Cách để Tóm tắt truyện

Khi tóm tắt truyện, bạn cần phải viết cô đọng, cuốn hút và vào đúng trọng tâm. May mắn là điều này không quá khó nếu bạn làm theo các hướng dẫn nhất định.

Phần 1

Phần 1 của 2:

Trong khi đọc

Tải về bản PDF

1
Đọc truyện. Sẽ rất khó tóm tắt một truyện nếu bạn không thực sự đọc truyện đó. Vậy nên, hãy mở những trang sách ra hoặc gắn tai nghe vào và nghe đọc truyện trên iPod. Đừng quá tin vào những trang web tóm tắt sách, vì không phải lúc nào chúng cũng chính xác.^{[1]XNguồn nghiên cứu}
- Trong khi đọc, bạn cần lưu tâm đến ý tưởng chủ đạo của truyện. Ví dụ, truyện Chúa tể của những chiếc nhẫn có thể chuyển tải ý tưởng rằng lòng tham (tượng trưng là chiếc nhẫn) chính là thế lực của cái ác, hoặc những hành động của một cá nhân nhỏ bé (như hobbit) cũng có thể thay đổi thế giới.^{[2]XNguồn tin đáng tin cậyUniversity of North Carolina Writing CenterĐi tới nguồn}
- Tập trung hoàn toàn vào cuốn sách. Đừng bị phân tâm bởi bất cứ thứ gì, kể cả âm nhạc.
^{[3]XNguồn nghiên cứu} Bạn sẽ cần ghi chú trong khi đọc truyện để có thể xem lại khi bắt đầu viết tóm tắt. Hãy tìm câu trả lời cho các câu hỏi "Ai? Cái gì? Khi nào? Ở đâu? Tại sao?" Những điều này sẽ là nền tảng cho những gì bạn viết trong bài tóm tắt.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
3
Tìm các nhân vật chính. Bạn sẽ phải biết câu chuyện xoay quanh nhân vật nào, và những nhân vật nào kém quan trọng hơn. Nếu một cuốn truyện có quá nhiều nhân vật, hẳn là bạn không muốn ghi lại tất cả các nhân vật xuất hiện trong truyện.
- Ví dụ, với truyện Harry Potter và hòn đá phù thuỷ, bạn sẽ ghi chú về Harry Potter, Ron Weasley và Hermione Granger, vì họ là các nhân vật chính. Bạn cũng có thể viết ra những cái tên như Hagrid, Dumbledore, Snape, Quirrell và Voldemort, vì họ là những nhân vật có vai trò quan trọng trong truyện.
- Bạn không cần viết về yêu tinh quỷ quái Peeves hoặc rồng Norbert, bởi mặc dù họ cũng có giữ vị trí quan trọng trong câu chuyện nhưng lại không ảnh hưởng nhiều đến cốt truyện chính và không cần nhắc đến trong bài tóm tắt.
- Những truyện ngắn như Cô bé quàng khăn đỏ khá dễ, vì bạn chỉ cần ghi chú về cô bé quàng khăn đỏ, bà của cô, con chó sói và bác thợ săn (tuỳ vào phiên bản).
4
Lưu tâm đển bối cảnh. Bối cảnh là nơi mà câu chuyện diễn ra. Điều này có thể trở nên phức tạp nếu câu chuyện xảy ra ở nhiều địa điểm khác nhau. Trong trường hợp này, bạn sẽ phải mở rộng hơn.^{[5]XNguồn nghiên cứu}
- Tiếp tục với ví dụ về truyện Harry Potter: hành động chính diễn ra tại Hogwarts, do đó bạn có thể viết đại loại như “trường học phép thuật Hogwarts ở vương quốc Anh.”
- Với một truyện như Chúa tể của những chiếc nhẫn có bối cảnh trải rộng trên nhiều vùng đất, bạn có thể đề cập đến miền Trung Địa, và nhắc thêm vài địa điểm quan trọng khác như Shire, Mordor, và Gondor. Bạn không cần phải kể quá cụ thể (như đề cập đến khu rừng Fangorn, hoặc tháp Minas Morgul).
5
Lưu ý về mâu thuẫn của truyện. Mâu thuẫn của truyện là sự xung đột hoặc bất cứ trở ngại chính nào mà các nhân vật phải vượt qua.^{[6]XNguồn nghiên cứu} Nó không nhất thiết phải dữ dội như trong truyện Harry Potter và Chúa tể của những chiếc nhẫn.
- Trong truyện Harry Potter, mâu thuẫn chủ yếu là âm mưu của Voldemort hòng đánh cắp hòn đá phù thuỷ và quay lại đe doạ Thế giới Phù Thuỷ (và giết Harry).
- Ví dụ, nếu bạn tóm tắt sử thi Odyssey , mâu thuẫn chính sẽ là hành trình trở về quê hương Ithaca của Odysseus. Mọi tình tiết trong truyện được dẫn dắt bởi nỗi khát khao về nhà của Odysseus và mọi trở ngại ngáng đường chàng.
6
Ghi lại những sự kiện chính. Đây là những phần quan trọng nhất trong truyện. Bạn không cần phải ghi lại nhất cứ nhất động của nhân vật. Thực ra thì đó chính là điều bạn cần phải tránh! Hãy tìm những sự kiện đẩy sự xung đột lên cao hoặc góp phần giải quyết vấn đề.
- Trong truyện Harry Potter, một số sự kiện chính sẽ là Harry phát hiện ra cậu là một phù thuỷ, hoặc Harry gặp chú chó ba đầu, và tất nhiên sự việc Harry, Ron, và Hermione đánh bại Voldemort.
- Một câu chuyện ngắn như Cô bé quàng khăn đỏ có vẻ dễ tóm tắt hơn, nhưng bạn cũng chỉ nên ghi lại những tình tiết quan trọng nhất như Quàng Khăn Đỏ gặp con sói, bị nuốt chửng khi cô bé nhầm sói là bà và sự xuất hiện của bác thợ săn.
7
Chú ý đến kết cục của truyện. Đây thường là sự kiện lớn nhất, kết thúc mâu thuẫn của truyện và giải quyết vấn đề. Ngay cả một cuốn truyện thuộc một bộ truyện cũng thường có kết cục theo một cách nào đó.^{[7]XNguồn nghiên cứu} Hãy cẩn thận với kẻ phá hỏng ở bên dưới!
- Kết cục của truyện Harry Potter là sự kiện Voldemort bị đánh đánh bại. Câu chuyện xảy ra sau đó không quan trọng để đưa vào tóm tắt, ngay cả khi nó có ý nghĩa với toàn bộ câu chuyện. Bạn không cần phải đi vào cuộc đối thoại giữa Dumbledore và Harry ở kết truyện hay nhắc đến điểm chiến thắng của nhà Gryffindor, bởi vì nó không thực sự là một phần trong sự kiện Voldemort.
- Với truyện Cô bé quàng khăn đỏ, kết cục là sự xuất hiện của bác thợ săn đã cứu mạng cô bé và bà ngoại.
- Với một tác phẩm như Chúa tể của những chiếc nhẫn, tóm tắt kết cục của truyện sẽ khá phức tạp, bởi vì bạn có thể muốn kết thúc ở cảnh phá huỷ chiếc nhẫn, nhưng bạn sẽ phải đề cập đến cuộc thanh tẩy xứ Shire hoặc chuyến khởi hành của Frodo rời Grey Havens (đặc biệt nếu ý tưởng chính mà truyện muốn truyền tải là tầm quan trọng của những chiến công của một người nhỏ bé).
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 2:

Viết tóm tắt

Tải về bản PDF

1
Sắp xếp các ghi chú. Vậy là phần khó nhất – đọc cuốn sách – đã xong! Khi đã có trong tay tất cả những gì đã ghi chú, bây giờ sẽ là lúc bạn sẵn sàng bắt tay vào viết tóm tắt. Bạn sẽ phải sắp xếp các ghi chú của mình dựa trên thứ tự thời gian của truyện. Hãy tìm nơi câu chuyện mở đầu và kết thúc cũng như hành trình trải qua của nhân vật chính từ đầu đến cuối truyện.^{[8]XNguồn nghiên cứu}
- Tiếp tục với ví dụ về truyện Harry Potter, bạn sẽ phải nhìn vào những sự kiện Harry đã trải qua, từ khi cậu biết mình là phù thuỷ cho đến cuộc chiến đánh bại Voldemort.
- Với tác phẩm Odyssey, bạn sẽ cần theo chân Odysseus từ khi chàng mất hết người tuỳ tùng và giạt lên hòn đảo Calypso cho khi chàng chiến thắng những kẻ cầu hôn Penelope và thuyết phục nàng tin rằng chàng chính là chồng của nàng đã trở về.
- Một truyện cố tích ngắn như Cô bé quàng khăn đỏ, bạn sẽ cần tìm ra lý do khiến cô bé đi vào rừng, bị con sói lừa và nuốt chửng như thế nào, và cuối cùng được cứu ra sao.
2
Viết tóm tắt. Giờ thì công việc dễ rồi vì bạn đã có tất cả các ghi chú được xếp theo thứ tự. Mọi việc bạn cần làm chỉ là viết một đoạn văn ngắn thuật lại các điểm chính của Ai? Cái gì? Khi nào? Ở đâu? Tại sao? có trong các ghi chú của bạn. Nhớ nêu nhan đề của truyện và tên tác giả.^{[9]XNguồn nghiên cứu}
- Đảm bảo chỉ tập trung vào cốt truyện chính. Đừng đi lan man sang cảnh Harry chơi trò Quidditch hay mối thù của Harry với Malfoy.
- Tương tự, bạn cũng đừng đưa ra các trích dẫn trong truyện. Bạn không cần phải lặp lại các câu thoại của truyện trong phần tóm tắt. Có thể bạn cũng cần nhắc qua điểm mấu chốt trong một đoạn đối thoại (chẳng hạn như “Khi Harry và các bạn của cậu được Hagrid cho biết hòn đá phù thuỷ có thể không còn an toàn, họ đã đi ngăn chặn tên ăn trộm.”)
3
Tìm đọc các đoạn tóm tắt cốt truyện. Công việc viết lách của bạn sẽ dễ hơn nhiều nếu bạn xem một số ví dụ và học được cách viết sao cho gói gọn được nhiều yếu tố trong một đoạn văn ngắn và mạch lạc.
- Harry Potter và hòn đá phù thuỷ của J.K. Rowling kể về cậu bé mồ côi mười một tuổi Harry Potter đã phát hiện mình là phù thuỷ và vào học phép thuật tại một trường dành cho phù thuỷ là trường Hogwarts, vương quốc Anh. Tại đây, Harry đã khám phá ra rằng cha mẹ của cậu đã bị sát hại bởi một phù thuỷ độc ác là Voldemort, kẻ đã bị Harry làm mất sức mạnh khi cậu còn là một em bé. Harry cùng với các bạn của cậu là Ron Weasley vốn xuất thân từ một gia đình phù thuỷ đông anh chị em, và Hermione Granger, cô phù thủy xuất sắc nhất trường, đã phát hiện ra rằng hòn đá phù thuỷ đem đến sự bất tử được giấu ở tầng thứ ba cấm địa. Khi Harry và các bạn của cậu được Hagrid cho biết rằng hòn đá phù thuỷ không còn an toàn nữa, họ đã đi ngăn chặn kẻ trộm mà họ cho là giáo sư Snape, một người vốn không ưa Harry. Khi tìm được hòn đá, Harry mới khám phá ra rằng kẻ trộm là giáo sư Quirrell, người của Voldemort. Nhờ lời nguyền của mẹ Harry, cậu có thể đánh bại Quirrell và Voldemort bị buộc phải quay về nơi ẩn náu.”
- Cuốn sử thi Odyssey của Homer kể về câu chuyện của Odysseus, một anh hùng Hy Lạp và hành trình kéo dài mười năm trở về nhà ở hòn đảo Ithaca, nơi mà vợ của chàng là Penelope và con trai chàng là Telemachus đang chờ đợi. Tác phẩm mở đầu với việc Odysseus bị nữ thần Calypso cầm giữ cho đến khi các vị thần Hy Lạp buộc nàng thả chàng đi. Ôm mối hận thù vì con trai của mình là Cyclops Polyphemus đã bị Odysseus làm mù mắt, thần Poisedon đã tìm cách đánh đắm tàu của Odysseus nhưng đã bị nữ thần Athena ngăn chặn. Cuối cùng Odysseus đã đến được Scheria, miền đất của người Phaeacians, và ở đây chàng được an toàn. Odysseus kể cho họ nghe về những chuyến phiêu lưu chàng đã trải qua cùng với các thuỷ thủ của chàng, chuyến đi dến vùng đất của người ăn hoa sen, chuyện chàng chọc mù mắt gã Polyphemus ăn thịt người, cuộc tình của chàng với tiên nữ-phù thuỷ Circe, những nàng tiên cá nguy hiểm chết người, hành trình xuống Hades và cuộc chiến của chàng với con quái vật biển Scylla. Người Phaeacian đã đưa chàng về Ithaca bình an, và chàng bước vào cung điện dưới bộ dạng của một kẻ ăn mày. Tại Ithaca, nơi mà Odysseus được cho là đã chết, những kẻ cầu hôn vợ chàng là Penelope đã chiếm dinh thự của chàng, âm mưu giết chết con trai chàng và cố thuyết phục Penelope chọn một trong số họ. Tin rằng Odysseus vẫn còn sống, Penelope đã từ chối bọn họ. Nàng thách đố những kẻ cầu hôn bắn chiếc cung của Odysseus mà chỉ có chàng mới có thể làm được. Khi giương được cây cung, chàng đã bắn chết những kẻ cầu hôn và đoàn tụ cùng gia đình.”
- Các tóm tắt này thuật lại cốt truyện chính của truyện, trong đó sử dụng những câu như “Khi Harry tìm thấy hòn đá…” thay vì diễn giải chính xác hòn đá được tìm thấy như thế nào, vốn không phải là điểm cốt yếu của một bài tóm tắt. Bài tóm tắt ngắn gọn và chỉ tập trung vào các nhân vật chính quan trọng như Odysseus, Penelope, các vị thần, v.v…
Nhớ chỉnh sửa để bài tóm tắt không có các lỗi chính tả, các sự kiện được xếp đúng thứ tự, tên các nhân vật và địa điểm được viết đúng. Tốt nhất là bạn nên nhờ một người bạn đọc lại và phát hiện những lỗi mà bạn bỏ sót. Khi bạn đã xem lại là bài tóm tắt đã hoàn thành!^{[10]XNguồn nghiên cứu}
Quảng cáo