Cách để Tiêm Testosterone

Tải về bản PDFTải về bản PDF

Testosterone là hormone được sản sinh trong tinh hoàn ở nam giới và trong buồng trứng ở nữ giới. Lượng testosterone trong máu ở nam giới thường cao gấp 7-8 lần so với nữ giới.[1] Mặc dù được cơ thể sản sinh một cách tự nhiên, hormone này đôi khi được tiêm vào người để điều trị một số căn bệnh. Giống như khi tiêm bất kỳ thứ gì vào dưới da, bạn cần cẩn thận để đảm bảo testosterone được đưa vào người một cách an toàn với nguy cơ nhiễm trùng ở mức thấp nhất. Bắt đầu đọc từ Bước 1 ở dưới:

Phần 1
Phần 1 của 2:

Xác định xem liệu pháp testosterone có phù hợp không

Tải về bản PDF
  1. How.com.vn Tiếng Việt: Step 1 Biết khi nào và vì sao testosterone được kê đơn.
    Người ta tìm đến testosterone như một phương pháp để điều trị nhiều vấn đề về sức khỏe. Testosterone thường được kê đơn để điều trị giảm năng tuyến sinh dục ở nam giới - tình trạng tinh hoàn không hoạt động đúng mức.[2] Tuy nhiên, đây không phải là lý do duy nhất mà chúng ta cần testosterone. Dưới đây chỉ là một vài lý do khác:
    • Testosterone đôi khi được tiêm cho người chuyển giới như một phần của quá trình khẳng định và chuyển đổi giới tính của họ.
    • Một số phụ nữ tiêm testosterone để điều trị thiếu hụt androgen, một tình trạng có thể xảy ra sau thời kỳ mãn kinh. Triệu chứng thiếu hụt androgen phổ biến nhất ở nữ giới là giảm ham muốn.[3]
    • Cuối cùng, một số nam giới tìm đến testosterone để chống lại những ảnh hưởng thông thường của tình trạng giảm sản xuất testosterone dẫn đến lão hóa. Tuy nhiên, thực tiễn này chưa được nghiên cứu kỹ nên nhiều bác sĩ thường tư vấn không áp dụng cách này. Một số nghiên cứu đã được tiến hành cho ra kết quả khó phân định.[4]
  2. How.com.vn Tiếng Việt: Step 2 Tìm hiểu các phương pháp thay thế để đưa testosterone vào cơ thể.
    Tiêm là cách thường được sử dụng để đưa testosterone vào cơ thể người bệnh. Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều phương pháp thay thế để đưa testosterone vào cơ thể, một vài trong số đó có thể thích hợp hơn đối với một số bệnh nhân. Các phương pháp thay thế bao gồm:[5]
    • Gel hoặc kem thoa ngoài
    • Miếng dán ngoài da (tương tự như miếng dán nicotine)
      How.com.vn Tiếng Việt: Step 2 Tìm hiểu các phương pháp thay thế để đưa testosterone vào cơ thể.
    • Viên nén để uống
    • Thuốc dán niêm mạc được dán vào răng
    • Thanh testosterone (được thoa vào dưới cánh tay giống như thanh lăn khử mùi)
    • Cấy dưới da
  3. How.com.vn Tiếng Việt: Step 3 Biết được khi nào không nên tiêm testosterone.
    Vì là hormone có thể gây ra những thay đổi đáng kể trong chức năng của cơ thể nên testosterone có thể kích thích hoặc khiến một số căn bệnh trở nặng. Không nên tiêm testosterone cho người bị ung thư tuyến tiền liệt hoặc ung thư vú. Tất cả bệnh nhân đang cân nhắc việc điều trị bằng testosterone cần được kiểm tra tuyến tiền liệt và xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) trước và sau khi đưa testosterone vào cơ thể để đảm bảo không bị ung thư tuyến tiền liệt.[6]
  4. How.com.vn Tiếng Việt: Step 4 Hiểu được tác dụng phụ khi tiêm testosterone.
    Testosterone là hormone tương đối mạnh. Ngay cả khi sử dụng an toàn dưới sự giám sát của bác sĩ thì hormone này vẫn có thể gây tác dụng phụ rõ rệt. Các tác dụng phụ thường gặp nhất khi tiêm testosterone là:[7]
    • Mụn trứng cá và/hoặc da nhờn
    • Tích nước
    • Kích thích mô tuyến tiền liệt, có thể làm giảm lưu lượng nước tiểu và tần suất đi tiểu
    • Phát triển mô vú
      How.com.vn Tiếng Việt: Step 4 Hiểu được tác dụng phụ khi tiêm testosterone.
    • Khiến chứng ngưng thở khi ngủ trở nên tồi tệ hơn
    • Thu nhỏ tinh hoàn
    • Giảm số lượng tinh trùng/vô sinh
    • Tăng lượng tế bào hồng cầu
      How.com.vn Tiếng Việt: Step 4 Hiểu được tác dụng phụ khi tiêm testosterone.
    • Thay đổi nồng độ cholesterol
  5. How.com.vn Tiếng Việt: Step 5 Tham khảo ý kiến bác sĩ.
    Giống như bất kỳ phương pháp điều trị y tế nghiêm túc nào, bạn không nên xem nhẹ quyết định tiêm testosterone. Tham khảo ý kiến tư vấn của bác sĩ trước khi tiến hành. Bác sĩ có thể đánh giá tình trạng và mục đích của bạn để xác định xem việc tiêm testosterone có phù hợp không.
Phần 2
Phần 2 của 2:

Tiến hành tiêm testosterone

Tải về bản PDF
  1. How.com.vn Tiếng Việt: Step 1 Xác định nồng độ testosterone.
     Testosterone để tiêm thường ở dạng testosterone cypionate hoặc testosterone enanthate. Các chất lỏng này có nhiều nồng độ khác nhau nên trước khi tiêm, bạn cần đảm bảo xem xét đến nồng độ testosterone huyết thanh để xác định liều định dùng. Thông thường, testosterone có ở nồng độ 100 mg/mL hoặc 200 mg/mL. Nói cách khác, một số liều testosterone có nồng độ gấp đôi liều khác. Kiểm tra kỹ nồng độ testosterone trước khi tiêm để đảm bảo dùng đúng liều loại testosterone với nồng độ mà bạn chọn.
  2. How.com.vn Tiếng Việt: Step 2 Dùng kim tiêm và ống tiêm phù hợp, khử trùng.
    Giống như khi tiêm bất kỳ thứ gì, việc dùng kim tiêm mới hoàn toàn và khử trùng để tiêm testosterone là rất quan trọng. Kim tiêm bẩn có thể lây lan các bệnh lây truyền qua đường máu gây chết người như viêm gan và HIV. Dùng kim tiêm sạch, đựng trong bao bì kín và có nắp mỗi khi tiêm testosterone.
    • Một yếu tố khác cần cân nhắc là testosterone khá dính và nhờn so với các thuốc tiêm khác. Do đó, ban đầu bạn nên dùng kim tiêm hơi to hơn bình thường (ví dụ đường kính 18 hoặc 20 gauge) để hút liều cần dùng ra. Đầu kim tiêm to có thể khiến bạn rất đau, vì vậy thông thường bạn sẽ cần tháo đầu kim to và thay bằng đầu kim nhỏ hơn khi tiêm thực sự.
    • Ống tiêm 3 mL (cc) là đủ lớn để đựng hầu hết các liều testosterone.
    • Nếu làm rớt ống tiêm hoặc kim tiêm, bạn nên vứt đi luôn. Không dùng tiếp vì ống tiêm và kim tiêm không còn tiệt trùng.
  3. How.com.vn Tiếng Việt: Step 3 Rửa tay và đeo găng tay sạch.
    Để giảm nguy cơ nhiễm trùng, bạn cần giữ tay sạch khi tiêm testosterone. Rửa tay sạch bằng xà phòng kháng khuẩn và nước, sau đó đeo găng tay sạch vào. Nếu vô tình chạm vào vật hoặc bề mặt chưa được khử trùng trước khi tiêm, bạn cần thay găng tay cho an toàn.
  4. How.com.vn Tiếng Việt: Step 4 Hút liều testosterone ra khỏi chai.
    Bác sĩ sẽ cho bạn biết liều tiêm được khuyến nghị - xác định liều dùng dựa trên nồng độ testosterone. Ví dụ, nếu bác sĩ khuyến nghị liều 100 g, bạn cần dùng 1 ml testosterone 100 mg/mL hoặc 1/2 ml testosterone 200 mg/mL. Để hút liều testosterone ra khỏi chai, đầu tiên, bạn cần hút một lượng không khí vào ống tiêm bằng với liều testosterone cần dùng. Sau đó, dùng miếng bông tẩm cồn tiệt trùng để lau miệng chai thuốc, đưa kim tiêm xuyên vào nắp chai thuốc. Tiếp theo, đẩy không khí từ ống tiêm vào chai. Lật ngược chai thuốc xuống rồi hút lấy liều testosterone chính xác cần dùng.
    • Tiêm không khí vào chai để tăng áp lực không khí trong chai, giúp bạn dễ hút testosterone vào ống tiêm hơn. Bước này đặc biệt quan trọng đối với testosterone vì hormone này khó hút do quá đặc.
  5. How.com.vn Tiếng Việt: Step 5 Chuyển sang dùng đầu kim tiêm nhỏ hơn.
    Đầu kim tiêm to có thể gây khá đau. Không có lý do gì khiến bạn phải chịu cơn đau này, đặc biệt là nếu cần tiêm testosterone thường xuyên. Để đổi đầu kim nhỏ hơn khi đã hút testosterone vào ống tiêm, bạn cần rút kim ra khỏi chai rồi giữ đầu kim thẳng đứng ngay phía trước mặt. Hút lấy một lượng nhỏ không khí để tạo khoảng trống giữa thuốc với đầu bơm tiêm cho thuốc không trào ra ngoài. Dùng tay không cầm bơm tiêm (tay đã rửa sạch và mang găng tay) cẩn thận mở nắp và tháo đầu kim ra, sau đó thay bằng đầu kim nhỏ hơn (ví dụ như 23 gauge).
    • Lưu ý rằng đầu kim thứ hai phải còn nguyên bao bì và tiệt trùng.
  6. How.com.vn Tiếng Việt: Step 6 Đẩy không khí ra khỏi bơm tiêm.
    Việc tiêm bóng khí vào cơ thể có thể gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng gọi là tắc nghẽn mạch. Do đó, bạn cần đảm bảo không còn bóng khí trong bơm tiêm khi tiêm testosterone. Thực hiện điều này thông qua quy trình hút như hướng dẫn bên dưới:
    • Giữ bơm tiêm với đầu kim tiêm đã mở nắp và hướng thẳng lên trên ở phía trước mặt.
    • Quan sát bóng khí trong bơm tiêm. Gõ nhẹ bên cạnh bơm tiêm cho bóng khí nổi lên trên.
    • Khi trong bơm tiêm không còn bóng khí, bạn có thể từ từ ấn pít-tông để đẩy không khí trên đầu bơm tiêm ra ngoài. Ngừng ấn khi thấy một giọt thuốc nhỏ chảy ra khỏi đầu bơm tiêm. Cẩn thận không phun hoặc xịt quá nhiều thuốc ra sàn.
  7. How.com.vn Tiếng Việt: Step 7 Chuẩn bị cho vị trí tiêm.
    Tiêm testosterone thường là tiêm bắp, tức tiêm trực tiếp vào cơ bắp. Hai vị trí tiêm bắp tương đối dễ và có thể tiếp cận được là cơ đùi ngoài (phần phía trên, bên ngoài của đùi) hoặc cơ mông (phần phía trên, sau đùi, ví dụ như má mông). Đây không phải là những vị trí duy nhất để tiêm testosterone nhưng là các vị trí phổ biến nhất. Dù chọn vị trí tiêm ở đâu thì bạn cũng cần dùng miếng bông tẩm cồn để lau xung quanh nơi định tiêm. Bước này giúp tiêu diệt vi khuẩn trên da, ngăn ngừa nhiễm trùng.
    • Nếu tiêm vào cơ mông, bạn nên chọn vị trí tiêm ở phía trên, bên ngoài cơ mông. Nói cách khác, chọn vị trí tiêm ở góc bên trái phía trên của cơ mông bên trái hoặc góc bên phải phía trên của cơ mông bên phải. Những vị trí này có mô cơ dễ tiếp cận nhất và giúp bạn tránh chạm vào dây thần kinh, mạch máu ở các vị trí khác của cơ mông.
  8. How.com.vn Tiếng Việt: Step 8 Tiêm.
    Giữ bơm tiêm chứa thuốc tạo thành góc 90 độ với vị trí tiêm đã khử trùng. Nhanh chóng chích vào thịt bằng chuyển động nhanh và ổn định. Trước khi ấn pít-tông thì hơi kéo ngược pít-tông về sau. Nếu máu vào bơm tiêm, bạn cần kéo kim tiêm ra và chọn vị trí khác vì máu bị hút ra nghĩa là đã chích vào tĩnh mạch. Tiêm thuốc vào với tốc độ ổn định và có kiểm soát.
    • Bạn có thể cảm thấy hơi khó chịu, áp lực, nhói hoặc bỏng rát nhẹ. Hiện tượng này là bình thường. Nếu triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc cảm thấy đau buốt, bạn nên ngừng tiêm và đến gặp bác sĩ khám.
  9. How.com.vn Tiếng Việt: Step 9 Chăm sóc vị trí tiêm sau khi tiêm.
    Sau khi ấn hoàn toàn pít-tông, bạn có thể từ từ kéo kim tiêm ra. Quan sát vị trí chích kim tiêm xem có máu chảy ra không rồi dán miếng băng khử trùng và/hoặc bông gòn sạch lên nếu cần. Vứt kim tiêm và bơm tiêm đã sử dụng vào hộp đựng đồ sắc nhọn.
    • Nếu không có hộp đựng đồ sắc nhọn, bạn có thể tìm hộp đựng chắc chắn, không trầy xước, ví dụ như chai đựng nước giặt. Cần đảm bảo hộp đựng có nắp đậy chặt. Mang hộp đựng đến phòng khám của bác sĩ hoặc hiệu thuốc để được xử lý một cách an toàn.[8]
    • Sau khi tiêm, nếu có dấu hiệu vết tiêm đỏ, sưng hoặc khó chịu nhiều hơn bình thường, bạn nên đến bác sĩ khám ngay.

Lời khuyên

  • Đảm bảo dùng kim tiêm lớn để hút lấy thuốc. Có thể đổi sang kim tiêm nhỏ hơn khi tiêm testosterone.
  • Chỉ số gauge càng nhỏ thì kim tiêm càng lớn. Ví dụ, kim tiêm 18 gauge lớn hơn kim tiêm 25 gauge.
  • Bạn có thể dùng bút tiêm insulin để tiêm, vì kích thước kim tiêm không quan trọng. Dầu trong thuốc không quá đặc đến mức không chảy ra mà chỉ hơi khó và mất thời gian để hút vào kim tiêm nhỏ.
  • Kim tiêm có chiều dài khác nhau. Phổ biến nhất là kim dài 2,5 cm và 3,8 cm. Nếu bạn có hình thể to, bạn có thể dùng kim tiêm dài 3,8 cm, hoặc nếu bắp thịt mỏng, bạn nên dùng kim dài 2,5 cm.
  • Sau khi tiêm, xoa quanh vết tiêm theo chuyển động tròn để giúp thuốc phân tán hiệu quả hơn và tránh sưng đau.

Cảnh báo

  • Luôn bảo quản thuốc ở nhiệt độ được khuyến nghị và luôn kiểm tra hạn sử dụng trên chai. Không dùng thuốc hết hạn sử dụng.
  • Tất nhiên nên giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ nhỏ.
  • Không thay đổi liều thuốc khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ.

Về bài How.com.vn này

How.com.vn Tiếng Việt: Sarah Gehrke, RN, MS
Cùng viết bởi:
Y tá
Bài viết này đã được cùng viết bởi Sarah Gehrke, RN, MS. Sarah Gehrke là Y tá và Chuyên gia trị liệu xoa bóp được cấp phép ở Texas. Sarah có hơn 10 năm kinh nghiệm giảng dạy và thực hành liệu pháp phẫu thuật tiêm ven và tĩnh mạch (IV) bằng cách sử dụng hỗ trợ vật lý, tâm lý và tình cảm. Cô đã nhận được Giấy phép Trị liệu Xoa bóp từ Viện Trị liệu Xoa bóp Amarillo vào năm 2008 và bằng ThS. ngành Điều dưỡng của Đại học Phoenix năm 2013. Bài viết này đã được xem 13.828 lần.
Chuyên mục: Giới tính
Trang này đã được đọc 13.828 lần.

Bài viết này đã giúp ích cho bạn?