Cách để Giữ an toàn trên mạng

Mạng Internet là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của nhiều người. Đây là một nơi thú vị, bổ ích và cung cấp nhiều thông tin nhưng cũng có thể rất nguy hiểm, dù bạn có cảm thấy yên tâm trong khi sử dụng. Bằng việc áp dụng một số cách an toàn khi sử dụng Internet, bạn luôn có thể bảo vệ thông tin và danh tính của mình.

Phương pháp 1

Phương pháp 1 của 4:

Bảo vệ mật khẩu

Tải về bản PDF

1
Dùng mật khẩu khó đoán. Khi bạn tạo tài khoản, hãy đảm bảo mật khẩu có chứa số, ký hiệu và chữ cái được viết hoa lẫn viết thường. Tránh dùng chung một mật khẩu cho nhiều tài khoản. Tất nhiên bạn sẽ gặp khó khăn trong việc ghi nhớ mật khẩu, nhưng thông tin của bạn sẽ không dễ bị đánh cắp.^{[1]XNguồn nghiên cứu}
- Thử kết hợp các chữ cái đầu tiên của một câu nào đó. Ví dụ, “Uống cà phê khiến bạn mất ngủ” sẽ trở thành “UcPkbmn@!”
- Mật khẩu dài thường khó đoán hơn, nên bạn có thể thử dùng câu trích dẫn yêu thích của mình, hoặc một câu trong bài hát, sách hoặc phim. Hãy nhớ rằng một số trang web có giới hạn độ dài mật khẩu nên bạn cần tuân thủ điều này.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
- Tránh sử dụng mật khẩu thông dụng như “123456” hay “matkhau”, hoặc thông tin cá nhân mà người khác có thể dễ dàng biết được, như biệt danh, tên đường nơi bạn sống hoặc tên thú cưng.
2
Dùng công cụ quản lý mật khẩu để sắp xếp và giữ an toàn cho mật khẩu. Công cụ quản lý mật khẩu sẽ tự động tạo ra mật khẩu khó đoán cho mỗi tài khoản của bạn. Bạn chỉ cần tạo một mật khẩu chính cho công cụ và để nó bảo vệ những mật khẩu khác.^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Bạn có thể dùng một số công cụ quản lý mật khẩu miễn phí hoặc có phí đối với các lựa chọn cao cấp.
- Công cụ quản lý mật khẩu đáng tin cậy gồm có 1Password và LastPass. Bạn sẽ tìm thấy các công cụ khác bằng việc tìm kiếm qua mạng.
- Bạn cũng có thể dùng dịch vụ đồng bộ mật khẩu tích hợp sẵn trong trình duyệt, nhưng đây là lựa chọn ít an toàn hơn và dễ bị đánh cắp thông tin, nên bạn cần sử dụng một cách thận trọng.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
3
Bật chế độ xác minh nhiều bước cho tài khoản của bạn. Việc xác minh nhiều bước làm tăng khả năng bảo mật cho tài khoản bằng cách yêu cầu cung cấp thêm thông tin khi đăng nhập, chẳng hạn như mã được gửi đến điện thoại của bạn. ^{[5]XNguồn nghiên cứu}
- Để kiểm tra xem tài khoản đã được thiết lập chế độ xác minh nhiều bước chưa, bạn cần kiểm tra phần Settings (Cài đặt) của trang.
- Bước bổ sung này có thể phiền phức nhưng sẽ bảo mật thông tin tốt hơn việc chỉ sử dụng một mật khẩu.
4
Đăng ký tài khoản trên những trang hợp pháp. Hãy cân nhắc cẩn thận trước khi tạo tài khoản trên website, kể cả khi bạn chỉ được yêu cầu cung cấp địa chỉ email. Bất kể mật khẩu của bạn được bảo mật tốt đến đâu, việc cung cấp địa chỉ email trên trang không an toàn có thể khiến bạn gặp rủi ro bị đánh cắp thông tin.
- Tránh các trang có địa chỉ bị viết sai chính tả hoặc ngữ pháp, vì đây có thể là trang giả mạo trang web hợp pháp nào đó.
- Ngoài ra, bạn cũng cần cảnh giác với các trang có nhiều cửa sổ quảng cáo, hoặc có số hay từ vô nghĩa trong địa chỉ.
5
Đăng xuất khỏi tài khoản khi bạn không còn sử dụng trang. Việc đăng nhập vào trang tạo ra một cookie trong trình duyệt và xác định danh tính của bạn; nếu thông tin này bị đánh cắp, tài khoản của bạn có thể bị xâm nhập. Đây là vấn đề cực kỳ nghiêm trọng trên các trang lưu giữ thông tin quan trọng như tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng; vì vậy, tốt nhất bạn nên đăng xuất tài khoản sau khi hoàn tất thao tác.
- Đăng xuất khỏi các trang mà bạn đã truy cập trên máy tính hoặc mạng công cộng.
- Đăng xuất các trang ngân hàng trực tuyến hoặc trang mua sắm mà bạn đã dùng, kể cả khi được truy cập từ máy tính và mạng gia đình.
- Bạn không nhất thiết phải đăng xuất khỏi các tài khoản như email hoặc mạng xã hội trên máy tính gia đình, miễn là bạn nhớ khóa máy tính khi không sử dụng.
Quảng cáo

Phương pháp 2

Phương pháp 2 của 4:

Sử dụng mạng xã hội và email một cách an toàn

Tải về bản PDF

1
Đặt trang cá nhân của bạn ở chế độ riêng tư. Việc đặt các trang cá nhân trên mạng xã hội ở chế độ riêng tư sẽ khiến người lạ khó liên lạc với bạn hoặc nắm thông tin của bạn. Hãy thiết lập trang cá nhân ở chế độ dành riêng cho bạn hoặc bạn bè.^{[6]XNguồn tin đáng tin cậyPew Research CenterĐi tới nguồn}
- Truy cập thiết lập tài khoản và trình đơn bảo mật hoặc riêng tư để xem và thay đổi thiết lập riêng tư.
- Khi chọn công khai trang cá nhân, bạn nhớ ẩn các thông tin quan trọng như địa chỉ và số điện thoại.
2
Xem lại thông tin được công khai trên trang cá nhân của bạn. Thông tin quan trọng trên tài khoản của bạn có thể chưa được ẩn và hiển thị công khai khi bạn vừa tạo hoặc chỉnh sửa trang cá nhân. Hãy truy cập phần Privacy (Riêng tư) của tài khoản để kiểm tra xem những gì mà người lạ có thể thấy trên trang cá nhân của bạn.
- Bạn nên thực hiện việc này sau mỗi vài tháng để đảm bảo mọi thông tin riêng tư vẫn còn được bảo mật.
3
Cân nhắc việc bạn sẽ hối hận sau khi đăng thông tin nào đó. Để giữ an toàn trên mạng, bạn cần biết điều gì nên và không nên chia sẻ. Có lẽ ban đầu bạn cảm thấy ổn khi đăng nội dung không phù hợp hoặc có tính khiêu khích, nhưng hãy nhớ rằng những bài viết đó có thể được chụp màn hình, xem và chia sẻ bởi nhiều người ở khắp nơi trên thế giới, kể cả khi bạn đã xóa chúng.^{[7]XNguồn tin đáng tin cậyPew Research CenterĐi tới nguồn}
- Nguyên tắc chung là bạn nên tự hỏi liệu bạn có muốn cha mẹ, thầy cô hoặc nhà tuyển dụng tương lai đọc được những bài viết đó. Nếu câu trả lời là không, bạn nên dừng lại.
4
Xem lại các bài viết mà bạn được gắn thẻ trước khi phê duyệt. Bạn có thể ngăn những thông tin độc hại hoặc xấu hổ xuất hiện trên tài khoản của mình bằng cách bật chế độ xem xét gắn thẻ. Đây là việc hết sức quan trọng khi tài khoản của bạn bè được đặt ở chế độ công khai vì người khác sẽ thấy bài viết hoặc hình ảnh mà bạn được gắn thẻ.^{[8]XNguồn tin đáng tin cậyPew Research CenterĐi tới nguồn}
- Bật chế độ xem xét gắn thẻ trong phần thiết lập riêng tư.
- Bạn sẽ nhận được thông báo khi ai đó gắn thẻ bạn vào bài viết, rồi chấp nhận thẻ để bài viết hiển thị trên tài khoản hoặc từ chối.
- Nếu bạn vẫn lo lắng về một bức ảnh nào đó sau khi đã gỡ thẻ, hãy trao đổi với người đăng về việc xóa ảnh.
5
Không chia sẻ thông tin cá nhân với người mà bạn gặp trên mạng. Đây là điều hiển nhiên nhưng vẫn cần được nhắc lại. Cho dù bạn có biết nhiều về một người đã quen qua mạng thì bạn cũng không thể biết chắc chắn họ là ai và họ có nguy hiểm không.^{[9]XNguồn nghiên cứu}
- Tránh cung cấp thông tin liên lạc như tên, địa chỉ, số điện thoại và thông tin khác như trường học hoặc nơi làm việc khiến việc tìm kiếm bạn trở nên dễ dàng hơn.
Scott Nelson, JD
Trung sĩ cảnh sát, Cục cảnh sát Mountain View
Scott Nelson là trung sĩ cảnh sát thuộc Cục cảnh sát Mountain View tại California. Anh cũng là luật sư làm việc tại Goyette & Associates, Inc., tại đây anh đại diện cho khách hàng giải quyết rất nhiều vấn đề về lao động trên khắp tiểu bang. Anh có hơn 15 năm kinh nghiệm thi hành luật và chuyên về điều tra số. Scott đã được đào tạo chuyên sâu tại Viện Pháp Y Máy tính Quốc gia và có bằng chứng nhận về khoa học điều tra của Cellbrite, Blackbag, Axiom Forensics và các tổ chức khác. Anh có bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh của Đại học Bang California Stanislaus và bằng tiến sĩ luật học của Trường Luật Laurence Drivon.
Scott Nelson, JD
Trung sĩ cảnh sát, Cục cảnh sát Mountain View
Chuyên gia đồng ý rằng: Bên cạnh những thông tin cụ thể giúp người khác tìm ra nơi bạn sống (chẳng hạn như trường học hoặc nơi làm việc), bạn cũng cần tránh cung cấp thông tin như quán ăn, công viên hoặc cửa hàng yêu thích. Thông tin này sẽ được tổng hợp để khoanh vùng tìm kiếm nơi ở của bạn.
6
Cẩn trọng khi bạn gặp mặt ai đó quen biết qua mạng. Tốt nhất là không nên gặp mặt người mà bạn chỉ trò chuyện qua mạng, nhưng một số trường hợp sẽ đòi hỏi điều này, chẳng hạn như khi bạn mua bán qua mạng hoặc sử dụng trang hẹn hò trực tuyến. Trong những trường hợp này, hãy chọn gặp mặt ở nơi công cộng và đi cùng một người bạn.
- Nếu bạn không thể dẫn theo một người bạn, hãy cho người thân hoặc bạn bè biết bạn đi đâu, cùng với ai và trong bao lâu.
- Nếu bạn dưới 18 tuổi, đừng bao giờ gặp mặt người mà bạn chỉ quen qua mạng.
Các diễn đàn riêng tư hoặc chỉ dành riêng cho người được mời có thể nguy hiểm hơn các hình thức mạng xã hội truyền thống; vì vậy, hãy chú ý bảo vệ danh tính của bạn. Bạn nên chọn tên người dùng trung tính khi có thể và tránh đăng ảnh cá nhân hoặc liên kết với các trang mạng xã hội.^{[10]XNguồn nghiên cứu}
8
Đừng mở email hoặc tập tin từ người lạ. Những kẻ lừa đảo qua mạng thường dùng email hoặc tin nhắn giả mạo để dụ dỗ bạn chia sẻ thông tin cá nhân. Nếu bạn nhận được email từ địa chỉ lạ hoặc từ địa chỉ quen nhưng với nội dung đáng nghi, hãy chuyển email sang thư mục rác.^{[11]XNguồn tin đáng tin cậyFederal Trade CommissionĐi tới nguồn}
- Email cũng có thể chứa đường dẫn có vẻ chính thống, nhưng bạn không nên vội nhấp vào cho đến khi xác minh đó là nội dung đáng tin cậy.
- Nếu bạn biết địa chỉ email của ai đó bị đánh cắp, hãy báo ngay với họ và trình báo trường hợp này với Trung tâm Khiếu nại Lừa đảo qua Internet của FBI tại www.ic3.gov.
- Những kẻ lừa đảo qua mạng thường muốn có thông tin tài khoản ngân hàng hoặc số an sinh xã hội; vì vậy, bạn cần lưu ý khi nhận được yêu cầu chuyển tiền, cung cấp thông tin đăng nhập hoặc thông tin cá nhân.
Quảng cáo

Phương pháp 3

Phương pháp 3 của 4:

Sử dụng các trang web và hệ thống mạng một cách an toàn

Tải về bản PDF

1
Tránh nhấp vào những trang trông như giả mạo hoặc lừa đảo. Nếu đã quen với mạng Internet, bạn có thể nhận diện những đường dẫn không đáng tin cậy khi thấy các dấu hiệu như: sai ngữ pháp, các cửa sổ quảng cáo, các tiêu đề “nhử” hoặc địa chỉ web không bình thường. Bạn nên tránh nhấp vào các trang này và không tải bất kỳ nội dung nào từ đây.^{[12]XNguồn nghiên cứu}
- Việc truy cập các trang này có thể khiến máy tính của bạn bị nhiễm vi-rút hoặc bị treo.
2
Thường xuyên xóa lịch sử duyệt web để bảo mật thông tin. Nhiều trang có thể truy cập cookie của bạn - những tập tin chữ nhỏ lưu trữ sở thích để các trang đó có thể phản hồi bằng cách hiển thị quảng cáo phù hợp. Tuy nhiên, hacker cũng dùng cookie để đánh cắp thông tin cá nhân của bạn.^{[13]XNguồn nghiên cứu}
- Xóa cookie mỗi tháng để xóa thông tin cá nhân.
3
Mua sắm trực tuyến trên các trang đã được mã hóa. Khi bạn mua sắm hoặc nhập tài khoản ngân hàng trực tuyến, hãy kiểm tra đường dẫn URL để đảm bảo đường dẫn đó bắt đầu bằng “https” thay vì “http”. Chữ “s” có nghĩa là trang web có bảo mật và mã hóa dữ liệu để đảm bảo thông tin không bị đánh cắp.^{[14]XNguồn nghiên cứu}
- Các trang bảo mật thường có một ổ khóa nhỏ tại trường đường dẫn URL.
- Mặc dù lưu thông tin thanh toán trên trang mua sắm sẽ giúp bạn có trải nghiệm thuận tiện hơn, nhưng bạn nên cẩn trọng khi làm việc này vì rủi ro có thể xảy ra khi trang web bị tấn công.
4
Dùng mạng WiFi riêng thay vì mạng công cộng. Mạng WiFi công cộng như ở nhà hàng, khách sạn hoặc sân bay thường không được bảo mật, khiến người khác dễ dàng tấn công máy tính của bạn. Chỉ kết nối với mạng không bảo mật khi bạn buộc phải làm vậy và lưu ý các rủi ro có thể xảy ra.^{[15]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu bạn thường phải sử dụng WiFi khi ra ngoài, hãy mua mạng riêng ảo (VPN) - một loại ổ cứng có thể tạo ra kết nối riêng tư, bảo mật từ bất kỳ đâu.
- Thận trọng khi thực hiện các kết nối từ điện thoại thông minh. Nếu có thể, bạn nên xác nhận tên và yêu cầu đăng nhập của WiFi với nhân viên tại địa điểm đó trước khi kết nối.^{[16]XNguồn nghiên cứu}
Để tăng mức độ an toàn trên Internet, bạn có thể tải tiện ích diệt vi-rút để kiểm tra độ bảo mật của trang hoặc chặn các cửa sổ quảng cáo có vi-rút hay nội dung độc hại. Tuy nhiên, bạn nhớ tải tiện ích từ nguồn hợp pháp như cửa hàng Chrome để đảm bảo an toàn.
6
Cài tường lửa để bảo vệ hệ thống mạng gia đình. Tường lửa là hàng rào điện tử ngăn các thiết bị không phép truy cập vào máy tính hoặc điện thoại của bạn. Nhiều máy tính đã có sẵn tường lửa; bạn có thể truy cập phần bảo mật của máy tính để kiểm tra xem tường lửa đã được cài đặt chưa.^{[17]XNguồn nghiên cứu}
- Bạn cũng có thể tải phần mềm tường lửa có trả phí từ những nhà cung cấp được ủy quyền như Norton, McAfee hoặc Microsoft.
Hầu hết những cập nhập phần mềm đều được tăng cường bảo mật; vì vậy, tốt hơn hết bạn nên sử dụng phiên bản mới nhất của phần mềm. Để dễ dàng nhận được các cập nhật mới nhất, bạn sẽ phải bật cập nhật tự động trong Settings (Cài đặt) của máy tính.^{[18]XNguồn nghiên cứu}
Quảng cáo

Phương pháp 4

Phương pháp 4 của 4:

Giữ an toàn khi sử dụng điện thoại thông minh

Tải về bản PDF

1
Bật phần mềm mã hóa trên điện thoại. Nhiều điện thoại thông minh đã được mã hóa, điều đó có nghĩa là phần mềm của họ đã xử lý thông tin của bạn để người lạ không thể truy cập. Để kiểm tra xem điện thoại đã được mã hóa chưa, bạn cần truy cập phần cài đặt và nhấp vào thẻ bảo mật.^{[19]XNguồn nghiên cứu}
- Điện thoại được mã hóa tự động gồm có iPhones, các dòng Android mới và điện thoại Pixel của Google.
- Bạn có thể bật phần mềm mã hóa trên Android trong trình đơn bảo mật.
- Để tăng mức độ bảo mật, bạn có thể tải ứng dụng mã hóa từ cửa hàng ứng dụng.
2
Ẩn Bluetooth của bạn. Mặc dù Bluetooth của điện thoại không dễ bị xâm nhập như mạng không dây, nhưng hacker vẫn có thể dùng nó để truy cập điện thoại của bạn từ xa khi họ ở trong cùng khu vực. Để ngăn chặn việc này, hãy ẩn thiết lập mặc định của Bluetooth để bạn không xuất hiện trong tầm ngắm của hacker.^{[20]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu thiết bị của bạn nhận được yêu cầu kết nối từ tín hiệu Bluetooth lạ, hãy phớt lờ hoặc từ chối ngay.
- Luôn thận trọng ở nơi đông người như quán ăn và trên phương tiện công cộng vì hacker có thể ở trong cùng khu vực với bạn.
3
Chỉ tải ứng dụng từ các cửa hàng chính thống. Vi-rút thường dễ dàng xâm nhập vào điện thoại của bạn thông qua việc tải ứng dụng. Các cửa hàng “chính thống” như Apple hoặc Google Play được cho là những nơi an toàn để mua ứng dụng, và bạn không nên tải ứng dụng từ trang khác.^{[21]XNguồn nghiên cứu}
- Nhớ đọc yêu cầu, điều khoản và điều kiện của ứng dụng trước khi cài đặt. Nội dung này có vẻ dài và rất chán, nhưng hơn hết bạn sẽ biết dữ liệu gì được cài đặt trên thiết bị của mình.
4
Tải phần mềm bảo mật để tăng mức độ an toàn. Nếu muốn thiết lập chế độ bảo vệ đáng tin cậy nhất cho điện thoại, bạn có thể mua gói bảo mật di động. Những công cụ này thường có sẵn tường lửa, tính năng chặn tin rác và định vị GPS để bạn có thể tìm thiết bị khi bị trộm cắp hoặc thất lạc.^{[22]XNguồn nghiên cứu}
- Một số gói bảo mật cũng có tính năng khóa từ xa để bạn có thể ngăn kẻ trộm truy cập điện thoại của mình.
Quảng cáo

Lời khuyên

Ưu tiên cài đặt chương trình diệt vi-rút và mã độc vì đây là một trong những cách đáng tin cậy nhất để bảo vệ ổ cứng của bạn.
Sử dụng tính năng chống đánh cắp thông tin từ công ty thẻ tín dụng hoặc dịch vụ riêng biệt. Như vậy, bạn sẽ nhận được thông báo nếu thông tin bị rò rỉ hoặc có thanh toán đáng nghi khi ai đó muốn đánh cắp thông tin của bạn.
Nhớ sao lưu dữ liệu trên dịch vụ đám mây hoặc ổ cứng ngoài. Nếu thiết bị của bạn bị xâm nhập, bạn vẫn còn thông tin được giữ an toàn ở nơi khác.
Để thêm tầng bảo mật cho điện thoại, bạn nên tạo mã PIN hoặc khóa bằng dấu vân tay hay nhận diện khuôn mặt. Bằng cách này, việc truy cập thông tin của bạn sẽ khó khăn hơn khi điện thoại bị trộm cắp hoặc thất lạc.^{[23]XNguồn nghiên cứu}
Tránh chia sẻ tên thật, địa chỉ nhà, biệt danh hoặc thông tin cá nhân khác.