Weten wat je moet doen als een narcist je niet meer onder controle hheft

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Wat gebeurt er als een narcist de controle over je kwijtraakt?

Hoe controleert een narcist je?

Waarom zijn narcisten zo controlerend?

De controle terugnemen van een narcist

Overige secties weergeven...

Secties verbergen...

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Omdat narcisten zo graag de controle uitoefenen, vraag je je misschien weleens bezorgd af hoe een narcist zal reageren als hij of zij je kwijtraakt. Het wordt tijd dat jij zelf je leven onder controle krijgt en de macht terugneemt, en wij kunnen je daarbij helpen. In dit artikel leggen we je uit hoe een narcist meestal reageert als hij of zij de controle over je verliest, en hoe het komt dat een narcist zich zo controlerend gedraagt. Ook geven we je een paar tips die je kunnen helpen je leven weer in eigen hand te nemen als je met een narcist te maken hebt, of hebt gehad.

Dingen die je moet weten

• De kans is groot dat een narcist woedend wordt als hij of zij de controle begint te verliezen. Ze kunnen gaan schelden, een lastercampagne tegen je beginnen, of je met opzet negeren.
• Ze kunnen je ook met een zogenaamd liefdesbombardement bestoken om je terug te krijgen. Het voornaamste doel van een narcist is om je aandacht te krijgen, een reactie uit te lokken, en weer macht over je te krijgen.
• Zoek steun bij vrienden, familie en professionele hulpverleners, als het je niet lukt om in je eentje uit je relatie met een narcist te komen.
• Verbreek om zelf de controle over je leven te behouden het contact met de narcist, of gebruik de Grijze Steen Methode.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 4:

Wat gebeurt er als een narcist de controle over je kwijtraakt?

Pdf downloaden

1. 
   1
   Hij of zij zal waarschijnlijk boos worden. Als jij je terugtrekt, ziet een narcist dat als een daad van agressie. In reactie daarop, kan hij of zij in een narcistische vorm van woede uitbarsten. Het is bijzonder oneerlijk van de narcist om jou zo te behandelen, dus probeer het niet persoonlijk op te vatten. Bescherm jezelf door afstand te houden van deze persoon.

   • Hij of zij kan gaan schreeuwen of schelden.
   • Als een narcist je agressieve e-mails of appjes stuurt, blokkeer de persoon dan, als je kunt. Een narcist zal je namelijk precies die dingen sturen waarvan hij of zij weet dat ze je zullen kwetsen.
2. 
   2
   Hij of zij kan een lastercampagne starten. Narcisten verspreiden graag geruchten en leugens; ook als ze weten dat de verhalen niet waar zijn. Als een narcist zich realiseert dat hij of zij je niet meer onder controle heeft, kan zo iemand besluiten je te straffen door je reputatie te verpesten of mensen tegen je op te zetten. Dit verdien je helemaal niet, en het kan heel pijnlijk zijn om met deze vorm van verraad om te gaan. Zorg daarom nu voor een goed vangnet, door jezelf te omringen met mensen die om je geven.

   • Vertel mensen jouw kant van het verhaal, zodat ze in ieder geval beide perspectieven kennen. Ze geloven je misschien niet meteen, maar uiteindelijk zullen de meeste mensen de leugens van de narcist doorzien.
3. 
   3
   Een narcist zal liegen over wat er gebeurd is en jou de schuld geven. Een narcist kan geen verantwoordelijkheid nemen voor zijn of haar daden. Zodra zo iemand zich realiseert dat jij klaar bent met de relatie, zal hij of zij iedereen vertellen dat jij degene bent die het verpest heeft. Een narcist kan jou zelfs de schuld geven van dingen die hij of zij gedaan heeft. Je kunt niet controleren wat mensen denken, maar vertrouw erop dat de mensen die om je geven er voor je zullen zijn.

   • Een narcist kan je er bijvoorbeeld van beschuldigen dat jij met de eer van een werkproject hebt gestreken, terwijl hij of zij juist degene is die jouw idee heeft overgenomen.
   • Hij of zij kan beweren dat alles om jou draait, terwijl de narcist juist degene is die ervoor probeert te zorgen dat alles altijd om hem of haar draait.
4. 
   4
   Ze zullen waarschijnlijk proberen je uit de tent te lokken. Narcisten houden ervan een emotionele reactie bij je uit te lokken, zodat het lijkt alsof jij degene bent die ontploft. Ze liegen tegen je, schelden je uit, of stellen je teleur, in de hoop dat je je zelfbeheersing verliest. De narcist wil het liefst dat je schreeuwt of wegloopt, dus geef hem of haar die voldoening vooral niet. Tel in plaats daarvan tot 10, haal diep adem, of bezoek in gedachten je gelukkige plek.

   • Ze kunnen bijvoorbeeld om 14.00 uur met je afspreken en dan pas om 15.00 uur komen opdagen, zodat jij gefrustreerd en overstuur raakt.
   • Ook kan een narcist je iets vertellen waarvan hij of zij weet dat het je van streek zal maken, in de hoop dat jij dan over de rooie zult gaan.
   • Een narcist blijft als hij of zij zoiets doet meestal rustig, zodat het net lijkt alsof jouw woede ongegrond is. In werkelijkheid heeft de narcist je tot het uiterste gedreven.
5. 
   5
   Een narcistische partner kan je met een overdosis aan liefde gaan bombarderen om je weer onder controle te krijgen. Narcisten dulden het niet als je van ze wegloopt. Daarom kunnen ze proberen je terug te lokken door van tactiek te veranderen. Tijdens zo’n liefdesborbardement zal een narcist je overladen met complimentjes, je op een voetstuk plaatsen, en al zijn of haar aandacht op je richten. Negeer deze pogingen van een narcist om je terug te lokken, want zo iemand zal je gewoon weer gaan mishandelen.

   • Om te proberen je opnieuw te versieren, zal de narcist opeens heel aardig tegen je zijn. Hij of zij zegt dan vaak dingen tegen je als: "Ik geef echt om je," of "Ik kan me geen leven zonder je voorstellen. Ik zal alles voor je doen." Ze menen het alleen niet echt.
   • Meestal zullen ze alleen al snel stoppen met proberen je te charmeren als jullie eenmaal zijn teruggekeerd naar jullie oude situatie. Hij of zij wil zich dan gewoon weer de baas voelen.
6. 
   6
   Ze kunnen proberen je ten overstaan van anderen te vernederen. Vernedering wordt door narcisten vaak gebruikt als een manier om te straffen. Zo iemand vertelt dan bijvoorbeeld jouw geheimen aan anderen, of maakt wrede grappen ten koste van jou. Als je boos wordt, zullen ze iets afwijzend zeggen als, "Ik maakte maar een grapje," of "Ik plaagde alleen maar wat." Probeer dan ook om niet boos te worden, maar vraag hem of haar in plaats daarvan je uit te leggen wat er precies zo leuk is aan dat verhaal of aan die grap. Op die manier houd je de narcist scherp.

   • "Ik snap de grap niet. Waarom is dat grappig?"
   • "Wow, ik zag dat nooit als een grappig verhaal. Wat vind jij er precies zo leuk aan?"
7. 
   7
   Vaak proberen ze ook speciale momenten te verpesten, zoals feest- en verjaardagen. Een narcistisch familielid of een narcistische vriend(in) of partner kan een ravage aanrichten bij speciale gelegenheden. Ze beginnen dan ruzies, komen te laat en verspreiden roddels. Ze kunnen zelfs doen alsof ze je verjaardag vergeten zijn of weigeren je een cadeau te geven. Als dat gebeurt, kijk dan of je die dagen niet zonder hem of haar door kunt brengen.

   • Spreek af met je andere vrienden of familieleden.
   • Plan een speciale vakantie of verjaardagsreis voor jezelf of een groep vrienden.
   • Breng je verjaardag door in een kuuroord of spa.
8. 
   8
   Ook kan een narcist je negeren en doen alsof het hem of haar niks kan schelen. Aandacht is enorme belangrijk voor een narcist, dus kan hij of zij besluiten dat afstand van je nemen de beste manier is om je te straffen. Ze kunnen hun aandacht op andere mensen richten terwijl ze doen alsof je helemaal niet meer in hun leven bent. Als onderdeel van dit plan kunnen ze je de zogenaamde stille behandeling geven als jij toch met hen probeert te praten. Laat de narcist dan gewoon gaan, want je leven is leuker zonder deze persoon.

   • Diep van binnen maakt het idee dat jij de controle terugneemt een narcist helemaal gek. Daarom wil hij of zij je van streek maken, en kun jij dus beter proberen ervoor te zorgen dat zijn of haar capriolen je niet raken.
9. 
   9
   Ze kunnen proberen je vertrouwen te breken. Narcisten willen jou niet sterk en onafhankelijk zien. Daardoor doen ze vaak extra hun best om je te beledigingen en te vernederen, zodat jij een slecht gevoel over jezelf krijgt. Ze kunnen zelfs tegen je zeggen dat er mensen zijn die achter je rug om over je roddelen. Je weet al dat deze persoon giftig is. Geloof dus niks wat hij of zij zegt, om het waarschijnlijk allemaal niet waar is.

   • Je kunt knikken en zeggen: "Bedankt voor de tip," of "Dat had ik nog niet eerder gehoord." En verander dan van onderwerp.
10. 
    10
    Ze kunnen je zelfs bedreigen. Soms kan narcistische woede gevaarlijk worden. Misschien hoef je je geen zorgen te maken, maar neem de bedreigingen wel serieus en stel je eigen veiligheid voorop. Afhankelijk van je relatie met de narcist doe je dit zo:

    • Een vriend, vriendin of familielid: Beperk of verbreek het contact met deze persoon. Vertel je familie en vrienden bovendien wat er met deze persoon aan de hand is, en licht de politie in als je denkt dat hij of zij de bedreigingen daadwerkelijk uit kan voeren.
    • Een partner: Maak samen met je familie en vrienden een veiligheidsplan. Begin vervolgens stappen te ondernemen om de relatie te beëindigen.
    • Een collega: Praat met je leidinggevende of met iemand van personeelszaken over wat er aan de hand is. Zij kunnen je vast en zeker helpen je weer veilig te voelen op het werk. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: "Ik voel me onveilig omdat Alex me deze verontrustende sms heeft gestuurd," of "Ik maak me zorgen omdat Sami me net heeft bedreigd."
11. 
    11
    Een narcist kan je gaan stalken. Hoewel het minder vaak voorkomt, nemen narcisten soms wraak door je te volgen en lastig te vallen. Ze komen niet alleen naar je favoriete plekken, ze sturen je ook massa's appjes en laten her en der berichten voor je achter. Ze kunnen zelfs je privé-gegevens, inclusief onthullende foto's, online zetten.

    • Meld dit soort gedrag onmiddellijk bij de politie om jezelf in veiligheid te brengen. Zij kunnen je adviseren over de wetten die gelden in jouw omgeving.
    Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 4:

Hoe controleert een narcist je?

Pdf downloaden

1. 
   1
   Een narcist zal je in eerste instantie versieren of charmeren, maar zich vervolgens terugtrekken. In het begin overlaadt een narcist je met aandacht en mogelijk zelfs met cadeaus. Hij of zij zal je allerlei complimenten geven zodat je je geweldig voelt. Als je eenmaal gewend bent aan de kick die zo iemand je geeft, trekt de narcist die genegenheid terug. En vanaf dat moment zul jij er alles aan gaan doen om het liefdesbombardement weer terug te krijgen.

   • In een relatie met een narcist is die eerste fase van idealisering erg intens. Narcisten zorgen ervoor dat je je ongelooflijk gevleid voelt, en overtuigen je er vrij snel van dat jullie zielsverwanten zijn.
   • Ze zullen dingen zeggen als: "Je bent de geweldigste persoon die ik ooit ontmoet heb" of "Jij bent de enige van wie ik ooit echt heb gehouden."
   • Iedereen loopt het risico op een narcist vallen, omdat zo’n misleidende liefdesbom, wat ook wel love bombing genoemd wordt, zo verleidelijk is.
2. 
   2
   Een narcist zal je manipuleren door te liegen en de waarheid te verdraaien. Narcisten zullen alles zeggen om te krijgen wat ze willen. Ze gebruiken vaak leugens om jou aan jezelf en je verstand te laten twijfelen; een vorm van manipulatie wordt ook wel gaslighting genoemd. Door te liegen kunnen ze jou hun wereld intrekken en je laten twijfelen aan je eigen gedachten. Als dat eenmaal gebeurd is, kan hij of zij je makkelijker manipuleren.

   • Ze kunnen dingen zeggen als, "Dat is niet gebeurd," "Nee, wat ik zei was dit," of "Je overdenkt de dingen te veel."
   • Je moet je niet slecht voelen als je de leugens van een narcist gelooft, want het kan iedereen overkomen. Ze maken misbruik van jouw goede karakter.
3. 
   3
   Ze zullen je vaak kleineren om je zelfvertrouwen te verlagen. Een narcist wil dat je bij hem of haar terugkomt, en wil zich superieur voelen aan jou. Om dat te bereiken maken ze je belachelijk, onthullen ze "gebreken" die ze in je hebben opgemerkt, en schelden ze je uit. Een narcist probeert je het gevoel te geven dat hij of zij de enige is die om je geeft, wat gewoon niet waar is.

   • Ze zullen dingen zeggen als, "Deze rok maakt je brede heupen slanker," of "Ik snap echt niet waarom mensen je irritant vinden. Ik vind je juist leuk."
   • Zoek contact met je vrienden of familie zodat zij je eraan kunnen herinneren hoe geweldig je bent.
4. 
   4
   Ze zullen schuld en schaamte gebruiken om je naar beneden te halen. Een narcist ziet het goede in je, en wil dat uitbuiten. Hij of zij zal proberen je medelijden op te wekken, zodat je alles gaat geven wat hij of zij wil. Dit is allemaal onderdeel van hun spel om jou onder controle te houden. Probeer jezelf eraan te herinneren dat jij niet verantwoordelijk bent voor iemand anders, en zeker niet voor iemand die jou gebruikt.

   • Een narcist kan bijvoorbeeld zeggen: "Je was er niet voor me toen ik je nodig had," of "Je hebt me gisteravond aan het huilen gemaakt."
   • Jij zou dan kunnen reageren met "Het spijt me dat dat gebeurd is" en dan van onderwerp veranderen.
5. 
   5
   Narcisten kunnen een woedeaanval krijgen als ze niet krijgen wat ze willen. Het kan voelen alsof je met een kleuter te maken hebt als een narcist teleurgesteld is. Hij of zij scheldt je uit, beschuldigt je van dingen die je niet hebt gedaan, of probeert je ervan te overtuigen dat hij of zij een emotionele crisis doormaakt. Dit alles is bedoeld om jou in een defensieve houding te brengen, zodat je aan hem of haar toegeeft. Geef de narcist in plaats daarvan wat tijd om tot rust te komen.

   • "Ik zie dat je echt van streek bent. Ik zal je wat ruimte geven zodat je je gevoelens kunt verwerken."
   • "Ik begrijp hoe je je voelt. Laten we even pauze nemen zodat je dit kunt verwerken."
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 4:

Waarom zijn narcisten zo controlerend?

Pdf downloaden

1. 
   1
   Ze zien je als een personage in hun verhaal. Narcisten leven in hun eigen wereld, waarin zij de ster zijn. Hierdoor voelt het voor hen vanzelfsprekend om jouw leven en emoties te beheersen. Ze zien je niet als een onafhankelijk persoon met je eigen hoop en dromen. In plaats daarvan beschouwen ze je als een "tweederangs" persoon ten opzichte van henzelf.

   • Als jij je controle terugneemt, is dat een bedreiging voor hun wereld. Daarom gaan ze zo tekeer.
2. 
   2
   Ze voelen zich gerechtigd. Narcisten denken dat ze speciaal zijn, wat betekent dat ze een bijzonder speciale behandeling verdienen. Ze verwachten alles te krijgen wat ze willen, dus ze zijn geschokt als iemand "nee" tegen ze zegt. Het is voor deze mensen ondenkbaar dat je hen niet gewoon geeft wat ze willen.

   • Narcisten verwachten zelfs dat je weet wat ze willen, zelfs als ze het je niet vertellen. Ze leggen de lat zo hoog dat jij onmogelijk aan hun eisen kunt voldoen.
3. 
   3
   Ze zijn bang om in de steek gelaten te worden. Hoewel narcisten vaak zelfverzekerd lijken, maken ze zich diep van binnen zorgen dat ze niet goed genoeg zijn. Ze zijn bang iedereen te verliezen, dus manipuleren ze mensen om de controle te houden. Niets van dit alles is jouw schuld, maar ze kunnen toch proberen je een schuldgevoel aan te praten.

   • Ironisch genoeg duwt het gedrag van een narcist mensen weg. Het is echt triest, maar dat betekent niet dat je je eigen geluk moet opofferen voor dat van een narcistische vriend of partner.
   Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 4:

De controle terugnemen van een narcist

Pdf downloaden

1. 
   1
   Verbreek als je kunt het contact. Het is erg onwaarschijnlijk dat een narcist zal veranderen, dus bescherm jezelf door alle contact te verbreken. Ga niet meer naar plaatsen waar je denkt diegene tegen te komen, en blokkeer hem of haar op je telefoon en op sociale media. Als je je daaraan houdt, zul je heel snel weer zonder hem of haar verderkunnen.

   • Het kan zijn dat je wederzijdse vrienden moet blokkeren als één of meerdere van hen namens de narcist met je gaan praten.
2. 
   2
   Gebruik als je het contact met iemand niet kunt verbreken de zogenaamde Grijze Steen Methode. Je kunt het contact met iemand misschien niet verbreken als je kinderen met hem of haar deelt, als de persoon een naast familielid is, of als jullie samenwerken. Met de grijze steen techniek doe je heel saai zodat de narcist je zat wordt. Dit doe je zo:

   • Houd jullie interacties kort.
   • Houd je gezicht neutraal.
   • Houd je armen langs je zij.
   • Deel geen persoonlijke informatie meer.
   • Praat alleen over verplichte onderwerpen, zoals jullie kinderen, een komende vakantie of een werkproject.
3. 
   3
   Stel grenzen. Je grenzen zijn je verwachtingen voor een relatie, oftewel wat je wel en niet zult accepteren. Ga met de narcist zitten en vertel hem of haar wat je wilt dat hij of zij niet meer doet, en wat er zal gebeuren als de grens wordt overschreden. Maak je geen zorgen over het geven van uitleg, want je hebt geen reden nodig om om respect te vragen. Je zou de volgende grenzen kunnen stellen:

   • "Als je me uitscheldt, beëindig ik het gesprek."
   • "Ik praat alleen met je als je op een redelijke toon spreekt."
   • "Ik beëindig het gesprek als je over mijn privé-leven begint."
   • "Ik wil alleen praten als het over de kinderen gaat."
4. 
   4
   Neem je eigen beslissingen. Narcisten maken graag keuzes voor je, maar ze hebben niet het beste met je voor. Je hebt van niemand goedkeuring nodig, behalve van jezelf. Doe wat je gelukkig maakt en beslis wat goed voor je is, want het is jouw leven.

   • Als de narcist je van het tegendeel probeert te overtuigen, zeg dan: "Dit voelt goed voor mij," of "Ik hoor wat je zegt, maar ik blijf bij mijn oorspronkelijke beslissing."
   Advertentie

Waarschuwingen

• Sommige narcisten kunnen wreed of gevaarlijk worden als ze in een narcistische woede-aanval raken. Stel je eigen veiligheid altijd voorop en neem afstand van iemand die je op wat voor manier dan ook slecht behandelt.

Advertentie