Araba Nasıl Sürülür?

Araba sürmeyi öğrenmek göründüğünden daha kolaydır. Yolcu koltuğundan veya filmlerden göze korkutucu gelebilir fakat direksiyonun başına bir kere geçip de ayağını yavaşça pedalın üzerine koyunca süreç oldukça sezgisel bir hâle gelir. Başlangıçta işleri ağırdan alırsan işin temelini kavrama noktasında epey yol katetmiş olacaksın. Bu makale, otomatik vitesli bir aracın kullanımınıı baz almıştır. Eğer otomatik vitesli bir araç kullanmıyorsan bunun yerine düz vitesli araba araba sürmenin temellerini okuman gerekir ancak genel süreç yine de benzer olacaktır.

Kısım 1

Kısım 1 / 4:

Arabanın Kontrollerine Alışmak

Makaleyi İndir

Koltuğunu ileri ve geri, yukarı ve aşağı ayarlayabilirsin. Bazı otomobillerde elektronik kontroller (genellikle koltuğun sol tarafında) bulunurken, eski otomobillerde genellikle koltuğun altında, koltuğun konumunu kontrol etmeyi sağlayan bir kol bulunur. Ama genellikle farkı anlayabilirsin.
2
Kendini pedallara alıştır. Otomatik vitesli bir arabada bulunan iki pedal sırasıyla hızlanma ve frenlemeyi kontrol eder. En sağdaki pedal (genellikle diğer pedaldan daha küçüktür) gaz pedalıdır ve ona basmak arabayı hareket ettirir; üzerine ne kadar sert basarsan araba o kadar hızlı hareket eder. Soldaki pedal fren pedalıdır ve genellikle gaz pedalından daha büyük olur ve ona basmak arabayı yavaşlatır.
- Sol ayağını kullanırken kendini daha güvende hissetsen bile, her iki pedalda da daima sağ ayağını kullan. Sol ayağını kullanan biriysen bu ilk başta garip gelebilir, ancak buna alışmak çok önemlidir çünkü doğru olan teknik budur ve sonuçta çok daha güvenlidir.
- Asla pedallara ulaşmak için iki ayağını aynı anda kullanma. Her bir pedalı kullanmak için sadece bir ayağını - sağ ayağını - kullan. Bu, her iki pedala aynı anda yanlışlıkla basmayı imkânsız hâle getirerek tehlikeli bir durum oluşmasını ve arabanın zarar görmesini engelleyecektir.
3
Arabanın aynalarını net ve etkili bir şekilde görebilmen için ayarla. Arabanda üç ayna olmalıdır: arkandaki arka camı doğrudan görmeyi sağlayan bir dikiz aynası ve arabanın her iki tarafını görmeyi sağlayan ve seni kör noktalardan koruyan iki yan ayna.
- Dikiz aynası, normal sürüş pozisyonundayken doğrudan arkanı ve arka camın mümkün olduğunca çoğunu görebileceğin şekilde ayarlanmalıdır.
- Otomotiv Mühendisleri Derneği'nin kör noktalardan kurtulmak için yan aynaların nasıl ayarlanacağı konusunda bir tavsiyesi var. Dernek, aynaların dikiz aynasının görüş açısıyla örtüşecek şekilde normalden daha uzağa ayarlanmasını öneriyor.^{[1]XKaynağı araştır} İlk başta kafa karıştırıcı olsa da, bu ayar aslında sürücünün, aksi hâlde sadece omzunun üzerinden bakarak görebileceği kör noktalardaki arabaları görmesini sağlar.
Park freni, en ucunda bir düğme bulunan daha uzun bir koldur. Park freninin çekilmesi arabanın yere sabitlenmesine yardımcı olarak hareket etmemesini sağlar. Fren indirildiğinde devreden çıkar ve araç serbestçe hareket edebilir. Sürüşe başlamadan önce park frenini indirdiğinden emin ol.
5
Vites koluna alış. Vites kolu genellikle bir arabanın iki ön koltuğu arasında bulunur ve vites kutusunu kontrol eder (P, N, D, R). Vites kolu bazı araçlarda direksiyonun sağ tarafındadır.
- Vites kolu Park konumundayken aracı çalıştırdıktan sonra gaza ne kadar basarsan bas araç ilerlemeyecektir.
- Vites kolu N (boş) konumundaysa arabanın doğal momentumu onu ileri doğru hareket ettirmeye devam edecektir.
- Vites kolu R (geri) konumundaysa ayağını frenden çektiğinde araba ileri yerine geri hareket edecektir.
- Vites kolu D (sürüş) konumundaysa ayağını frenden çektiğinde araba ileri doğru hareket edecektir.
- Çoğu modern araçta, kol ya sürücünün sağ tarafında düz bir çizgidedir ya da direksiyonun bir koludur. “Kol” aslında kullandığın arabaya bağlı olarak bir topuz şeklinde olabilir. Sıkışırsan zamanın olduğunda kullanım kılavuzunu oku.
6
Temel gösterge paneli kontrollerini/sembollerini anla. Bu göstergeler sürücüye araçta ne kadar yakıtın kaldığını, arabanın ne hızla gittiğini, motorun hararetini ve motorun kaç RPM (dakikadaki devir) ile hareket ettiğini gösterir.
- Hız göstergesi muhtemelen arabadaki en önemli gösterge paneli ekranıdır. Aracının kilometre/saat (kmh) cinsinden ne kadar hızlı gittiğini söyler.
- RPM göstergesi, motorunun ne kadar devirli çalıştığını gösterir. Çoğu devir göstergesi, 6.000 veya 7.000 RPM'den başlayan kırmızı alanlara sahiptir. Göstergedeki kadran kırmızıya gittiğinde, ivmeyi azaltmayı öğren.
- Yakıt göstergesi, aracında ne kadar yakıt kaldığını söyler. Genellikle “E” (boş) ve “F” (dolu) arasında hareket eden bir ibresi vardır. Bazı daha modern otomobillerde dijital yakıt göstergeleri bulunur; bir cep telefonundaki pil sembolüne benzeyen elektronik çubuklar araçta ne kadar yakıt olduğuna bağlı olarak kademeli olarak azalır.
- Arabadaki sıcaklık göstergesi, arabanın motorunun aşırı ısınıp ısınmadığını söyler. Genellikle “H” (sıcak) ve “C” (soğuk) arasında hareket eden bir kadran vardır. Kadran normalde göstergenin ortasında olmalıdır.
Reklam

Kısım 2

Kısım 2 / 4:

Temel Bilgiler

Makaleyi İndir

Dünyanın birçok yerinde emniyet kemeri takmadan araç kullanmak yasaktır.^{[2]XKaynağı araştır} Emniyet kemerleri, bir kazaya karışman durumunda ciddi yaralanma veya ölüm olasılığını büyük ölçüde azaltır.
Araç çalıştıktan sonra, ayağın frende değilse araba kendi kendine ilerleyecektir. Başlangıç konumundayken ayağın frendeyse sürüşe başlamaya hazırsın!
Anahtarı, genellikle direksiyonun sağ tarafında bulunan kontağa yerleştir ve saat yönünde çevir. Bazı yeni araçlarda, anahtarların arabanın içinde olması şartıyla motorun çalışması için tek yapman gereken "Power" (Güç) veya "Ignition" (Ateşleme) düğmesine basmak olduğunu unutma. Süper!
4
Arabanı geri geri nasıl çıkaracağını öğren. Araban bir otoparkta veya garaj yolunda park hâlindeyse sürmeye başlamak için arabanı geri geri çıkarman gerekecektir. Bu, göz korkutucu görünse de, hatırlaman gereken sadece birkaç şey var:
- Arabanı geri vitese al ve iki kez kontrol et. Araban geri viteste değilse araban geri gitmez.
- Nereye gittiğini iyi bir şekilde görmek için başını çevirerek omzunun üzerinden bak.
- Ayağını hafifçe fren pedalından çek ama gaz pedalına koyma. Geri geri çıkacağın ilk birkaç seferde ayağını gaz pedalına koyma konusunda endişelenme. Ayağını frenden çekerek aracını kolayca hareket ettirebilirsin. Araban yavaş hareket edecektir, ancak yanlışlıkla bir şeye veya birine çarpma riskine girmemiş olursun.
- Geri viteste direksiyonun “ters” çalıştığını unutma. Arabanı ileriye doğru sürerken direksiyonu sağa çevirirsen araba da sağa dönecektir ve tersi için de aynısı geçerli. Bunun nedeni, çarkların o yöne dönmesidir. Geri giderken direksiyonu sağa çevirmek arabanı sola çevirmeni, direksiyonu sola çevirmen ise arabanı sağa çevirmeni sağlayacaktır. Arabanı geri çıkarırken bunu aklında bulundur.
- Yavaşlaman gerektiğinde freni kullan. Gerekirse aracı yavaşlatmak için ayağını fren pedalına hafifçe ama sıkıca bastır.
Ayağını fren pedalına koy, ileri hareket edebilmesi için vitesi D konumuna al ve ardından ayağını fren pedalından çek. Arabayı ileri doğru hareket ettirmek için gaz pedalına ayağınla "yavaşça" bas. Hız sınırına ulaşana kadar hızlan ve ardından yavaşlaman gerektiğinde ayağını gazdan çek ve fren pedalının üzerinde tut.
Direksiyon simidinin bir saat olduğunu hayal et. Sol elini saatin 9 rakamının olduğu yere ve sağ elini 3 rakamının olduğu yere koy.^{[3]XKaynağı araştır} Özellikle yeni başlayan biriysen direksiyonu tek elle tutmaya çalışma, çünkü arabanın kontrolünü kaybetme olasılığın daha yüksektir ve bu da bir kazaya neden olabilir.
Sinyaller, fren lambalarının yanındaki yanıp sönen turuncu veya kırmızı ışıklardır (bazı otomobillerde, aracın arkasının her iki tarafında sinyal olarak kırmızı ışıklar bulunur). Diğer arabalara, şerit değiştirmek veya belirli bir yöne dönmek istediğini bildirdiği için sinyaller araç kullanırken gerçekten önemlidir. Sinyal kolu, direksiyonun solunda yer alır. Sağa dönmek istediğini (sağa dönmek veya şerit değiştirmek için) belirtmek için kolu yukarı kaldır veya sola dönmek istediğini (sola dönmek veya şerit değiştirmek için) belirtmek için kolu aşağı çek.
8
El el üstünde yöntemini kullanarak arabayı nasıl çevireceğini öğren. Alıştıktan sonra dönmek oldukça kolaydır. Araba kullanımıyla ilgili çoğu şeyde olduğu gibi bu çok sezgiseldir. Arabayı sadece hafifçe döndürmen gerekiyorsa direksiyonu gitmek istediğin yöne çevir, fakat ellerini 9 ve 3 konumunda tutmaya çalış.
- Eğer daha sert bir dönüş yapıyorsan "el el üstünde" yöntemini kullan. Sağa döndüğünü düşünelim. Direksiyonu sağ elinle yönlendirerek saat yönünde çevir. Sağ elini saat 4 veya 5 konumuna geldiğinde bırak ve sol elinin üzerinden geçir. Direksiyonu yeniden kavra ve dönmeye devam et.
- Bir dönüşten sonra aracı düzeltmek için iki elinin tutuşunu gevşetmen yeterli; direksiyon otomatik olarak kendini düzeltmeye başlayacaktır. Düzeltmeyi yavaşlatmak için daha fazla, hızlandırmak için daha az baskı uygula. Direksiyon asıl yerine geri dönerken ellerin sabit kalmalıdır.
9
Şerit değiştirmeyi öğren. Araba sürerken bir noktada, bir şeritten diğerine geçmen ve bazen bunu hızlı bir şekilde yapman gerekir. Bunu yapmak kolaydır, ancak diğer sürücülere şerit değiştireceğini bildirmek için sinyal vermeyi unutmamalısın. Şerit değiştirirken akılda tutulması gereken bazı şeyler şunlar:
- Şerit değiştirmeye başlamadan önce en az iki saniye boyunca sinyal ver. Bu, diğer sürücülerin ne yapmayı planladığını bilmesini sağlar.
- Aynalarına hızlıca kontrol et ve kör noktalarında bir araba olup olmadığını kontrol etmek için omzunun üzerinden bak. Diğer arabaların nerede olduğunu belirlemek için sadece aynalarına güvenme; şerit değiştirmeden önce hızlıca kendi gözlerinle etrafa bak.
- Arabayı yavaşça diğer şeride yönelt. Şerit değiştirmek için ellerini direksiyonda çok hafif bir şekilde çevir. Bunun için tekerleğin çok hafif bir hareketi yeterlidir; çünkü çoğu modern araba hidrolik direksiyon ile donatılmıştır. Şerit değiştirmen bir ila üç saniye sürer. Daha az sürerse bunu çok hızlı yapmışsındır; daha fazla sürerse de bunu çok yavaş yapmışsındır.
10
Diğer araçların arkasında güvenli bir mesafe bırak ve yakın takipten kaçın. Önündeki arabanın arkasında ne kadar mesafe bırakman gerektiği, ne kadar hızlı seyahat ettiğine bağlıdır. Rahatlık seviyene bağlı olarak, tepki vermek için kendine iki ila beş saniye vermen gerekir. Eğer önündeki araba aniden durursa mevcut hızında önündeki araca çarpmadan hem tepki vermek hem de sakince arabanı yavaşlatmak için yeterli zamanın olur mu?
- Bunu değerlendirmek için, önündeki arabayı reklam panosu gibi yoldaki sabit bir nesnenin yanından geçerken izle. Araba o cismi geçer geçmez saymaya başla: seksen sekiz, seksen dokuz... Arabanın yoldaki aynı nesneyi geçmesi kaç saniye sürüyor?
Reklam

Kısım 3

Kısım 3 / 4:

Hepsini Bir Araya Getirmek

Makaleyi İndir

1
Defansif sürüş yap. Defansif sürüş, çok sayıda sürücünün ya kıymetini bilmediği ya da anlamadığı çok önemli bir kavramdır. Defansif sürüş, paradan tasarruf etmene, zevkli bir sürüş deneyimi sağlamana ve - en önemlisi - hayatta kalmana yardımcı olacaktır. Defansif sürüş, birkaç farklı konsept için bir çatı terimdir:
- Yolu kullanan diğer sürücülerin kurallara uyacağını, dikkatli veya tedbirli olacağını düşünme. Yol kuralları herkesin güvende olmasını sağlamak için uygulanır. Çoğu zaman bu kurallar bencil veya bilgisiz sürücüler tarafından çiğnenir. Örneğin, sürücülerin dönmeden önce sinyal vereceklerini farz etme. Yola katılman için sürücülerin yavaşlayacağını farz etme. Sürücülerin kırmızı ışıkta geçmeyeceğini farz etme.
- Potansiyel olarak tehlikeli bir durum görürsen gerçekleşmeden önce ondan kaçın. Örneğin, büyük bir kamyonun hemen sağında oyalanma. Şeritlere girip çıkan sarhoş bir sürücüyü geçmeye çalışma.
- Yolda olup bitenlerin her zaman farkında olmak için tüm duyularını kullan. Sürücüler genellikle aynı şeyi binlerce kez olmasa da yüzlerce kez yaptıkları için dışarıyla ilişkisini kesip “tamamen odaklanmayı” öğrenirler. Direksiyon başında fazla kayıtsız kalma. Diğer arabaların hızlarını ve alışkanlıklarını izlemek için gözlerinle takipte ol. Araba kornalarına ve lastik seslerine karşı kulakların açık olsun. Bir kazaya işaret edebilecek yanmış kauçuk veya diğer yakıcı aromaların farkında olmak için burnunu kullan.
Otoyollarda ve daha az oranda sokaklarda, en soldaki şeritler genellikle daha hızlı trafik için, en sağdaki şeritler ise daha yavaş trafik için ayrılmıştır. Sağ şeritte senden daha yavaş giden birini yakından takip etmek kaba (ve tehlikeli) bir davranıştır. Aynı zamanda, diğer şeritlerdeki trafiğe göre çok daha yavaş giderken sol şeridi işgal etmek bencilliktir. Yaklaşık senin hızında giden bir şeride gir ve dönmen veya yoldan çıkman gerekene kadar orada kal.
3
Mümkünse arabaları sağdan değil soldan geç. Trafiğin genel hızı sağdan sola doğru arttığı için soldan geçmek önemlidir. Aracını hızlandırıp önündeki araçtan daha hızlı gittiğinde, daha yüksek hızda seyreden araçların kullanması gereken bir şeridi kullanarak önündeki aracı geçmen gerekir. Araba sürdüğün yerde böyle bir “yasa” olmasa bile bu genel kurala uy! Unutma: sağda seyret, soldan geç.^{[4]XKaynağı araştır}
- Asla bir kamyonu sağdan geçmeye çalışma. Kamyonlar ve kamyonetler normal arabalardan çok daha büyüktür, bu da onların kör noktalarının çok daha büyük olduğu anlamına gelir. Kamyonlar genellikle en sağ şeritte kalır ve sağa doğru şerit değiştirir, nadiren sola doğru şerit değiştirir. Bu nedenle, kamyonları soldan geçmek arabanı onların bölgelerinin dışında sürdüğün ve riski azalttığın anlamına gelir.
Hız sınırlarının olması nedensiz değil. Hız sınırları araba kullanmayı daha az eğlenceli hâle getirmek için var değil; yolu herkes için daha güvenli bir yer hâline getirmek için var. Hız sınırının en fazla %10 fazlası kadar daha hızlı seyrettiğinden emin ol. Türkiye'de, hız sınırının %10’unu aştığında hız cezası alırsın.
5
Anormal sürüş koşullarında son derece dikkatli ol. Hava bozduğunda, biraz yavaşla ve normalden daha defansif sür. Örneğin, yağmur yağdığında su, sürüş yüzeylerindeki yağ ile etkileşime girerek onu çok kaygan hâle getirir. Bu koşullarda, lastiklerinin iyi bir çekiş elde etmesi zordur.^{[5]XKaynağı araştır} Şiddetli yağmurda, asfaltta küçük su birikintileri oluştuğunda, özellikle suda kızaklama riskiyle karşı karşıya kalırsın.
- Kışın sürüş koşulları daha zordur; sıcaklıklar düşer, yüzeyler buzlu ve karlı hâle gelir. Kış aylarında arabanı nasıl kullanacağını öğren.
6
Yolda saygılı ol. Saygılı olmak yolu kullanan, kendi gündemi olan ve birçoğunun arabasında mahsur kalmak istemeyen başka insanlar olduğunu kabul etmek anlamına gelir. Senin için kolaysa onların yoldaki hayatlarını biraz daha kolaylaştır; buradaki düşünce, bu insanların bir noktada gördüğü iyiliği bir başkasına yapacağı ve onların iyiliğinden yararlanan kişinin sen olabileceğidir.
- Kornanı diğer sürücüleri azarlamak için değil uyarmak için kullan. Korna güçlü bir cihazdır. Biri seni görmeden senin bulunduğun şeride girdiğinde veya trafik ışığı yeşile döndüğünde önündeki araç hareket etmiyorsa kornanı kullan. Trafikte sıkışıp kaldığında yılgınlığını ifade etmek için kornayı kullanma.
- Birine teşekkür etmek için el salla. Birisi şeride girmenize izin verdiğinde, ona teşekkür etmek için elini salla. Bu, fazla çaba gerektirmez ve seni düşünen sürücü için güzel bir “teşekkür” ifadesidir.
- Kurallara sırf “kibar olmak için” uyma. Bu önemlidir. Dört yol ağzında durursan ve oraya önce varan sen isen geçiş hakkı senindir. Durup da senden sonra gelene yol verme. Bu, verimliliği engeller ve genellikle kafa karışıklığı yaratır.
Araba kullanmak tehlikeli olabilir ve hatırlaman gereken pek çok kural vardır, ancak direksiyon başındayken eğlenmek önemlidir. Sorumluluğunu korurken bile, araba sürmek son derece neşelendirici olabilir. Yolun sadece sana ait olmadığını ve bunu dert etmemen gerektiğini unutma.
Reklam

Kısım 4

Kısım 4 / 4:

İleri Sürüş Tekniklerinde Ustalaşmak

Makaleyi İndir

Paralel park etmeyi öğren. Paralel park aracı dar bir park yere geri geri sokmaktır ve genellikle çok karmaşık bir manevradır. Paralel park etmek için burada öğrenebileceğin birkaç test edilip onaylanmış numara var. Bu, şehir içi sürüşün çok önemli bir parçasıdır.
Özellikle trafik beklenenden daha yoğunsa otoyola katılmak zor olabilir. Burada yapılacak önemli şey, yeterince hızlanmak ve iki araba arasına güvenli bir şekilde sığacak kadar hızlı gidip gitmediğine karar vermektir.
Dönel kavşaklar oldukça zor olabilir. Genellikle dur işaretleri yerine kullanılan dönel kavşaklar etkilidir ancak üstesinden gelinmeden önce anlaşılması gerekir.
Özellikle düz vitesli bir araba kullanıyorsan yokuş yukarı sürmek zor olabilir. Dik bir yokuşu tırmanırken vites küçültme sanatında ustalaş.
Artan yakıt maliyeti ile birlikte akıllı sürüş, sadece kazalardan kaçınmaktan daha fazlasını ifade ediyor. Araba sürerken yakıt tasarrufu yapabilen sürücülerin nihayetinde araba aksesuarlarına harcayacak daha fazla parası olur.
Reklam

İpuçları

Büyük araç kullanırken sollama yapmadan önce yolun boş olduğundan emin ol.
Emniyet kemerini tak. Bu, arabada güvende olmanın en kolay yoludur ve emniyet kemeri takmamak birçok ülkede yasaktır.
Dönüş yapmadan önce yavaşladığından emin ol.
Acemiler için araba kullanmak bazı zamanlar korkutucu olabilir fakat alıştırma yaptıkça ve teknikleri öğrendikçe araba kullanma korkusunun üzerinden gelebilirsin.
Aracını park ettiğinde ve araçtan çıkmadan önce farları kapattığından, el frenini çektiğinden, kapıları kitlediğinden ve nereye park ettiğini kontrol ettiğinden emin ol.
Rahat olduğun bir hızın üzerine çıkma.
Eğer yeni bir sürücüysen tek başına araba kullanma konusunda kendine güvenene kadar yola daima yanında deneyimli bir sürücü ile çık.
Arabayı çalıştırmadan önce dikkat dağıtacak her şeyi kaldır (cep telefonu, kulaklık, atıştırmalık vs. gibi).
Daima güvenli sürüş uygulamalarını takip et. Dikkatsizce hızlı sürme, ani hızlanma veya beklenmedik fren yapma. Ve otoyolda makas yaparak ilerleme; bu çok tehlikelidir ve yüksek hasarlı çarpışmalara neden olabilir.
Aracının bakımını üretici veya satıcı tarafından önerilen kilometre veya sürelerde yaptır.

Reklam

Uyarılar

Arabanda yolculuk edecek olan kişilerin daima emniyet kemeri takmalarını sağla. Eğer yapmak istemezlerse onları götürme. Bir kaza geçirmeniz durumunda onların yaşayacağı bedensel yaralanmalardan sorumlu tutulmaktansa bu garip durumda kalmak daha iyi olur.
Her zaman yaşadığın ülkedeki trafik kurallarına uy. Araba sürmeye başlamadan önce tüm kuralları bildiğinden emin ol, aksi takdirde sen veya araban ağır hasar görebilir.
Bu makale yalnızca araba kullanma yolunda sana rehberlik edebilir, bu nedenle bu makaleyi tek kaynak olarak görme.
Şerit değiştirirken etrafı gözle. Tüm aynaları kontrol et, sinyal ver ve hızlıca şerit değiştir.
Dönmeden önce daima sinyal ver ve yaklaşan bir araç veya önünde bir araç olduğunda kısa farları kullan.
Bu makale sürücü kursundan eğitim almaya katiyen bir alternatif değildir.
Daima emniyet kemerini tak ve diğer yolcuların da kemerlerini taktığından emin ol.
Araba sürerken doğru şeritte olduğundan emin ol.
Yasadışı parklanmadan kaçın; araban çekilebilir veya ceza ödemen gerekebilir.
Bazı şehirlerde geç vites değiştirmek (devir saatinde kırmızı bölgeye gelmeden hemen önce) seni manyak gibi göstermekle kalmaz, aynı zamanda yasadışı olan ve kötü bir ceza almana yol açabilecek “dikkatsiz araç kullanma” olarak da kabul edilebilir.

Reklam