Cách để Đo thân nhiệt của chó khi không có nhiệt kế

Việc xác định chó có sốt hay không sẽ giúp bạn lựa chọn cách điều trị sớm cho chó và ngăn ngừa bệnh diễn tiến xấu. Mặc dù phương pháp duy nhất chính xác để đo nhiệt độ của chó là sử dụng nhiệt kế trực tràng, nhưng việc nhận biết thân nhiệt của chó nhanh chóng khi không có nhiệt kế cũng rất hữu ích.

Phần 1

Phần 1 của 3:

Sờ thân nhiệt của chó

Tải về bản PDF

1
Sờ tai và đệm thịt dưới bàn chân chó. Chó bị sốt thường có tai và bàn chân rất nóng. Bạn có thể đoán nhiệt độ của chó bằng cách dùng những bộ phận nhạy cảm như má hoặc mu bàn tay sờ vào tai và bàn chân của chúng. Những nơi đó có nóng hơn thân nhiệt của bạn không? Những chú chó khỏe mạnh có thân nhiệt chỉ hơi cao hơn con người một chút.
- Tai và đệm thịt dưới bàn chân chó có nhiều mạch máu. Khi chó bị sốt, những khu vực này sẽ nóng lên do các tế bào miễn dịch trong máu sẽ di chuyển đến những bộ phận bị viêm nhiễm của cơ thể. Sự tăng lưu thông của các tế bào miễn dịch trong máu tạo ra sức nóng trong các mạch máu.
- Cũng không hiếm trường hợp tai trái và tai phải của chó có nhiệt độ khác nhau. Nếu một tai ấm hơn tai kia thì đó thường là dấu hiệu của hiện tượng nhiễm trùng ở tai, không phải bị sốt.
2
Sờ mũi chó. Nếu mũi của chó bị nóng kèm tiết dịch mũi hơi xanh hoặc vàng thì có rất có thể là chó bị sốt và nhiễm trùng.^{[1]XNguồn nghiên cứu} Có thể chú chó của bạn đang phải chống chọi với với tình trạng viêm đường hô hấp, mặc dù dấu hiệu này có thể chỉ xuất hiện trong các trường hợp nghiêm trọng. Một số căn bệnh như bệnh sốt ho hoặc ho cũi chó cũng có các biểu hiện này. Vì vậy điều cực kỳ quan trọng là phải nhanh chóng đưa chó đến bác sĩ thú y nếu bạn thấy chó tiết dịch mũi xanh hoặc vàng.
- Thân nhiệt và độ ẩm của chó khỏe mạnh cũng có thể dao động – Lạ một điều là mũi của chó luôn lạnh và ướt. Thực tế là mũi chó thường bị khô trong một số tình huống như nằm dưới nắng, ngủ gần lò sưởi, tập luyện, hoặc khi chó bị mất nước. Bình thường thì mũi chú chó của bạn như thế nào? Trước đó chó có hoạt động nào kể trên khiến mũi bị nóng và khô không?
3
Sờ vào vùng nách và háng của chó. Những vùng này thường sưng và nóng khi chó bị sốt và viêm nhiễm. Bạn có thể dùng mu bàn tay để đo nhiệt độ các hạch bạch huyết ở nách và vùng háng của chó. Tuy nhiên, bạn cần đảm bảo bàn tay bạn có nhiệt độ bình thường, không lạnh cũng không nóng, vì bạn sẽ lấy nhiệt độ bàn tay để đối chiếu.
- Các hạch bạch huyết có chứa tế bào miễn dịch chống vi khuẩn và virus với nhiệm vụ lọc các vi sinh vật gây nhiễm trùng trong máu. Khi có hiện tượng nhiễm trùng, các hạch bạch huyết đóng vai trò như tuyến phòng thủ. Các tế bào miễn dịch sẽ tập trung tại vùng này và tiết ra một số chất có tác dụng kích thích não gây sốt. Vùng hạch bạch huyết sẽ nóng và sưng do bị viêm vì nhiều phản ứng miễn dịch khác nhau diễn ra đồng thời.
- Vì vùng da ở nách và hàng của chó có ít lông, bạn có thể dễ dàng cảm nhận được nhiệt độ của chó.
4
Kiểm tra nướu của chó. Nướu của chó có thể ấm và khô nếu bị sốt. Một dấu hiệu quan trọng khác để quan sát là nướu của chó trông có vẻ đỏ hơn bình thường, đặc biệt là khi có màu đỏ tươi như gạch nung. Đây có thể là dấu hiệu của hiện tượng sốt cao, thậm chí là nhiễm trùng máu.
- Chó không có bệnh răng miệng sẽ có nướu ẩm, bóng và có màu hồng tương tự như ở người. Bạn có thể vén môi chó ở đằng sau răng nanh hàm trên và đặt đầu ngón tay trỏ vào nướu của chó để đo nhiệt độ và độ ẩm. Màu sắc, nhiệt độ và độ ẩm ở nướu của nó có giống như nướu của bạn không? Nếu không, có lẽ là đã có hiện tượng nhiễm trùng.
5
Kiểm tra dấu hiệu giảm thân nhiệt. Chó không khỏe hoặc bị sốc có thể có thân nhiệt thấp. Bên cạnh hiện tượng lạnh các bộ phận xa nhất của cơ thể, chó còn có thể có biểu hiện thích nghi với nhiệt độ cơ thể như run rẩy hoặc nổi da gà. Chó có thân nhiệt giảm đến mức nguy hiểm sẽ rất yếu và có thể khuỵu xuống. Trong trường hợp đó, bạn cần ngay lập tức đưa chó đến bác sĩ thú y.
- Lưu ý rằng không phải con chó nào run rẩy cũng lạnh; hiện tượng này cũng có thể là phản ứng với stress, lo âu hoặc đau đớn. Liên hệ với bác sĩ thú y càng sớm càng tốt nếu bạn biết rằng chú chó của mình không có lý do gì để run rẩy.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 3:

Quan sát biểu hiện bên ngoài của chó

Tải về bản PDF

1
Quan sát các dấu hiệu khác cho thấy chó bị sốt. Ngoài việc đo nhiệt độ cơ thể chó, một trong những điều đầu tiên mà bạn có thể làm là quan sát các dấu hiệu khác của chó. Điều quan trọng là bạn cần lưu ý đến những thay đổi trong hành vi, từ việc đại tiện khó cho đến ho hoặc sổ mũi, vì điều này có thể cung cấp các thông tin quan trọng cho thấy hiện tượng nhiễm trùng.^{[2]XNguồn nghiên cứuA Study of the Mechanism and Treatment of Experimental Heat Pyrexia. Daily, William, Harrison, Tinsley. American Journal of Medical Sciences. Jan48, Vol 215, Issue I, p42-55} Các triệu chứng có thể xảy ra bao gồm:^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Chán ăn
- Uể oải, lờ đờ hoặc kém hoạt động
- Yếu
- Nôn
- Tiêu chảy
- Ngủ suốt ngày
- Tránh né những con chó khác
2
Quan sát vẻ bề ngoài và hành vi của chó. Khi chó bị sốt cao, bạn có thể cảm nhận được sức nóng tỏa ra từ cơ thể của chó từ khi còn đứng cách xa đến một mét mà không cần chạm vào nó. Một số triệu chứng khác có thể quan sát được bao gồm:
- Chó thở hổn hển nặng nhọc trong thời gian dài, bạn có thể cảm nhận hơi thở nóng của chó phả vào má bạn.
- Chó có thể khát nước và uống nhiều hơn bình thường vì bị mất nước khi thở hổn hển.
- Cơn sốt có thể làm cho các khớp đau nhức. Hiện tượng này biểu hiện ở sự miễn cưỡng vận động, đứng dậy khó khăn và dáng đi loạng choạng, thậm chí khập khiễng.
- Chó bị sốt sẽ thu mình lại, yên lặng và uể oải. Chó có thể cáu kỉnh bất thường khi bị chạm vào vì cảm thấy bứt rứt và không thoải mái.
- Chó sẽ bớt chải chuốt, bộ lông của nó sẽ bù xù và lốm đốm hoặc khô và xỉn màu.
Cố gắng cảm nhận cơ thể chó khi nó không bị ốm. Mắt của chó có lờ đờ không? Lông chó không còn bóng mượt? Chó không ồn ào và hăm hở như bình thường? Mọi thay đổi về đặc điểm thể chất và hành vi có thể là dấu hiệu cho thấy chó bị bệnh.
4
Nếu thấy chó có vẻ ổn, một tiếng sau bạn hãy kiểm tra lại lần nữa. Nếu chó có hành vi bình thường, tuy nóng nhưng có vẻ vẫn khỏe, bạn nên cho nó nghỉ ở nơi mát trong một tiếng, sau đó kiểm tra lại nhiệt độ của chó xem các dấu hiệu trước đó có bình thường lại chưa. Sốt là phản ứng miễn dịch tự nhiên, và có thể bạn phải chờ xem có nghiêm trọng không.
- Nhớ rằng nếu chó bị nóng ở những bộ phận xa nhất của cơ thể và có hành vi bất thường thì tình trạng có thể nghiêm trọng hơn so với khi chó chỉ ấm và trông vẫn ổn. Điều đáng lo là tình trạng nhiễm trùng chứ không phải sốt.
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 3:

Hiểu về hiện tượng sốt ở chó

Tải về bản PDF

1
Biết rằng sốt là phản ứng miễn dịch bình thường. Trong hầu hết các trường hợp, sốt là điều không đáng lo ngại. Đó là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống chọi với nhiễm trùng hoặc đang trong quá trình chữa lành. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khác, sốt có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm khuẩn. Nếu chó của bạn có bất cứ triệu chứng khác thường nào, bạn cần liên hệ với bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Khi cơ thể bị nhiễm khuẩn gram âm, chất độc từ thành tế bào vi khuẩn tiết ra đóng vai trò như các tín hiệu gửi đến não và gây sốt. Các trường hợp nhiễm khuẩn nghiêm trọng có thể dẫn đến hiện tượng sốt nặng với nhiệt độ rất cao.^{[4]XNguồn nghiên cứuGeneral Veterinary Pathology (1984) by R.G. Thomson: Department of Veterinary Clinical Pathology Western College of Veterinary Medicine, University of Saskatchewan. W.B. Saunders Company 1984. p. 249} Thay vì giúp ích cho động vật, nhiệt độ cực đoan này có thể gây tổn thương cho các cơ quan như tinh hoàn và não. Điều này có thể dẫn đến tình trạng co giật và hôn mê, đôi khi gây vô sinh. Do vậy, điều quan trọng là cần sớm phát hiện tình trạng sốt và có biện pháp điều trị kịp thời để ngăn chặn những biến chứng không mong muốn.
Khi có nghi ngờ, bạn hãy liên hệ với bác sĩ thú y để tham khảo ý kiến chuyên môn. Ngoài việc tìm cách điều trị khi có các triệu chứng bất thường xuất hiện, bạn cũng nên chú ý đến thân nhiệt của chó nếu cơn sốt kéo dài quá 24 tiếng. Bác sĩ thú y có thể kê toa thuốc chống sốt để hạ nhiệt độ của chó gần như ngay lập tức.
3
Xem xét các chứng bệnh có liên quan. Nếu cơn sốt ở chó đi kèm với tình trạng khác, thường là nghiêm trọng hơn, bạn sẽ nhận thấy một chuỗi các triệu chứng khác. Có thể đó là bệnh viêm đường hô hấp hoặc viêm dạ dày-ruột. Lưu ý các biểu hiện sau:
- Nếu bị viêm đường hô hấp, chó của bạn có thể bị ho, hắt xì và chảy nước mũi hoặc nước mắt. Tình trạng này sẽ ảnh hưởng tới hành vi và giấc ngủ của chó.
- Nếu bị viêm dạ dày- ruột, chó có thể biếng ăn, nôn hoặc tiêu chảy. Nếu nghi ngờ chó bị rối loạn dạ dày-ruột, bạn hãy theo dõi khi chó đi vệ sinh. Nó có bị tiêu chảy không? Có máu trong nước tiểu không?
- Nếu nhận thấy bất cứ điều gì bất thường liên quan đến hai bệnh trên, bạn hãy hỏi bác sĩ thú y ngay lập tức; sốt chỉ là một trong nhiều triệu chứng cần phải xử lý.
Quảng cáo

Lời khuyên

Ngay cả những chú chó khỏe mạnh cũng có thể có nhiệt độ cao sau khi tập luyện, hoặc thỉnh thoảng cũng uể oải, vì vậy việc đầu tiên bạn nên làm là cho chó nghỉ ngơi. Cho chó uống nước để làm mát cơ thể trước khi đo thân nhiệt và đánh giá tình trạng sức khỏe của nó.
Không may là không có cách nào để đo nhiệt độ chính xác cho chó ngoài việc sử dụng nhiệt kế trực tràng đúng chuẩn. Nếu bạn có thể đo nhiệt độ cho chó bằng dụng cụ này, hãy nhớ là nhiệt độ trung bình đo ở trực tràng của chó ở trong khoảng 38,4°C - 39,4°C.^{[2]XNguồn nghiên cứuA Study of the Mechanism and Treatment of Experimental Heat Pyrexia. Daily, William, Harrison, Tinsley. American Journal of Medical Sciences. Jan48, Vol 215, Issue I, p42-55} Chó được xem là bị sốt nếu nhiệt độ đo được vượt quá 39,4°C.