Cách để Đóng cầu thang

Cầu thang là thành phần thiết yếu của nhiều công trình xây dựng, từ sàn ngoài trời cho đến các kết cấu trong nhà. Tự mình đóng cầu thang dường như là điều không tưởng, nhưng thật ra cầu thang chỉ có 3 bộ phận chính: ván cạnh, mặt bậc thang và ván đứng. Ván cạnh là tấm gỗ xiên 5cm x 30cm chịu trọng lượng cơ thể khi bạn bước đi trên cầu thang. Mặt bậc thang là tấm gỗ để bạn bước lên đó, và ván đứng được đóng vuông góc dưới mặt bậc thang. Sau khi đo và cắt ván cạnh chính xác, các phần khác hầu như có thể khớp vào dễ dàng.

Phần 1

Phần 1 của 3:

Tìm các kích thước cơ bản

Tải về bản PDF

1
Đo chiều cao vị trí bạn định lắp cầu thang, còn gọi là chiều cao tổng. Nếu bạn không muốn làm bậc trên cùng bằng với bề mặt nơi bắt đầu lắp cầu thang thì phải tính đến đoạn này khi đo.^{[1]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, bạn đang đóng cầu thang lên mặt sàn trước hiên nhà, và bạn đo chiều cao từ mặt đất đến mặt sàn là 1m, đó là chiều cao tổng.
- Nếu bạn muốn cầu thang ngừng ở vị trí cách mặt sàn 10cm thì chiều cao tổng là 0,9m.
2
Chia chiều cao tổng cho chiều cao bậc thang điển hình. Kết quả phép tính này sẽ cho bạn biết tổng số bậc của cầu thang. Chiều cao bậc thang điển hình khoảng 17-20cm, nhưng có lẽ bạn nên lấy chiều cao bậc thang thực tế khác một chút.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, nếu chiều cao tổng là 240cm, chia số này cho 18cm và được 13,53. Làm tròn để được số bậc thang là 13.
3
Chia chiều cao tổng cho số bậc thang để có chiều cao bậc thang thực tế. Nên nhớ chiều cao này có thể hơi khác so với chiều cao bậc thang điển hình. Tìm được chiều cao bậc thang thực tế sẽ đảm bảo các bậc thang có chiều cao bằng nhau bất kể chiều cao tổng là bao nhiêu.^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Tiếp tục với ví dụ trên đây, chia 240cm cho 13 bậc để được 18,5cm. Trên ván cạnh, mỗi bậc sẽ cách nhau 18,5cm.
4
Tính chiều rộng bậc thang. Chiều rộng của mỗi bậc thang không nhỏ hơn 23cm, thực tế thì nên rộng tối thiểu 25cm. Đây là không gian đủ rộng cho một bàn chân trung bình để bạn có thể bước lên thoải mái và an toàn.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
- Theo nguyên tắc chung thì tổng chiều rộng bậc thang và chiều cao bậc thang nên nằm trong khoảng 41-46cm.
- Do đó nếu chiều cao bậc là 18cm thì chiều rộng bậc từ 23-28cm.
5
Tìm chiều dài lồng thang. Chiều dài lồng thang là khoảng cách theo phương ngang của cầu thang từ đầu đến cuối. Để tìm kích thước này, bạn nhân tổng số bậc cho chiều rộng bậc.
- Ví dụ, chiều dài lồng thang trong ví dụ trên là: 13 bậc x 25cm (chiều rộng bậc) = 325 cm.
6
Xác định xem có cần làm chiếu nghỉ hay không. Tấm gỗ phù hợp để đóng cầu thang dài nhất là 5m. Điều đó có nghĩa bạn lắp tối đa được khoảng 14 bậc thang. Nếu cầu thang của bạn dài hơn thì có thể đóng chiếu nghỉ. Tuy nhiên, bạn có thể lắp chiếu nghỉ cho bất kì cầu thang nào nếu thích.
- Nếu cầu thang của bạn có chiếu nghỉ thì bạn sẽ xem mỗi nhịp cầu thang là một lồng cầu thang nhỏ.
7
Tính chiều dài ván cạnh. Ván cạnh là các tấm gỗ chạy theo phương xiên bên dưới các bậc thang để giữ bậc thang. Ván đứng và ván mặt bậc thang sẽ được lắp vào ván cạnh. Xác định chiều dài ván cạnh theo cách tương tự như tính chiều dài cạnh huyền của tam giác vuông:^{[5]XNguồn nghiên cứu}
- Tính bình phương chiều dài lồng cầu thang, tính bình phương chiều cao cầu thang, cộng hai giá trị này rồi lấy căn bậc 2 của nó.
- Tiếp tục với ví dụ trên, ${\sqrt {325^{2}+240^{2}}}$ = 404 cm.
8
Xác định cách gắn cầu thang vào kết cấu hiện hữu. Nếu cầu thang lắp phẳng với mặt đứng của kết cấu thì bạn gắn ván cạnh vào khung công trình hiện hữu. Nhưng nếu cầu thang không lắp trực tiếp vào kết cấu hiện hữu (như được gắn vào mặt sàn thông qua công xôn) thì bạn phải lắp kết cấu đỡ hay điều chỉnh thiết kế phần đầu ván cạnh.^{[6]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, nếu cầu thang được lắp bên dưới công xôn gắn vào sàn thì bạn phải đảm bảo bậc trên cùng không cao bằng mặt sàn.
- Thay vào đó, bạn tính chiều cao tổng ngắn hơn một chút và gắn trụ treo vào phần đầu của ván cạnh.
9
Tính số lượng ván cạnh cần dùng. Để ngăn bậc thang bị võng xuống khi bạn bước lên, cầu thang có chiều rộng lớn sẽ cần nhiều tấm ván cạnh bên dưới để giữ ổn định. Cầu thang rất hẹp chỉ cần có hai tấm ván cạnh, nhưng tốt nhất bạn nên bắt đầu thiết kế với ba tấm và tăng dần lên nếu cần thiết.^{[7]XNguồn nghiên cứu}
- Vì lý do an toàn, các tấm ván cạnh nên đặt cách nhau khoảng 40cm.
- Người ta thường thích dùng cầu thang rộng hơn vì di chuyển trên cầu thang rộng sẽ dễ dàng và thoải mái hơn.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 3:

Cắt ván cạnh

Tải về bản PDF

Đừng vội cắt ván thành từng đoạn. Ván cạnh sẽ được đặt ở góc phụ thuộc vào chiều cao và chiều rộng bậc thang, và hai đầu cần được điều chỉnh cho phù hợp.^{[8]XNguồn nghiên cứu}
2
Đánh dấu chiều cao và chiều rộng bậc thang trên thước ê-ke mộc. Trong ví dụ trên, bạn cần đánh dấu tại vị trí 18,5cm và 25cm trên mỗi cạnh của thước. Bạn phải biết chắc chắn cạnh nào tương ứng với chiều cao (ván đứng) và cạnh nào tương ứng với chiều rộng (mặt bậc thang).^{[9]XNguồn nghiên cứu}
- Tìm mua dụng cụ lấy dấu ở cửa hàng kim khí. Nó gần giống như con ốc để gắn vào thước ê ke mộc tại các kích thước cần đo, nhờ đó bạn có thể đánh dấu và cắt gỗ nhanh hơn.
3
Điều chỉnh phần đầu ván cạnh theo góc cần đặt cầu thang. Góc này phụ thuộc vào kích thước bậc thang. Cách làm như sau:^{[10]XNguồn nghiên cứu}
- Đặt thước ê ke mộc vào một góc của tấm ván. Đặt cạnh đánh dấu chiều cao bậc dọc theo đầu tấm ván, và cạnh đánh dấu chiều rộng bậc dọc theo chiều dài tấm ván.
- Vẽ một đường thẳng giữa hai điểm đánh dấu chiều cao và chiều rộng bậc thang. Đường thẳng này đánh dấu đường nằm ngang trên đỉnh ván cạnh.
- Đánh dấu đoạn thẳng đó để chiều dài của nó bằng với chiều rộng bậc thang.
- Sử dụng ê ke vẽ một đường vuông góc từ đỉnh của tấm ván đến điểm bạn vừa đánh dấu.
- Cưa dọc theo các đoạn thẳng này.
Sử dụng đường nằm ngang trên đỉnh ván cạnh làm điểm tham chiếu, đo và vẽ một đường thẳng đứng có độ dài bằng với chiều cao bậc. Sau đó đo và vẽ một đường nằm ngang có độ dài bằng với chiều rộng bậc. Lặp lại quy trình này và di chuyển xuống dưới đến khi bạn đã vẽ đủ số bậc cần thiết.^{[11]XNguồn nghiên cứu}^{[12]XNguồn nghiên cứu}
Nếu sử dụng cưa máy thì bạn cắt đến mép của đường đánh dấu trên ván cạnh. Ngừng cưa khi còn cách đường đối diện khoảng 3-6mm, sau đó dùng cưa tay cắt phần còn lại.^{[13]XNguồn nghiên cứu}
Vẽ một đường song song với đường kẻ của bậc cuối cùng và vuông góc với cạnh bậc thang (nơi đặt tấm ván đứng cuối cùng). Cắt theo đường thẳng này để phần chân của ván cạnh nằm phẳng trên mặt đất.^{[14]XNguồn nghiên cứu}
Cắt phần đầu và phần chân của ván cạnh để khớp thử vào kết cấu, trước khi cưa các vị trí để lắp bậc. Đảm bảo chiều cao cầu thang chính xác. Ván cạnh phải nằm phẳng trên mặt đất hay sàn nhà, và đầu ván cạnh khớp vừa khít vào kết cấu hiện hữu.
Đặt tấm ván cạnh hoàn chỉnh đầu tiên lên tấm gỗ 5cm x 30cm và vẽ đường bao xung quanh nó lên tấm gỗ mới. Sau đó cắt đủ số ván cạnh cần thiết.
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 3:

Lắp cầu thang

Tải về bản PDF

1
Lắp ván cạnh. Có nhiều cách để gắn đầu ván cạnh vào kết cấu hiện hữu. Dễ nhất là bắt công xôn kim loại vào dầm hay hệ thống đỡ sàn. Vặn ốc qua lỗ trên công xôn, một đầu khớp phẳng mặt với đầu ván cạnh, đầu còn lại khớp vào dầm sàn.
- Đặt chân ván cạnh trên nền cứng như bê tông, sàn gỗ hay thậm chí trên tấm gỗ đã qua xử lý (đối với cầu thang ngoài trời).^{[15]XNguồn nghiên cứu}
2
Lắp ván đứng để giữ ổn định ván cạnh (ván đỡ chân). Ván đứng thường được làm từ ván 2,5cm x 15cm. Mặc dù bạn không cần thiết phải lắp ván đứng, nhưng việc đóng các tấm ván này giữa mỗi bậc sẽ làm cầu thang trông đẹp hơn và bền hơn.^{[16]XNguồn nghiên cứu}
- Cắt các tấm ván 2,5cm x 15cm có cùng chiều rộng với cầu thang. Gắn chúng vào ván cạnh bằng đinh ốc 6,5cm.
- Đảm bảo chiều cao của mỗi bậc thang hoàn toàn giống nhau.
3
Lắp ván mặt bậc thang. Cắt ván gỗ có chiều rộng bằng hoặc hơi lớn hơn chiều rộng mặt bậc thang, và chiều dài bằng với chiều rộng cầu thang hoặc rộng hơn một chút nếu bạn thích có phần thừa ra hai bên cầu thang. Gắn mặt bậc thang vào các bậc của ván cạnh bằng đinh ốc 6,5cm.^{[17]XNguồn nghiên cứu}
- Ví dụ, bạn có thể cắt ván gỗ 2,5cm x 25cm bằng chiều rộng thang và sử dụng làm mặt bậc thang.
- Để tăng nét nghệ thuật, bạn dùng hai tấm ván và chừa khe hở 3-6mm giữa chúng. Ví dụ, bạn có thể cắt các tấm ván 2,5cm x 13cm bằng chiều rộng thang, và lắp hai tấm ván trên mỗi bậc, chừa khe hở giữa hai tấm ván đó.
- Để bậc thang chắc chắn hơn thì bạn lắp các tấm gỗ 5cm x 10cm ở hai bên tấm ván cạnh chính giữa, bên dưới mặt bậc thang.
Ván trang trí sẽ giúp cầu thang trông đẹp hơn vì nó che đi phần đầu của ván đứng và ván mặt bậc thang. Cắt các tấm ván 5cm x 30cm có cùng chiều dài và góc nghiêng với ván cạnh, nhưng không cắt các đường để gắn bậc thang. Lắp chúng vào hai bên cầu thang và dùng đinh ốc để bắt cố định.^{[18]XNguồn nghiên cứu}
5
Đánh véc-ni hoặc sơn cầu thang nếu cần. Cân nhắc xử lý gỗ chống lại các yếu tố gây hư hại, đặc biệt là cầu thang dùng ngoài trời. Cho dù bạn đang đóng cầu thang trong nhà thì cũng nên hoàn thiện bằng lớp bảo vệ để chống hư mòn và làm đẹp sản phẩm.
- Đánh véc-ni, sơn, hay sơn bóng là phương pháp phù hợp cho cầu thang. Bạn cũng có thể dùng sơn chống trượt hoặc dán băng keo chống trượt lên cầu thang.
Quảng cáo

Lời khuyên

Nhớ lắp chiếu nghỉ trước khi lắp bậc thang để tránh nguy cơ vấp ngã.

Cảnh báo

Luôn kiểm tra quy chuẩn xây dựng hiện hành tại khu vực. Trong đó có quy định về kích thước nhỏ nhất và lớn nhất đối với chiều cao và chiều rộng bậc thang, số ván cạnh cần dùng và v.v...