Marjinal Fayda Nasıl Hesaplanır?

Makaleyi İndirMakaleyi İndir

Ekonomide, marjinal fayda (MF), bir tüketicinin bir şeyi tüketmekten ne kadar değer veya tatmin elde ettiğini ölçmenin bir yoludur. Genel bir kural olarak MF, toplam faydadaki değişikliğin tüketilen mal miktarındaki değişime bölünmesine eşittir.[1] MF'nin, birisinin tüketilen her ek mal biriminden elde ettiği fayda şeklinde düşünülmesi de yaygındır.

Kısım 1
Kısım 1 / 3:

Marjinal Fayda Denklemini Kullanmak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Faydanın ekonomik kavramını anla.
    Fayda, bir tüketicinin belirli bir sayıda malı tüketmekle elde ettiği "değer" ya da "tatmin"dir. Faydayı, bir tüketicinin bir malın sağlayacağı tatmin için varsayımlı olarak ödeyeceği para miktarı şeklinde düşünmek de iyi bir yoldur.[2]
    • Örneğin, diyelim ki açsın ve akşam yemek için balık satın alıyorsun. Bir balığın 2₺’ye mal olduğunu da söyleyelim. Balık için 8₺ ödeyecek kadar açsan balığın 8₺’lik fayda sağladığı söylenir. Başka bir deyişle, asıl maliyeti ne olursa olsun, balıktan tatmin elde etmek için 8₺ ödemeye hazırsın.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Belirli sayıda mal tüketmenin toplam faydasını bul.
    Toplam fayda, birden fazla mala uygulanan fayda kavramıdır. Eğer bir malı tüketmek sana belirli miktarda fayda sağlarsa aynı maldan birden fazla tüketmek sana daha yüksek, daha düşük veya aynı seviyede bir fayda miktarı verecektir.[3]
    • Örneğin, iki balık yemeyi planladığını düşünelim. Ancak, ilk balığı yedikten sonra önceki kadar aç olmadığını hissettin. Şimdi, ikinci balığın vereceği fazladan tatmin için sadece 6 lira verirdin. Biraz doyduğun için bu senin için o kadar değerli değil. Bu, iki balığın birlikte 6₺ + 8₺ (ilk balık) = 14₺ "toplam fayda" sağladığı anlamına gelir.
    • İkinci balığı satın almış olup olmamanın bir önemi olmadığını unutma. MF, sadece onun için ne kadar ödeyeceğinle ilgilenir. Gerçek hayatta, ekonomistler tüketicilerin varsayımsal olarak bir şey için ne kadar ödeyeceğini kestirmek için karmaşık matematiksel modeller kullanır.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Farklı sayıda mal tüketmenin toplam faydasını bul.
    MF’yi bulmak için iki farklı toplam fayda ölçümüne ihtiyacın var. MF hesaplamanı yapman için bunların arasındaki farkı kullanacaksın.[4]
    • 2. adımdaki örnek durumda dört balık yiyecek kadar aç olduğuna karar verdiğini düşünelim. İkinci balıktan sonra biraz doymaya başladın, bu nedenle bir sonraki balığa sadece 3₺ verirdin. Üçüncü balıktan sonra neredeyse tamamen doydun ve dördüncü balık için sadece 1₺ verirdin.
    • Ondan elde edeceğin tatmin, rahatsız edici derecede doyduğun hissi nedeniyle sıfırlandı. Bu dört balığın sağladığı toplam fayda için 8₺ + 6₺ + 3₺ + 1₺ = 18₺ diyebilirsin.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 MF’yi hesapla.
    Toplam faydadaki farkı birimlerdeki farka böl. Elde edeceğin cevap, marjinal fayda veya tüketilen her ek birim tarafından sağlanan fayda olacaktır.[5] Örnek durumda, MF’yi aşağıdaki şekilde hesaplayacanksın:
    • 18₺ - 14₺ (2. adımdaki örnekten) = 4₺
    • 4 (balık) - 2 (balık) = 2
    • 4₺/2 = 2₺
    • Bu, ikinci ve dördüncü balık arasında fazladan her balığın senin için yalnızca 2₺ değerinde olduğu anlamına gelir. Bu ortalama bir değerdir; üçüncü balık aslında 3₺ değerinde ve dördüncüsü aslında tabii ki 1₺ değerindedir.
    Reklam
Kısım 2
Kısım 2 / 3:

Ek Birimler İçin MF Hesaplamak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Her ek birim için MF'yi bulmak için denklemi kullan.
    Yukarıdaki örnekte, tüketilen birkaç mal için ortalama MF’yi bulduk. Bu, MF’yi kullanmak için geçerli yollardan biridir. Ancak, bu aslında daha çok, tüketilen münferit mal birimlerine uygulanır. Bu bize her ek mal için kesin MF’yi (ortalama bir değer değil) verir.[6]
    • Bunu bulmak sanıldığından daha kolaydır. Tüketilen malların miktarındaki değişiklik bir olduğunda MF'yi bulmak için normal denklemi kullan.
    • Örnek durumda, her bir birim için MF'leri zaten biliyorsun. Hiç balığın olmadığında, ilk balığın MF’si 8₺’dir (8₺ toplam fayda - daha önce sahip olduğun 0₺/1 birimin değişimi), ikinci balığın MF’si 6₺ (14₺ toplam fayda - daha önce sahip olduğun 8₺ /1 birim değişimi), vb.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Faydanın en üst seviyede olması için denklemi kullan.
    Ekonomi teorisinde, tüketiciler faydalarını en üst seviyeye çıkarma amacıyla paralarını nasıl harcayacakları konusunda kararlar alırlar. Başka bir deyişle, tüketiciler paraları karşılığında olabildiğince fazla tatmin elde etmek isterler. Bu, tüketicilerin bir ürün daha satın almanın marjinal faydası, marjinal maliyetten (ek birimin maliyeti) daha küçük olana kadar ürün veya mal satın alma eğiliminde olacağı anlamına gelir.[7]
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Kayıp faydayı belirle.
    Örnek duruma bir kez daha bakalım. Önce her balığın 2 liraya mal olduğunu söyledik. Sonra, ilk balığın MF’sinin 8 lira, ikincinin MF’sinin 6₺, üçüncünün MF’sinin 3₺ ve dördüncünün MF’sinin 1₺ olduğunu belirledik.[8]
    • Bu bilgiler ışığında, aslında dördüncü balığı satın almazsın. Marjinal faydası (1₺) marjinal maliyetinden (2₺) daha azdır. Temel olarak, bu işlemde fayda kaybediyorsun, bu yüzden bu senin faydana değil.
    Reklam
Kısım 3
Kısım 3 / 3:

Marjinal Fayda Çizelgesi Kullanmak

Makaleyi İndir
Örnek Çizelge: Film Festivaline Bilet
Alınan BiletlerToplam faydaMarjinal fayda
11010
2188
3246
4284
5302
6300
728-2
818-10
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Sütunları miktar, toplam fayda ve marjinal fayda şeklinde adlandır.
    Çoğu MF çizelgesinde en azından üç sütun bulunur. Bazen daha fazlası da olabilir fakat bunlarda en mühim bilgiler gösterilir. Genellikle, bunlar soldan sağa doğru dizilir.[9]
    • Sütun başlıklarının bunlarla her zaman tam olarak eşleşmeyeceğini unutma. Örneğin, "Miktar" sütunu "Satın alınan ürünler", "Satın alınan birimler" veya benzeri şekilde adlandırılabilir. Önemli olan, sütundaki bilgilerdir.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Azalan getiri eğilimine bak.
    Bunu göstermek için sıklıkla "klasik" bir MF çizelgesi kullanılır; bir tüketici belirli bir maldan daha fazlasını satın aldıkça, daha da fazla mal satın alma arzusu azalır. Başka bir deyişle bir noktadan sonra, satın alınan her ilave malın marjinal faydası azalmaya başlayacaktır. Nihayetinde, tüketici ilave satın aldığı şeylerden genel olarak öncekine göre daha az tatmin duymaya başlayacaktır.[10]
    • Yukarıdaki örnek çizelgede, bu azalan getiri eğilimi neredeyse hemen başlar. Film festivaline ilk bilet çok fazla marjinal fayda sağlar, ancak ilkinden sonraki her bilet biraz daha azını sağlar. Altı biletten sonraki her bilet aslında negatif bir MF'ye sahiptir ve bu da toplam tatmini azaltır. Bunun bir açıklaması şöyle olabilir; altıncı gidişinden sonra tüketici aynı filmleri tekrar tekrar izlemekten bıkmaya başlar.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Maksimum Faydayı belirle.
    Bu, marjinal fiyatın MF'yi aştığı noktadır. Bir marjinal fayda çizelgesi, bir tüketicinin kaç birim mal satın alacağını tahmin etmeyi kolaylaştırır. Bir hatırlatma olarak tüketiciler, marjinal fiyat (ilave bir birim malın maliyeti) MF'den daha büyük olana kadar mal satın alma eğilimindedir. Çizelgede analiz edilen malların maliyetinin ne kadar olduğunu biliyorsan faydanın en üst seviyeye çıktığı nokta, MF'nin marjinal maliyetten daha yüksek olduğu son satırdır.[11]
    • Örnek tablodaki biletlerin her birinin 3₺ mal olduğunu düşünelim. Bu durumda, tüketici 4 bilet satın aldığında fayda en üst düzeye çıkar. Bundan sonraki biletin MF değeri 2₺ ki bu da marjinal maliyet olan 3₺ azdır.
    • MF negatif olmaya başladığında, faydanın mutlaka en üst düzeye çıkmadığını unutma. Malların "harcanan paraya değmese de" tüketiciye bir miktar fayda sağlaması mümkündür. Örneğin, yukarıdaki çizelgede beşinci bilet hala 2₺ değerinde MF veriyor. Bu negatif bir MF değildir ama yine de toplam faydayı azaltır çünkü maliyete değmez.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Ek bilgi bulmak için grafik verilerini kullan.
    Yukarıdaki üç "temel" sütuna sahip olduğunda, çizelgenin analiz ettiği model durum hakkında daha fazla sayısal veri elde etmek kolaylaşır. Bu, özellikle Microsoft Excel gibi senin yerine hesap yapabilen bir tablo programı kullanıyorsan geçerlidir. Aşağıda, yukarıda kullanılan üç sütunun yanına koymak isteyebileceğin iki veri türü verilmiştir:[12]
    • Ortalama Fayda: Her satırdaki toplam fayda, satın alınan malların miktarına bölünür.[13]
    • Tüketici Fazlası: Her satırdaki marjinal fayda eksi ürünün marjinal maliyeti. Tüketicinin her ürünü satın alarak elde ettiği fayda açısından "kârı" temsil eder. Bu aynı zamanda "ekonomik fazla" olarak da adlandırılır.[14]
    Reklam

İpuçları

  • Örneklerdeki durumların model durumlar olduğunu anlamak önemlidir. Yani, (gerçek olanlardan ziyade) varsayımsal tüketicileri temsil ederler. Gerçek hayatta tüketiciler tamamen mantıklı değildir; örneğin, faydayı en üst düzeyde tutmak için gerektiği kadar çok mal satın almayabilirler. İyi ekonomik modeller, tüketici davranışını geniş ölçekte tahmin etmek için harika araçlardır, ancak çoğu zaman gerçek hayata tam olarak "uymazlar".[15]
  • Çizelgene (yukarıda belirtildiği gibi) bir tüketici fazlası sütunu eklersen faydanın en üst düzeye çıktığı nokta, tüketici fazlası negatif hâle gelmeden önceki son satır olacaktır.


Reklam

Bu How.com.vn makalesi hakkında

How.com.vn Türkçe: Paridhi Jain
Ortak yazarlar :
Paridhi Jain
Bu makale ortak yazarlarımızdan biri olan Paridhi Jain ile ortaklaşa yazılmıştır. How.com.vn makalelerinin ortak yazarları içeriğimizin mümkün olduğunca tam ve kapsamlı olmasını sağlamak için editörlerimizle yakın bir şekilde çalışırlar. Bu makale 10.403 defa görüntülenmiştir.
Bu sayfaya 10.403 defa erişilmiş.

Bu makale işine yaradı mı?

⚠️ Disclaimer:

Content from Wiki How Türkçe language website. Text is available under the Creative Commons Attribution-Share Alike License; additional terms may apply.
Wiki How does not encourage the violation of any laws, and cannot be responsible for any violations of such laws, should you link to this domain, or use, reproduce, or republish the information contained herein.

Notices:
  • - A few of these subjects are frequently censored by educational, governmental, corporate, parental and other filtering schemes.
  • - Some articles may contain names, images, artworks or descriptions of events that some cultures restrict access to
  • - Please note: Wiki How does not give you opinion about the law, or advice about medical. If you need specific advice (for example, medical, legal, financial or risk management), please seek a professional who is licensed or knowledgeable in that area.
  • - Readers should not judge the importance of topics based on their coverage on Wiki How, nor think a topic is important just because it is the subject of a Wiki article.

Reklam