Je woordenschat uitbreiden

Je bent nooit te oud om te leren. Een erudiete persoonlijkheid kun je cultiveren als puber, maar ook als tachtigjarige. Je kunt dit bewerkstelligen door je woordenschat uit te breiden. Als je jezelf een paar gewoontes aanleert, dan leer je binnen de kortste tijd om nieuwe woorden aan je taalgebruik toe te voegen. Dit maakt het makkelijker om te communiceren, te schrijven en te denken. Blijf lezen voor specifieke tips om je vocabulaire aan te vullen.

Methode 1

Methode 1 van 3:

Nieuwe woorden leren

Pdf downloaden

1
Lees gulzig. Als je eenmaal van school afkomt dan zul je niet meer geconfronteerd worden met huiswerkopdrachten en proefwerken die je dwingen om nieuwe woorden te leren. Het wordt dan ook zeer makkelijk om helemaal te stoppen met lezen. Als je jouw woordenschat uit wilt breiden, is het echter verstandig om een leesschema op te stellen en je hier aan te houden.
- Je kunt proberen om elke week één nieuw boek te lezen. Of je leest elke ochtend de krant. Kies voor een schema dat je fijn vindt. Lees niet te veel of te vaak als je dit niet fijn vindt. Kies voor een schema dat binnen je bereik ligt.
2
Lees literatuur. Daag jezelf uit om zoveel mogelijk boeken te lezen. Lees de klassiekers. Lees zowel oude, als nieuwe fictie. Lees poëzie. Lees Louis Couperus, Multatuli en Gerard Reve.
- Probeer ook om non-fictie en technische boeken te lezen: op deze manier leer je niet alleen snel om op andere manieren te spreken, maar ook om op andere manieren te denken. Lees over een verscheidenheid aan onderwerpen, zoals filosofie, religie en wetenschap.
- Als je vaak lokale kranten leest, probeer dan ook eens wat langere, moeilijke stukken in opiniebladen te lezen. Lees bijvoorbeeld eens Elsevier, Vrij Nederland, of HP/De Tijd.
- Op Project Gutenberg^[1]XBron en LibriVox^[2]XBron kun je gratis een aantal Nederlandse klassiekers lezen.
3
Lees online bronnen en ook de 'laagculturele' zaken. Lees online tijdschriften en blogs over allerlei zaken. Lees modeblogs en muziekrecensies. Woordenschat beperkt zich niet tot een dure woordkeuze. Om een gevarieerd vocabulaire te hebben, dien je de betekenis van zowel 'oratie' als van 'twerken' te kennen. Als belezen persoon moet je bekend zijn met het werk van zowel P.C. Hooft als Paul van Loon.
4
Zoek woorden op die je niet kent. Als je een onbekend woord tegenkomt, sla deze dan niet zomaar over. Probeer vanuit de context op te maken wat het woord zou kunnen betekenen. Zoek het vervolgens op in een woordenboek om de definitie te bevestigen.
- Overweeg om een notitieblokje bij je te houden om onbekende woorden in op te schrijven. Zoek de betekenis van deze woorden later op.
Dompel jezelf onder. Lees de definities van woorden die je nog niet kent. Een goed woordenboek is in dezen een pré, omdat de definities hierin uitgebreider zijn. Daarnaast geven goede woordenboeken de oorsprong van een woord weer, alsook wanneer en in welke context het woord gebruikt wordt. Als je deze informatie tot je neemt dan wordt het makkelijker om het woord in kwestie te onthouden.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Nieuwe woorden gebruiken

Pdf downloaden

1
Stel doelen. Het stellen van doelen is een handig hulpmiddel als je echt toegewijd bent aan het uitbreiden van je woordenschat. Probeer elke week drie nieuwe woorden te gebruiken, zowel in spraak als in schrift. Als je je er echt toe zet kun je duizenden nieuwe woorden leren onthouden en gebruiken. Kun je een woord niet effectief in een zin gebruiken? Dan is dat woord nog geen onderdeel van je vocabulaire.
- Gaat het leren van drie nieuwe woorden per week je gemakkelijk af? Probeer het dan eens met tien woorden per week.
- Twintig woorden per dag leren maakt het lastig om ze goed te leren te gebruiken. Blijf reëel en bouw je woordenschat gestaag op.
2
Gebruik thuis post-its of notitieblaadjes. Als je er een gewoonte van wilt maken om nieuwe woorden te leren, probeer dan wat simpele geheugentechniekjes alsof je aan het leren bent voor een tentamen. Hang een post-it met de definitie van een bepaald woord boven het koffiezetapparaat. Zo kun je even oefenen terwijl je je koffie zet. Plak een nieuw woord op elke kamerplant. Zo kun je oefenen terwijl je de planten water geeft.
- Houd altijd wat blaadjes bij de hand, zelfs als je tv kijkt. Blijf je woordenschat uitbreiden en blijf dus oefenen.
3
Ga meer schrijven. Begin bijvoorbeeld met een dagboek, of begin een blog. Het daadwerkelijk gebruiken van je schrijfspieren zal je woordenschat versterken.
- Schrijf brieven naar oude vrienden. Als je boodschap meestal kort en informeel is, probeer het dan eens op een andere manier. Schrijf eens een wat langere brief/email dan gebruikelijk. Neem ook de tijd om, net zoals met een schoolopdracht, de brief nauwkeurig op te stellen. Maak weloverwogen keuzes.
- Overweeg om meer schrijfverantwoordelijken op je werk op je te nemen. Als je het opstellen van memo's of e-mails doorgaans uit de weg gaat, verander deze gewoonte dan. Neem deel in discussies en ga meer schrijven. Je kunt net zo goed betaald worden om je vocabulaire uit te breiden, toch?
4
Gebruik nauwkeurige bijvoeglijke- en zelfstandige naamwoorden. De beste schrijvers mikken op nauwkeurigheid en beknoptheid. Pak er een thesaurus bij en kies zorgvuldig de meest geschikte woorden om te gebruiken. Gebruik geen drie woorden als één woord al volstaat. Een woord is een nuttige toevoeging aan je vocabulaire als het ervoor zorgt dat je het aantal woorden in een zin kunt beperken.
- De uitdrukking 'dolfijnen en walvissen' kan bijvoorbeeld vervangen worden door de verzamelnaam 'cetaceeën'. 'Cetaceeën' is dus een nuttig woord.
- Een woord kan ook nuttig zijn als het meer beschrijvend is dan het woord of de uitdrukking die het vervangt. Iemands stem kan bijvoorbeeld als 'prettig' omschreven worden. Iemand met een 'hele prettige' stem kan ook wel 'zoetgevooisd' genoemd worden.
5
Loop er niet mee te koop. Onervaren schrijvers denken vaak dat ongebruikelijke synoniemen alles beter maakt. Dit is zeker niet het geval. Al te protserig taalgebruik zorgt er juist voor dat je pretentieus overkomt. Vaak leidt protserig taalgebruik ook tot het tegenovergestelde van wat je probeert te bereiken. Zo kan het er juist voor zorgen dat je taal minder nauwkeurig wordt dan wanneer je meer gebruikelijke woorden gebruikt. In het vinden van de juiste woorden toont zich de echte schrijver.
- Aan 'Zullen we hedenavond een alcoholische versnapering degusteren in de staminee?' mankeert in principe niet zoveel. Toch zullen je vrienden het waarschijnlijk prettiger vinden als je vraagt: 'Zullen we vanavond een biertje in de kroeg halen?'
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Deel Drie: Je woordenschat aanvullen

Pdf downloaden

1
Bezoek websites met 'Het Woord van de Dag'. Er zijn veel sites met een dergelijke rubriek, zoals de website van Van Dale. Ook kun je overwegen om een taalkalender aan te schaffen. Op deze manier kom je elke dag iets nieuws over de Nederlandse taal te weten. Wellicht kun je het nieuwe woord diezelfde dag nog in de praktijk brengen.
- Bezoek websites die je woordenschat doen opbouwen, zoals http://cambiumned.nl/woordenschat.htm en bouw aan een uitgebreide woordenschat.
- Er zijn veel sites en instanties die zich toeleggen op het behoud van oude, vergeten (ook wel archaïsche) woorden. Met de zoekterm 'archaïsche woorden' vindt je met de meeste zoekmachines al snel een aantal van hen. Dit is een prettig tijdverdrijf als je bijvoorbeeld op de bus wacht, of in de rij staat voor een pinautomaat.
Woordpuzzels zijn een uitstekende methode om de woordenkennis te vergroten. De makers van deze puzzels dienen doorgaans namelijk een aantal ongebruikelijke woorden in hun puzzels te verwerken om de puzzel te laten kloppen. De puzzels stellen je woordenschat dus op de proef en hierdoor zijn ze erg interessant voor degene die de puzzel doet. Er zijn flink wat verschillende woordpuzzels beschikbaar, zoals kruiswoordpuzzels, woordzoekers en Zweedse puzzels. Naast het feit dat dit soort puzzels je woordenschat uitbreidt, zijn woordpuzzels ook goed voor je kritische denkvaardigheden. Woordspelletjes die je vocabulaire aanvullen zijn bijvoorbeeld Scrabble en Boggle.
Advertentie

Tips

Er zijn veel websites die je kunnen helpen met het uitbreiden van je woordenschat. Vind je persoonlijke favoriet en profiteer ervan.
Het overmatig gebruik van lege voegwoorden zoals 'Uhm..' en 'Ik heb zoiets van' kan zelfs iemand met het meest uitgebreide vocabulaire doen klinken als een ongeletterde. Ga dit soort woorden uit de weg.

Advertentie

Waarschuwingen

Het kan voorkomen dat je woorden gebruikt die anderen niet kennen. Dit kan de communicatie en daardoor het wederzijds begrijpen, bemoeilijken. Wees daarom bereid om simpelere synoniemen te gebruiken als de situatie hierom vraagt.

Advertentie