw een oproepkaart krijgt. Het hangt af van je bloedgroep hoe vaak je opgeroepen wordt om bloed te geven. Er zit tenminste 8 weken, ofwel 56 dagen tussen de donaties. Dit is hoe lang het ongeveer duurt voordat de afgenomen bloedcellen weer aangemaakt zijn. Na 8 weken is de concentratie van je bloed weer normaal en kun je weer bloed doneren zonder onnodige risico’s voor je gezondheid.^[23]XBron^[24]XBron
- Bloedplaatjes geven kan om de twee weken. Je kunt alleen bloedplaatjes geven als je al bloeddonor bent.^[25]XBron
- Weet dat je als man vijf keer per jaar bloed mag geven en als vrouw drie keer.^[26]XBron
Advertentie

Tips

Haal je vrienden en geliefden over om ook bloed te doneren. Bloed geven kan een ervaring zijn die echt de moeite waard is en je kunt er mensen mee helpen.
Je mag gewoon bloed geven als je diabetes type 1 hebt, als je insulinewaarden maar normaal zijn.
Als je vragen over het geven van bloed hebt of je ergens zorgen om maakt, praat dan met je huisarts of een medewerker van de bloedbank. Hij of zij zal je graag willen helpen door het proces nader uit te leggen.

Advertentie