Hoe verborgen narcisten handelen en zich gedragen (volgens deskundigen)

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

De persoon kan passief-agressief gedrag vertonen.

Hij of zij vergeet soms bewust wat jij gezegd hebt.

Het kan zijn dat de persoon zijn of haar verantwoordelijkheid niet neemt.

Hij of zij liegt soms of komt met smoesjes.

De persoon kan geobsedeerd zijn door zijn of haar reputatie.

De persoon heeft de neiging zichzelf vóór anderen te plaatsen.

Het kan zijn dat hij of zij een groot ego heeft.

Hij of zij is kritisch over zichzelf.

De persoon kan niet tegen kritiek.

Hij of zij draagt mogelijk meerdere maskers.

Misschien overlaadt de persoon je met liefde en aandacht.

Hij of zij kan zeer competitief zijn.

De persoon kan hypocriet en arrogant zijn.

Hij of zij schildert zichzelf vaak af als het slachtoffer.

Het kan zijn dat de persoon aan micromanagement doet.

Overige secties weergeven...

Secties verbergen...

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Voelen bepaalde dingen aan je partner of een vriend(in) of familielid van je een beetje vreemd? Twijfel je voortdurend aan jezelf in zijn of haar buurt? De term "narcist" heb je natuurlijk al eerder gehoord, maar iemand die zo bescheiden en verlegen is kan onmogelijk narcistisch zijn... toch? De werkelijkheid is dat deze zogenaamde verborgen narcisten dezelfde karaktertrekken hebben als mensen die openlijk narcistisch zijn, alleen komen die minder duidelijk naar voren. Bekijk de door ons hieronder samengestelde lijst eens, met vreemde dingen die verborgen narcisten doen om hun zin te krijgen (en met tips voor hoe je ermee om kunt gaan). Houd er wel rekening mee dat als iemand narcistische trekjes vertoont, dat niet per se wil zeggen dat hij of zij ook een klinische Narcistische Persoonlijkheidsstoornis (NPD) heeft, en dat alleen een bevoegd therapeut de diagnose NPD kan stellen.

Dingen die je moet weten

• Narcisme is een overkoepelende term, en verborgen narcisten hebben de neiging subtieler te zijn in wat ze doen, meer in zichzelf gekeerd te zijn en een superioriteitscomplex te hebben.
• Een verborgen narcist kan zich grootser, machtiger en zelfverzekerder voordoen om zijn of haar onzekerheden te verdoezelen.
• Er aan de buitenkant goed uitzien is vaak een van de hoofdprioriteiten van een verborgen narcist, zelfs als de persoon achter gesloten deuren passief-agressief is en je psychisch mishandelt.

Stappen

1

De persoon kan passief-agressief gedrag vertonen.

Pdf downloaden

1. 
   Niet tegen je praten of alle schuld op jou afschuiven kan voor de persoon een manier zijn om zich superieur te voelen. Mensen die verborgen narcistisch gedrag vertonen, zijn soms op een subtiele manier passief-agressief om te krijgen wat ze willen. Het kan zijn dat ze je ineens doodzwijgen, dan weer vage complimentjes geven, of subtiel de schuld op jou of anderen afschuiven om zelf beter uit een bepaalde situatie te komen.

   • Het kan bijvoorbeeld zijn dat hij of zij je zonder duidelijke aanleiding complimentjes geeft over je gewicht, je uiterlijk of je eetgewoontes.
   • Ga met passief-agressief gedrag om door rustig te blijven en je te beperken tot de feiten. Door erop te reageren kun je een verborgen narcist juist helpen controle over je te krijgen.
   Advertentie

2

Hij of zij vergeet soms bewust wat jij gezegd hebt.

Pdf downloaden

1. 
   Als iets niet in de agenda van deze persoon past, doet diegene soms net of hij of zij het vergeten is. Verborgen narcistische neigingen kunnen ertoe leiden dat iemand voor zijn of haar gemak iets “vergeet” wat jij gezegd hebt of wat je hem of haar gevraagd hebt te doen, als het hem of haar even niet uitkomt.

   • Wees assertief als je iets van zijn of haar vergeetachtigheid zegt. Bedenk altijd dat dat wat jij wilt en nodig hebt, ook belangrijk is.

3

Het kan zijn dat de persoon zijn of haar verantwoordelijkheid niet neemt.

Pdf downloaden

1. 
   Het kan zijn dat deze persoon anderen de schuld geeft van zijn of haar fouten. Wat hij of zij ook doet, iemand met verborgen narcistische neigingen kan er moeite mee hebben de verantwoordelijkheid voor zijn of haar handelingen te nemen. Als zo iemand niet goed tegen kritiek kan, kan hij of zij je subtiel manipuleren en aan jezelf laten twijfelen (gaslighten) om een beter gevoel over zichzelf te krijgen.

   • Als je het gevoel hebt dat hij of zij jou altijd overal de schuld van geeft, doe dan eens een stapje terug en bekijk de situatie vanuit een ander perspectief. Ga eerst voor jezelf na of jij inderdaad iets fout hebt gedaan. Vraag jezelf vervolgens af waarom de ander zich op deze manier gedraagt.
   Advertentie

4

Hij of zij liegt soms of komt met smoesjes.

Pdf downloaden

1. 
   Mensen met narcistische neigingen nemen het soms niet zo nauw met de waarheid om de dingen naar hun hand te zetten. De leugens die ze vertellen zijn vaak niet erg ingewikkeld; het kan bijvoorbeeld zoiets simpels zijn als zeggen dat hij of zij de afwas heeft gedaan terwijl dat niet zo is. Zo iemand kan de waarheid soms een beetje verdraaien zodat die beter aansluit op zijn of haar agenda, en een smoes verzinnen als je hem of haar erop betrapt.

   • Wijs hem of haar op de leugen door iets te zeggen als “Ik weet wat ik gezien heb” of “Jij moet altijd overal gelijk in hebben.”
   • Als je moet omgaan met iemand die narcistisch is, en vooral als je met diegene in één huis woont, is het belangrijk dat je een sociaal vangnet hebt. Zoek steun bij vrienden, familie of een mentor of adviseur die je vertrouwt om over je situatie te praten en nieuwe manieren te vinden om ertegenaan te kijken.

5

De persoon kan geobsedeerd zijn door zijn of haar reputatie.

Pdf downloaden

1. 
   Narcisten maken zich vaak druk over hoe anderen naar ze kijken. Het kan zijn dat deze persoon vindt dat hij of zij perfect moet zijn en een onberispelijke reputatie moet hebben. Dit kan zich uiten in donaties aan een liefdadigheidsorganisatie of een goed doel, omdat de persoon dan weet dat zijn of haar naam in het openbaar zal worden genoemd.

   • Probeer geen compliment te geven over zijn of haar goede daden als je weet dat ze met de verkeerde bedoelingen zijn gedaan. Reageer er in plaats daarvan zo onverschillig mogelijk op, zodat de narcist niks heeft om zich goed over te voelen.
   Advertentie

6

De persoon heeft de neiging zichzelf vóór anderen te plaatsen.

Pdf downloaden

1. 
   Mensen met verborgen narcistische neigingen stellen vaak hun eigen behoeften voorop. Narcisme kan het moeilijk maken om met anderen mee te voelen. Daarom denken mensen met narcistische neigingen vaak eerst aan zichzelf in plaats van aan hun vrienden, partner of familie.

   • Dit gedrag kan fysiek of mentaal zijn. Misschien loopt hij of zij altijd voor je uit of begint vlak voordat jij iets belangrijks moet doen over iets vervelends.
   • Soms is de beste manier om met dit gedrag om te gaan afstand nemen. Dat is niet altijd mogelijk, maar zelfs het kleinste beetje ruimte kan je helpen je gedachten te ordenen en de weg vrij te maken voor een zinvol gesprek.

7

Het kan zijn dat hij of zij een groot ego heeft.

Pdf downloaden

1. 
   Misschien aast de persoon op aandacht en macht. Om die reden heeft hij of zij misschien een nogal groot ego en denkt beter te zijn dan ieder ander. Zo iemand kan de neiging hebben jouw mening te kleineren of de controle te willen hebben over vrijwel alle situaties, omdat een narcist zichzelf vaak beter vindt dan de rest.

   • Het kan moeilijk zijn, maar plaats jezelf voorop. Als jij je door het gedrag van iemand anders minderwaardig voelt, wordt het misschien tijd om wat afstand te nemen of zelfs een einde aan de relatie met deze persoon te maken.
   Advertentie

8

Hij of zij is kritisch over zichzelf.

Pdf downloaden

1. 
   De persoon kan zijn of haar onzekerheden gebruiken om naar complimentjes te vissen. Narcisme is meestal een masker voor onzekerheid, dus narcisistische mensen zijn vaak voortdurend op jacht naar goedkeuring en aandacht. Mensen met verborgen narcistische neigingen kunnen soms zelfs met opzet hun eigen talenten of resultaten kleineren om juist complimenten te krijgen en gerustgesteld te worden.

   • Let op of je uitspraken hoort als “Ik ben een slecht mens” of “Mijn leven dient nergens voor.”
   • Doe goed je best om niet mee te gaan in dit toneelstukje van het type “Wee mij”. Als jij niet naar zijn of haar aas hapt, zal de persoon uiteindelijk stoppen met vissen.
   • Reageer erop met iets als “Wat vertelend dat je je zo voelt” om de situatie te neutraliseren.

9

De persoon kan niet tegen kritiek.

Pdf downloaden

1. 
   Doordat deze persoon zo ontzettend onzeker is, kan het voor zo iemand heel moeilijk zijn om kritiek in welke vorm dan ook te accepteren. Het kan zijn dat hij of zij zich zelfs tegen kritiek die op een zeer vriendelijke manier wordt gegeven, hevig verzet. Als je wat voor advies dan ook geeft of kritiek hebt op zijn of haar uiterlijk, gedrag of hobby’s, kan het zijn dat de persoon tegen je uitvalt of ineens afstand neemt.

   • Kritiek beschadigt het geïdealiseerde beeld dat de persoon van zichzelf heeft, waardoor hij of zij niet in staat is ook maar een enkele opmerking die een beetje negatief is, te accepteren.
   • Mensen met verborgen narcistische neigingen hebben vaak een gebrek aan doorzettingsvermogen en zullen eerder anderen de schuld geven als iets ze niet lukt.
   • Vraag jezelf af of het de moeite waard is om kritiek op deze persoon te blijven leveren en tegen hem of haar in te blijven gaan. Als hij of zij bereid is naar je te luisteren en te veranderen, dan is dat uiteraard geweldig! Maar als dat niet zo is, kun je misschien beter ophouden met proberen deze persoon te helpen.
   Advertentie

10

Hij of zij draagt mogelijk meerdere maskers.

Pdf downloaden

1. 
   Hij of zij kan een show opvoeren om het iedereen die toevallig in de buurt is naar de zin te maken. Misschien merk je dat zijn of haar karakter verandert afhankelijk van het gezelschap waarin de persoon verkeert. Dit een manier van verborgen narcisten om hun onzekerheden te verbergen, maar jij kunt je erdoor gaan afvragen “wie” hij of zij nou eigenlijk is.

   • Stel grenzen als je met iemand omgaat die verborgen narcisistisch gedrag vertoont, zodat zijn of haar trucjes uiteindelijk niet meer werken en je de persoon verantwoordelijk kunt houden voor zijn of haar gedrag. Dat kan op vrij simpele manieren, door bijvoorbeeld na een bepaalde periode geen contact meer te zoeken of door in besprekken bepaalde onderwerpen te vermijden.

11

Misschien overlaadt de persoon je met liefde en aandacht.

Pdf downloaden

1. 
   Soms prijst een verborgen narcist je voortdurend de hemel in. Het kan zijn dat de persoon briefjes voor je achterlaat in de badkamer of je overdag lieve appjes stuurt. Dat lijkt allemaal heel onschuldig, maar het kan een manier van de persoon zijn om je te paaien. Op die manier zul jij, áls er later een rode vlag verschijnt, die eerdere negeren. Want hoe kan iemand die zo toegewijd en liefdevol is als deze persoon nou schadelijk voor je zijn?

   • Houd er rekening mee dat mensen met verborgen narcistische neigingen je soms cadeautjes geven of hulp aanbieden, alleen maar om je later te kunnen manipuleren.
   • Wees als je zo’n liefdesoffensief opmerkt op je hoede, en probeer voorzichtig uit te drukken waarom je het gedrag zorgwekkend vindt.
   Advertentie

12

Hij of zij kan zeer competitief zijn.

Pdf downloaden

1. 
   Misschien probeert de persoon te bewijzen dat hij of zij overal de beste in is. Een verborgen narcist kan soms altijd als beste uit de bus willen komen, ook als dat betekent dat zo iemand daardoor arrogant of verwaand overkomt. Vaak proberen zulke personen vooral in het openbaar een goede indruk te maken, omdat veel mensen hem of haar dan kunnen zien.

   • Zo iemand kan daardoor vaak “slecht tegen zijn/haar verlies”, en je kunt merken dat het moeilijk is om wat voor vriendschappelijk spelletje dan ook met deze persoon te spelen.
   • Verzeker de verborgen narcist ervan dat hij of zij helemaal niet hoeft te winnen of op hoeft te scheppen om zich tegenover jou te bewijzen. We hebben allemaal onze onzekerheden, maar die hoeven ons niet te beheersen.

13

De persoon kan hypocriet en arrogant zijn.

Pdf downloaden

1. 
   Het kan regelmatig voorkomen dat hij of zij iets zegt en vervolgens iets anders doet. Mensen met verborgen narcistische trekjes kunnen er moeite mee hebben zich in anderen in te leven, en hun onzekerheden en angsten kunnen ervoor zorgen dat ze nogal flexibel omgaan met hun normen en waarden. Het is goed mogelijk dat hij of zij zegt ergens voor te staan en er de volgende dag juist tegenin gaat omdat hij of zij “wel beter weet.”

   • De persoon kan geobsedeerd zijn door een verlangen naar goedkeuring en daardoor de neiging hebben de meningen en kennis van anderen af te doen als onzin.
   • We weten heel goed hoe frustrerend dit soort gedrag kan zijn, maar probeer toch om het te negeren. Hoe meer aandacht je er namelijk aan schenkt, hoe groter de kans is dat zo iemand je blijft manipuleren.
   Advertentie

14

Hij of zij schildert zichzelf vaak af als het slachtoffer.

Pdf downloaden

1. 
   Om geen verantwoordelijkheid op zich te nemen, kan het zijn dat de persoon zichzelf vaak als het slachtoffer ziet. Mensen die narcistische trekjes vertonen verzetten zich er vaak tegen om in te zien dat ze zelf fout zijn geweest of ergens schuld aan hebben, ook al is dat wel zo. Het kan zijn dat ze je manipuleren door je te laten geloven dat het jouw schuld is (gaslighting), hoewel ze diep van binnen best weten dat jij er niets aan kunt doen.

   • Dit is een verdedigingsmechanisme tegen zijn of haar eigen tekortkomingen. De persoon is onzeker, en anderen de grond in boren kan een manier zijn om een beter gevoel over zichzelf te krijgen.
   • Zorg ervoor dat hij of zij je niet het zwijgen oplegt; jouw stem verdient het om gehoord te worden, en wat jij voelt en ervaart doet er ook toe.

15

Het kan zijn dat de persoon aan micromanagement doet.

Pdf downloaden

1. 
   Het gebeurt op hun manier of het gebeurt niet. De kans bestaat dat hij of zij wil dat de dingen op een bepaalde manier of in een bepaalde volgorde worden gedaan. Ook als de persoon je vraagt iets zelf te doen, kun je merken dat hij of zij je voortdurend controleert.

   • Probeer de situatie onder controle te houden door iets te zeggen als "Zullen we het vandaag eens op een andere manier proberen?" of "Het kan ook best eens anders en toch heel goed gaan. Ik zal het je eens laten zien."
   • Als iemand met verborgen narcistische trekjes iets gemeens of onaardigs doet, wijs hem of haar daar dan vriendelijk op. Het kan zijn dat diegene niet doorheeft dat het voor jou kwetsend is; het is voor een verborgen narcist altijd mogelijk om te veranderen, als hij of zij tenminste bereid is mee te werken.
   Advertentie

Tips

• Bedenk altijd dat niet iedereen die narcistische trekjes vertoont klinisch narcistisch is, en dat niet iedereen met de klinische diagnose NPD gevaarlijk is of anderen mishandelt.
• Houd er rekening mee dat veel mensen zelf niet eens in de gaten hebben dat ze zich narcistisch gedragen. Met veel moeite, therapie en/of medicijnen is het mogelijk verborgen narcistisch gedrag te corrigeren, dus aarzel niet om erover te beginnen.
• Bedenk altijd dat verborgen narcistische handelingen meestal een weerspiegeling zijn van iemands innerlijke onzekerheden en diepgewortelde trauma’s, en dat het geen wraakactie is die tegen jou persoonlijk gericht is.
• Denk er eens over een dagboek bij te houden waarin je het gedrag van je vriend(in), partner of familielid noteert. Je zult je dan na verloop van tijd zelfverzekerder en gerechtvaardigder voelen voor wat betreft de dingen die je weet.

Advertentie