Франци

Франци нь радио идэвхт химийн элемент бөгөөд атомын дугаар нь 87 болон түүний товчилсон химийн тэмдэглэгээ нь Fr юм. Энэ элемент нь үелэх системийн 7-р үе, 1-р бүлэгт байрладаг шүлтийн металл юм. Франци нь атомын дугаар 104 хүртэлx бүх элементүүд дотроос хамгийн тогтворгүй изотоптой металл. Түүний хамгийн тогтвортой изотоп л гэхэд 223Fr дөнгөж 21,8 минутын хугацаанд тогтвортой байдаг байна.[6] Түүний энэ шинж чанар болон Францийг гаргаж авах цөмийн урвалын бүтээмж муутайгаас шалтгаалан (227Ac-ын задралаар 1% 223Fr үүсдэг) их хэмжээгээр гаргаж авах бололцоогүй юм.

Шинж чанар
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаарФранци, Fr, 87
ЦувааШүлтийн металл
Бүлэг, үе, блок1, 7, s
Гадаад байдалтодорхой бус
CAS дугаар7440-73-5
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ1,3 · 10−18 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс223,0197 u
Ковалент радиус260 пм
Ван дер Ваальсын радиус348[3] пм
Электрон бүтэц[Rn] 7s1
1. Ионжилтын энерги393[4] кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөвхатуу
Хайлах цэг300[1] K (27 °C)
Буцлах цэг950 K[1] (677 °C)
Ууршилтын дулаан≈ 65 кЖ/моль
Хайлах дулаан≈ 2 кЖ/моль
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал+1
Хэвийн потенциал≈ −2,92 В (Fr+ + e → Fr)
Цахилгаан сөрөг чанар0,7 (Паулын скала)
Изотопууд
ИзотопИХt1/2ЗТЗЭэВ)ЗБ
222Fr{син.}14,2 минβ2,033222Ra
223Fr100 %21,8 минβ1,149223Ra
α5,430219At
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [5]
Зэрэглэл алга
АТ-фразын жагсаалтH: дээш үзэх
P: дээш үзэх
Цацраг идэвхт задрал
Цацраг идэвхт элемент
Цацраг идэвхт элемент

Цацраг идэвхт элемент
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Цахим холбоос засварлах

Wiktionary
Wiktionary: Франци – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
 Commons: Франци – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл засварлах

  1. 1.0 1.1 1.2 Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente, S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus www.webelements.com (Francium) entnommen.
  3. Manjeera Mantina, Adam C. Chamberlin, Rosendo Valero, Christopher J. Cramer, Donald G. Truhlar: Consistent van der Waals Radii for the Whole Main Group. In: J. Phys. Chem. A. 2009, 113, S. 5806–5812, doi:10.1021/jp8111556.
  4. E Arnold, W Borchers, H T Duong, P Juncar, J Lerme, P Lievens, W Neu, R Neugart, M Pellarin, J Pinard: Optical laser spectroscopy and hyperfine structure investigation of the 102S, 112S, 82D, and 92D excited levels in francium. In: J. Phys. B 23, 1990, 3511.
  5. Энэ элементэд нэг бол түүний хор хөнөөлийн тухай найдвартай эх сурвалж бүхий материал олдоогүй эс бөгөөс түүний аюулын зэрэглэлийг тогтоогоогүй байна.
  6. William M. Haynes CRC Handbook of Chemistry and Physics, 96th Edition CRC Press 978-1-4822-6097-7 2015