Omgaan met dagen waarop je aan zelfmoord denkt

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Jezelf in veiligheid brengen

Je wijden aan het leven

Vertrouwen op ondersteuning van buitenaf

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Gedachten over zelfmoord kunnen erg eng en moeilijk zijn om mee om te gaan. Je suïcidaal voelen kan inhouden: je extreem hopeloos of gedeprimeerd voelen, erover denken om jezelf wat aan te doen, nadenken over manieren om jezelf wat aan te doen of zelfmoord te plegen, of een plan maken om jezelf wat aan te doen. Jezelf overeind houden op die dagen dat je suïcidale gevoelens hebt kun je bewerkstelligen door zorg te dragen voor je eigen veiligheid, je te storten op het leven, op zoek te gaan naar ondersteuning van anderen en behandeling door een psycholoog.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 3:

Jezelf in veiligheid brengen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Ga ergens naartoe waar je veilig bent. Jezelf veilig houden op dagen dat je kampt met suïcidale gedachten heeft te maken met weten wat je moet doen wanneer je denkt aan zelfmoord. Een veilige plek kan je helpen bij het verkleinen van het risico dat je daadwerkelijk gevolg geeft aan je zelfmoordgedachten.

   • Stel vast naar welke plekken je kunt gaan, zoals een vriend, het huis van een familielid of de praktijk van je psychotherapeut.
   • Je kunt deze handige veiligheidsplannen gebruiken om jezelf eraan te herinneren waar je naartoe moet gaan.
   • Als je niet een plek hebt waar je veilig kunt zijn, bel dan het algemene alarmnummer 112 of een zelfmoordpreventielijn.
2. 
   2
   Verwijder spullen uit je omgeving die gevaarlijk voor je zijn. Het gemak waarmee je bij potentieel schadelijk spullen kunt komen kan het moeilijker voor je maken om zelfbeschadigende neigingen te weerstaan.

   • Verwijder messen of wapens direct uit je huis.
   • Verwijder medicatie als je die zou kunnen gebruiken om jezelf iets aan te doen.
3. 
   3
   Ga naar iemand toe die je kan helpen. Het gevoel afgesneden te zijn van de buitenwereld of alleen te zijn, kan leiden tot gedachten aan zelfmoord. Door je gevoel van een link met andere mensen te versterken, lukt het wellicht om gedachten en handelingen die iets met suïcide te maken hebben terug te dringen.

   • Bepaal eerst welke mensen of instanties je kunt bellen: specifieke familieleden, vrienden, zorgmedewerkers (een arts of een therapeut), alarmnummer (112) en zelfmoordpreventielijnen. Neem deze lijst vervolgens door en begin met elke persoon of instantie te bellen. Probeer eerst je directe familie en goede vrienden of een therapeut (als je op dit moment veilig bent en niet van plan om jezelf iets aan te doen).
   • Ga na op welke manier andere mensen je kunnen helpen, zoals: je naar een ziekenhuis brengen, met je praten over je gevoelens, je geruststellen, afleiden en opmonteren.
   • Sociale ondersteuning kan wel eens een van de grootste factoren zijn waarmee suïcidale gedachten en handelingen kunnen worden verminderd. Doe dus alles wat je kunt (en dat veilig is) om ondersteuning te krijgen van je dierbaren op zo'n moment. Praat met een vriend, breng tijd door met familie, begeef je onder mensen die je steunen en van je houden.
   • Als je op dit moment niemand weet die je zou kunnen ondersteunen, bel dan je therapeut of een dienst zoals 113Online (0900-0113), een zelfmoordpreventielijn. Deze mensen zijn erop getraind om mensen te ondersteunen die zich kwetsbaar voelen, en zij kunnen je helpen.
   • Vaak is het met LGBTQ-mensen het geval, zeker als het om jeugd gaat, dat ze een sterk, sociaal ondersteunend netwerk moeten ontberen. Ben je een LGBTQ-jongere en je hebt het gevoel alsof er niemand is tot wie je je kunt wenden, bel dan met 113Online (0900-0113), ga naar de website van het Trevor Project of ga online om te chatten met een professional.
4. 
   4
   Verminder triggers. Waarschuwingssignalen of triggers kunnen gedachten zijn, gevoelens, gedragingen of situaties waardoor je het gevoel hebt de controle over jezelf te verliezen, of die leiden tot gedachten aan zelfmoord. Het begrijpen van wat jou triggers zijn is een belangrijke stap bij het voorkomen van suïcidale gedachten, en het leren om ermee om te gaan als je ze al hebt.

   • Stress is een gangbare voorspeller van suïcidale gedachten. Vraag jezelf af of je suïcidale gedachten hebt wanneer je erg gestrest bent omdat de situatie waarin je op dit moment verkeert te veel voor je is.
   • Ga na welke situaties je gedachten aan zelfmoord kunnen doen toenemen, en ga die uit de weg. Een aantal voorbeelden kunnen zijn: ruzies of problemen met familieleden, alleen thuis zijn, stress, een neerslachtige stemming, relatieproblemen, problemen met je werk of op school en financiële zorgen. Vermijd elk van deze triggers als dat kan.
5. 
   5
   Maak gebruik van copingvaardigheden die voor je werken. Een deel van jezelf beschermen tegen letsel is het toepassen van geschikte copingvaardigheden wanneer je gedachten hebt over het jezelf iets aandoen. Denk er over na wat je in het verleden heeft geholpen en stel vast wat de beste manieren zijn om ermee om te gaan.

   • Denk na over manieren om jezelf te kalmeren en tot rust te brengen. Een aantal ideeën zijn: training, praten met een vriend, een dagboek bijhouden, afleiding, ontspanningstechnieken, diepe ademhaling, meditatie en mindfulness. En ga die vaardigheden gebruiken!
   • Van religieuze en spirituele copingvaardigheden (gebed, meditatie, naar diensten gaan, religieuze tradities) is gebleken dat het een bijzonder sterke bescherming biedt tegen suïcide.
   • Drink geen alcohol of andere verdovende middelen om ermee om te gaan. Het gebruik van verdovende middelen kan het risico van suïcidale gedachten en neigingen vergroten.
6. 
   6
   Praat op een positieve manier met jezelf. De innerlijke dialoog is een cruciale component bij het omgaan met suïcidale gedachten. Je hebt de kracht om je stemming te veranderen door middel van je gedachten. Bedenk nu meteen een aantal dingen die je tegen jezelf zou kunnen zeggen (vooral redenen om te leven), en wanneer je in de toekomst eraan denkt om jezelf iets aan te doen.

   • Wat zou je willen zeggen tegen een vriend die zich op deze manier zou voelen? Je zou iets geruststellends kunnen zeggen als, “Ik weet dat het niet gemakkelijk is voor je op dit moment, maar de dingen zullen weer beter gaan; je zal je niet altijd zo voelen of zo denken. Het gaat weer voorbij. Tot die tijd ben ik er voor je. Ik houd van je en wil graag dat je gelukkig kunt leven.”
   • Een aantal voorbeelden van positieve manieren om met jezelf te praten die je kunt gebruiken, zijn: “Ik heb veel redenen om te leven. Ik wil er zijn voor familie en vrienden. Ik heb plannen voor de toekomst en dingen die ik nog wil bereiken.”
   • Denken dat het immoreel of verkeerd is, werkt als een beschermende factor tegen zelfmoord. Als je ervan overtuigd bent dat zelfmoord moreel verkeerd is, herinner jezelf dan aan deze waarde die je hanteert. Je kunt denken of tegen jezelf zeggen. "Zelfmoord is verkeerd. Ik ben er moreel op tegen, dus weet ik dat ik het niet kan doen. Ik zal op een manier met mijn gedachten en gevoelens bezig moeten gaan die me geen kwaad berokkenen."
   • De overtuiging dat je sociale ondersteuning hebt werkt ook als een beschermende factor tegen suïcidale gedachten en handelingen. Herinner jezelf eraan dat mensen van je houden en om je geven. Je kunt tegen jezelf zeggen: "Mensen houden van mij. Mijn familie houd van mij. Mijn vrienden houden van mij. Ook al heb ik het gevoel dat ze dat op dit moment niet doen, weet ik diep van binnen dat ze dat wel doen. Ze willen niet dat me iets overkomt en ze zouden erg verdrietig zijn als mij wel wat zou overkomen."
   Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Je wijden aan het leven

Pdf downloaden

1. 
   1
   Leg je erop toe om je suïcidale gerichtheid te verminderen. Ondanks je negatieve gedachten en gevoelens is het cruciaal om gericht te zijn op het verminderen van je suïcidale gedachten en gedrag dat leidt tot het beschadigen van jezelf. Als je volledig gericht bent op het leven, dan kan dat je helpen om overeind te blijven als je last hebt van stress.

   • Met jezelf afspreken dat je minder vaak suïcidale gedachten wilt hebben, kan inhouden dat je ermee akkoord gaat dat je: positief met jezelf praat, doelen vaststelt en je daaraan houdt en andere manieren vaststelt om met negatieve gedachten en stemmingen om te gaan.
   • Je kunt opschrijven waaraan je je in dit leven wilt wijden. Je kunt iets opschrijven als: “Ik leg me erop toe om mijn leven te leven, ook al is het moeilijk. Ik wijd me aan het stellen van doelen en het behalen ervan. Ik wijd me aan het gebruiken van copingvaardigheden en hulp vragen als ik erover nadenk om mezelf wat aan te doen.”
2. 
   2
   Bepaal je doelen en houd je daaraan vast. Doelen stellen in je leven is een manier om een verbintenis en doelen te hebben, wat een veiligheidsmechanisme is tegen gedachten aan zelfmoord. Doelen geven je iets om voor te leven, en je kunt jezelf wanneer je maar wilt herinneren aan deze doelen wanneer je eraan denkt om jezelf iets aan te doen.

   • Een aantal voorbeelden van levensdoelen zijn: een carrière, trouwen, kinderen krijgen en reizen.
   • Herinner jezelf aan de doelen die je hebt gesteld voor de toekomst. Het zou jammer zijn als je die geweldige aspecten van het leven zou moeten missen.
3. 
   3
   Denk na over wat de positieve aspecten zijn van je leven. Een andere manier om je aan het leven te wijden en om te gaan met suïcidale gedachten is je beseffen wat de goede dingen zijn in je leven. Dit kan je suïcidale gedachten veranderen in gedachten aan waarom je wilt blijven leven.

   • Maak een lijst van alles dat je waardeert aan je leven. Deze lijst kan bestaan uit dingen als: familie, vrienden, Italiaans eten, reizen, in de natuur zijn, contact maken met andere mensen, gitaar spelen en muziek. Dit zijn de dingen die je troost kunnen bieden wanneer je suïcidale gedachten hebt.
   • Wat doe je graag? Waar beleef je het meeste plezier aan? Vind je het leuk om te koken of om vrienden te helpen of met je hond te spelen? Als je omstandigheden je niet zouden belasten, wat zou je dan de hele dag doen? Denk er goed over na en besteed meer tijd aan het doen van deze dingen.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Vertrouwen op ondersteuning van buitenaf

Pdf downloaden

1. 
   1
   Zorg voor psychotherapie. Als je terugkerende gedachten hebt over het jezelf iets aandoen, dan heb je therapie nodig of een andere psychologische behandeling. Psychotherapeuten zijn specifiek opgeleid voor het omgaan met suïcidale gedachten en kunnen je cruciale ondersteuning bieden.

   • Als je op dit moment nog geen psychotherapeut hebt, neem dan contact op met je zorgverzekeraar voor een lijst met klinisch therapeuten die worden vergoed.
2. 
   2
   Ontwikkel of onderhoud een gezond ondersteunend systeem. Sociale ondersteuning is van het grootste belang voor het kunnen omgaan met suïcidale gedachten. Dit komt omdat het niet beschikken over sociale ondersteuning kan resulteren in depressie en meer gedachten aan suïcide. Als je familie hebt of andere mensen waar je van houdt en waar je terecht kunt, doe dat dan. Als je het gevoel hebt dat er niemand voor je is, dan kan je therapeut die functie voor je vervullen, terwijl diegene je helpt bij het opbouwen van een eigen ondersteunend netwerk.

   • Praat met wie je maar goed over je gedachten denkt te kunnen praten. Heb je het gevoel dat je niemand hebt, praat dan met je therapeut, of neem contact op met een dienst als 113Online (0900-0113).
   • Bespreek je veiligheidsplan met anderen, zodat je hen erbij kunt betrekken en ze voorbereid zijn om je te helpen als dat nodig is.
   • Bij gezonde relaties hoort niet dat je bij voortduring wordt beledigd, naar beneden wordt gehaald, gepest of pijn wordt gedaan. Heb je een relatie waarin je wordt mishandeld, zorg dan nu meteen dat je hulp krijgt.
   • Een gezond ondersteunend systeem bestaat uit meerdere verschillende mensen die je kunt benaderen voor steun en hulp, waaronder vrienden, familie, leraren, counselors, artsen, psychotherapeuten en hulplijnen.
3. 
   3
   Overweeg medicatie. Medicatie, en dan vooral antidepressiva, kunnen worden gebruikt bij de behandeling van depressieve klachten die vaak gepaard gaan met gedachten aan suïcide. Wees je echter wel bewust ervan dat bepaalde antidepressiva en andere medicatie juist het risico op suïcidale gedachten en handelingen kunnen vergroten. Bespreek de bijwerkingen en risico's altijd met je huisarts voor je begint aan medicatie, voorgeschreven of anderszins.

   • Vraag je psychotherapeut naar antidepressiva of andere medicatie om suïcidale gedachten en gedrag te behandelen.
   • Heb je geen arts of psychiater, neem dan contact op met je zorgverzekeraar voor advies over een arts in je regio die wordt vergoed.
   Advertentie

Tips

• Let op en wees (jezelf) dankbaar voor elke kleine verandering in je toestand.
• Feliciteer jezelf regelmatig. Ook al is het maar iets heel kleins. Jij hebt het voor elkaar gekregen, nietwaar? Was er geen moed voor nodig om je bed uit te komen? Wees trots op jezelf!
• Als je op dit moment er serieus over nadenkt om jezelf wat aan te doen of daar een plan voor hebt gemaakt, of suïcidale plannen hebt, dan is het zaak dat je nu meteen hulp zoekt. Bel in Nederland de Zelfmoordpreventielijn van 113Online, tel.nr. 0900-0113. Je kunt internationale lijsten vinden met zelfmoordpreventielijnen via http://www.suicide.org/international-suicide-hotlines.html.

Advertentie