Melk koken

Door rauwe melk te koken worden microben gedood en is de melk veilig om te drinken. Gepasteuriseerde melk kun je veilig koud opdrinken, maar door de melk te koken blijft hij langer goed. Als je melk nodig hebt bij het koken of een warme beker melk wilt drinken, dan is het verhitten van de melk tot net onder het kookpunt de snelste en gemakkelijkste methode.

Methode 1

Methode 1 van 3:

Melk koken op het fornuis

Pdf downloaden

1
Kijk of de melk gekookt moet worden. Melk kun je doorgaans gewoon veilig opdrinken zonder hem te verwarmen. Gebruik onderstaande richtlijnen om te bepalen of je melk moet koken:
- Rauw melk moet altijd gekookt worden.
- Gepasteuriseerde melk moet gekookt worden als hij op kamertemperatuur bewaard wordt. Deze melk hoeft niet gekookt te worden als hij bewaard wordt in de koelkast of een erg koude ruimte.
- Een pak houdbare melk die verhit is om hem langer houdbaar te maken is veilig om te drinken, zelfs als hij op kamertemperatuur bewaard wordt. Deze melk is verhit met de UHT-methode, wat staat voor ‘Ultra Hoge Temperatuur’. Dit is een sterilisatiemethode waarbij alle schadelijke microben gedood worden.
2
Giet de melk in een grote, schone pan. Kies een pan die groter is dan je eigenlijk nodig hebt, zodat je genoeg ruimte hebt. Melk begint te schuimen tijdens het koken en kookt vaak over in een kleine pan.
- Maak de pan grondig schoon, of de melk kan gaan klonteren door resten die in de pan zijn blijven zitten. Als dit een probleem wordt, kies dan een pan uit die je alleen voor melk gebruikt.
- Koper, aluminium en roestvrij staal warmen een stuk sneller op dan gietijzer en andere dikke, zware materialen. Je bespaart hiermee tijd, maar je zult de melk nog beter in de gaten moeten houden om te voorkomen dat hij aanbrandt en overkookt.
3
Verwarm de melk totdat hij begint te borrelen. Verwarm de melk op een matig vuur en blijf hem in de gaten houden. Terwijl de melk opwarmt ontstaat er op het oppervlak een glanzende, romige laag. Uiteindelijk komen er kleine belletjes naar boven van onder de romige laag. Dit begint bij de buitenrand. Wanneer dit gebeurt draai je het vuur omlaag.
- Je kunt de melk opwarmen op een hoog vuur om tijd te besparen, maar houd hem constant in de gaten en sta klaar om het vuur omlaag te draaien wanneer dat nodig is. Op een hoog vuur veranderen de eerste belletjes snel in een omhoogkomende laag schuim.
Als de pan de melk niet gelijkmatig opwarmt, dan kan de melk op sommige plekken aanbranden. Roer om de paar minuten met een houten lepel of een hittebestendige spatel door de melk, waarbij je over de bodem van de pan schraapt.
5
Maak het schuim dat ontstaat kapot. De romige laag bovenop de melk houdt de stoom vast terwijl de melk kookt. Deze stoom zorgt ervoor dat de romige laag in schuim verandert dat snel omhoogkomt en over de rand van de pan loopt. Reageer snel om dit te voorkomen:
- Draai het vuur omlaag totdat de melk gestaag blijft borrelen.
- Roer constant door de melk om het schuim kapot te maken.
- Laat de lepel in de pot (optioneel), zodat de melk niet volledig bedekt wordt met een laagje en er een gat overblijft waardoor de stoom kan ontsnappen.^[1]XBron Zorg er wel voor dat je een lepel of spatel gebruikt die tegen langdurige warmte kan zonder aan te branden.
Dit is lang genoeg om je melk veilig te maken om op te drinken. Als je de melk langer kookt, verdwijnen er waardevolle voedingsstoffen uit de melk.^[2]XBron
7
Berg de melk direct op. Giet de melk direct in een verpakking die je af kunt sluiten. Zet de melk in de koelkast of op de koudste plek in je huis. Als je de melk in de koelkast bewaart, hoef je hem niet nog een tweede keer te koken. Als je de melk op kamertemperatuur bewaart, moet je hem voor gebruik steeds koken.
- Door de melk te vaak te koken verdwijnen er voedingstoffen. Als je geen koelkast hebt, koop dan slechts zo veel melk als je in een keer kunt gebruiken of opdrinken.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Melk koken in de magnetron

Pdf downloaden

Een magnetron kan de melk maar korte tijd verwarmen totdat hij overkookt. Een deel van de microben zal gedood worden, maar dit is niet genoeg om rauwe melk en melk die op kamertemperatuur bewaard is veilig te maken. Verwarm deze soorten melk in plaats daarvan op het fornuis.
Gebruik geen mok met metaaldeeltjes in de verf, want een dergelijke mok is niet magnetronbestendig.
Zet een houten lepel of eetstokje in de mok. Zorg dat de lepel lang genoeg is zodat hij niet in de melk kan glijden. Zo kan de stoom langs het handvat ontsnappen en kookt de melk niet over.
Tussen het verwarmen door haal je de melk uit de magnetron en roer je er 5-10 seconden doorheen. Door zo voorzichtig te werk te gaan is de kans kleiner dat de melk overkookt.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Melk verhitten tot net onder het kookpunt

Pdf downloaden

1
Verhit de melk tot net onder het kookpunt om de melk bij het koken te gebruiken. Door de melk tot net onder het kookpunt te verwarmen gedraagt hij zich anders in broodrecepten.^[3]XBron Sommige mensen verhitten gepasteuriseerde melk op deze manier als extra voorzorgsmaatregel tegen microben, maar dit is niet nodig als je de melk in de koelkast bewaart.
- Als de melk niet gepasteuriseerd is of op kamertemperatuur bewaard wordt, kook hem dan.
2
Giet de melk in een schone pan. Een pan met een dikke bodem verwarmt de melk gelijkmatiger, waardoor de kans kleiner is dat hij aanbrandt.
- Etensresten kunnen de melk laten bederven, dus maak de pan grondig schoon.
Verwarm de melk nooit op een hoog vuur, want dan is de kans een stuk groter dat de melk aanbrandt en overkookt.
Houd de melk in de gaten en roer er om de minuut doorheen. Een brede spatel werkt het beste, omdat je daarmee over de bodem van de pan kunt schrapen wanneer de melk begint aan te branden.^[4]XBron
5
Let op licht borrelen en stoom. De melk is verhit tot net onder het kookpunt wanneer er een dun laagje schuim bovenop de melk ligt. Er verschijnen kleine belletjes langs de rand van de pan en er komt nauwelijks stoom van het oppervlak.^[5]XBron
- Als je een infrarood thermometer hebt, kijk dan of de melk 82 ºC is.
Roer constant door de melk om overkoken te voorkomen.
Als je na het drinken of koken melk over hebt, bewaar hem dan in een luchtdichte verpakking in de koelkast. Als dat niet mogelijk is, zet de melk dan in een koude ruimte neer. Als het warm is, blijft de melk ten hoogste vier uur goed omdat er dan bacteriën kunnen groeien.^[6]XBron
Advertentie

Tips

Als je kruiden of suiker toe wilt voegen, doe dit dan nadat je de melk gekookt hebt en van het fornuis gehaald hebt.
Je kunt een metalen plaatje kopen om tussen de pan en het fornuis te plaatsen. Hiermee verwarmt de pan de melk gelijkmatiger, zodat hij niet aanbrandt. Het kan dan echter wel een stuk langer duren dan normaal voordat de melk warm is.
Je kunt de room van het oppervlak scheppen wanneer de melk pruttelt. Voeg de room toe aan pastasauzen of curry’s.

Advertentie

Waarschuwingen

Zure voedingsmiddelen als gember en andere kruiden kunnen de melk laten klonteren.
Controleer voor het koken altijd of de melk niet bedorven is. Bedorven melk stinkt erg vies en moet je weggooien in plaats van gebruiken. Je kunt er voedselvergiftiging door krijgen.
Zorg dat je de melk tijdens het verwarmen in de gaten houdt. Melk kookt een stuk sneller dan water.
Pak de hete pan vast met doeken, ovenhandschoenen of een tang. Laat de pan niet zonder toezicht staan, vooral als er kinderen en huisdieren in de buurt zijn.

Advertentie