Peruvia

Nomen Peruviae e Birú, loci praefecti nomine, deducitur, qui prope Sinum Sancti Michaelis (Hispanice: Golfo de San Miguel) ineunte saeculo sexto decimo vixit. Hispanicis exploratoribus cuius possessiones anno 1522 visentibus, meridionalissima Mundi Novi pars tunc ab Europaeis noti erant. Hoc modo, Francisco Pizardo regiones adhuc meridionaliores explorante, Birú sive Peruvia designatae sunt. Corona Hispanica nomini statum legitimum cum anni 1529 Capitulatione Toleti dedit, ubi reperticium Imperium Incarum velut provinciam Peruviae designatum est. Hispanis regentibus, civitas Viceregni Peruviani denominationem^? adoptavit, quod Respublica Peruviae post Bellum Libertatis Peruvianae factum est.

Peruvia praesidialis repraesentativa democratica respublica cum systemate multifactionali. Secundum praesentem constitutionem, praeses non solum dux civitatis, sed etiam gubernationis est; qui quinquennio eligitur et immediatam^? novam electionem petere nequit, nam post saltem completum constitutionale spatium ante novam electionem abdicare debet. Praeses primum ministrum et, cum eius monito, reliquum Consilium Ministrorum designat. Congressus est unicameralis, cum 120 sociis, quinquenni spatio electis. Rogationes sive ab exsecutivo sive legisfero ramo proponi possunt; quae leges fiunt post earum transitum per Congressum et promulgationem a praeside. Potestas iudicialis nominaliter est libera, quamquam viri politicae periti saepe interventiones^? in res iudiciales fecerunt.

Peruviana gubernatio directe eligitur et suffragere obligatorium omnibus civibus inter 18 et 70 annos natos est. Generalia anni 2006 comitia cum victoria in secundo actu praesidiali candidato Alano García Foederis Popularis Revolutionarii Americani (Hispanice Alianza Popular Revolucionaria Americana) (cum 52.6% suffragiorum) super Ollantam Humalam Unionis pro Peruvia (Hispanice: Unión por el Perú) (cum 47.4%) finiverunt. In praesenti Congressus a Foedere Populari Revolutionario Americano (cum triginta sex sedibus), a Factio Nationalistica Peruviana (Hispanice Partido Nacionalista Peruano) (cum viginti tres sedibus), ab Unione pro Peruvia (cum undeviginti sedibus), a Unitate Nationali (Hispanice Unidad Nacional) (cum quindecim sedibus), a Fujimoristica Foedere pro Futuro (Hispanice Alianza por el Futuro) (cum tredecim sedibus), a Foedere Parlamentario (Hispanice: Alianza Parlamentaria) (cum novem sedibus), et a Circulo Parlamentario Speciali Democratico (cum quinque sedibus) componitur.

Peruvianis in rationibus externis de finibus conflictus cum finitimis nationibus praevaluerunt, quorum plerique per saeculum vicensimum accidere. Adhuc continua discussio cum Chilia de maritimis finibus in Oceano Pacifico est. Peruvia complurum regionalium consociationum activa^? socia et Communitatis Antisensis (Hispanice: Comunidad Andina) conditoriarum civitatum una est. Etiam societatibus inter civitates, sicut Societati Civitatum Americanarum et Consociationi Nationum, interest. Peruvianae vires armatae ab exercitu, copiis navalibus, et vi aeria componuntur; quarum primum propositam reipublicae libertatem sui iuris, territorii integritatem^? munire est. Vires armatae ministerio defensionis et praesidi sicut imperatori exercitus subiiciuntur. Conscriptio anno 1999 abolita et pro militia voluntaria substituta est.

Peruvia est divisa in viginti quinque regiones (Hispanice: región; linguá Quechua: suyu; Aymarice: jach'a suyu) et provinciam Limae (Hispanice: Provincia de Lima; linguá Quechua: Lima pruwinsya). Singulae regiones singulam electam gubernationem a praeside et a consilio per quattuor annorum spatium servientibus compositam habent. Hae gubernationes regionales evolutiones adumbrant, publicae pecuniariae conlocationis proposita exsequuntur, oeconomicis activitatibus^? favent et publicam proprietatem gerunt. Provincia Limensis ab urbano consilio administratur. Regiones Peruvianae inferiores sunt:

Peruvia 1 285 220 km² (496 193 miliaria quadrata) tegit, cuius vicini Aequatoria Columbiaque septemtrione, Brasilia oriente, Bolivia austroriente, Chilia meridie, et Oceanus Pacificus occidente sunt.

Andes mons (linguá Quechua Antikuna) parallelus currit,^? civitatem in tres regiones dividens: litus, occidentem versus, quod angusta planities, valde arida exceptis vallibus quae temporaria flumina creant; terram superiorem (Hispanice: sierra), quae Antisensis regio est, non solum oropedio Altiplani (Qullaw) inclusis, sed etiam maximo civitatis cacumine, 6768 metrorum (22 205 pedum) alto, Vascarane (Hispanice Huascarán ; linguá Quechua Waskaran); et silvam imbricam, quae ampla planae terrae extensio, silva Amazonica tecta et in Orientem patens, est. Fere 60 centesimae civitatis areae (70 milliones hectarearum) intra hanc regionem sitae sunt, quod Peruviae quartam maximam silvae tropicae aream in mundo, post Brasiliam, Rempublicam Democraticam Congensem, et Indonesiam dat.

Pleraque Peruviana flumina in Ande orta sunt, et in trium sinuum unam defluunt. In Oceanum Pacificum defluentia angusta breviaque, solum carptim fluentia, sunt. Amazonicae accessiones longiores, valde multum aquae habent, et minus angustae sunt postquam de terra superiori exeunt. Flumina in Lacum Titicacam fluentia generatim brevia sunt et magnum fluxum habent. Longissima Peruviae flumina sunt inferiora:

Peruvia, aliarum aequatorialium rerum publicarum dispar, non solum tropicum clima habet; Antisense pondus et Fluxus Humboldtianus magnam climatis diversitatem intra rem publicam afferunt. Litus modicas temperaturas, paucum praecipitationum, et multum umoris habet, exceptis calidioribus, umidibus Septemtrionalibus locis. In terra superiori, pluvia crebra per aestatem est, et temperatura umorque cum altitudine versus gelida Antisensia cacumina imminuunt. Silva fortibus pluviis et magnis temperaturis distinguitur, excepta meridionalissima parte, quae frigidas hiemes et temporariam pluviam habet. Propter varia geographiam climaque, Peruvia magnam biodiversitatem, cum 21 462 specierum plantarum animaliumque, ex anno 2003 relatam habet, quarum 5855 sunt endemicae. Peruviana gubernatio complures regiones protectas statuit.

Alii montes et cordillerae recensere

• Alpamayo
• Artesonraju
• Cordillera Blanca
• Chachani

Lacus et oceanus recensere

• Lacus Ianganuco
• Lacus Iuninum
• Oceanus Pacificus
• Lacus Titicaca

Urbes Peruvianae recensere

Peruviana oeconomia significativum incrementum ultimis quindecim annis experta est. Mercatus Emergens secundum MSCI ^[10] putatur. Peruvia magnum Indicem Evolutionis Humanae cum 0,806 habet. Eius anni 2008 reditus per capita 8 594 dollariorum Statunitensium erat; 36,2% incolarum omnium pauper est, incluso 12,6% pauperrimo. Historice, nationis oeconomica activitas ad exportationes alligata est quae monetam fortem suppeditant ut pecunia importationibus et externi debiti solutionibus commodetur. Quamquam exportationes multum reditus suppeditavere, autosustentabile incrementum et aequior reditus distributio elusiva se demonstravere.

Peruvianum oeconomicum programma ample per praeterita decennia variavit. Inter annos 1968 et 1975 Ioannis Velasco Alvarado gubernatio radicales reformationes introduxit, inter quas reformatio agraria, adventiciarum societatum expropriatio, oeconomicae dispensationis systematis introductio, magni civitariae proprietatis campi creatio. Hae rationes concidere in attingendorum earum propositorum redistributionis redituum et finis oeconomicae dependentiae ex evolutis nationibus.

Neglecto ab his adversis resultationibus, pleraeque reformationes usque ad annis fere 1990/1999 non inversae sunt, ubi liberalizans Alberti Fujimori gubernatio ad finem inspectionem pretiorum, protectionismum, collocationi pecuniariae directae adventiciae restrictiones et plerasque societatum civitarias possessiones adduxit. Reformationes sustentum oeconomicum incrementum ex anno 1993 permisere, excepta ruina pretiorum post anni 1997 Crisin Pecuniariam Asianam.

Diaconiae 53% Peruviani Productus Domestici Grossi rationem reddunt quas industria (22.3%), extractivae industriae (15%) et vectigalia (9,7%) sequuntur. Recens oeconomicum incrementum macroeconomica stabilitate, admelioratis terminis commercii et crescentibus collocatione pecuniaria et consumptione propulsum est. Commercium amplius post implementum Foederis Liberi Commercii inter Peruviam et Civitates Foederatas 12 Aprilis anni 2006 obsignati creturum esse exspectatur. Peruvianae praecipuae exportationes cuprum, aurum, zincum, textilia et pisces sunt; eius principales commercii sociae Civitates Foederatae, Sina, Brasilia et Chilia sunt.

Cum ciciter 29 milliones incolarum, Peruvia quarta natio cum maximo incolarum numero in America Meridionali ex anno 2007 est. Cuius demographici incrementi index e 2,6% in 1,6% inter annos 1950 et 2000 declinavit; incolarum numerus approximate 42 milliones anno 2050 attacturus esse exspectatur. Ex anno 2007, 75,9% urbanas areas et 24,1% rurales areas colit. Inter praecipuas urbes Lima, cum octo millionibus hominum, Arequipa, Turgalium, Ciclaium, Piura, Iquitum, Cuscum, Cimbotum et Huancaium sunt, quarum omnes amplius 250 000 incolarum in censu anni 2007 retulere. In Amazonica regione, sexdecim ethnolinguisticae familiae et amplius 65 dissimiles ethnici circuli sunt. Post Brasiliam et Novam Guineam, Peruvia maximum incontactarum tribuum numerum in mundo habet.

Peruvia multiethnica natio dissimilium circulorum iunctura per quinque saecula formata est. Amerindi Peruvianum territorium per pluria millennia ante Hispanicam Occupationem saeculo XVI incoluerunt; quorum incolarum numerus ex aestimatis novem millionibus anno circiter 1525 in circiter 600 000 anno 1620, praesertim ob morbos infectiosos, decrevit. Hispani et Afri magno numero per coloniale dominium advenere, valde inter se et cum Indigenicos populos miscentes. Post libertatem captam, gradualis Europaea immigratio ex Britanniarum Regno, Francia, Germania, Italia et Hispania. Seres annis circiter 1850/1860 advenere, servos operarios substituentes cum praecipuo pondere in Peruviana societate e principio. Inter alios immigratorios circulos Arabes et Iaponienses excellunt. Peruviana phyletica structura 45% Amerindorum, 37% Mixticiorum (inter Amerindos et Europaeos mixtorum), 15% Europaeorum et 3% inter Afros, Iaponienses, Seres, aliosque classificari potest.

Hispanica, prima Peruvianorum quinque annos natorum seniorumque lingua, anno 2007 est praecipua reipublicae lingua. Cum pluribus linguis Indigenarum coexsistit,^? inter quas maximi ponderis lingua Quechua, qua 13.2% incolarum loquitur, est. Aliis nativis, inter quas Aymara), et adventiciis linguis 2.7% et 0.1% Peruvianorum proprie loquitur.^? In anni 2007 censu, 81.3% incolarum duodecim annos natorum et seniorum Catholici, 12.5% Evangelici, 3.3% aliarum confessionum et 2.9% non religiosi se describunt. Alphabetismus 92% anno 2007 aestimatur; hic index minor ruri (80.3%) quam in urbibus (96.3%). Primaria secundariaque educationes obligatoria et gratuita publicis in scholis sunt.

Peruviana cultura praecipue in Amerindis et Hispanicis traditionibus^? radicatur, quamquam a compluribus Africis, Asianis, et Europaeis ethnicis circulis quoque affecta est. Peruvianae artisticae traditiones originem ab Prae-Incaicarum culturarum elaborato figlino, textilibus, iocalibus^? et sculptura trahunt. Incae has artes servavere et architecturalia opera fecere inter quae Archaeoropolis (Hispanice Machu Picchu ; linguá Quechua Machu Pikchu) constructio. Barocus in colonialem artem dominatus est, quamquam nativis traditionibus modificatus. Hoc per perihodon, pleraeque artes res religiosas attendebant; numerosae aerae ecclesiae Scholae Cuscensisque picturae sunt repraesentativae. Artes se post libertatem captam usque ad indigenarum ortum saeculo vicensimo ineunte stagnaverunt. Post annum fere 1950 Peruviana ars eclectica tam adventiciis quam incolarum motibus excusa fuit.

Litterae Peruvianae suas radices in oralibus Praecolumbianarum civilizationum traditionibus habent. Hispani scriptionem saeculo sexto decimo introduxerunt; inter coloniales litteras chronicae et religiosae litterae excellunt. Post libertatem captam, Costumbrismus et Romanticismus communissima litteraria genera facti sunt, velut in Ricardi Parma operibus videtur. Saeculo vicensimo ineunte, Indigenisticus motus scriptores velut Cyrum Alegría, Iosephum Mariam Arguedas, et Caesarem Vallejo produxit. Per secundum saeculi dimidium, Peruvianae litterae amplius notae factae est propter auctores sicut Marium Vargas Llosa, Floris Latinamericani (Hispanice Boom Latinoamericano) ductorem.

Gastronomia Peruviana Amerindicae et Hispanicae cum magno Africae, Arabicae, Italicae, Sericae, et Iaponicae culinarum pondere commixtio est. Inter communia fercula anticutsa (Hispanice anticuchos), cebiche (ita Hispanice; linguá Quechua siwichi), humitae (Hispanice humitas ; linguá Quechua humint'a) et patsamanca (Hispanice pachamanca; linguá Quechua: pachamanka) sunt. Propter climaticam intra Peruviam diversitatem, ampla plantarum animaliumque varietas prompta coquendo est. Peruviana gastronomia nuper acclamationem ob suam ingredientium^? et technicarum diversitatem accepit.

Musica Peruviana Antisensem, Hispanicam et Africam radices habet. Praehispanicis in temporibus, musica expressio ample secundum regionem variabat; quena (linguá Quechua et Aymarice qina) et tinya duo communia instrumenta erant. Hispanica occupatio novorum instrumentorum introductionem, inter quae cithara Hispanica et harpa, simul et hybridicorum instrumentorum evolutionem, inter quae tsarangum (Hispanice: charango; linguá Quechua charanku ; Aymarice khirkhi khiwiña), tulit. Africae contributiones ad Peruvianam musicam rhythmos et capsonem (Hispanice cajón), membranophonicum instrumentum, comprehendunt. Peruvianae laographicae saltationes marinariam (Hispanice et linguá Quechua: marinera), tondarium (Hispanice: tondero), saltationem forficis (Hispanice danza de tijeras ; linguá Quechua tihiras), et huaynum (linguá Quechua wayñu), et diabolatam (Hispanice et linguá Quechua diablada) comprehendunt.

Homines clari recensere

Universitates recensere

• Historia Peruviae
• Index fontium Latinorum de Peruvia
• Anna Jara
• Peruvia Superior