Cách để Vẽ tranh sơn dầu

Bạn có muốn tạo ra những bức tranh đẹp mắt và ấn tượng với sơn dầu không? Sau đây là một số điều cơ bản đưa bạn đến với thế giới tranh sơn dầu tuyệt đẹp. Khi bạn đã thuần thục các kỹ thuật cơ bản thì cả thế giới đều là tranh vẽ của bạn!

Phần 1

Phần 1 của 4:

Bắt đầu

Tải về bản PDF

1
Chọn sơn. Trước khi tìm hiểu kỹ thuật sơn dầu, bạn cần biết rõ về các loại sơn dầu. Mặc dù có rất nhiều loại sơn dầu trên thị trường nhưng bạn đừng để bị thu hút bởi các sản phẩm rẻ tiền. Mua sản phẩm rẻ tiền, kém chất lượng sẽ làm cho việc tô màu khó khăn hơn, mất đi sự thú vị và khiến bạn bực bội. Trả thêm một ít tiền để mua loại sơn mà bạn chỉ cần sơn một lớp thay vì hai hoặc ba lớp để có cùng độ hiển thị màu và khả năng phối màu.
- Bộ sơn dầu cơ bản nhất cần phải có những màu sau: màu vàng cadmium, vàng orche, đỏ cadmium, màu đỏ thẫm alizarin crimson, xanh biển ultramarine, trắng titanium và đen mars. Bạn có thể kết hợp các màu này để tạo ra bất kỳ màu sắc nào trong vòng tròn màu (ví dụ: vàng và đỏ tạo ra cam).
- Bạn sẽ thấy rằng màu trắng được dùng hết rất nhanh nên bạn cần mua một tuýp sơn trắng to và tuýp nhỏ hoặc vừa cho các màu còn lại.
- Không nên mua bộ màu dành cho học sinh vì giá thành phải chăng nhưng lại có chất lượng kém nhất. Hơn nữa, bạn nên tránh mua bộ màu có kèm theo cọ vì loại cọ này cũng thường có chất lượng kém.
2
Chuẩn bị các vật liệu còn lại. Người mới làm quen với việc tô màu thường có xu hướng không mua một số dụng cụ để tiết kiệm tiền. Mặc dù đây là một suy nghĩ hoàn toàn bình thường nhưng có một vài dụng cụ cơ bản mà bạn cần để việc tô tranh sơn dầu trở nên thú vị hơn và dễ dàng hơn.
- Chọn một vài loại cọ sơn cơ bản được làm từ chất liệu tốt. Bạn không cần bắt đầu với nhiều cọ nhưng có thể mua mỗi loại vài cây. Ban đầu bạn sẽ cần cọ có đầu lông tròn hoặc dẹp với kích thước khác nhau.
- Đầu cọ từ sợi tổng hợp thường mềm mịn còn loại tự nhiên thì sẽ cứng hơn. Bạn sẽ dùng cả hai loại để thực hiện các kỹ thuật sơn khác nhau.
- Bạn cũng sẽ cần dao trộn sơn dầu để pha màu, bảng pha màu vẽ, khung vẽ với chất liệu canvas hoặc vải canvas được căng ra để vẽ và một ít khăn và lọ để vệ sinh cọ.
- Sơn dầu thường rất đặc khi vừa lấy ra khỏi tuýp và phải được pha loãng bằng xăng trắng (white spirits) hoặc nhựa thông (turpentine) để tô lớp đầu tiên và dùng dung môi pha sơn như dầu lanh hoặc dầu hạt poppy để pha loãng màu cho các lớp sau. Áp dụng quy tắc 'Thick on thin' (lớp đặc trên lớp lỏng) để các lớp màu không bị nứt hoặc tách ra.
- Một số dụng cụ không bắt buộc gồm có giá vẽ, tạp dề, tấm vải lót và một hộp chuyên dụng để đựng các dụng cụ.^{[1]XNguồn nghiên cứu}
3
Sắp xếp khu vực vẽ tranh. Vì vẽ tranh sơn dầu có rất nhiều dụng cụ nên bạn sẽ cần sử dụng một khu vực rộng. Đặt giá vẽ hoặc bàn ở nơi tránh xa tiếng ồn và ánh nắng trực tiếp nếu như có thể. Trải một tấm vải lót để sơn không chảy xuống làm hỏng sàn nhà.
- Sơn dầu thường có mùi nên bạn cần chọn vẽ ở nơi thoáng mát, mở cửa hoặc cửa sổ.
- Nếu dùng giá vẽ, bạn sẽ điều chỉnh cho phù hợp với vị trí ngồi hoặc đứng và góc độ. Đảm bảo vị trí của giá vẽ được đặt sao cho bạn cảm thấy thoải mái khi vẽ, thay vì gây ra khó khăn.
- Mặc bộ trang phục cũ dành riêng cho vẽ tranh để bảo vệ da và những bộ quần áo đẹp. Sơn dầu cực kỳ khó làm sạch nên bạn cần lưu ý cẩn trọng để tránh bị dính sơn.
- Nếu có tóc dài, bạn nên cột đuôi ngựa hoặc búi tóc để tóc không bị dính sơn. Tháo nhẫn hoặc vòng tay mà bạn đang đeo.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 4:

Lên ý tưởng cho bức tranh

Tải về bản PDF

1
Tạo bản vẽ phác thảo. Dùng bút chì để phác thảo chủ thể mà bạn muốn vẽ. Bạn có thể phác thảo trực tiếp trên vải canvas hoặc vẽ trên giấy can và dùng giấy than để chuyển bản vẽ sang vải canvas. Khi vẽ chủ thể, bạn nên lưu ý bố cục và dùng khoảng âm.
- Bố cục là cách sắp xếp các vật trên tranh. Bạn nên sắp xếp thật tốt để mắt tập trung vào toàn bộ bức tranh thay vì chỉ nhìn vào một điểm đơn độc.
- Khoảng âm là không gian xung quanh vật thể. Nếu dùng một vật thể trong đời thực để vẽ lên vải canvas thì bạn sẽ vẽ những khu vực khó bằng cách nhìn vào khoảng không xung quanh vật thể thay vì nhìn thẳng vào vật thể. Cân nhắc việc nên tô khoảng âm như thế nào khi bắt đầu sơn màu cho bức tranh để làm nổi bật vật thể.
- Ghi chú những hình dạng chồng lên nhau vì chúng làm tăng thêm độ sâu cho bố cục. Nếu vật thể của bạn không có hình dạng chồng chéo thì bạn nên sắp xếp lại. Việc này sẽ làm cho bức tranh trông thật hơn.
2
Tìm nguồn ánh sáng. Để tạo ra bức tranh hiện thực, bạn cần phải thể hiện rõ những điểm sáng và tối. Hãy nhìn vào vật thể và xác định góc đón ánh sáng và vị trí vùng sáng lẫn vùng tối.
- Tất cả các nguồn sáng đều tạo bóng nhưng nếu ánh sáng chiếu trực tiếp từ phía trên vật thể thì sẽ rất khó thấy bóng. Thử di chuyển ánh sáng hoặc vật thể để bóng và vùng sáng hiển thị rõ hơn.
- Bạn sẽ không thể có phần bóng cực kỳ tối hoặc vùng sáng cực kỳ sáng. Trên thực tế thì bạn sẽ có phạm vi mức độ gần giống nhau. Đừng lo lắng về việc ánh sáng không làm cho bóng và vùng sáng hiển thị rõ ràng.
3
Cân nhắc việc sử dụng màu sắc. Với người mới làm quen với sơn dầu, thường rất khó pha màu sao cho giống với màu của vật thể. Lý do là vì bộ não cũng cấp một tiêu chuẩn màu lý tưởng; bạn thấy trời xanh nên bạn sẽ pha sơn màu xanh biển để rồi nhận ra màu sơn sáng hơn và sặc sỡ hơn màu trời thật sự. Bí quyết ở đây là loại bỏ màu sắc biểu trưng mà não sử dụng và nghiên cứu các màu thật đang được sử dụng. Việc này sẽ làm thay đổi độ sáng của màu sơn.
- Bức tranh khi nhìn vào ban đêm sẽ có màu đậm hơn và phong phú hơn khi xem ban ngày - thời điểm mà tranh thường sẽ có màu sáng hơn.
- Kiểm tra màu của vật thể dưới ánh sáng; vào ngày trời nắng, vật thể sẽ có ánh vàng. Khi trời âm u, ánh sáng bị phân tán qua tầng mây nên sẽ làm cho vật thể có màu xám. Ngoài ra còn có đèn màu - bảng hiệu đèn neon hoặc bóng đèn màu làm ảnh hưởng đến màu sắc của vật thể.
Bạn đang sơn màu tranh tĩnh chỉ với một ít hoặc không có chuyển động? Hay vật thể của bạn ở trên cánh đồng trong ngày trở gió và có rất nhiều chuyển động? Tập trung vào chuyển động của vật thể là rất quan trọng để bạn có dự tính cho các nét cọ. Tranh hiện thực sẽ có những nét cọ tạo ra chuyển động hoặc sự tĩnh lặng.
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 4:

Tạo ra tác phẩm của bạn

Tải về bản PDF

1
Pha màu. Sơn dầu mất rất nhiều ngày để khô nhưng đây là một bất lợi có thể bỏ qua được. Tuy nhiên, bạn gần như không thể pha một màu sơn hai lần nên hãy pha màu với lượng lớn và giữ lại sau những lần sơn để bạn sử dụng cùng một màu sơn.
- Dùng vòng tròn màu để giúp bạn biết cách pha màu. Vòng tròn màu sẽ cho bạn thấy màu cấp 1, cấp 2 và cấp 3 cùng với cách pha màu.
- Màu thuần khiết là những màu chưa được pha với trắng hoặc đen. Bạn có thẻ pha màu cấp 1 để tạo ra màu cấp 2.
- Để tạo ra màu nhẹ nhàng (tint), bạn sẽ pha thêm màu trắng. Như vậy, màu sẽ sáng hơn và có tông màu pastel.
- Để tạo màu đậm (shade), bạn sẽ thêm màu đen vào bất kỳ màu nào.
- Để tạo màu trung gian (tone), bạn sẽ thêm màu trắng vào màu đậm (bất kỳ màu nào đã được pha với màu đen). Màu trung gian được sử dụng rất nhiều vì nó hiển thị những màu mà chúng ta thấy hằng ngày.
2
Bắt đầu sơn màu. Bạn có thể chọn bất kỳ phương pháp sơn màu nào mà bạn thích, chẳng hạn như tô màu hoàn chỉnh cho các phần hoặc sơn nhiều lớp màu trên toàn bộ bức tranh. Tuy nhiên, khi vẽ tranh sơn dầu, bạn sẽ áp dụng phương pháp lỏng trước đặc sau, tức là bạn sẽ sơn lớp sơn lỏng trước rồi đến lớp sơn đặc.
- Thử sơn màu lên những vật thể cơ bản. Tất cả các vật thể đều được hình thành từ vài hình dạng cơ bản như hình lập phương, hình nón, hình trụ và hình tròn. Sơn những hình này ở dạng vật thể thực, như một hộp cam hoặc sơn lên hình dạng phẳng của chúng.
- Để pha loãng sơn, bạn sẽ dùng dung môi pha sơn (dầu lanh hoặc nhựa thông) kết hợp với sơn. Lúc đầu bạn sẽ chỉ lấy một ít và sau đó từ từ tăng dần đến khi có được kết cấu sơn mong muốn.
- Mất khoảng 3 ngày để lớp sơn đầu tiên khô trước khi sơn thêm lớp thứ hai nên bạn cần kiên nhẫn trong khi chờ sơn khô.
3
Thử nhiều phương pháp khác nhau. Có rất nhiều cách để làm cho bức tranh trở nên hoàn hảo nhưng học tất cả những điều đó khi bạn mới làm quen với việc sơn dầu sẽ quá sức của bạn. Thay vào đó, bạn chỉ tập trung tìm hiểu vài kỹ thuật trong một lúc.
- Thử phối màu. Đây là quy trình phối hai hoặc nhiều màu một cách tinh tế (như màu sắc khi mặt trời lặn). Để thực hiện việc này, bạn sẽ thêm nhiều lớp sơn sao cho chúng nằm cạnh nhau trên tranh vẽ. Sau đó, dùng cọ đầu dẹp để tán đều các màu sơn, tán theo hướng mà bạn muốn tạo ra hiệu ứng phối màu.
- Tạo ra màu glaze. Tức là bạn sẽ dùng hỗn hợp gồm 1/3 dầu lanh, 1/3 dầu thông và 1/3 sơn bóng để tạo ra màu trong suốt. Bạn có thể dùng hỗn hợp này pha với bất kỳ màu nào để tạo ra màu xuyên thấu trên sơn khô.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
- Dùng thuật vẽ chấm để tạo ra những chấm nhỏ. Dùng cọ với đầu lông từ sợi tự nhiên (cọ khô sẽ hiệu quả hơn) và chấm theo chiều dọc trên vải canvas. Bạn có thể chấm chồng lên nhau để tạo ra vật thể mờ đục.
- Dùng dao trộn sơn dầu để sơn. Phương pháp này thích hợp khi vẽ tranh phong cảnh và tạo ra chuyển động trên vải canvas. Xúc một ít sơn vào mép dưới của đầu dao và quét ngang trên vải canvas để tạo ra những lớp sơn dày.
Quảng cáo

Phần 4

Phần 4 của 4:

Hoàn tất tranh vẽ

Tải về bản PDF

Bạn có khoảng 3 ngày (khi sơn dầu vẫn còn ướt trên vải) để chỉnh sửa các lỗi sai hoặc tẩy sạch hoàn toàn bằng khăn ướt. Trước khi quyết định hoàn tất bức tranh, bạn nên lùi lại và quan sát tổng thể bức tranh để biết có điều gì cần thay đổi không.
Nếu vẫn còn nhiều sơn chưa dùng đến trên bảng pha màu, bạn nên để dành cho lần vẽ tranh tiếp theo. Xúc màu vào hộp nhỏ hoặc để yên trong bảng pha màu và dùng màn bọc thực phẩm đậy kín.
Sơn dầu sẽ làm hỏng cọ nếu sơn bị khô nên bạn cần vệ sinh cọ ngay sau khi sử dụng. Dùng nhựa thông và khăn cũ để lau sạch sơn hết mức có thể sau đó rửa lại với nước ấm mà một ít nước rửa bát. Bạn có thể quét đầu cọ trên lòng bàn tay để đảm bảo toàn bộ sơn đã được rửa sạch. Cắm cọ vào lọ hoặc cốc với đầu cọ hướng lên để hong khô. Đảm bảo cọ phải được đặt ở nơi thoáng khí trong khi hong khô, chẳng hạn như đặt ở nơi thoáng mát - trên kệ hoặc trên bàn, không nên để trong tủ hoặc ngăn kéo.
Để sơn dầu khô hoàn toàn, bạn sẽ mất khoảng 3 tháng hoặc lâu hơn nếu bạn sử dụng nhiều lớp sơn đặc. Đặt bức tranh của bạn ở nơi không bị ảnh hưởng hoặc hư hại và hong khô tranh trong thời gian cần thiết.
Khi lớp sơn đã khô hoàn toàn, bạn sẽ thêm một lớp sơn bóng để bảo vệ và giữ màu sơn. Khi lớp sơn bóng bảo vệ khô thì bạn đã hoàn tất! Cuối cùng là treo tác phẩm sáng tạo của bạn lên để mọi người cùng chiêm ngưỡng!
Kelly Medford
Họa sĩ vẽ ngoài trời
Kelly Medford là một họa sĩ người Mỹ sống tại Rome, Ý. Cô học chuyên ngành hội họa cổ điển, vẽ và đồ họa in ấn tại Mỹ và Ý. Cô chủ yếu làm việc ngoài đường phố tại Rome và cũng đi công tác cho các tổ chức sưu tầm quốc tế. Cô là nhà sáng lập của Sketching Rome Tours, tại đây cô dạy du khách đến The Eternal City cách sử dụng sổ tay phác họa. Kelly tốt nghiệp Học viện Nghệ thuật Florence.
Kelly Medford
Họa sĩ vẽ ngoài trời
Sơn bóng có thời gian khô khác nhau. Kelly Medford, họa sĩ trực họa, cho biết: "Khi thêm sơn bóng, việc đó còn tùy thuộc vào thời gian khô của màu vẽ. Màu dầu sẽ khô từ lớp trên xuống lớp dưới, vì thế, sẽ phải mất từ 6 tháng tới 1 năm để sơn khô hẳn và thêm sơn bóng. Sơn bóng sẽ làm cho màu vẽ không thể tiếp xúc với không khí và khô lại được, vì thế, nếu bạn dùng sơn bóng sớm quá, bức tranh có thể sẽ bị hỏng".
Quảng cáo

Lời khuyên

Màu đen (black ivory) rất lâu khô: bạn nên tránh dùng nó làm lớp sơn lót.
Tránh dùng dầu lanh làm dung môi pha sơn để có màu nhạt vì màu sơn sẽ nhanh chóng chuyển sang màu vàng.
Để tẩy sạch sơn trên tay: bạn sẽ dùng dầu cho trẻ sơ sinh hoặc dầu ô liu. Đổ một ít dầu cho trẻ sơ sinh lên khăn và lau tay. Đừng rửa tay trước khi tẩy sạch sơn dầu nếu không cách này sẽ không hiệu quả. Sơn dầu trên tay sẽ dễ dàng tẩy sạch khi kết hợp với một loại dầu khác và khi không còn sơn, bạn có thể rửa tay bằng xà phòng và nước.
Để giữ cho bảng pha màu không bị khô, bạn có thể ngâm nó vào nước hoặc cho vào tủ đông.
Đừng để bảng pha màu trong nước quá lâu nếu không phần sơn sẽ làm cho bảng pha màu bị dính nhiều dầu.
Đeo găng tay latex để sơn không dính vào tay.
Khi dùng màu sơn mới, bạn nên rửa sạch cọ bằng nước ấm.

Cảnh báo

Giữ cho sơn và dung môi pha sơn tránh xa mắt và vùng da nhạy cảm. Nếu một trong hai sản phẩm đó dính vào mắt, bạn nên dùng nước sạch để rửa trong ít nhất hai phút. Tốt nhất nên dùng cốc rửa mắt hoặc bồn rửa mắt chuyên dụng. Nếu không có cả hai, thì dùng cốc thủy tinh nhỏ hoặc để nước ấm chảy nhẹ trực tiếp vào mắt. Việc cực kỳ quan trọng là phải ngay lập tức hòa tan hóa chất với thật nhiều nước. Bước này sẽ giúp giảm tổn thương cho các mô mắt nhạy cảm.
Sản phẩm pha loãng sơn cũng gây dị ứng cho da nhạy cảm. Bạn nên rửa vùng da bị ảnh hưởng nhiều lần bằng nước ấm và xà phòng sau đó xả thật sạch. Nếu xảy ra phản ứng dị ứng, bạn nên đến gặp bác sỹ và thực hiện theo lời khuyên.
Sản phẩm pha loãng sơn và dung môi dầu là chất dễ cháy. Nếu có sử dụng các hóa chất này, bạn nên đặt trong tủ bảo quản dung môi đã được kiểm duyệt. Bạn nên bảo quản nguyên liệu dễ cháy ở nơi kín đáo dưới bất kỳ hình thức nào. Bao gồm cả sơn đã được pha với chất dễ cháy và khăn mà bạn dùng để lau dọn.
Sơn dầu và dung môi pha sơn có thể được xếp vào nhòm vật liệu nguy hiểm ở nơi bạn sống. Do đó, bạn nên tiêu hủy sơn và dung môi đúng cách. Bạn nên tuân thủ hướng dẫn và quy định ở địa phương.