Cách để Mở bài cho Bài luận Thuyết phục

Mục đích của bài luận thuyết phục là làm cho người đọc đồng tình với quan điểm của bạn về một chủ đề nào đó. Để đạt được điều này, bạn phải thu hút người đọc với phần mở đầu khéo léo và lôi cuốn, từ đó dẫn dắt vào câu luận đề. Tuy nhiên, phần mở đầu tốt nhất sẽ tuỳ thuộc vào vấn đề sắp trình bày, lập luận mà bạn sẽ nêu ra và độc giả mà bạn đang cố thuyết phục. Bạn cần nghiên cứu trước để có thể viết phần giới thiệu ấn tượng, phù hợp với yêu cầu của bài luận, luận điểm của bạn và hấp dẫn người đọc.

Phần 1

Phần 1 của 4:

Động não và phác thảo các ý tưởng cho phần mở bài

Tải về bản PDF

1
Chọn một chủ đề nếu bạn chưa có. Nếu bạn được tự chọn chủ đề cho bài luận thuyết phục, hãy nghĩ về các vấn đề thời sự mà bạn thấy thú vị, một vấn đề mà bạn có lập trường vững chắc hoặc muốn tìm hiểu thêm. Bạn cũng có thể tìm các chủ đề của bài luận thuyết phục trên mạng hoặc hỏi bạn bè và người thân xem họ có gợi ý gì không. Nhớ chọn chủ đề có phạm vi hẹp và cụ thể để bạn có thể tìm được một góc nhìn sắc nét.
- Ví dụ, nếu bạn muốn viết về tội phạm vị thành niên, hãy chọn một khía cạnh nhỏ về chủ đề đó, chẳng hạn như việc xét xử người chưa thành niên như người lớn trong một số trường hợp nhất định.
- Cố gắng chọn một chủ đề mà bạn thực sự quan tâm. Nó sẽ giúp bạn hứng thú hơn khi viết!
- Chủ đề của bài luận có thể được định trước, chẳng hạn như nếu bạn viết bài luận được giao ở lớp, hay bài viết gửi cho nhà chức trách hoặc một tờ báo để nêu ý kiến về một vấn đề nào đó.
2
Chọn một góc độ mà bạn có cảm hứng viết nhất. Khi đã chọn được chủ đề, hãy nghĩ xem bạn muốn nói gì về nó. Vì sao nó khiến bạn xúc động mạnh như vậy? Giải pháp của bạn cho vấn đề đó là gì? Hãy suy nghĩ vể các khía cạnh khả dĩ và chọn một góc nhìn mà bạn cảm thấy đáng chú ý nhất hoặc phù hợp với niềm tin cốt lõi của bạn.^{[1]XNguồn tin đáng tin cậyUniversity of North Carolina Writing CenterĐi tới nguồn}
- Tự hỏi điều gì cần phải giải quyết liên quan đến vấn đề mà bạn đang nghiên cứu. Vì sao vấn đề đó lại quan trọng và mọi người phải quan tâm đến nó? Một khi đã xác định được điều này, bạn sẽ dễ triển khai lập luận hơn.
- Ví dụ, nếu chủ đề của bạn là về ngành chăn nuôi công nghiệp, góc nhìn của bạn có thể là ngành này phát thải lượng lớn khí metan, một trong những nguyên nhân làm biến đổi khí hậu và gây nên bệnh dịch toàn cầu do thời tiết khắc nghiệt ngày càng gia tăng và khó lường. Bạn có thể nêu quan điểm ở cả hai vấn đề môi trường và an toàn cộng đồng.
3
Nghiên cứu để tìm dẫn chứng cho bài luận. Lên mạng hoặc đến thư viện tìm thông tin về chủ đề đang viết để thu thập kiến thức. Ghi chú trong khi đọc để tìm ra bất cứ dẫn chứng nào mà bạn có thể sử dụng hoặc mọi lập luận loé lên trong óc. Mặc dù bạn sẽ không sử dụng hầu hết các thông tin này trong phần mở bài, nhưng việc làm quen với nó ngay từ bây giờ sẽ giúp bạn xác định được cách hiệu quả nhất để giới thiệu chủ đề.
- Sử dụng các công cụ tìm kiếm phục vụ cho học thuật như Google Scholar, EBSCO, hay JSTOR thay vì các công cụ tìm kiếm thông thường, và cố gắng tìm các trang đáng tin cậy như news agencies và .edu URLs.
4
Tìm 3-5 dẫn chứng để hỗ trợ cho lập luận của bạn. Khi lọc lại các thông tin nghiên cứu, bạn hãy kết hợp các lập luận chính xác và vững chắc nhất với các bằng chứng hỗ trợ cho chúng. Trong bài luận thuyết phục, các dẫn chứng này có thể hấp dẫn người đọc về tư duy logic (logos), đạo đức (ethos) và tình cảm (pathos).
- Phần mở bài có gợi ý về dẫn chứng, do đó quan trọng là bạn phải biết cần dẫn chứng những gì trước khi viết.
- Một dẫn chứng thu hút người đọc về đạo đức phải lấy từ các nguồn đáng tin cậy. Ví dụ, nếu viết về quyền an tử, bạn có thể nêu các bài viết hoặc trích dẫn lời của các bác sĩ và nhân viên chăm sóc cuối đời đã từng trải qua công việc này.
- Trong bài luận thuyết phục mọi người giảm sử dụng nước, một dẫn chứng thu hút tư duy logic của người đọc có thể như sau: “Việc sử dụng nước quá nhiều không chỉ làm lãng phí tài nguyên mà còn làm tăng chi phí tiện ích mà bạn phải trả.”
- Trong bài luận thuyết phục mọi người nhận nuôi động vật ở trạm cứu trợ, bạn có thể dùng một lời kêu gọi lay động cảm xúc như “Milo, một chú cún con có bộ lông vàng óng được tìm thấy ở ven đường khi mới được 4 tuần tuổi. Nếu không sớm được nhận nuôi để ra khỏi nơi ở chật chội tại trạm cứu trợ, chú chó này sẽ bị tiêu huỷ”.
5
Phác thảo câu luận đề. Sau khi đã tập hợp các nghiên cứu ban đầu, bạn hãy xem lại quan điểm đã chọn và triển khai thêm, nếu có thể. Viết ra 1-2 câu rõ ràng và súc tích, trong đó gợi ý cho người đọc về dẫn chứng mà bạn sẽ nêu ra sau đó. Đây sẽ là câu luận đề sơ bộ.
- Ví dụ, với quan điểm rằng án tử hình phải được bãi bỏ trên toàn thế giới, bạn có thể triển khai thành một câu luận đề như “Án tử hình cần phải được xoá bỏ trên toàn thế giới, không chỉ vì tính nhân đạo mà còn vì nó thiếu hiệu quả trong việc ngăn ngừa tội phạm.”
6
Sắp xếp các ý tưởng thành dàn ý. Việc lập dàn ý trước khi bắt đầu viết sẽ giúp bài luận của bạn chặt chẽ và mạch lạc. Chọn cấu trúc cơ bản 5 đoạn, với 1 đoạn cho phần giới thiệu, 3 đoạn cho 3 dẫn chứng, và 1 đoạn cho phần kết luận. Ghi nhanh các gạch đầu dòng và các câu tóm tắt cho từng phần để lập dàn ý cho điều mà bạn muốn kết luận.
- Bài luận của bạn có thể dài hơn ví dụ trên, nhưng cố gắng đừng viết ngắn hơn, vì nếu vậy bạn sẽ không thể nêu được mọi dẫn chứng cần thiết.
- Bạn có thể sắp xếp dàn ý với các số La Mã, các số thông thường hoặc các gạch đầu dòng – bất cứ kiểu nào mà bạn cảm thấy dễ nhìn nhất.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 4:

Viết nháp câu dẫn dụ (hook)

Tải về bản PDF

1
Dùng một sự kiện hoặc câu trích dẫn gây sửng sốt để khơi gợi hứng thú cho người đọc. Câu dẫn dụ là vài câu xuất hiện ngay từ đầu bài luận để thu hút sự chú ý của người đọc, đồng thời diễn giải ý nghĩa của luận điểm trong bài viết. Một cách để làm điều này là mở đầu bằng một sự kiện đáng kinh ngạc hoặc một câu trích dẫn thú vị có liên quan đến chủ đề của bạn. Chọn một câu danh ngôn ngắn hoặc số liệu thống kê để chiếm lấy sự chú ý của người đọc một cách hiệu quả nhất và khuyến khích họ đọc tiếp.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, trong bài luận thuyết phục mọi người ủng hộ việc cải cách hệ thống nhà tù, bạn có thể bắt đầu bằng câu “Hoa Kỳ có số lượng tù nhân đông nhất thế giới. Quốc gia đứng ngay sau Hoa kỳ là Trung Quốc có số lượng tù nhân thấp hơn đến 25%.”^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Để mở đầu bài luận về án tử hình, bạn có thể dùng một câu trích dẫn như “Khi luận bàn về án tử hình, có hai câu nói thường được nhắc đến: “Nợ mắt trả mắt” và “Nợ mắt trả mắt sẽ khiến cả thế giới mù loà.”
- Nếu bạn sử dụng một trong các cách tiếp cận này, hãy nhớ đưa vào một câu ngắn gọn để giải thích vì sao bạn lại nêu câu danh ngôn đó. Đừng chỉ mở đầu bằng một câu trích dẫn hoặc thống kê và nhảy ngay vào thông tin cơ bản.
2
Bắt đầu với một giai thoại ngắn có liên quan đến chủ đề bài luận. Kể một giai thoại là một cách rất hay để lôi cuốn người đọc vào một bài luận phần lớn dựa vào các lập luận cảm xúc. Mặt khác, nó cũng là một chiến thuật hữu hiệu để cá nhân hoá một chủ đề đề ít có liên quan hoặc ít gần gũi với con người. Bạn có thể kể một câu chuyện ngắn xảy ra với bạn hoặc thử nêu một ví dụ dưới dạng một câu chuyện ngắn.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, trong bài luận về việc cải cách hệ thống tư pháp về trẻ vị thành niên, bạn có thể nêu vấn đề như “Joseph Creedwell chỉ mới 14 tuổi khi bị gửi vào trại tạm giam trẻ vị thành niên. Tội của cậu ư? Lấy trộm một gói kẹo cao su ở một cửa hàng tiện lợi gần ngôi trường cậu bé đang học.”
- Nếu dùng một giai thoại cá nhân, đầu tiên bạn cần nhớ là dạng này phù hợp với lời dẫn chuyện ở ngôi thứ nhất. Nếu đây là bài luận ở lớp, bạn hãy hỏi giáo viên.
3
Bắt dầu với một khái niệm rộng lớn, sau đó tập trung vào chủ đề. Việc mở đầu bài luận với cái nhìn bao quát và dần dần thu hẹp vào chủ đề có thể đem đến cảm giác tự nhiên, dẫn dắt người đọc bước vào bài luận của bạn. Bạn cũng có thể làm ngược lại: bắt đầu bằng một ví dụ nhỏ và dần dần khai triển thành một góc nhìn rộng hơn.
- Ví dụ, trong bài luận về viêc tiết kiệm nước, bạn có thể nói “Ngay cả khi chưa được khoa học chứng minh sự thiết yếu của nước với sự sống, loài người đã hiểu tầm quan trọng, thậm chí thiêng liêng, của nguồn tài nguyên này.”
- Tránh các cụm từ sáo mòn như "Từ thuở sơ khai," hoặc "Theo định nghĩa trong từ điển, _____là..."
4
Sử dụng một câu hỏi tu từ để khiến người đọc suy nghĩ. Đặt câu hỏi cho người đọc là một cách trực tiếp để mở đầu bài luận, đưa người đọc đi thẳng vào hành động và buộc họ suy nghĩ về chủ đề của bạn. Đây là cách mở đầu tự nhiên và thú vị, nhưng câu hỏi phải thực sự khiến người ta phải động não, không phải câu hỏi có câu trả lời quá hiển nhiên.^{[5]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, trong bài luận về bảo vệ động vật, bạn có thể viết “Nhiều người trong số chúng ta biết rằng các loài vật đang dần dần bị tuyệt chủng, nhưng có bao giờ bạn tự hỏi chính xác đã có bao nhiêu loài biến mất từ khi bạn sinh ra hay chưa?”
5
Nêu một câu phản đề trước để tạo sự đảo ngược thú vị. Mở đầu bài luận bằng câu phản đề là một cách giới thiệu rất lôi cuốn và tạo cảm giác như người viết có tư duy khách quan và sâu sắc, ngay cả khi bạn chưa đưa ra dẫn chứng. Chiến thuật này rất hiệu quả với các chủ đề đầy cảm xúc mà người đọc có lẽ đã sẵn có quan điểm của họ.
- Trong bài luận phản đối an tử chẳng hạn, bạn có thể viết “Theo những người ủng hộ, an tử là một cách nhân đạo và không đau đớn để kết thúc cuộc sống không đáng sống nữa, và họ có lý khi nghĩ như vậy.”
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 4:

Giới thiệu chủ để và luận điểm

Tải về bản PDF

1
Viết 1-2 câu giới thiệu chủ đề của bạn. Khi đã thu hút được người đọc, giờ là lúc bạn cho họ thấy chủ đề cụ thể của bạn là gì và vì sao nó lại quan trọng. Viết vài câu cho người đọc biết vì sao bạn chia sẻ chủ đề này, vì sao họ nên quan tâm, và vì sao đây là vấn đề đáng chú ý về tổng thể.^{[6]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, trong bài luận chống lại án tử hình, bạn có thể viết “Án tử hình chỉ tác động trực tiếp đến một phần rất nhỏ dân số, nhưng ảnh hưởng âm ỉ của nó – ảnh hưởng đến gia đình và bạn bè của họ, đến những người nghe đến hoặc đọc về điều này – là nặng nề hơn nhiều. Ở một ý nghĩa còn lớn hơn thế, án tử hình là một bản án về xã hội mà chúng ta đang sống”.
2
Cung cấp nền tảng cần thiết cho người đọc. Trừ khi đề bài yêu cầu ngược lại, bạn nên giả định rằng người đọc có rất ít kiến thức về chủ đề bạn sắp viết. Nhiệm vụ của bạn là lấp đầy khoảng trống đó bằng các thông tin liên quan trực tiếp đến luận điểm của bạn, có thể là các sự kiện, bối cảnh lịch sử hoặc bất cứ thông tin nào khác giúp thiết lập nền tảng cho bài luận. Nó trao cho người đọc một điểm tựa để đồng hành cùng bài luận của bạn.^{[7]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, một bài luận thuyết phục về việc kiểm soát súng có thể bắt đầu bằng câu “Các đạo luật kiểm soát súng đạn có lịch sử lâu dài và căng thẳng ở Hoa Kỳ, và việc hiểu rõ bản chất thăng trầm của các đạo luật này là điều thiết yếu để hiểu được luật về vũ khí trong tình trạng hiện tại.”
- Tuỳ vào từng bài luận, thông tin cơ sở của bạn có thể nằm trong 2-3 câu đến cả một đoạn văn.
3
Nêu rõ lập trường của bạn trong câu luận đề. Câu luận đề sẽ là xương sống của bài luận, thể hiện góc nhìn của bạn về chủ đề, điều gì đang bị đe doạ, và theo ý bạn thì nên xử lý như thế nào dựa trên các dẫn chứng mà bạn đưa ra. Luận đề thường gồm 1-2 câu, có thể dài hơn nếu là bài luận dài. Bạn nên sử dụng ngôn ngữ mạnh mẽ nhất, dễ hiểu và cô đọng nhất có thể để người đọc biết chính xác điều mà bạn nghĩ và vì sao.^{[8]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, trong bài luận thuyết phục mọi người phản đối một dự án xây một công viên mới, bạn có thể viết “Cũng như một công viên mới đem lại lợi ích cho cư dân đô thị, những khoảng không gian xanh của thiên nhiên có ý nghĩa sống còn với đời sống môi trường của một cộng đồng. Ngoài việc đóng góp một hình ảnh lý thú để mọi người biết khung cảnh của khu vực trước khi phát triển trông như thế nào, nó còn cung cấp môi trường sống cần thiết cho các loại động thực vật bản địa mà sẽ không thể có được nếu nó biến thành không gian dân cư và đối mặt với tình trạng nguy cấp trong môi trường đô thị.”
4
Gợi ý về dẫn chứng để chuyển tiếp sang đoạn đầu tiên của phần thân bài. Trong hoặc sau câu luận đề, bạn có thể bắt đầu hé mở về về dẫn chứng mà bạn sẽ trình bày trong bài luận, với sự nhấn mạnh đặc biệt về đoạn đầu tiên của thân bài. Điều này cho phép bài luận của bạn chuyển tiếp mượt mà từ phần giới thiệu vào phần nêu dẫn chứng.
- Ví dụ, với bài luận ủng hộ an tử, bạn có thể viết “Không ở đâu mà tính hiệu quả của việc an tử có thể trông thấy rõ rệt hơn trong các trường hợp bệnh nhân đau đớn với những căn bệnh nan y giai đoạn cuối”. Những câu như vậy có thể đặt cuối đoạn giới thiệu hoặc mở đầu đoạn đầu tiên của thân bài.
Quảng cáo

Phần 4

Phần 4 của 4:

Tránh các lỗi thường gặp

Tải về bản PDF

1
Tránh nêu và phân tích dẫn chứng trong phần mở bài. Khi đã có dẫn chứng vững chắc và thú vị trong tay, hẳn là bạn muốn đưa nó ra ngay! Tuy nhiên, bạn nên để dành phần lập luận sâu sắc và phân tích dẫn chứng để trình bày trong phần thân bài. Như vậy, bạn có thể tập trung hoàn toàn vào câu dẫn dụ và giới thiệu chủ đề với người đọc, đồng thời tránh làm hỏng ý tưởng trước khi bạn có thể hỗ trợ chúng một cách đầy đủ.^{[9]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, bài luận phản đối lái xe khi uống rượu có thể mở đầu bằng số liệu thống kê gây chú ý như “Cứ mỗi 2 phút lại có một người bị thương trong một vụ tai nạn do say rượu lái xe.” Nhưng bạn cần tránh phân tích số liệu thống kê đó với những câu như “Có lẽ mọi người đều biết ít nhất một người bị ảnh hưởng bởi sự cố do say rượu lái xe, nghĩa là vấn đề này gây ra các hậu quả trên diện rộng. Ở nhiều nơi, một hệ quả tai hại là sự thờ ơ với vấn đề này gia tăng. Các sĩ quan cảnh sát đã báo cáo rằng…”^{[10]XNguồn nghiên cứu}
2
Nêu lập luận mạch lạc nhưng trình bày một cách mượt mà và khéo léo. Bạn muốn người đọc nhận ra luận điểm và lập luận chính của mình, nhưng nếu làm điều này quá rõ ràng thì nó có thể làm đứt quãng dòng chảy, ít nhiều mất đi sự thú vị và tính thuyết phục của bài luận. Bạn hãy trình bày luận điểm của bạn một cách mạnh mẽ nhưng tinh tế, cho người đọc biết rằng họ đã đọc đến câu quan trọng mà không cần phải báo hiệu rõ ràng.^{[11]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, bạn nên tránh viết những câu như “Tôi sẽ chứng minh cho các bạn thấy…” hoặc “Bài viết này sẽ chứng minh rằng…” Những cụm từ như thế này được xem là vụng về và không cần thiết.
3
Lược bỏ các chi tiết thừa. Khối lượng lớn thông tin đôi khi là tốt, nhưng hãy đảm bảo mọi chi tiết đều là cần thiết để thuyết phục người đọc. Quá nhiều sự kiện được đưa vào có thể khiến người đọc mệt mỏi và làm cho bài luận của bạn có vẻ như không tập trung, thậm chí nhàm chán.^{[12]XNguồn tin đáng tin cậyUniversity of North Carolina Writing CenterĐi tới nguồn}
- Ví dụ, chi tiết mô tả cách bay của ong mật có thể thú vị, nhưng nó không liên quan đến bài luận thuyết phục mọi người vì sao thế giới cần phải bảo tồn số lượng ong mật.
- Bạn cũng có thể lược bỏ các thông tin của cuốn sách, chẳng hạn như nhan đề đầy đủ, tên tác giả hoặc năm xuất bản cuốn sách mà bạn đang nói đến trong bài luận thuyết phục, trừ khi có mục đích cụ thể. Bạn có thể nêu nguồn đầy đủ trong phần mục lục hoặc trang ghi nguồn tác phẩm trích dẫn.
4
Tránh các phần giới thiệu quả rộng. Mặc dù phần giới thiệu bao quát đôi khi có vẻ tự nhiên và thuyết phục, nhưng bạn nên tránh viết quá chung chung. Bạn đang viết một bài luận thuyết phục người đọc đồng ý với một quan điểm cụ thể về một vấn đề - không cần thiết phải liên hệ nó với sự tồn tại vĩ đại của con người!^{[13]XNguồn tin đáng tin cậyUniversity of North Carolina Writing CenterĐi tới nguồn}
- Ví dụ, trong bài luận về ăn chay, bạn nên tránh nói những điều như “Con người đã giết và ăn thịt động vật từ thuở ban sơ.” Mặc dù điều này có thể là đúng, nhưng nó không gây chú ý và cũng không cung cấp thêm thông tin mà người đọc chưa biết.
Quảng cáo

Lời khuyên

Nếu phần mở bài của bạn chưa được hoàn hảo thì cũng không sao. Bạn cứ viết phần còn lại của bài luận, sau đó quay lại chỉnh sửa và trau chuốt lại khi đầu óc minh mẫn trở lại.