Je eigen bier brouwen

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Voorbereiding

Brouwen

Bottelen

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Thuis je eigen bier brouwen is makkelijk, goedkoop, leuk en je zult hoogstwaarschijnlijk iets veel beters brouwen dan dat waterige spul uit een blikje. Je zult ook als een soort Bacchus voor je drinkvrienden worden! We zullen eerst de basisstappen uitleggen en daarna laten we je zien hoe je meer vaardigheden op kunt doen en op die manier meer variëteit kan brengen in het bier dat je brouwt.

Ingrediënten

• Moutextract (vloeibaar of gedroogd)
• Hop
• Speciale granen
• Gist (de soorten hangen allemaal af van het soort bier dat je brouwt en al deze ingrediënten zijn beschikbaar in pakketten)

Stappen

Pdf downloaden

Gemoute gerst wordt in heet water geweekt zodat de moutsuikers vrijkomen.De suiker-moutoplossing wordt samen met hop gekookt voor de smaak.De oplossing wordt afgekoeld en er wordt gist aan toegevoegd om de vergisting te starten.De suikers worden vergist tot CO2 en alcohol.Als het vergisten klaar is, wordt het bier gebotteld met een beetje extra suiker om koolzuur te krijgen.

Methode 1

Methode 1 van 3:

Voorbereiding

Pdf downloaden

1. 
   1
   Houd het schoon. Zoals elke ervaren brouwer je zal vertellen, is hygiëne 80% van het geheim van succes. Maak grondig schoon en reinig alles wat in contact met je bier gaat komen. De makkelijkste manier om dat te doen is door een vaatwasser op de heetste instelling te gebruiken of een speciaal schoonmaakpoeder zoals PBW (Powdered Brewery Wash).

   • Gebruik geen schuursponsjes want die maken krassen - bacteriën groeien graag in kleine overgebleven krasjes en die zijn bijna onmogelijk schoon te maken. Spoel alles goed af, en week het kort in een bleek- of jodiumoplossing.
2. 
   2
   Spoel alles goed af. Spoel het bleekmiddel eraf met schoon drinkwater of gedestilleerd water voordat je de apparatuur gebruikt. Ga er niet van uit dat kraanwater zuiver genoeg is om je brouwapparatuur af te spoelen.

   • Als je bleek gebruikt om te ontsmetten, meng dan 30 ml bleek met 19 liter koud water en voeg er daarna 30 ml witte azijn aan toe. Meng de bleek en azijn niet samen voordat het water erbij zit! De azijn zal het water zuurder maken, waardoor de bleek beter kan ontsmetten.
   • Spoel de jodiumoplossing niet af, maar laat het drogen.
   • Wees je ervan bewust dat bleek ongewenste smaakjes in je bier kan veroorzaken en dat spoelen noodzakelijk is, wat weer micro-organismen in je ontsmette apparatuur kan veroorzaken. Als je je apparatuur goed ontsmet wilt hebben, gebruik dan een food-grade schoonmaakmiddel of een ontsmettingsmiddel waarbij spoelen niet meer nodig is, of gebruik een jodiumoplossing.
   • Herinner je dat bij bierbrouwen je bijna alles kunt doen en bijna alles naar keuze kan toevoegen om het door jou gewenste bier te maken—maar goed ontsmetten is het ALLERbelangrijkste dat je kan doen. Neem de tijd en energie om het goed te doen.
3. 
   3
   Bereid alles voor, voordat je begint. Dat betekent ook schoonmaken en ontsmetten zoals aangegeven en van te voren al je ingrediënten voorbereiden en afmeten.
   Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Brouwen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Maak aantekeningen. Zorg ervoor dat je een schrift klaar hebt liggen voordat je begint met thuisbrouwen en noteer alles wat je doet—het schoonmaakproces, welke soort gist, de hoeveelheid en soort mout, welke soort hop en alle speciale granen of andere ingrediënten die je gebruikt om je bier te maken.

   • Dit maakt het mogelijk om alle soorten bier te reproduceren en het kan een basis voor verbetering of experimenteren zijn.
2. 
   2
   Week de granen. Doe alle speciale granen in een graanzak (een fijnmazige zak voor granen—net als een theezakje, maar een stuk groter) en week ze 30 minuten lang in een grote pan met 10 liter heet water (ongeveer 65°C)

   • Verwijder de granen en laat het water uit de graanzak in de pan druipen. Knijp niet in de zak, want dan zouden er tannines uit kunnen komen die het bier een wrange smaak geven.
3. 
   3
   Voeg het moutextract toe en breng alles aan de kook. Hop wordt meestal op verschillende momenten toegevoegd om smaak, bitterheid of aroma te geven. De tijden hiervoor worden meestal aangegeven in de instructies van het bierbrouwpakket voor je specifieke biersoort.

   • Over het algemeen geeft vroeg toegevoegde hop meer bitterheid, maar gaat ten koste van smaak en aroma. Hop die tegen het einde van het koken wordt toegevoegd zal een meer uitgesproken smaak en aroma opleveren, maar niet zo veel aan de bitterheid van het bier bijdragen.
4. 
   4
   Koel het wort af. Nadat je de vloeistof hebt gekookt (die heet nu wort), moet je die zo snel mogelijk afkoelen. De makkelijkste manier is om de hele pan in een met ijswater gevulde wasbak of bad te zetten.

   • Je kunt zachtjes roeren om het afkoelingsproces te versnellen, maar probeer niet te spetteren of het wort te beluchten als het nog heet is (dit kan rare smaakjes veroorzaken).
   • Zodra het ongeveer 27°C is, kun je het overgieten in het gistingsvat.
5. 
   5
   Giet het afgekoelde wort in het gistingsvat. Nadat het wort is afgekoeld en voordat de vergisting begint, is het enige moment dat spetteren wordt aangeraden. Gist heeft zuurstof nodig, en die krijg je als je de wort al spetterend in het gistingsvat giet.

   • Zodra de vergisting is begonnen, zul je zoveel mogelijk blootstelling aan de lucht willen voorkomen, omdat die ongewenste smaken en aroma’s zal opleveren.
   • Schep met een groot vergiet (meestal het goedkoopst bij leveranciers van horeca-apparatuur) de hop eruit—want daar heb je al het goede al uitgehaald. (Als je een mandfles gebruikt, zeef dan het wort op het moment dat je het in de fles giet).
   • Voeg water toe totdat je in totaal 20 liter hebt. Je bent nu klaar om de gist toe te voegen. Sommige soorten gist moeten kort met warm water worden gemengd om geactiveerd te worden, andere niet. Het zou zelfs zo kunnen zijn dat ook gist die dit niet nodig heeft, toch sneller begint te werken als je het met warm water mengt; meestal maakt het echter niet zo veel uit.
   • Doe het deksel op het gistingsvat (of de dop op de mandfles) en monteer het waterslot aan de bovenkant. Zet het gistingsvat op een donkere plek op kamertemperatuur (dit geldt voor ale…lager heeft koeling nodig om goed te vergisten). Na ongeveer 24 uur zul je het waterslot vrolijk zien bubbelen; als het na 48 uur nog niets doet, heb je mogelijk een probleem zoals bijvoorbeeld dode gist.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Bottelen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Bereid je voor op het bottelen! Na ongeveer een week zal de activiteit in het waterslot steeds minder worden. Laat het in totaal twee weken staan vanaf het moment dat je bent begonnen met brouwen/vergisten. Het bier is nu klaar om gebotteld te worden. In je bierbrouwpakket zit waarschijnlijk ook wat brouwsuiker of gedroogd moutextract. Dit wordt gebruikt om koolzuur aan het bier toe te voegen zodra het in de fles zit.

   • Kook de suiker in een beetje water en koel het geheel af. Doe het daarna in de lege, schone en ontsmette emmer met aftapkraan of bij je gefermenteerde bier.
2. 
   2
   Giet het bier over. Gebruik de schone en ontsmette plastic slang om het bier zo voorzichtig mogelijk (zodat er geen beluchting ontstaat) vanuit het gistingsvat naar de emmer met de aftapkraan (waar de suiker in zit) over te brengen. Probeer daarbij geen sediment mee te krijgen.

   • Monteer de schone en ontsmette flessenvuller aan de schone en ontsmette slang; het andere uiteinde komt aan de onderkant van de aftapkraan. (Als je maar één vat gebruikt is het belangrijk om het vergiste bier tot rust te laten komen na het al roerend toevoegen van de suiker. Er zit sediment op de bodem die een rare smaak aan je bier geeft.)
3. 
   3
   Zet je grondig schoongemaakte en ontsmette flessen klaar. Als je een emmer met aftapkraan gebruikt, open dan de aftapkraan en stop de flessenvuller in de fles. Druk de flessenvuller tot aan de bodem; daardoor zal het bier gaan stromen.

   • Als je maar één emmer gebruikt, vul dan de slang (die aan de flessenvuller zit) met water; stop de open kant in het vergiste bier en de flessenvuller in een glas, fles of de wasbak; druk naar beneden om door de hevelwerking het water eruit te laten stromen totdat het bier begint te komen. Vul elke fles zodat hij net niet overstroomt en verwijder dan de flessenvuller: dit levert een bijna perfecte hoeveelheid lucht bovenin de fles op. Doe de kroonkurk erop met je handige kroonkurkapparaat en herhaal dit tot alle flessen vol zijn.
4. 
   4
   Bewaar het bier—voor een korte periode! Bewaar de flessen minstens een week op kamertemperatuur, maar het liefst twee weken. Zet ze daarna in de koeling.
5. 
   5
   Zorg dat je dorst krijgt. Als je er klaar voor bent, open dan een fles en giet het bier voorzichtig in een glas. Laat ruim een halve centimeter in de fles achter—het sediment smaakt een beetjes naar gist en zal je serieuze bierscheten opleveren.
6. 
   6
   Geniet!
   Advertentie

Tips

• Een grote koelbox met bleekwater is erg handig om flessen in te weken en te ontsmetten.
• De meeste bieren hebben baat bij een tweede gisting. Zodra de vergisting is vertraagd (het waterslot bubbelt niet meer of er komen nog maar 2-3 bubbels per minuut), hevel je het bier heel voorzichtig van het eerste gistingsvat naar een ander ontsmet gistingsvat over, bij voorkeur een glazen mandfles. Spetteren wordt afgeraden tijdens deze fase, want je wilt niet dat er zuurstof in het bier komt. Langzaam, zachtjes overhevelen is het beste. Deze tweede vergisting geeft het bier meer tijd om helder te worden, waardoor je minder sediment in de flessen krijgt en over het algemeen ook bier met een betere smaak.
• Begin al een tijd van te voren met het verzamelen van flesjes (zonder draaidop) want je zult er ongeveer 50 nodig hebben om een standaard hoeveelheid te bottelen. Dit is een goed excuus om A-merken te gaan kopen. Ook oude recyclebare glazen frisdrankflessen en sommige champagneflessen zijn erg geschikt (een donker bier in een colaflesje is in ieder geval goed gecamoufleerd) en vind je vaak op rommelmarkten.
• Blikken met moutextract kun je kopen bij je lokale brouwmarkt of op internet. Er zijn vaak verschillende smaken beschikbaar en ze resulteren in verschillend smakende bieren.
• Een makkelijke manier om de temperatuur laag te houden is om het gistingsvat in een grote emmer met water te zetten en het geheel in een grote deken te wikkelen. Je kunt er ijspacks of flessen met bevroren water aan toevoegen om de temperatuur nog een paar graden te laten zakken als dat nodig is.
• Plastic frisdrankflessen met draaidop zijn een prima keus voor beginners. De meeste thuisbrouwers houden niet van het gevoel en het uiterlijk van plastic bierflessen maar ze werken prima. Ze zijn goedkoop, sterk en makkelijk te gebruiken. Als je ze gebruikt, zorg er dan voor dat je de etiketten eraf haalt zodat iemand niet een fles bier zal pakken en denken dat het frisdrank is.
• Glazen mandflessen, ook al zijn ze zwaarder en iets duurder, zijn echt het beste als je voor een langere periode gaat brouwen. Plastic emmers zullen uiteindelijk krasjes krijgen, zijn moeilijker schoon te maken en het plastic zal zuurstof doorlaten, ofschoon heel langzaam.
• GEBRUIK GEEN BLEEK! Gebruik een ontsmettingsmiddel dat speciaal voor brouwen is bedoeld zoals "StarSan" of een food-grade ontsmettingsmiddel op basis van jodium!
• Maak schoon en ontsmet! Dit kan niet vaak genoeg herhaald worden. Maak schoon en ontsmet! Gebruik een vaatwasser als die beschikbaar is.
• Een flessenreiniger zal handig zijn om de flessen schoon te maken. Een goede thermometer zal ook handig zijn voor meerdere doeleinden.
• Als je de temperatuur in het gistingsvat laag houdt, zul je helderder en beter bier krijgen. Probeer de temperatuur, als het mogelijk is, tussen de 16 en 21°C te houden (voor ale) of tussen de 7 en 13°C voor lager (een lagere temperatuur is beter). Nog kouder en de gist wordt inactief, maar als het veel warmer wordt krijg je wat ongewone “fruitige” smaakjes. De ideale temperatuur hangt af van het soort gist dat je gebruikt, dus de bovenstaande aanbeveling is alleen een algemene leidraad.
• Er bestaat een enorme variatie aan speciale granen, gistsoorten, hop, mout en bereidingswijzen. Experimenteer met verschillende combinaties van ingrediënten en maak je eigen unieke bier.

Advertentie

Waarschuwingen

• Wees voorzichtig als je suiker aan de flessen toevoegt. Als je er te veel in doet kunnen ze exploderen!
• Kijk uit voor overkoken als je het wort aan het koken bent. Het moutextract is vervelend spul als het begint te koken. Hetzelfde geldt voor het koken van het gedroogde moutextract.
• Gebruik GEEN "brouwersgist" dat in biologische winkels enz. wordt verkocht. Dit is dode gist en zal niet werken!
• Zet het vuur uit voordat je het extract aan het water toevoegt. Roer het er goed maar voorzichtig door heen voordat je het vuur opnieuw aanzet. Dit helpt om aanbranden van het extract te voorkomen en minimaliseert de kans op overkoken.
• Als je een mandfles gebruikt, giet dan het wort er nooit direct in, omdat de fles dan zou breken door het temperatuurverschil.
• Controleer de nationale wet- en regelgeving betreffende thuisbrouwen. Er zijn landen waar je er een vergunnning voor nodig hebt.

Advertentie

Benodigdheden

• Grote pan waar 12 liter in past, bij voorkeur met deksel.
• 20-23 liter food-grade plastic emmer met een luchtdicht deksel (of een glazen mandfles). Een tweede emmer met een aftapkraan zou ook goed zijn.
• Waterslot (verkrijgbaar bij brouwmarkten) of je kan er één uit een aquariumwinkel gebruiken die ongeveer 20 euro goedkoper is.
• Minstens twee kratten met 0,33 l flesjes (zonder schroefdop werken het best). Je kan ook 0,5 l flessen gebruiken als je een pint wil drinken (het is mogelijk dat je die alleen in het plastic met schroefdop vindt).
• Flessenvuller (een plastic slang met een verend mondstuk aan de ene kant die er voor zorgt dat het bier niet alle kanten op stroomt)
• Ongeveer 1,5 m food-grade plastic slang die op je flessenvuller past (om het bier van de emmer/mandfles naar de flesjes over te brengen)
• Kroonkurkapparaat
• Kroonkurken