Tàu Hiĕk

Bō̤-ciéng hō̤ ùng

Mìng-kiŏk, iâ hô̤ lā̤ Hók-ciŭ-hié, sê Hók-ciŭ dĕk-sáik gì siŏh cṳ̄ng kiŏk cṳ̄ng, sāi Hók-ciŭ-uâ chióng, Hók-ciŭ-uâ niêng-băh. Găk Dòng-dièu gì sèng-âu, Hók-ciŭ cêu ô „gŏ̤-ū báik-hié“ gì iēng-chók kó̤ lāu. Nàng-sóng sèng-âu nàng-hié dâi-dŏng gì «Diŏng-hiĕk Câung-ngòng», cêu sê kĕk Hók-ciŭ báh-sáng gì „Hók-ciŭ-gŏ̤“ gâe̤ng „Hók-chiăng-gŏ̤“ lì có̤ kuóh-bà̤ gì. Mìng-dièu Uâng-lĭk 37 nièng (1609 nièng), Hók-ciŭ chók-sĭng gì guăng-nguòng Cò̤ Hŏk-cuòng ké̤ṳk huòng-dá̤ dṳ̆k diōng chió. Ĭ diŏh Hùng-dòng cū-chió cū-cék hié-băng, chiāng ṳ̀-sê̤ṳ kó̤ hŭ-uái tiăng kiŏk. Ĭ cĭng-tŭng ĭng-lŭk, cháung-cáuk chók lì siŏh cṳ̄ng sék-hăk sāi Hók-ciŭ-uâ chióng gì kiŏng, bék-nè̤ng dŭ giéng-gáe̤k ciā kiŏng mâ̤ ngài, gó̤ cuòi hô̤ lā̤ „ṳ̀-lìng-băng“. Muāng-chĭng diē guăng ī-hâiu, Cò̤ Hŏk-cuòng cê̤ṳ-sák, ciā kiŏng cêu mâng-mâng mò̤ nè̤ng chióng kó̤ lāu. Dùng-sì bô ô Gŏng-să̤ gì ĭk-iòng-kiŏng diòng gáu Hók-ciŭ lì. Ciā hié-băng siŏh-chék-ché̤ṳ biék-biék-dâe̤ng kó̤ iēng-chók, gó-chṳ̄ hô̤ lā̤ „gĕ̤ng-hù-băng“. Ciā „gĕ̤ng-hù-băng“ chióng-hié ciòng sāi „tū-guăng-uâ“(guăng-uâ gì cê sāi Hók-ciŭ-uâ gì ĭng lì tĕ̤k), sèng-dài chióng, âu-dài bŏng-kiŏng, lò̤-gū kuāng-kuāng-giéu, tiăng lā̤ iā nâu-iĕk, báh-sáng dŭ cêng-kó̤ hī-huăng. Dáng-sê ciā „tū-guăng-uâ“ diŏh báh-sáng dâi-dŏng mò̤ niŏh-uâi nè̤ng tiăng â̤ huòi-é, ô nè̤ng cêu dò̤ lā̤ sāi Bàng-uâ (Hók-ciŭ-uâ) lì chióng-báh, „bàng-gōng-hié“ cêu ciŏng-uâng săng-sēng kó̤ lāu. >>Sié lŏ̤h tĕ̤k...

Nṳ̄ â̤ báik mâ̤?

• 2022 nièng nièng-dā̤ Qatar gṳ̄-bâ̤ing guó sié-nóh kă-giù bī-suói?
• Ngò̤-lò̤-sṳ̆ găk 2022 nièng gâ̤eng Ukraine kăi-sṳ̄ páh sié-nóh ciéng-cĕng (dù)?
• Diòng-siók ô siŏh-cṳ̄ng có̤ ôi-sĕng sāi gì nó̤h, huăng-giāng sìng-mā â̤ dò̤ kó̤ kià kă-bōng-giâ buŏi, găk Nĭk-buōng ĕng siŏh-báh-nièng bô kō̤-ī biéng-có̤ sìng-mìng. Cuòi sê sié-nó̤h?
• Ĭng-guók gì sié-nó̤h sĭng-ùng ciŭ-bó̤ â̤ buŏng 8 bĭk bēng-buōng hióng cuòng-giù huák-hèng?
• Gó-dā̤ Hók-ciŭ-nè̤ng ô cê-gă gì chiū-sié biēu-sê só-cê. Ciŏng-ciŏng có̤ lī?

Cê-mō̤ sáuk-īng

Dŏng-nièng gĭng-dáng

Gĭng-dáng sê 2024 nièng 10 nguŏk 3 hô̤, bái-sé. (sáuk-sĭng)

10 nguŏk 3 hô̤:

• 1363 nièng: Ciŏ Nguòng-ciŏng gâe̤ng Dìng Iū-liông diŏh Bŏ̤-iòng-hù duâi ciéng, có̤i cṳ̆ng ciŏng ĭ miĕk lâi.
• 1942 nièng: Nazi Dáik-guók huák-siâ sié-gái gà̤-dēng tàu ciáh dâng-dô̤ dô̤-dâng V-2 huōi-ciéng(dù).
• 1949 nièng: Dṳ̆ng-huà Ìng-mìng Gê̤ṳng-huò-guók gâe̤ng Sŭ-lièng gióng-lĭk ngôi-gău guăng-hiê.
• 1990 nièng: Dáik-guók ciáng-sék tūng-ék, sáng siâ-huôi-ciō-ngiê gì Dáik-é-cié Mìng-ciō Gê̤ṳng-huò-guók miĕk-uòng.

Cáuk-gă dù-piéng

Huà-lìng-sê sê Hók-gióng Hók-ciŭ gì siŏh ciáh chók-miàng gì sê. Ciā miêu kī diŏh Gū-làu-kṳ̆ Bìng-săng nàng sié, sô̤i-báe̤k-dièu-nàng, să̤-hióng sê Hók-gióng-sēng Ìng-mìng Céng-hū gì dâi-iêng, nàng-hióng sê Gū-bìng-lô gâe̤ng Huà-lìng-lô gì gău-chă diô-kāu. Huà-lìng-sê kī diŏh Báe̤k-sóng Gièng-dáik 2 nièng (964 nièng), Ngù-uŏk-guók gì Hók-ciŭ Góng-siū Bàu Siŭ-niông ciŏng Mìng-guók huòng-dá̤ gṳ̆ng-dâing tiák lâi, ciŏng tiák giâ lì gì cài-lâiu hâ gáu Bìng-săng nàng sié kī siŏh ciáh miêu, hô̤ lā̤ „Uŏk-săng Gék-siòng Sê-iêng“, ciā miêu cêu sê ī-hâiu gì Huà-lìng-sê. Huà-lìng-sê gì duâi-dâing sê nàng buô Dṳ̆ng-guók hiêng-câi bō̤-còng có̤i gô gì siŏh ciáh gióng-dé̤ṳk, ké̤ṳk Dṳ̆ng-guók Guók-ô-iêng diâng có̤ Ciòng-guók Dâe̤ng-diēng Ùng-ŭk Bō̤-hô Dăng-ôi.