Araba Nasıl Kullanılır?

Araba sürmek dünyadaki en yararlı becerilerden biridir. Ne var ki araba sürmeye başlamadan önce bunun bir hak değil de ayrıcalık olduğunu hatırlamalı ve kontak anahtarını çevirmeden önce nasıl sorumluluk sahibi bir sürücü olacağını öğrenmelisin. Araba sürmekle ilgili tüm kurallar ve düzenlemeler altından kalkılmaz gibi görünebilir ama adım adım ilerlersen göz açıp kapayana kadar yolların ustası olacaksın. Nasıl araba süreceğini öğrenmek için okumaya devam et.

Kısım 1

Kısım 1 / 5:

Başlamak

Makaleyi İndir

1
Yaşadığın yerdeki sürüş kurallarını öğren. Ehliyet edinmeden önce sürüş kurallarının ve sorumluluk sahibi bir sürücü olarak alman gereken önlemlerin bilincinde olmak çok önemlidir. Kuralları, direksiyona geçmeden önce öğrenmek çok daha iyidir; böylece doğaçlama davranıp hata yapmak zorunda kalmazsın. Bunu şu şekilde yapabilirsin:
- Yaşadığın yerde trafik kurallarını ve otomobilleri düzenleyen kurumun sağladığı sürücü el kitabını oku. Bunu resmi devlet sitelerinden bulabilirsin. Bu kuralları bilmeden ehliyet alamazsın.
- Herkesin bilmesi gereken bazı temel kurallar ve sağduyulu güvenlik önlemleri şunlardır: yayalara yol vermek, trafik işaretlerine uymak, hız sınırlarını aşmamak, acil durumlara müdahale etmek ve emniyet kemeri takmak.
2
Ehliyetini al. Ehliyet başvurusu yapmak için kaç yaşında olman gerektiğini ve ne yapman gerektiğini öğren (genelde 18 yaş ve üstü). ^{[1]XKaynağı araştır} İşte bazı genel kurallar:
- Bazı ülkelerde reşit olmayanlar ebeveyn ya da koruyucu imzasıyla sürüş eğitimi alabilirler.
- Kurallar, düzenlemeler ve yol güvenliğiyle ilgili yazılı bir sınavı geçmen gerekir.
- Bazı yerlerde ehliyet almadan önce “direksiyon başında” belirli bir saat eğitim almak gerekir.
- Eğer hâlâ öğrenciysen okulun da direksiyon dersi veriyor olabilir.
3
Direksiyon alıştırması yap. Ehliyetini aldıktan sonra sürüş becerilerini geliştirmen gerekir. Arabanla otoyola çıkmadan önce, direksiyon kullanmaya aşinalık kazanmalısın. Bunu gün be gün yap ve sabırlı ol. Hiç kimse daha ilk günden harika bir sürücü olamaz. İşte sana bazı ipuçları:
- Güvendiğin bir yetişkinle pratik yap. Sana rehberlik yapıp yol gösterebilecek, sıkılmadan tavsiye verecek, sorumluluk sahibi bir sürücüyle çalış. Kanun gereği, yanındaki yetişkinin ön koltukta oturması ve yanında ehliyet bulundurması gerekebilir.^{[2]XKaynağı araştır}
- İzole ve güvenli bir yerde, örneğin hafta sonları, boş bir otoparkta çalış. Bu, arabanın nasıl hızlandığını, frenlerin nasıl çalıştığını ve genel olarak arabayla nasıl manevra yapacağını anlamanı sağlar. Her araba farklıdır ve arabanı neyin benzersiz kıldığının hissini öğrenmen gerekir.
Reklam

Kısım 2

Kısım 2 / 5:

Güvenle Araba Kullanmaya Başlamak

Makaleyi İndir

1
Gerekli ayarları yap. Araba sürmeye başlamadan önce aynaları ve koltukları ayarlayarak yola hazırlanmak çok önemlidir. Bunu araba kullanırken değil de kullanmadan önce yapmak, odaklanmış ve güvende olmanı sağlayacaktır. İşte yapman gerekenler:
- Dikiz aynanı ve yan aynalarını kontrol edip gerekli ayarları yap. İki yanındaki ve arkandaki arabaları iyice gördüğünden emin ol. Sakın araba sürerken aynalarını ayarlama. Bu, çok dikkat dağıtıcı olabilir.
2
Hem kendinin hem de arabanın hazır olduğundan emin ol. Direksiyona geçmeden önce hem senin vücudunun hem de arabanın yola hazır olması gereklidir. İşte yapman gerekenler:
- Tüm kapıları kilitle. Bu, aracına istenmeyen kişilerin (mesela oto hırsızlarının) girmesini engelleyecek ve kaza anında kapıların istemsizce açılması olasılığını azaltacaktır.^{[3]XKaynağı araştır}
- Emniyet kemerini bağla. Emniyet kemeri takmak yasal bir zorunluluktur. Bu kurala uymazsan sadece ceza yemekle kalmazsın, bir çarpışma anında yaralanma ya da ölme riskin de kat be kat artar.
- Aracın gösterge paneline bak. Aracın sürülmeye hazır olduğundan, aracın servise gitmesi gerektiğini gösteren herhangi bir ikaz lambasının yanmadığından emin ol.
- Koltuğunu ayarla, pedallara rahatça ulaşıp yolu görebildiğinden emin ol.
3
Dikkatini dağıtacak şeyleri en aza indirge. Güvende olmak için, ayağını pedala koymadan önce tüm dikkat dağıtıcı unsurları en aza indirmiş olmalısın. Yola odaklanmanı engelleyen şeyleri ortadan kaldır. İşte bazı ipuçları:
- Cep telefonunu kaldır. Eğer en iyi dostunla yoğun bir mesaj muhabbetinin ortasındaysan direksiyon başına geçme. Araba süreceğini, sonra arayacağını söyleyip sohbeti bitir. Dikkatinin dağılmasına meyilliysen telefonu kapatabilirsin de.
- Müziğin sesini kıs. Odaklanmak için rahatlatıcı ve sakin bir şeyler dinle.
- Saçını fırçalaman ya da makyaj yapman gerekiyorsa bunu araba sürerken yapma. Gereken her şeyi, anahtarı kontağa sokmadan önce yapmış olmalısın.
Reklam

Kısım 3

Kısım 3 / 5:

Otomatik Vitesli Araba Kullanmak

Makaleyi İndir

1
Arabanı çalıştır. Arabanı çalıştırmak için çok basit birkaç adımı, doğru sırayla atmalısın. İşte yapman gerekenler:
- Anahtarını kontağa sokup çevir. Motorun çalıştığını duyman gerekiyor.
- Ayağını frene bas.
- El frenini indir.
2
Arabayı vitese geçir. Otomatik vitesli araba kullanmayı öğrendiğine göre, arabanı nasıl park ettiğine bağlı olarak geçeceğin vites Sürüş (D) ya da Geri (R) olacaktır.
- Eğer ileri gideceksen vitesi D’ye getirmelisin.
- Evinin önünden ya da otoparktan çıkmak için geri geri gideceksen vites R konumunda olmalıdır.
- Geri gideceksen önce dikiz aynana bak, sonra elini yolcu koltuğunun arkasına koyup başını sağa çevir ve arkana bak.
3
Ayağını fren pedalından kaldır ve arabanın hareket ettiğini hisset. Tebrikler, bir araba kullanıyorsun!
- Hızlanmak için ayağınla gaz pedalına yavaşça bas.
4
Arabanı hızlandır. Arabayı, bulunduğun yerdeki hız sınırına yaklaştırmak için hızlanmalısın. Eğer otoyoldaysan hız sınırının farkında ol ama trafiğin akışına uy.
- Etrafındaki arabalar trafik yüzünden hız sınırının çok altında gidiyorsa onlara çarpmamak için uygun biçimde sür.
- Eğer etrafındaki arabalar hız sınırının çok üstünde hızla gidiyorsa kanunları çiğnemen gerekmiyor ama trafiğin akışını fazla yavaşlatmamak için biraz hızlanabilirsin.
- Unutma ki aşırı yavaş gitmek de aşırı hızlı gitmek kadar tehlikeli olabilir.
- Arabanı sakince hızlandır. Ayağını gaz pedalına çok bastırma yoksa istediğinden çok daha hızlı gidebilirsin. Unutma ki her arabanın hızlanması farklıdır.
5
Direksiyonu düzgün kullan. Doğru direksiyon teknikleri sürüş deneyimini daha akıcı hâle getirir ve çarpışmalardan kaçınmanı sağlar. Direksiyonun doğru kullanımı, arabanı en kullanışlı biçimde döndürmeni ve yönlendirmeni sağlar. İşte direksiyonu iyi kullanmak için birkaç ipucu:
- Mutlaka iki elin de direksiyonda olsun.
- Tercihine bağlı olarak ellerini ya saat 8 ve saat 4; saat 9 ve saat 3 ya da saat 10 ve saat 2 konumlarına getir. Bu pozisyonlarda direksiyonu güvenli biçimde çevirebilirsin ve ani biçimde kıramazsın.
- Dönerken, direksiyonu dönmek istediğin tarafa doğru aşağı çek ve diğer elinle yukarı it. Buna “it ve çek” direksiyon kullanımı denir.
- Düşük hızlarda daha keskin dönüş yapmak için ellerini birbirinin üstünden geçir. Bunun için, it ve çek yöntemiyle direksiyonu döndür ama direksiyonun istediğin yönde dönmeye devam etmesi için bir elini diğer elinin üstünden geçir.^{[4]XKaynağı araştır}
6
Freni öğren. Arabanın farklı hızlarda yol alırken ne kadar sürede tamamen durduğunu bilmelisin.
- Önündeki arabayla daima en az bir araba mesafesi bırak. Eğer aniden durman gerekirse öndeki arabaya çarpman iyi olmaz.
- Hızlı giderken güvenli biçimde durmak için bir araba mesafesinden daha fazlasına ihtiyacın olur, o yüzden güvenli takip mesafesi için önündeki arabanın en az iki saniye gerisinde olman gerektiğini söyleyen iki saniye kuralını öğren ve uygula. Hava ve yol koşullarını da dikkate al.
- Acil durum olmadıkça ani duruş yapma. Aniden durmak, arkandaki araçların sana çarpmasına yol açabilir.
7
Doğru biçimde sinyal ver. Unutma ki arkandaki arabanın sürücüsü senin zihnini okuyamaz. Sen sinyal vermedikçe arkandakiler hangi yöne gideceğini bilemezler. Şu durumlarda sinyal vermen gerekir:^{[5]XKaynağı araştır}
- Döneceğin yere 30 metre kala (sola ya da sağa).
- Şerit değiştirmeden en az 5 ya da 6 saniye önce.
- Bir park yerine girerken ya da çıkarken.
- Yön değiştirirken.
8
Farlarını kullan. Farlar daha net görmene ve tehlikeden sakınmana yardımcı olur. Farları hava karanlıkken, yağmurluyken ve sisliyken kullanmalısın.
- Genel bir kural olarak kendine “Farlarım şu an yanmalı mı?” diye sorduğun her zaman yanıt evettir.
- Yoldaki diğer arabalara bak. Çoğunun farları yanıyorsa sen de kendinkileri yak.
- Unutma ki bazı arabaların farları belli koşullarda kendiliğinden yanar ve söner. Eğer seninki bu türden bir araba değilse arabanı park ettiğinde mutlaka farlarını söndür; aksi takdirde akü boşalabilir.
9
Silecekleri kullanmayı öğren. İlk yağmur damlası düşmeden silecekleri nasıl kullanacağını öğren. Yağmurun şiddetine göre silecekleri farklı hızlarda çalışacak biçimde ayarlayabilirsin.
- Unutma ki bazı yerlerde silecekleri hızlı çalıştırdığında farları yakma zorunluluğu vardır.
- Bazı silecekler kirleri ve lekeleri silmek için ön cama sıvı püskürtebilir.
- Sileceklerin bozuksa sakın araba sürme. Fırtınada sileceklerin olmadan araba sürmek inanılmaz derecede tehlikelidir.
10
Profesyonelce şerit değiştir. Doğru ve emniyetli biçimde şerit değiştirmek için kurallara uy. ^{[6]XKaynağı araştır}
- Arabalara şerit değiştireceğini bildirmek için SİNYAL ver.
- Yolun serbest olduğunu görmek için AYNAYA bak.
- Devam etmenin güvenli olduğundan emin olmak için omzunun üzerinden GERİYE bak.
- GİT.
11
Arabanı doğru biçimde park et. Hedefine vardıktan sonra motoru stop ettirmen ve arabanı güvenli biçimde park etmen gerekiyor. Araba kullanmayı şöyle bitirmelisin:
- İyi bir park yeri bul ve ayağını frene basarak arabanı durdur.
- Vitesi "Park" konumuna getir.
- Motoru stop ettir.
- El frenini çek.
- Eğer yanıyorsa farları söndür.
- Hırsızlığı önlemek için kapıları kilitle.
- Arabadan çık ve arabanın park yerine sığdığından emin ol.
Reklam

Kısım 4

Kısım 4 / 5:

Manuel Vitesli Araba Kullanmayı Öğrenmek

Makaleyi İndir

1
Unutma ki araba kullanmakla ilgili temel kuralların birçoğu hem manuel hem de otomatik vitesli araba için geçerlidir. Arabalar arasındaki farklara değinilecek olsa da birçok temel kural her iki tür araba için de geçerlidir. Bunlar:
- Araba sürmek için yapman gereken hazırlıklar; örneğin aynalarını ayarlamak ya da dikkat dağıtıcı şeylerden sakınmak.
- Doğru sinyal verme kuralları.
- Şerit değiştirme kuralları.
- Gerektiğinde farlarını ve sileceklerini kullanmak.
- Ellerinin direksiyondaki duruşu.
2
Kontrolleri öğren. Çoğu kişi, manuel vitesli araba kullanmanın otomatik vitesten daha karışık olduğunu söyler çünkü başarılı şekilde araba sürmek için izlenmesi gereken ekstra adımlar vardır. Bununla beraber birçok kişi, manuel vitesli araba sürmenin daha keyifli ve tatmin edici olduğunu çünkü sürme işlemine daha çok dâhil olduğunu söyler. Eğer manuel vitesli bir araban varsa iki ekstra kontrolü tanıman ve kullanman gerekiyor. Bunlar:
- Debriyaj: Debriyaj, motorla şanzıman arasındaki bağlantıyı kontrol eder. Debriyaj pedalına basmak kavramayı devre dışı bırakır, motorun şanzımanla bağlantısını keser. Ayağını pedaldan çekince kavrama gerçekleşir ve motorla şanzıman birbirine bağlanır. Debriyaja basmak, vitese geçmiş olsun ya da olmasın arabayı boş vitese almak gibidir. Kavrama ise arabayı o an seçili olan vitese geçirir.
- Vites: Vites değişikliği vites kolu denen bir kol sayesinde yapılır. Vites numaraları ve geçiş hareketleri modelden modele değişse de “boş” pozisyon “N” ile gösterilir, bunu 1’den 5’e ya da 1’den 6’ya kadar rakamlar ve geri vites için “R” harfi takip eder.
3
Arabayı çalıştır. Manuel vitesli arabayı çalıştırmak otomatik vitesli arabaya kıyasla biraz daha karışıktır. Aynı zamanda daha çok pratik gerektirir. Yeni başlıyorsan herhangi bir sorun çıkmaması için bunu izole bir yerde yapmaya özen göster. Yapman gerekenler şöyle:
- İşe, debriyaj pedalına basarak başla. Manuel vitesli çoğu araba, debriyaja basmadığın sürece çalışmayacaktır.
- Arabayı çalıştırdıktan sonra ayağını fren pedalına bas ve el frenini indir.
- İleri gideceksen arabayı 1. vitese aI. Geri gidiyorsan arabayı geri vitese ("R") geçir.
- Ayağını debriyajdan yavaşça çekerken gaz pedalına yavaşça bas.
- Motorun hızlandığını duyacak, sonra debriyajın “kavradığını” duyacak ve hissedeceksin. Araba stop etmeden ileri doğru hareket ederse aferin! Arabayı başarılı şekilde çalıştırıp 1. viteste gidiyorsun.
4
Hızını ayarlamak için vites değiştir. Daha yüksek viteslere geçmek için, tıpkı vitesten 1. vitese geçerken yaptığın gibi yap. Vites değiştirmeden önce şunları aklında bulundur:
- Vitesi şu sırayla değiştirmelisin: Debriyaj pedalına basarak kavramayı devre dışı bırak. Vites kolunu kullanarak vites değiştir. Ayağını debriyajdan hafifçe kaldırırken gaz pedalına basarak tekrar kavramayı devreye sok.
- Uygulayacağın basınç bakımından debriyaj ve gaz pedalını birbirinin zıttı gibi düşünebilirsin. Bunlar tahterevalli gibi çalışmalıdır. Birinden ayağını kaldırırken diğerine basmalısın.
- Debriyaja basarken yavaşça gaz vermek daha yumuşak vites değiştirmeni sağlar. Bu, zaman alır ama debriyaj ve gaz konusunda ustalaştıkça bu senin için doğal bir hâl alacak.
5
Hızlanmak için vites yükselt. Her arabada hangi vitesle hangi hız aralıklarında gidebileceğin bellidir. Bazıları da sadece motor belli bir devir sayısına ulaşınca vites değiştirmeni söyler.
- Arabanın sesini dinle ve motorun buna ihtiyacı olduğunu düşündüğünde vites değiştir.
6
Doğru biçimde frenle. Frenleyeceğin zaman debriyaja bas ve vitesi boşa al. Vitesi boşa almak motorun artık şanzımanı hareket ettirmeyeceği ve frene basıp yavaşladığında motorun stop etmeyeceği anlamına gelir.
- Vites küçülterek arabanı yavaşlatırsan hem yakıttan tasarruf eder hem de frenlerin ömrünü uzatırsın. Ancak bunun için alışmak gerekir, o yüzden frenleri kullanarak işe başla.
7
Arabanı park et. Arabanı park etmek için uygun yeri bulduktan sonra manuel vitesli arabanı doğru düzgün park etmek için birkaç önemli kurala uymalısın. İşte yapman gerekenler:
- Arabanı vitese takılı bırak, boşta bırakma. Vitesin normalde birinci vitese ya da geri vitese takılı olması gerekir. Eğer boşta bırakırsan araba yerinde durmayacaktır.
- Anahtarlarını kontaktan çıkar.
Reklam

Kısım 5

Kısım 5 / 5:

Ehliyet Almak

Makaleyi İndir

1
Ehliyet almak için gereken adımları at. Otomatik ya da manuel vitesli araba kullanmayı öğrendiysen ve yolda yeterince deneyim kazandıysan (ABD’nin bazı eyaletlerinde bu süre altı aydır) ehliyetini almaya hazırsın demektir! Ehliyet arabayı istediğin zaman tek başına veya arabada birden çok kişiyle kullanmana izin verir. Ehliyet almak için, yaşadığın yere göre değişmekle birlikte yapman gereken bazı şeyler vardır:
- Yazılı sınavı geç.
- Paralel parkın nasıl yapıldığı ve üç nokta dönüşü gibi temel sürüş becerilerine odaklanabilen temel bir direksiyon sınavını geç.
- Göz testini geç.
- Ehliyet almak için kaç yaşında olman ve ne yapman gerektiğini yaşadığın ülkenin ulaştırma bakanlığından öğrenebilirsin.
2
Unutma ki araba kullanmak sorumluluk demektir. Ehliyetini almak için gereken her şeyi yaptıktan sonra dikkatli, güvenli ya da sorumlu bir şoför olman gerektiğini unutmamalısın. Eğer kurallara uygun biçimde sürmezsen araba sürme ayrıcalıkların elinden alınır ve başın kanunlarla derde girebilir. İşte ehliyetini aldıktan sonra dikkat etmen gereken bazı şeyler:
- Güvenliği daima ilk sırada tut. Güvenlik, eğlenceden daha ön planda olmalıdır. Arabana yedi kişiyi doldurmak, emniyet kemeri kullanmamak ya da genel olarak dikkati dağınık bir şoför olmak gibi güvenliğini tehlikeye atan şeyler yapma.
- Sürüş becerilerini daima geliştirebilirsin. Üstünde çalışmak istediğin şeyleri, örneğin akıcı dönüşler yapmaktan zamanında sinyal vermeye kadar bir kenara not et ve sürüş hatalarını gidermeye çalış.
- Yolcularının emniyetini düşün. Arabayı çalıştırmadan önce yolcularının doğru düzgün davrandığından emin ol. Emniyet kemeri takmıyorlarsa, yola saygı göstermiyorlarsa ya da pencerelerden dışarı sarkıyorlarsa arabayı çalıştırma.
Reklam

İpuçları

Başkalarını araba kullanırken seyret ve soru sor. Birinci elden alıştırmanın yerini tutmasa da kuralları ve teknikleri gözden geçirmek için iyi bir fırsat olabilir.
Arkandaki sürücüler agresif biçimde hız yapıyorsa ya da arabayı kararsız biçimde kullanıyorlarsa mümkün olduğunda seni geçmelerine izin ver.
Önündeki insanların davranışlarını önceden kestirmeye çalış: Sürücü tarafının kapısından inenler, bisikletliler, sokakta ya da civarda oynayan çocuklar gibi. Durmaya hazır ol.
Sarı ışığa geldiğinde imkân varsa güvenli biçimde dur. Eğer ışığı geçecek gibiysen ansızın durmak yola devam etmekten daha tehlikelidir.
Evin önünden ya da otoparktan çıkarken küçük çocuklara ve hayvanlara karşı tetikte ol, özellikle de sürücü bakış açısından görülmeyecek olan, arkandaki çocuklara, evcil hayvanlara ve kaykaya ya da üç tekerlekli bisiklete binen çocuklara karşı. Park yerinden çıkarken ya da bir kavşakta dönüş yaparken yaya var mı diye yolun her iki tarafına da bak.
Sürücü tarafının görüşü kavşak yakınındaki ya da köşeye park edilmiş büyükçe bir araç, örneğin bir kamyon ya da minibüs tarafından kapatıldıysa sola dönmeden ya da kavşağı geçmeden önce dikkatli ol.
Sağa dönerken ya da kaldırıma yaklaşırken sağdan gelen bisikletlilere dikkat et. Eğer mümkünse dar sokaklarda bisikletlilere yer ver.
Bir kavşağa girdiğinde asla diğer yönlerden gelen araçların duracağına güvenme. Dur levhası ağaçların ardında kalabilir ya da başka sebeplerden ötürü görünmeyebilir. Sürücü de dikkat etmeyebilir. Tedbirli yaklaş ve durmaya hazır ol.
Araba kullanmak yeni başladığında göz korkutabilir ama pratik yaparak ve diğer yöntemlere başvurarak sürüş korkunu yenebilirsin.
Dikkatini dağıtacak şeylerden kaçın.
Araba kullanırken mesajlaşma ve içkiliyken direksiyon başına geçme.
Kafan yerinde değilse asla direksiyon başına geçme. Bu hem senin için hem de yolcular ve yoldaki herkes için tehlikelidir.

Reklam

Uyarılar

İçkiliyken asla direksiyon başına geçme. Polis senin sarhoş olarak araba kullandığından şüphelenirse durmanı isteyecektir. Sadece bir başka sürücüyü ya da yayayı öldürme riskine girmekle kalmayıp kendini de öldürebilirsin.
Kendini yorgun hissediyorsan araba sürme. Gerekiyorsa kenara çekip biraz kestir.
Eğer yeniysen otoyollardan uzak dur. Otoyollarda çok miktarda araba bulunur ve bunlar deneyimsiz şoförler için tehlikeli olabilir. Bazı ülkelerde stajyer ehliyetiyle otoyola çıkmak yasaktır ve yakalanmak ehliyetin geri alınmasına yol açabilir. Bu tür ehliyeti olanlara otoyola çıkmaları önerilmez. Mümkünse otoyola normal ehliyeti olan biriyle çık.
Araba kullanırken telefon kullanma (kablosuz kulaklık kullanıyorsan kabul edilebilir) ya da mesajlaşma. Bu, kesinlikle çok tehlikelidir ve senin ya da başkalarının yaralanmasına ve daha da beteri, ölmesine yol açabilir.
Herhangi bir madde etkisi altındayken araç kullanma. Yasa dışı olsun olmasın, madde kullanımı sürücünün önündeki yolu görmesini engellediği için korkunç sonuçlara yol açabilir.
Kısa yolculuklarda bile daima emniyet kemeri tak.

Reklam