Zelfverzekerd spreken in het openbaar

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Voorbereiden om te spreken

Je boodschap bijslijpen

Spreken in het openbaar

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Spreken in het openbaar is een angst voor een heleboel mensen. Of dit nu een speech geven betreft, een toost uitspreken op de bruiloft van een vriend, of naar voren geroepen worden in het klaslokaal. Gelukkig kun je leren om beter spreken in het openbaar door onderstaande tips te volgen. Het zal wellicht nooit je favoriete bezigheid worden, maar je zult in ieder geval minder snel moeten overgeven als je een publiek toespreekt.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 3:

Voorbereiden om te spreken

Pdf downloaden

1. 
   1
   Ken je onderwerp. Onderdeel van jezelf een gemakkelijke, en dynamische openbare spreker maken is goed weten waar je het over gaat hebben. Als jij de kennis over je onderwerp ontbeert, dan zal je zenuwachtig en onzeker overkomen als je daar over spreekt. Het zal je publiek dan ook direct opvallen.

   • Voorbereiding is de sleutel tot succes. Neem de tijd om je toespraak te plannen, en er zo voor te zorgen dat je speech op natuurlijke, en logische wijze vloeit. Je dient je ook bewust te zijn van hoe je overkomt als je aan het spreken bent. Probeer je goede eigenschappen te benadrukken, en je minder goede te maskeren.
   • Ook al is het openbaar spreken slechts het beantwoorden van een vraag in de klas, je dient je onderwerp nog steeds van buiten te kennen. Het kan je namelijk helpen je zelfverzekerder te voelen, en als zodanig over te komen. Het zal dan ook een goede indruk maken op je luisteraars.
2. 
   2
   Train je lichaam. Hoewel het spreken in het openbaar niet hetzelfde is als een marathon zijn er wel degelijk dingen die je kunt doen om ervoor te zorgen dat je lichaam met je meewerkt. Dit gaat verder dan niet steeds van voet wisselen als je aan het praten bent (houd je tenen stil, en je zult merken dat je dit niet langer zult doen). Het heeft te maken met de ademhaling, en met ervoor zorgen dat je duidelijk spreekt.

   • Spreek vanuit je middenrif. Dit zal je helpen om luid en duidelijk te articuleren, zodat je publiek je kan horen zonder dat je daarvoor lijkt te hoeven schreeuwen. Als oefening kun je rechtop gaan staan, en je hand op je buik leggen. Adem in, adem uit. Tel tot 5 per adem, en dan tot 10 per adem. Je zult merken dat je buikspieren zich zullen ontspannen. Je wilt vanuit die ontspannen status ademhalen en spreken.
   • Moduleer je toon. Probeer erachter te komen wat de toonhoogte van je stem is. Te hoog? Te laag? Zo hoog dat alleen honden het kunnen horen? Door je te ontspannen, comfortabel (doch rechtop) te staan, en goed adem te halen zul je een fijnere toon aanslaan.
   • Vermijd het ademhalen door de keel en borst. Dit zorgt er namelijk voor dat je zenuwachtiger klinkt, en dat je keel zich iets dichtknijpt. Als gevolg zal je stem ongemakkelijk en gespannen klinken.
3. 
   3
   Oefen je temporisering. Mensen spreken doorgaans een stuk sneller als ze gewone gesprekken aan het voeren zijn. Maar dat type spraak werkt niet als je een grote groep toespreekt. Je publiek dient te kunnen volgen wat je zegt, en heeft tijd nodig om jouw woorden te kunnen verwerken.

   • Probeer langzamer te spreken dan je tijdens gewone gesprekken doet. Zorg ervoor dat je pauzes inlast tussen de verschillende ideeën of belangrijke thema's door. Gun het publiek de tijd om te begrijpen en te verwerken wat jij zojuist gezegd hebt.
   • Oefen met de juiste articulatie en uitspraak. Articulatie betreft het uitspreken van geluiden. Focus je met name op deze geluiden: b, d, g, dz (zoals in jazz), p, t, k, ts (zoals in chillen). Voor wat betreft uitspraak, zorg ervoor dat je goed weet hoe je al je woorden uit dient te spreken. Oefen met de lastigere woorden.
   • Ontdoe je van woorden als "ehm.", en pantoniemen als "dinges", "enzo". Deze woorden kun je in gewone gesprekken natuurlijk gewoon blijven zeggen, maar als je in het openbaar spreekt dan lijkt het net alsof je niet weet waar je het over hebt.
4. 
   4
   Ken je speech. Je speech goed kennen is net zo belangrijk als voldoende weten over het onderwerp van je speech. Er zijn verschillende manieren om speeches te geven, dus kies degene die het beste voor jou werkt.

   • Om een toespraak te geven zul je aantekeningen nodig hebben, of een opzet van je speech. Of je doet het uit je hoofd, als je dat goed kunt. Maar probeer dat niet als je er niet superzelfverzekerd over bent.
   • Je hoeft niet alles op je spiekbriefjes te schrijven (laat een beetje ruimte voor improvisatie over), maar het kan wel handig zijn om notities te maken van dingen als "pauze na deze informatie" of "onthoud om adem te halen" zodat je dat ook doet. Leer je speech uit je hoofd. Hoewel je niet alles uit je hoofd dient te leren kan het je wel helpen om zelfverzekerder over te komen, en het doen lijken alsof je echt weet waar je het over hebt. Zorg ervoor dat je hier voldoende tijd voor opzij gezet hebt.
     
   • Schrijf je speech, en nog een keer, en nog een keer. Deze methode helpt je je speech beter te onthouden. Hoe meer je het uitschrijft, hoe beter je het je zult kunnen herinneren. Als je het een paar keer opnieuw opgeschreven hebt, overhoor jezelf dan. Check hoe goed jij je het hebt weten te herinneren. Als er onderdelen zijn die je je niet kon herinneren, schrijf deze specifieke onderdelen dan opnieuw op. En nog een keer, en nog een keer...
   • Deel je speech op in kleinere delen, en probeer die uit je hoofd te leren. Het is hartstikke moeilijk om een hele toespraak in een keer te leren onthouden. Je kunt het beste kleine stukjes leren te onthouden (zoals elk agendapunt, vervolgens 3 agendapunten, etc.)
   • Gebruik de plaatsmethode (Method of Loci). Deel je speech op in paragrafen of agendapunten. Visualiseer een afbeelding bij elk agendapunt (zoals "een fles wijn op de salontafel") als je het over een boodschappenlijstje hebt. Bepaal voor elk agendapunt een locatie ("stokbrood aan de voordeur", en "kaas in de keuken"). Nu zul je je van de ene naar de andere locatie begeven. Als je meerdere dingen te zeggen hebt, verzin er dan meerdere specifieke locaties bij (zoals "kaas op de plank in de keuken".
5. 
   5
   Ken je publiek. Je moet weten wie je toespreekt. Sommige dingen werken namelijk wel op een bepaalde doelgroep, maar totaal niet bij een andere. Je wilt bijvoorbeeld niet al te informeel zijn als je een bedrijfspresentatie geeft, maar je wilt niet al te zakelijk klinken als je een groep klasgenoten toespreekt.

   • Humor is een geweldige manier om jezelf en het publiek wat op te warmen. Er is meestal wel een bepaald type humor dat geschikt is voor de meeste spreeksituaties (maar niet altijd!). Het is goed om te beginnen met een beetje humor om het ijs te breken, en te laten zien dat je zelfverzekerd bent. Het vertellen van een grappig (en waar) verhaal kan een goed begin zijn.
   • Kom erachter welke boodschap jij het publiek mee wilt geven. Wil ze je nieuwe informatie voorschotelen? Wil je ze oude informatie laten herkauwen? Probeer je om ze ergens toe over te halen? Als je weet welke boodschap je mee wilt geven, dan kun je je makkelijker richten op datgene wat je daadwerkelijk wilt vertellen.
6. 
   6
   Oefen. Dit is extreem belangrijk als je wilt dat jouw openbare speech in de smaak valt. Het is niet voldoende om je stof goed te kennen, en te weten welke boodschap je over wilt brengen. Je moet de speech vaak genoeg gedaan hebben om je er op je gemak bij te kunnen voelen. Het is net als schoenen inlopen. De eerste paar keer zul je er blaren van krijgen, maar ze zullen weldra lekker zitten en goed passen.

   • Probeer de locatie van je speech te bezoeken, en daar vast eens te oefenen. Hierdoor zul je meer zelfvertrouwen krijgen, omdat de locatie reeds bekend terrein voor je is.
   • Film je oefensessie, en kom erachter wat jouw sterke en zwakke punten zijn. Het kan een beetje ontmoedigend zijn om jezelf te bekijken, maar het is wel een uitstekende manier om erachter te komen wat jouw sterke en zwakke punten zijn. Je zult opmerken wat je zenuwtics zijn (van voet wisselen, je handen door het haar halen, etc.), en deze vervolgens tot een minimum proberen te beperken.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Je boodschap bijslijpen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Kies het juiste type speech. Er zijn drie soorten toespraken: informatief, overtuigend, en entertainend. Hoewel er overlap kan zijn tussen de verschillende typen heeft elke soort een eigen specifieke functie.

   • Een informatieve speech is bedoeld om feiten te geven, details, en voorbeelden. Zelfs als je je publiek probeert te overtuigen dient dit soort speech ervoor om basale feiten en informatie te verschaffen.
   • Een overtuigende speech dient ervoor om je publiek te overtuigen. Je zult feiten geven, maar ook emotie, logica, je eigen ervaringen, etc. gebruiken.
   • Een entertainende speech vervult een sociale behoefte, maar gebruikt ook vaak onderdelen van een informatieve toespraak (zoals een toost op een bruiloft, of een ontvangstspeech).
2. 
   2
   Vermijd een ratelende opening. Je hebt ongetwijfeld wel eens intro's gehoord zoals "toen mij gevraagd werd of ik deze speech wilde geven, vroeg ik me af wat ik zou moeten zeggen…" Doe het niet. Het is een van de saaiste manieren om je toespraak mee te beginnen. Het ratelt maar door over het persoonlijke leven, en is zelden zo interessant als de spreker denkt.

   • Begin je speech door je hoofdonderwerp of het overkoepelende thema duidelijk te maken. Benoem ook gelijk de drie (of minder/meer) belangrijkste punten die je maken wilt, en ga hierop verder. Je publiek zal zich de opening en het slotstuk van je speech beter kunnen herinneren dan welk ander deel dan ook.
   • Open een manier waarop je gelijk de aandacht van het publiek voor je wint. Je kunt een verrassende statistiek of een opvallend feit benoemen, of je kunt een vraag stellen en de vooronderstellingen van je publiek naar het rijk der fabelen verwijzen.
3. 
   3
   Zorg voor een duidelijke structuur. Om te voorkomen dat jouw speech kant noch wal raakt dien je voor een duidelijk format te kiezen. Onthoud dat je je luisteraars niet probeert te overweldigen met feiten en ideeën.

   • Zorg dat je één overkoepelend thema hebt. Vraag jezelf af wat je het publiek wilt meegeven. Welke boodschap wil je uitdragen? Waarom zou je publiek het eens moeten zijn met wat je zegt? Als je een lezing geeft over nationale trends in de literatuur, vraag jezelf dan af waarom het publiek daar om zou moeten malen. Het heeft geen zin om talloze feiten naar je luisteraars te blazen.
   • Zorg dat je een aantal hoofdpunten hebt die jouw overkoepelende idee of thema ondersteunen. Drie hoofdpunten is meestal het beste. Als jouw overkoepelende thema de toenemende diversiteit van de nationale kinderliteratuur is, kies dan voor het volgende plan: Laat als eerste de nieuwe trends zien, laat ten tweede zien hoe deze nieuwe diversiteit door het publiek ontvangen wordt, benoem als laatste waarom deze nieuwe diversiteit er toe doet.
4. 
   4
   Gebruik de juiste taal. Taal is ongelofelijk belangrijk in geschreven en gesproken werk. Je wilt je onthouden van moeilijke, omslachtige woorden. Het maakt niet uit hoe geletterd je luisteraars zijn, de interesse zal snel verdwijnen als je ze met een woordenboek om de oren slaat.

   • Gebruik treffende gezegden en bijvoeglijk naamborden. Je wilt je spraak, en je publiek nieuw leven inblazen. Zeg bijvoorbeeld niet "Kinderliteratuur biedt een scala aan verschillende perspectieven", maar kies liever voor "Kinderliteratuur biedt een breed scala aan spannende en diverse perspectieven."
   • Gebruik beeldspraak waardoor je publiek op het puntje van de stoel gaat zitten. Winston Churchill had het over het "ijzeren gordijn", toen hij de geheimzinnigheid van de Sovjet-Unie omschreef. Treffende beeldspraak blijft langer in het bewustzijn van je publiek bewaard dan alledaags taalgebruik. "Het ijzeren gordijn" is immers nog steeds een veelgehoorde term.
   • Herhaling is ook een goede manier om je publiek eraan te herinneren waarom jouw speech belangrijk is. Denk bijvoorbeeld aan Martin Luther King Jr.'s speech "I had a dream…" Het slaat de spijker op de kop, en zorgt ervoor dat het overkoepelende thema niet vergeten wordt.
5. 
   5
   Houd het simpel. Je wilt dat je publiek je toespraak gemakkelijk kan volgen, en even zo zeer kan onthouden na afloop. Dit betekent dat je verrassende feiten en treffende beeldspraak dient te gebruiken, maar ook dat je simpel en zakelijk te werk gaat. Als je je in de krochten van bijkans verwante onderwerpen tracht te kronkelen, dan zul je je publiek kwijtraken.

   • Gebruik korte zinnen. Dit kan gebruikt worden om dramatisch effect te creëren. Denk bijvoorbeeld aan het Amerikaanse "Never Again", na de aanslagen van 11 september, 2001 in New York. Het is kort, het komt ter zake, en heeft een krachtige klank.
   • Je kunt ook korte, bondige quotes gebruiken. Een heleboel beroemde mensen hebben grappige of krachtige statements gemaakt in tamelijk korte zinnetjes. Je kunt proberen er zelf een te creëren, maar je kunt natuurlijk ook kiezen voor een beroemde quote. Denk bijvoorbeeld aan de vroegere Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt: "Wees oprecht, wees beknopt, en wees gezeten."
   Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Spreken in het openbaar

Pdf downloaden

1. 
   1
   Omgaan met je zenuwen. Vrijwel iedereen die een groep mensen toe moet spreken is van tevoren een beetje zenuwachtig. Hopelijk ben je al op je speech voorbereid, en weet je reeds hoe je die zult overbrengen. Gelukkig zijn er manieren waarop je de zenuwen wat kunt bedaren.

   • Voordat je opstaat om te spreken kun je je handen een paar keer stevig dichtknijpen en weer opendoen. Zo kun je omgaan met de adrenaline die door je lijf giert. Neem drie keer goed en diep adem. Dit zal je lichaam voorbereiden om tijdens de speech goed adem te halen.
   • Ga zelfverzekerd, ontspannen, en rechtop staan. Zet je voeten op schouderbreedte neer. Hiermee houd je je hersenen voor de gek. Je doet namelijk net alsof je eigenlijk hartstikke zelfverzekerd bent. Het wordt zo makkelijker om de toespraak te geven.
2. 
   2
   Glimlach naar je luisteraars. Glimlach naar hen als je de kamer binnenloopt (of uitloopt), of glimlach naar ze als je voor hen gaat staat. Dit zal doen lijken alsof je zelfverzekerd bent, en zal de spanning voor zowel jou als je publiek verminderen.

   • Glimlach zelfs als je het gevoel hebt dat je moet overgeven (juist als je het gevoel hebt dat je moet overgeven). Ook hiermee houd je je hersenen voor de gek door te doen alsof je hartstikke zelfverzekerd bent, en je op je gemak voelt.
3. 
   3
   Geef een performance. In het openbaar spreken, op welke manier dan ook, draait allemaal om de performance. Je kunt je speech interessant of saai maken, en dat kan allemaal afhangen van je uitvoering. Je dient een bepaald charisma over te brengen als je aan het spreken bent.

   • Vertel een verhaal. Onderdeel van jouw performance is spreken alsof je een verhaal aan het vertellen bent. Mensen houden van verhalen, en het zal voor hen dan ook makkelijk worden om zich met jou te verbinden. Ook als je het over iets hebt dat puur feitelijk is. Gebruik je overkoepelende thema of onderwerp als de basis van je verhaal. Waarom zou het publiek moeten geven om je onderwerp? Wat is het belang?
   • Probeer een balans te vinden tussen de speech die je geoefend hebt, en de juiste dosis spontaniteit. Mensen willen niet zitten kijken naar hoe jij je spiekbriefjes opleest. Het is een goed idee om jezelf de ruimte te geven om op een bepaald onderwerp verder te gaan, zonder de briefjes. Wellicht kun je er paar bijverhaaltjes bij vertellen om de aandacht te behouden.
   • Gebruik je handen om je punt duidelijk te maken. Je wilt niet lopen zwaaien, maar je wilt ook geen stijve hark lijken.
   • Wissel je stemgeluid een beetje af tijdens het spreken. Je publiek zal binnen tien minuten in slaap vallen als je op een saaie, monotone toon door blijft praten. Wees enthousiast over je onderwerp, en maak dat kenbaar middels je stembuigingen.
4. 
   4
   Betrek het publiek erbij. Je wilt dat je publiek als was in jouw handen is. Probeer ze dus zo veel als je kunt te betrekken bij wat je aan het vertellen bent. Vanaf hier gaat het meer om een interessante spreker zijn, dan om een interessant onderwerp te vertellen.

   • Kijk naar je publiek. Verdeel de ruimte mentaal in secties, en maak elk rondje oogcontact met ten minste één persoon uit elke sectie.
   • Stel je publiek vragen tijdens je toespraak. Je kunt elk verschillend onderdeel van je speech beginnen door mensen een vraag te stellen. Laat hen je van antwoorden voorzien voor jij de eigenlijke antwoorden verschaft. Het zal hen het gevoel geven alsof ze onderdeel uitmaken van je speech.
5. 
   5
   Praat rustiger. Een van de dingen die mensen vaak vergeten als ze in het openbaar spreken, is dat ze te snel praten. Je normale gesprekssnelheid ligt een stuk hoger dan het je snelheid bij je speech. Als je denkt dat je te traag gaat, dan ga je waarschijnlijk precies snel genoeg.

   • Neem af en toe een slokje water als je maar door blijft ratelen. Het zal je publiek even in staat stellen om de informatie te verwerken, en geeft jou de kans om even tot rust te komen.
   • Als je een vriend of kennis in de zaal hebt zitten, spreek dan van tevoren een teken af. Zorg ervoor dat ze je dit teken laten zien als je te snel gaat. Kijk zo nu en dan in de richting van je vriend/kennis om te kijken of je een goed tempo weet te handhaven.
6. 
   6
   Zorg voor een goed slot. Mensen onthouden de opening en het slot van een speech het beste. Ze onthouden het middenstuk slechts zelden. Hierom dien je voor een passend slotstuk te zorgen—een slotstuk dat men zich zal blijven herinneren.

   • Verzeker jezelf ervan dat het publiek weet waarom het onderwerp belangrijk is, en waarom ze over de door jou gegeven informatie dienen te beschikken. Eindig, indien mogelijk, met een oproep tot actie. Als je een speech geeft over het belang van kunstvakken op scholen, sluit dan af met iets dat het publiek zelf zou kunnen doen aan het feit dat de kunstvakken wegbezuinigd gaan worden.
   • Eindig met een verhaal dat jouw belangrijkste punt illustreert. Nogmaals, mensen houden van verhalen. Vertel ze een verhaaltje over iemand die van deze informatie geprofiteerd heeft, of over de gevaren van het niet kennen van deze gegevens, of hoe jouw speech zich specifiek verhoudt tot je publiek (mensen hebben vaak meer interesse voor dingen die over hen gaan).
   Advertentie

Tips

• Luister en bekijk hoe grote, openbare sprekers spraken. Probeer te doorgronden waarom zij zo succesvol waren.
• Laat je fouten je niet in de verlegenheid brengen. Demosthenes was een prominent orator in het oude Athene, maar leed wel aan spraakgebreken. Een goede openbare spreker kan deze obstakels overwinnen.
• Probeer iemand in het publiek te zetten die je kent. Het is nog beter als je in het bijzijn van hem/haar/hen geoefend hebt. Het zal je meer op je gemak doen voelen.
• Als je je luisteraars een vraag stelt om hen betrokken te houden, probeer ze dan iets te vragen waar ze gemakkelijk antwoord op kunnen geven. Bevestig en versterk hun antwoord, en ga er vervolgens op verder door jouw meningen en gedachten erover te geven.

Advertentie

Waarschuwingen

• Let goed op wat je eet voor je in het openbaar gaat spreken. Zuivelproducten en voedingsmiddelen die vel suiker bevatten kunnen de spraak bemoeilijken, omdat ze voor extra slijm in de keel zorgen. Sterkriekende producten (zoals vis of knoflook) dienen tevens vermeden te worden. Je wilt je publiek niet laten stikken.

Advertentie