Verantwoordelijk zijn

Als je graag als een verantwoordelijk persoon wilt worden gezien, is dat op zich al heel bewonderenswaardig. Zelf verantwoordelijkheid nemen kan in het begin moeilijk lijken, maar als je volhoudt, kan het een tweede natuur worden! Om als verantwoordelijk persoon over te komen moet je je beloftes nakomen en je aan afspraken houden die je met anderen hebt gemaakt. Je zult moeten leren omgaan met tijd en geld, je zult voor jezelf en voor anderen moeten leren zorgen en je zult moeten kunnen voorzien in je eigen en andermans fysieke en mentale behoeften.

Methode 1

Methode 1 van 4:

Voor jezelf en voor anderen zorgen

Pdf downloaden

1
Ruim je rommel op zonder dat ze het van je hoeven te vragen. Als je rommel hebt gemaakt, ruim het dan op; laat je spullen niet gewoon achter je aan slingeren zodat iemand anders ze op kan ruimen. Jij hebt de rommel gemaakt, dus ben jij ook degene die hem op moet ruimen. Denk eens na over wat iemand anders ervan zou vinden als ze tegen jouw rommel aan zouden lopen, zeker als die ander zelf net had opgeruimd.^[1]XBron
- Als je bijvoorbeeld een enorme troep in de keuken hebt gemaakt terwijl je je brood smeerde, neem dan ook even de tijd om de spullen die je gebruikt hebt op te bergen, de kruimels op te vegen en het servies dat je gebruikt hebt af te wassen of in de vaatwasser te zetten.
2
Zet spullen die je gebruikt hebt meteen terug op hun plek, zodat je ze later makkelijk terug kunt vinden. Het is jouw taak om voor je eigen spullen te zorgen; van je schoenen tot en met je sleutels. Als je ze na gebruik opbergt op de plek waar ze horen, zul je als je ze opnieuw nodig hebt geen problemen hebben om ze te vinden. Op die manier help je voorkomen dat het thuis een chaos wordt, en laat je bovendien zien dat je zuinig op je spullen bent.^[2]XBron
- Hang je sleutels bijvoorbeeld zodra je binnenkomt aan het haakje of leg ze op de keukentafel. Dan weet je altijd waar ze liggen.
3
Doe dingen zonder dat iemand je erom vraagt. Simpelweg alles doen wat er van je gevraagd wordt is al verantwoordelijk. Maar om te laten zien dat je voor jezelf en voor anderen kunt zorgen, zul je dingen moeten doen voordat anderen je erom vragen. Daarmee laat je zien dat je verantwoordelijk genoeg bent om te zien wat er gedaan moet worden, en dat jij kunt zorgen dat het ook gebeurt.^[3]XBron
- Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je merkt dat niemand het vuilnis die dag heeft buitengezet. Laat het dan niet gewoon staan zodat iemand anders het buiten kan zetten. Neem liever het initiatief en doe het zelf.
- Of misschien heeft er nog niemand bedacht wat jullie 's avonds zullen gaan eten. Maak dan zelf een plan, doe boodschappen, en kook voor iedereen een lekkere maaltijd.
4
Plaats de behoeften van anderen voor die van jezelf. Als je familieleden, vrienden en/of huisdieren hebt, kan verantwoordelijk zijn betekenen dat je voorrang moeten geven aan de behoeften van anderen boven die van jezelf. Dat wil niet zeggen dat je niet ook voor jezelf moet zorgen. Maar het betekent wel dat je pas in tweede instantie aan jezelf moet denken, als je merkt dat iemand om wie je geeft op dat moment iets nodig heeft.^[4]XBron
- Misschien moet je bijvoorbeeld op een bepaald moment echt wat eten, als blijkt dat een van je huisgenoten zich gesneden heeft en snel geholpen moet worden. Uiteraard moet je dan eerst voor je gewonde huisgenoot zorgen, voordat je gaat eten.
- Soms moet je, om voorrang te kunnen geven aan de behoeften van anderen, eerst leren bepalen wat je precies 'nodig hebt' en wat je alleen maar graag zou 'willen'. Zo wil je op vrijdagavond bijvoorbeeld graag met je vrienden uit, maar je ouders hebben je thuis nodig om op je jongere broertje te passen. Je denkt misschien dat je het nodig hebt om met je vrienden uit te gaan, maar in feite is het meer iets dat je graag wilt.
5
Probeer consequent te zijn. Je verantwoordelijkheid betekent niks als je alleen maar af en toe iets verantwoordelijks probeert te doen. Als je wilt laten zien dat je verantwoordelijkheidsgevoel hebt, zul je voor jezelf een vaste routine moeten vinden dat voor jou werkt, en je er vervolgens aan moeten houden. Ga bijvoorbeeld niet tien uur achter elkaar leren, om vervolgens drie weken lang helemaal niks te doen; probeer liever om je iedere dag een uur met je studiemateriaal bezig te houden.
- Consequent zijn betekent ook dat je je aan je woord houdt en dat je de beloftes die je aan jezelf en aan anderen gedaan hebt, nakomt.
- Door betrouwbaar te zijn laat je aan andere mensen zien dat ze erop kunnen rekenen dat jij zult doen wat je gezegd hebt dat je zou doen.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 4:

Je volwassen gedragen in je relaties

Pdf downloaden

1
Neem zelf de verantwoordelijkheid voor je acties. Dat wil zeggen dat je het moet toegeven als je iets verkeerd doet, en dat je je fout als dat kan corrigeert. Je zult fouten maken; iedereen maakt nu eenmaal fouten. Alleen moet je, om te laten zien dat je verantwoordelijkheidsgevoel hebt, ook in staat kunnen zijn om te zeggen dat je een fout hebt gemaakt.^[5]XBron
- Zeg ook als niemand je heeft 'betrapt' toen je iets fout deed, even tegen de juiste persoon dat het jouw fout was. Als je bijvoorbeeld per ongeluk iets kapot hebt gemaakt wat je van een vriend of vriendin geleend had, probeer het dan niet verborgen te houden. Zeg bijvoorbeeld: 'Het spijt me, maar ik heb per ongeluk je zonnebril gebroken. Zal ik een nieuwe voor je kopen?'
- Je kunt niet alles wat je in het verleden verkeerd hebt gedaan ongedaan maken, dus wees niet te streng voor jezelf. Aan de andere kant moet je om vooruit te kunnen komen wel de verantwoordelijkheid nemen voor je daden, en dus niet anderen de schuld geven.
2
Houd je relaties open en eerlijk door altijd de waarheid te zeggen. Zogenaamde leugentjes om bestwil, zoals tegen een vriendin zeggen dat je haar nieuwe sjaal mooi vindt terwijl dat eigenlijk niet zo is, vormen meestal geen probleem. Maar als grotere leugens je relaties binnensluipen, zoals leugens over wat je precies doet in je vrije tijd, kunnen de gevolgen groter zijn. Probeer daarom altijd zo eerlijk mogelijk te zijn. Door eerlijk te zijn laat je immers zien dat je genoeg verantwoordelijkheidsgevoel hebt om de waarheid te vertellen.^[6]XBron
- Bovendien zul je, als je liegt, ook dat consequent vol moeten houden, en dat kan soms behoorlijk ingewikkeld worden.
3
Onderhoud het contact met je familie en vrienden. Zorg ervoor dat je relaties niet verwateren. Organiseer familiebijeenkomsten of geef feestjes voor je vrienden om te laten zien dat je verantwoordelijkheidsgevoel hebt en op een actieve manier je best doet tijd met ze door te brengen.
- Bied aan anderen te helpen als ze je nodig hebben. Je weet immers maar nooit wanneer jij misschien een keer iemand om hulp zult moeten vragen.
- Maak tijd vrij om persoonlijk met mensen af te spreken. Je moet zorgen dat je genoeg verantwoordelijkheidsgevoel hebt om je tijd goed in te delen, zodat je altijd plannen kunt maken om leuke dingen met vrienden en bekenden te gaan doen.
- Leg als je in het gezelschap van anderen bent je telefoon weg. Geef de mensen met wie je op dat moment samen bent voorrang boven Facebook en andere sociale media.
4
Zoek oplossingen voor problemen, in plaats van de schuld op anderen af te schuiven. Problemen komen in elke relatie voor. Probeer in plaats van iemand anders de schuld van een bepaald probleem te geven, een manier te vinden om het op te lossen. Iemand die verantwoordelijk is zoekt naar oplossingen en blijft niet alleen maar proberen te bepalen wie er soms iets fout heeft gedaan.^[7]XBron
- Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat er de hele tijd misverstanden ontstaan als je met iemand van je familie aan het appen bent. Jullie hebben er al vaak ruzie over gemaakt.
- Ga er, in plaats van de ander de schuld te geven, liever even voor zitten om het er met hem of haar over te hebben, zodat jullie samen kunnen bepalen hoe jullie beter zouden kunnen communiceren. Misschien kunnen jullie afspreken dat jullie voortaan specifiekere berichtjes zullen sturen, of dat jullie om meer uitleg zullen vragen als iets niet helemaal duidelijk of onvolledig is.
- Probeer anderen ook niet aan te vallen in plaats van het probleem op te lossen. Mensen persoonlijk aanvallen zal je niet verder helpen.
5
Laat merken dat je om anderen geeft door altijd eerst even na te denken voordat je iets zegt. Mensen die niet op een verantwoordelijke manier met hun woorden omgaan gooien er dingen uit zodra ze in hun hoofd opkomen, ook als ze anderen daarbij uitschelden en beledigen. Neem liever de tijd om zorgvuldig over je woorden na te denken. Voorkom dat je overheerst wordt door je woede.^[8]XBron
- Als je merkt dat je zo boos bent dat je geen controle meer hebt over wat je zegt, tel dan in je hoofd tot tien en haal tegelijkertijd een paar keer langzaam en diep adem. Als je wilt kun je zelfs tegen de ander zeggen: 'Ik moet even rustig worden voordat we verder kunnen praten. Ik wil geen dingen zeggen waar ik later spijt van krijg.'
6
Leer rekening te houden met de gedachten en de gevoelens van anderen. Empathisch zijn houdt in dat je kunt voelen wat anderen voelen. Probeer als je iets zegt of doet te bedenken wat voor gevoel het de ander zal bezorgen. Als je het niet zeker weet, probeer dan te bedenken wat voor gevoel het jou zou geven. Als jij je er niet prettig bij zou voelen, denk dan nog eens na over wat je wilde gaan zeggen of doen.^[9]XBron
- Je bent niet verantwoordelijk voor wat andere mensen voelen. Aan de andere kant ben je wel verantwoordelijk voor de dingen die jij tegen ze zegt en voor wat jij doet als je in hun gezelschap bent. Iemand die verantwoordelijk is heeft de empathie die nodig is om in bepaalde situaties rekening te kunnen houden met de gevoelens van anderen.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 4:

Je tijd plannen

Pdf downloaden

1
Maak een schema zodat je je tijd beter kunt indelen. Of je nou een agenda of een app op je telefoon gebruikt, een schema helpt je je verantwoordelijkheden onder controle te houden. Het is een manier om je eraan te herinneren wat je allemaal moet doen. Bovendien kun je op die manier beter zien waar je je tijd aan besteedt. Schrijf afspraken die je hebt gemaakt op en noteer per dag waar je allemaal naartoe moet en welke klusjes je moet doen.^[10]XBron
- De ochtend vormt de basis voor de rest van je dag. Plan 's morgens ruim voldoende tijd in om wakker te worden en op gang te komen; zet dus niet gewoon je wekker vijf minuten voordat je hoe dan ook op moet staan.
- Stel jezelf iedere dag een bepaald doel; soms kun je alleen al door het te benoemen de kans vergroten dat het ook inderdaad gaat gebeuren. Denk bijvoorbeeld eens na over wat je zou willen bereiken, of wie je graag zou willen tegenkomen.
2
Voldoe eerst aan je verplichtingen en ga pas daarna leuke dingen doen. Een belangrijk aspect van verantwoordelijk zijn is dat je vervelende klusjes niet uitstelt tot na de leuke dingen. Begin met de dingen die als eerste moeten worden gedaan, zodat je na afloop leuke dingen kunt gaan doen en je kunt ontspannen.^[11]XBron
- Als je bijvoorbeeld de afwas moet doen terwijl je graag naar buiten wilt, doe dan eerst de afwas. Als je klaar bent kun je naar buiten gaan zonder dat die verplichting nog boven je hoofd hangt.
3
Ga eens na hoeveel tijd je eigenlijk op sociale media doorbrengt. Sociale media kunnen veel van je tijd opslokken zonder dat je het in de gaten hebt. Soms denk je dat je niet genoeg tijd hebt om alles te kunnen doen wat je moet doen, maar als je je smartphone, tablet of computer eens een paar uur negeert, zul je zien dat dat misschien best wel meevalt.^[12]XBron
- Probeer eens een speciale app die ervoor zorgt dat je niet meer dan een bepaalde hoeveelheid tijd op je smartphone of computer doorbrengt. Zo'n hulpmiddel kan je helpen te leren om op een verantwoordelijke manier met je tijd om te gaan.
4
Reserveer ook wat tijd om iets terug te doen voor je omgeving. Goed voor jezelf zorgen is uiteraard heel belangrijk, maar het is net zo belangrijk dat je goed zorgt voor de omgeving waarin je woont. Je bent onderdeel van een grotere gemeenschap, en het is de bedoeling dat je meehelpt in het proces om er voor iedereen een betere plek van te maken. Zet daarom iedere maand wat tijd opzij om simpelweg vrijwilligerswerk te doen.^[13]XBron
- Vrijwilligerswerk doen hoeft helemaal niet saai te zijn! Het maakt niet uit wat je leuk vindt, of je nou van de natuur of van boeken houdt, ook jij zult een manier kunnen vinden om je in de vorm van vrijwilligerswerk met die interesse bezig te houden. Je kunt bijvoorbeeld helpen opruimen in een park in de buurt, of je kunt boeken helpen sorteren bij de bibliotheek.
5
Houd je aan je beloften op lange termijn. Als iets leuk en nieuw is, is het meestal makkelijk om te beloven dat je het vol zult houden. Maar als het nieuwe er een beetje af is, wordt dat vaak moeilijker. Of het nou om het lidmaatschap van een vereniging gaat, een leidinggevende functie bij een organisatie in de buurt, of vrijwilligerswerk, je moet bereid zijn om je er voor een langere periode aan te binden.^[14]XBron
- Als je je eenmaal hebt voorgenomen om iets te doen, houd je er aan ook aan. Dat hoeft niet te betekenen dat je het voor altijd zult moeten doen. Alleen als je bijvoorbeeld een leidinggevende rol op je hebt genomen voor een periode van een jaar, houd het dan in ieder geval tot het eind van dat jaar vol, tenzij het je om een bepaalde dringende reden echt niet meer lukt.
6
Leer jezelf doelen te stellen. Kies een paar doelen de je graag wilt bereiken. Dat kunnen doelen zijn voor de lange termijn, zoals medicijnen studeren, of een betere vriendin worden, maar het kunnen ook kleinere doeltjes zijn, zoals iedere dag je bed opmaken, of over een maand vijf kilometer kunnen hardlopen. Wat je doelen ook zijn, schrijf ze op en maak een plan voor de jezelf waarin je stap voor stap beschrijft hoe je je doelen precies gaat bereiken.
- Bepaal als je eenmaal besloten hebt wat je doelen zijn, concrete stappen die je per dag kunt zetten om die doelen te bereiken. Als je bijvoorbeeld een wedstrijd van vijf kilometer wilt kunnen uitlopen, stel dan voor jezelf een plan op waarin je noteert hoeveel kilometer je iedere dag naar je werk zult moeten joggen of wandelen, zodat je aan het eind van de maand zonder onderbreking vijf kilometer zult kunnen hardlopen.
Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 4:

Met geld leren omgaan

Pdf downloaden

1
Bepaal financiële doelen voor jezelf. Of je nou nog op school zit of al volwassen bent, je moet voor jezelf bedenken wat je wilt met je geld. Dat geeft je iets om naartoe te werken en een reden om regelmatig wat geld opzij te zetten. Bovendien zul je op die manier niet de hele tijd de mensen in je omgeving om hulp hoeven te vragen omdat je geldproblemen hebt.^[15]XBron
- Misschien wil je bijvoorbeeld voor een nieuwe auto sparen. Besluit dan voor jezelf hoeveel je aan een auto zou willen uitgeven door wat onderzoek te doen naar de prijzen bij jou in de omgeving. Zet vervolgens steeds als je geld binnenkrijgt een deel opzij, net zolang tot je genoeg hebt om er je auto van te kunnen betalen.
2
Ga op zoek naar een manier om je eigen geld te verdienen. Ook als je nog thuis woont, kun je manieren vinden om geld te verdienen. Doe klusjes voor de buren, of vraag aan je ouders of je misschien bepaalde klusjes kunt doen waar ze je voor willen betalen.^[16]XBron
- Je zou zelfs een bijbaantje buitenshuis kunnen nemen. Oppassen of honden uitlaten zijn vaak heel geschikte bijbaantjes voor jongeren.
3
Maak een budget. Een budget is niet meer dan een overzicht van het geld dat er binnenkomt en van de bestemming die je eraan wilt geven. Probeer eens een maandbudget te maken waarin je kunt registreren hoeveel geld je iedere maand ontvangt. Voeg vervolgens de bedragen toe die je aan bepaalde dingen wilt uitgeven, zoals eten, en een bedrag dat je achter de hand moet houden voor noodgevallen en om te sparen voor later. Trek deze bedragen af van het geld dat er iedere maand binnenkomt, zodat je precies kunt bepalen hoeveel je aan andere leuke dingen kunt uitgeven.^[17]XBron
- In principe heb je om een budget te maken niet meer nodig dan pen en papier, maar je kunt er ook een Excelbestand voor gebruiken, of de hulp inschakelen van een speciale budget-app, als je er moeilijk uitkomt.
4
Probeer ervoor te zorgen dat je geen schulden hebt. Zorg dat er niet meer geld op je creditcard staat dan het bedrag dat je per maand kunt betalen, tenzij er sprake is van een noodgeval. Leen liever geen geld van vrienden of familie. Maak er liever een gewoonte van om geld te sparen, zodat je altijd iets achter de hand hebt voor noodgevallen.^[18]XBron
- Schulden hebben of rood staan betekent dat je extra betaalt voor wat je gekocht hebt. En als dat niet zo is, wil het zeggen dat je geld schuldig bent aan een vriend of familielid van je. Beide zijn geen verantwoordelijke manieren om met geld om te gaan, hoewel je noodgevallen natuurlijk nooit helemaal kunt uitsluiten.
Advertentie

Tips

Je verantwoordelijk leren gedragen kan soms wat oefening vergen, maar na verloop van tijd zul je zien dat het vanzelf zal gaan.
Gedraag je op school verantwoordelijk door je huiswerk te maken en door je altijd goed voor te bereiden op proefwerken en overhoringen.
Maak een rooster voor jezelf, ruim je spullen op, maak je huiswerk en zorg dat je goede cijfers haalt.

Advertentie