Oseaanbesoedeling

Oseaanbesoedeling vind plaas wanneer skadelike of potensieel-skadelike stowwe in die oseaan beland. Dit sluit dinge soos chemikalieë, partikels, industriële-, landbou- en huishoudelike afvalstowwe of die verspreiding van indringerorganismes in. Tagtig persent van oseaanbesoedeling kom van die land af. Lugbesoedeling is ook 'n bydraende faktor want daarmee beland gifstowwe of skadelike stowwe in die oseaan. Hierdie besoedeling wat van die land af kom saam met die lugbesoedeling is skadelik vir oseane en die seelewe.[1]

Oseaanbesoedeling is dikwels duidelik sigbaar soos op hierdie foto maar sekere onsigbare besoedelende stowwe kan selfs nog meer skade aanrig. 

Die oseane word dikwels besoedel deur eksterne bronne soos landbou-afvloei, stof en ander afval wat deur die wind aangewaai word. Nutriëntbesoedeling is 'n tipe waterbesoedeling en dit verwys na oormatige plantvoedingstowwe wat in die water beland en skade aanrig. Dit is die hoofoorsaak van die eutrofikasie van oppervlakwater. Dit is veral 'n oormaat stikstof of fosfor in die water wat die groei van alge stimuleer.

Baie van die potensieel giftige chemikalieë word deur plankton en bentos (seediertjies op die seebodem) ingeneem. Hierdie diertjies is meestal filtervreters en op hierdie manier word die gifstowwe deel van die oseaan se voedselketting. Van hierdie partikels vorm 'n chemiese verbinding wat totaal sonder suurstof is, en dit veroorsaak dat estuariums of riviermondings anoksies word.

Wanneer gifstowwe soos plaagmiddels in die mariene-ekosisteem beland, word dit vinnig opgeneem in die voedselweb van die oseaan. Die oomblik wat dit gebeur, kan hierdie gifstowwe sekere afwykings in die seediere wat dit inneem veroorsaak. Dit lei ook tot siektes wat skadelik kan wees vir die mensdom sowel as die hele voedselweb van die oseaan.

Giftige metale beland ook soms in die marinevoedselweb. Dit veroorsaak sekere biochemiese veranderings, dit verander die gedrag van die seelewe en onderdruk die groei in die seelewe. Daar kom  groot hoeveelhede vismeel in dierevoer voor. Op hierdie manier word die mensgemaakte gifstowwe na diere op land oorgedra en so beland dit uiteindelik in vleis- en suiwelprodukte wat deur die mens ingeneem word.

Geskiedenis

wysig
Deelnemers aan die MARPOL 73/78 Konvensie oor oseaanbesoedeling.

Alhoewel oseaanbesoedeling al eeue lank voorkom, het internasionale wetgewing om dit te bekamp eers in die twintigste eeu 'n werklikheid geword. Oseaanbesoedeling was 'n belangrike besprekingspunt op verskeie Verenigde Nasies Konferensies oor die Wet van die Oseaan. Dit het al in die 1950's begin. Baie wetenskaplikes het geglo die oseane is so groot en wyd uitgestrek dat dit 'n onbeperkte vermoë het om hierdie besoedeling te absorbeer, en het dit dus nie as skadelik beskou nie.

In die laat 1950's en vroeë 1960's het die storting van radio-aktiewe afval in die oseaan op verskeie plekke baie opspraak verwek.

Oseaanbesoedeling was een van die belangrikste onderwerpe op die tafel by die Verenigde Nasies se Konferensie oor die Menslike Omgewing wat in 1972 in Stockholm gehou is. Dieselfde jaar is die Konvensie vir die Voorkoming van Oseaanbesoedeling deur die Storting van Afval en ander Materie geteken. Hierdie Konvensie, ook genoem die Londen Konvensie, het nie oseaanbesoedeling verban nie maar dit het lyste saamgestel van gevaarlike afval. Die gryslys is stowwe wat deur plaaslike owerhede gereguleer moet word, en die swartlys is stowwe wat verban moet word. Sianied en hoëvlak radioaktiewe afval is op die swartlys geplaas. Die London Konvensie se bepalings was net van toepassing op afval wat van skepe af gestort word, en het dus geen bydrae gelewer om die  afval wat in die vorm van vloeistof deur pyplyne in die see gestort word, te beperk nie.[2]

Die voetspoor van besoedeling

wysig
'n Erg besoedelde rivier

Daar is baie maniere om die impak van besoedeling op ons marine-ekosisteme te kategoriseer.  Patin noem dat daar hoofsaaklik drie kategorieë van oseaanbesoedeling is:

  • direkte storting van afval en smetstowwe in die oseaan;
  • besoedelde afvoerwater wat in riviere na die see vloei;
  • besoedelende stowwe wat in die atmosfeer vrygestel word.

Smetstowwe kom maklik in die see in deur riviere. Water verdamp vinniger uit die oseane as wat dit met reën oor die oseaan aangevul kan word. Die balans word dan weer herstel deur die reënval oor die kontinente wat deur middel van die riviere terug in die see vloei. Die Hudsonrivier in New York (deelstaat) en die Raritanrivier in New Jersey wat uitloop by die noordelike en suidelike kante van Staten-eiland, besoedel die soöplankton wat daar voorkom met kwik en so versprei die besoedeling op die manier na die oseaan.

Besoedeling kan op een van twee maniere geskied. Met lokale besoedeling is die smetstof direk aanwesig. 'n Voorbeeld hiervan is rou riool of industriële afval wat in die see gestort word. Eksterne besoedeling gebeur elders maar die gifstowwe beland in die see. Besoedelde riviere en die wind wat sekere chemikalieë na die oseane waai is 'n voorbeeld van eksterne besoedeling.

Direkte storting

wysig
Suurmynwater vloei direk in die Rio Tinto-rivier.

Smetstowwe en giftige stowwe soos riool en industriële en chemiese afval vloei soms direk in die see in.

Myne soos koper- en goudmyne veroorsaak ook oseaanbesoedeling. Die meeste van hierdie besoedeling is grond wat via die rivier die see invloei. Van hierdie minerale wat vrygestel word tydens die mynproses kan groot probleme elders veroorsaak. Die mynwese se negatiewe impak op die omgewing was besonder groot voordat daar planne gemaak is om die skade aan die omgewing te probeer beperk. Van hierdie besoedelde water beland uiteindelik in die oseaan, met katastrofiese gevolge vir die marinelewe.

Afloopwater

wysig

Afvoerwater van plase, stedelike gebiede en konstruksieareas waar paaie, geboue, hawens en kanale gebou word, kan grond en partikels bevat wat besmet is met koolstof, stikstof, fosfor en minerale. Hierdie voedingstofryke water sorg dat alge en fitoplankton floreer by kusgebiede. Dit word algebloei genoem. Wanneer algebloei voorkom, kan dit al die beskikbare suurstof uit die water haal en die toestand staan bekend as hipoksie.

Afvoerwater van paaie en snelweë is soms 'n groot bron van besoedeling in kusareas. Toksiese chemikalieë vloei saam met die afvoerwater van die teerpaaie en ander strukture af en beland dan in die oseaan.

Besoedeling deur skepe

wysig
'n Vragskip pomp ballaswater in die see in.

Skepe besoedel bevaarbare riviere en kanale en oseane op vele maniere. Oliestortings het 'n vernietigende uitwerking op die ekosisteem. Nie net is dit giftig vir die seelewe nie, maar dis ook baie moeilik om dit op te ruim en van die oliedeeltjies bly vir jare in die sediment en marine-omgewing agter.[3]

Alhoewel groot oliestortings in die see altyd die koerante se voorblaaie haal, kom die meeste van die olie in die oseaan van ander, kleiner bronne en is dit nie 'n massiewe storting op een slag nie. Hierdie bronne van besoedeling is olietenkers wat die ballaswater in die see uitspuit wanneer die tenker leeg terugkeer, lekkende pyplyne in die oseaan of enjinolie van verskillende vaartuie.[4]

Soms val daar van die vrag van 'n massavragskip af en dit beland in die water van hawens, kanale en die oseaan en kan tot besoedeling lei. In baie gevalle is hierdie storting van die afval opsetlik, ten spyte van wetgewing wat dit verbied. Daar word bereken dat houerskepe jaarliks sowat 10 000 houers in die see verloor – gewoonlik tydens storms.[5] Skepe veroorsaak ook geraasbesoedeling wat die natuur versteur en water van ballastenks kan ook skadelike alge en ander indringerspesies versprei.[6]

Ballaswater wat in die see ingeneem word en in 'n hawe uitgepomp word is 'n groot bron van ongewenste eksotiese marinelewe. Die indringer varswater zebra-mossel, wat inheems is aan die Swart See, Kaspiese- en Azov Seë, is waarskynlik na die Groot Mere oorgedra deur middel van die ballaswater van 'n skip wat oor meer as een oseaan gevaar het. Meinesz glo een van die voorbeelde van die ergste voorbeelde van 'n indringerspesie wat groot skade aan die ekosisteem veroorsaai het, 'n oënskynlik skadelose jellievis, Mnemiopsis leidyi is. Hierdie is 'n tipe jellievis wat so versprei het dat dit nou in baie riviermondings reg oor die wêreld voorkom. Sedert 1982 is dit opgemerk en daar word geglo dit is na die Swart See versprei deur 'n skip se ballaswater. Die bevolking van hierdie jellievisse het geweldig toegeneem en teen 1988 het dit chaos in die visbedryf veroorsaak. Hierdie jellievis het die soöplankton vernietig en daarmee saam die vislarwes en nadat hul voedselbronne uitgeroei is, het hul getalle drasties gedaal. Tog het hulle steeds 'n wurggreep op die ekostelsel.[6]

Indringerspesies kan 'n gebied oorneem en wanneer dit eers gevestig is, skadelike siektes versprei, nuwe genetiese materiaal byvoeg, die onderwaterlandskap verander en die vermoë van plaaslike spesies om kos te verkry, verminder.[7]

Tipes oseaanbesoedeling

wysig

Suurvorming

wysig
'n Eiland met 'n strandrif in die Maledive-eilandgroep. Koraalriwwe is besig om wêreldwyd uit te sterf.[8]

Die oseane absorbeer koolstofdioksied uit die atmosfeer. Omdat die vlakke van atmosferiese koolstofdioksied vermeerder, word die oseane toenemend meer suurvormend.[9][10] Alhoewel die moontlike gevare van die versuring van die oseane nog nie ten volle verstaan word nie, is daar kommer dat kalsiumkarbonaat-strukture moontlik kan ontbind. Dit sal 'n drastiese impak op koraal en die vermoë van skulpvis om skulpe te vorm, hê.[11]

Oseane en die ekosisteme in die oseaan speel 'n belangrike rol in die koolstofkringloop. Die oseane het ongeveer 25% van die koolstofdioksied wat die gevolg is van menslike aktiwiteite tussen 2000 en 2007 asook ongeveer die helfte van die antropogeniese CO2 wat sedert die begin van die industriële revolusie vrygestel is, verwyder. Stygende oseaantemperature en oseaanversuring beteken dat die vermoë van die oseane om die koolstof uit die atmosfeer te verwyder al hoe swakker sal word. Hierdie vrese is in die Monaco Verklarings [12] en Manado[13] uitgespreek.

'n Kwessie wat hiermee saamgaan is die metaanklatraat-reservoirs wat onder die sediment op die seebodem gevind is. Daarin word groot hoeveelhede kweekhuisgas (metaan) vasgevang en wanneer die oseane verwarm, sal dit vrygestel word. Indien al hierdie klatraat eweredig oor die seebodem versprei word, sal dit ongeveer tussen drie en veertien meter dik wees.[14]

Eutrofikasie

wysig
'n Besoedelde strandmeer
Die effek van eutrofikasie op die marinelewe (Bentos).

Eutrofikasie is 'n verhoging in chemiese voedingstowwe, soos stikstof en fosfor in 'n ekostelsel. Die plantegroei en verrotting in die ekostelsel word verhoog, daar is 'n verminderde hoeveelheid suurstof in die water, die waterkwaliteit word nadelig beïnvloed en die vis en ander seedierbevolking in die gebied word uitgedun.

Die grootste sondebokke is riviere wat uitvloei in die see en wat vol chemikalieë is wat in kunsmis gebruik word of waarvan die oorsprong in menslike en diere se uitskot gevind word. Oormatige chemikalië in die water wat die suurstof uitput kan tot 'n suurstoftekort lei wat dan 'n dooie sone in die ekologie veroorsaak.[15]

Estuariums is van nature eutrofies weens al die mensgemaakte nutriënte wat deur afvoerwater in die see beland. Die marine-omgewing word dan die opvanggebied hiervan. Die Wêreld Hulpbron Instituut het 375 hipoksiese kusstreke geïdentifiseer: in Wes-Europa, die Ooskus en Suidkus van die VSA en Oos-Asië, veral Japan. [16] In die oseaan kom daar dikwels rooigety algebloei [17] voor wat visse en soogdiere doodmaak. Wanneer die algebloei te na aan die kuslyn kom, kan dit ook asemhalingsprobleme by mense en troeteldiere veroorsaak.

Een moontlike oplossing vir eutrofikasie in estuariums is om skulpvis, soos oesters, se getalle te vermeerder. Oesterriwwe verwyder stikstof uit die water en filtreer sekere skadelike stowwe uit. Dit verminder die voorkoms van skadelike algebloei of anoksiese toestande. Belangrike navorsing om die gehalte van seewater te verbeter deur skulpvis te vermeerder is met mossels deur Odd Lindahl et al in Swede gedoen.[18]

Plastiese rommel  

wysig
'n Witswaan het haar nes op plastiese rommel gebou.

Oseaanbesoedeling is hoofsaaklik rommel wat op die see dryf of in die oseaan gegooi word deur mense. Tagtig persent van hierdie rommel in die oseaan is plastiek wat al hoe meer geword het sedert die Tweede Wêreldoorlog.[19] Die hoeveelheid plastiek in die oseane kan so hoog soos honderdmiljoen metrieke ton wees.[20]

Plastieksakke en bottels en ander plastiese rommel wat in die oseaan beland, hou groot gevaar vir die seelewe en visbedryf in.[21] Waterdiere en seevoëls kan daarin verstrengel raak, daarvan versmoor of dit inneem en so sterf.[22][23][24] Visnette word gewoonlik van plastiek gemaak en raak verlore of word in die oseaan deur vissermanne agtergelaat. Dit word beskryf as doodsnette want dit verstrik vissedolfyne en seeskilpaaie.

Die oorblyfselfs van 'n albatros wat drywende plastiek ingeneem het.

Baie diere wat bo-op of in die see woon, sien drywende plastiek aan as kos want dit lyk soos hulle natuurlike prooi.[25] Wanneer plastiese rommel groot stukke is of gekoek is, gaan dit moeilik deur die spysverteringskanaal en bly dit daar agter. Seeskilpaaie sien plastieksakkies aan as jellievisse maar die plastiek blokkeer dan hul slukderms en dit veroorsaak dat hierdie diere weens honger of infeksie vrek.[26][27]

Plastiek hoop op omdat dit nie bio-afbreekbaar soos ander materie is nie. Dit sal wel deur lig afgebreek word wanneer dit aan sonlig blootgestel word, maar dit kan net in droë omstandighede gebeur en water keer dat dit gebeur.[28] In marine-omgewings breek plastiek wat deur sonlig afgebreek is in nog kleiner stukkies op en die polimeer breek af tot op molukêre vlak. Dit word dan deur jellievisse gevreet en op daardie manier beland die plastiek in die oseaan se voedselketting.[29][30] Ander stukkies van hierdie plastiekoorblyfsels beland in die mae van seevoëls en diere,[31] soos seeskilpaaie en albatrosse.[32]

Plastiese rommel hoop op een plek in groot hoeveelhede op in die groot oseaandraaikolke waarvan daar ses in die wêreld is. 'n Voorbeeld hiervan is die Stille Oseaan se plastiese rommelhoop waar daar geweldig baie plastiek op die water dryf. In 1999 het seewatermonsters uit hierdie gebied getoon dat die hoeveelheid plastiek ses keer meer is as die soöplankton wat die dominante dierelewe van hierdie gebied is.[19][33]Daar spoel groot hoeveelhede van hierdie rommel op die Midway-eiland en Hawaiise eilande uit. Negentig persent daarvan is plastiek en hierdie plastiek hoop op die strande van Midway op waar dit 'n bedreiging vir die voëlbevolking van die eiland is. Midway-eiland is die tuiste van tweederdes (1.5 miljoen) van die totale bevolking van die swartwangalbatros.[34] Byna al hierdie albatrosse het plastiek in hulle spysverteringstelsels[35] en een derde van hulle kuikens vrek.[36]

Gifstowwe

wysig

Buiten plastiek is daar groot probleme met sekere gifstowwe wat nie vinnig genoeg disintegreer in die marine-omgewing nie. Voorbeelde hiervan is insekgifstowwe soos DDT en radioaktiewe afval. Swaar metale soos kwik, lood, nikkelarseen en kadmium het 'n hoë digtheid en kan giftig wees. Hierdie gifstowwe bly agter in baie marinespesies en die proses word bio-opeenhoping genoem. Dit is veral in estuariums waar daar groot hoeveelhede van hierdie gifstowwe ophoop.

Spesifieke voorbeelde
  • Sjinese en Russiese industriële besoedeling met karbolsuur en swaar metale in die Amoer-rivier het die visvoorraad vernietig en die estuarium se grond beskadig. 
    [37]
  • Wabumunmeer in Alberta, Kanada, was een van die mere in die area waar die meeste witvis gevang kon word maar dit het nou onaanvaarbaar hoë vlakke van swaar metale in die sediment en vis.
  • Vanweë hulle topposisie in die voedselketting en die toename in swaar metale in hulle dieet, is daar veral hoë kwikvlakke in groter spesies soos blouvin-tuna en albakoor.
  • [38]
  • Sekere skulpvis en krappe kan in omgewings met hoë besoedelingsvlakke oorleef maar dan word daar baie swaarmetale en gifstowwe in hulle weefsel opgegaar. Wanneer hierdie spesies gebruik word as kos, moet daar versigtig te werk gegaan word. Dit is veral swanger vroue, moeders wat borsvoed en kinders wat hiervoor versigtig moet wees.
  • [39][40]
  • Afvoerwater met insekdoders daarin kan die geslag van visspesies geneties verander en manlike visse in vroulike visse verander.[41]
  • Swaar metale dring die omgewing binne deur oliestortings.[42]
  • In 2005, is die 'Ndrangheta, 'n Italiaanse mafiasindikaat, daarvan beskuldig dat hulle nagenoeg 30 skepe vol giftige rommel, waarvan die meeste radioaktief was, gesink het. Dit het gelei tot wydverspreide ondersoeke na die onwettige storting van radio-aktiewe rommel.[43]
  • Sedert die einde van die Tweede Wêreldoorlog, het verskeie lande, insluitend die Sowjetunie, die Verenigde Koninkryk, die Verenigde State van Amerika en Duitsland sommige van hulle chemiese wapens in die Oossee gestort en vrese vir omgewingsbesoedeling laat styg.[44][45]

Onderwater geraasbesoedeling

wysig

Die marine lewe is gevoelig vir geraas of die geraasbesoedeling van dinge soos skepe wat verbyvaar, die eksplorasie vir olie, seismiese opnames en die lae frekwensie sonartoerusting van duikbote. Klank trek vinniger oor groot afstande in die oseaan as wat dit in die atmosfeer doen. Groot seediere soos walvisse se sig is gewoonlik swak en hulle maak staat op akoestiese inligting. Dit geld ook vir groter vissoorte in die diepsee waar dit volkome donker is.[46] Tussen 1950 en 1975 het die geraas op een plek in die Stille Oseaan met tien desibel vermeerder wat 'n tienvoudige vermeerdering is. [47]

Geraas veroorsaak ook dat sekere spesies se kommunikasie harder word. Dit word genoem die Lombard vokale reaksie.[48] Walvisgesang duur langer wanneer duikbote se opsporingstelsels aan is.[49]  Indien sekere diere nie hard genoeg kan "praat" nie, word hulle kommunikasie deur mensgemaakte klank oorheers. Wanneer hierdie kommunikasie nie gehoor word nie kan waarskuwings verlore gaan en kan die boodskap dat prooi gevind is of dat daar 'n gevaar van nette is, nie oorgedra word nie. Indien een spesie harder begin kommunikeer, sal dit ander stemme oordonder en dan gaan die hele ekostelsel later harder begin "praat". [50]

Volgense die oseanograaf Sylvia Earle is "Onderwater geraasbesoedeling soos om te sterf weens duisend snye. Elke klank is dalk nie lewensgevaarlik nie, maar indien alles saam gevoeg word, die klank van skepe, seismiese toetse en militêre aktiwiteite, skep dit 'n totaal ander omgewing as die van 50 jaar gelede. Daardie hoë vlakke van geraas moet 'n vernietigende impak op die seelewe hê."[51]

Is daar 'n oplossing?

wysig
Dié aërosolkannetjie is deel van die rommel op 'n strand.

Dis dringend noodsaaklik dat die menslike samelewing minder rommel moet stort. Dit vereis 'n politieke en sosiale wil en mense moet ingelig word oor die gevolge en vernietigende effek van oseaanbesoedeling sodat mense leer om die omgewing te respekteer en dit nie so sal vernietig nie. [52] Dis noodsaaklik dat internasionale owerhede almal betrokke moet raak.[53] Dis dikwels moeilik om oseaanbesoedeling aan te spreek omdat dit oor verskeie landsgrense strek, en daarom is dit moeilik om meeste regulasies en wette toe te pas.[54]

Sonder die nodige bewustheid van oseaanbesoedeling, sal daar nie die nodige reaksie wees by mense om wel 'n verskil te maak nie. Gebalanseerde inligting oor die bronne van besoedeling en die impak wat dit op die omgewing het, moet by die man op straat uitkom sodat almal kan hande vat om die probleem aan te spreek. Daar moet ook toenemend meer en meer navorsing gedoen word om die impak van die besoedeling korrek aan te teken. Daoji en Dag sê in hul navorsing, [55] een van die redes waarom die Sjinese bevolking nie veel omgee vir die omgewing nie, is omdat Jan Alleman in Sjina nie genoeg kennis het oor die vernietiging van die omgewing deur menslike aktiwiteite nie. Dit moet aangespreek word.

Sien ook

wysig

Bronne

wysig
  1. Administration, US Department of Commerce, National Oceanic and Atmospheric.
  2. Hamblin, Jacob Darwin (2008) Poison in the Well: Radioactive Waste in the Oceans at the Dawn of the Nuclear Age.
  3. Panetta, LE (Chair) (2003) America's living oceans: charting a course for sea change [Electronic Version, CD] Pew Oceans Commission.
  4. Farmer, Andrew (1997).
  5. Podsadam, Janice (19 June 2001).
  6. 6,0 6,1 Meinesz, A. (2003) Deep Sea Invasion: The Impact of Invasive Species PBS: NOVA.
  7. Pimentel, D.; Zuniga, R.; Morrison, D. (2005).
  8. Coral reefs around the world The Guardian, 2 September 2009.
  9. Orr, J. C.; Fabry, V. J.; Aumont, O.; Bopp, L.; Doney, S. C.; Feely, R. A.; Gnanadesikan, A.; Gruber, N.; Ishida, A.; Joos, F.; Key, R. M.; Lindsay, K.; Maier-Reimer, E.; Matear, R.; Monfray, P.; Mouchet, A.; Najjar, R. G.; Plattner, G. K.; Rodgers, K. B.; Sabine, C. L.; Sarmiento, J. L.; Schlitzer, R.; Slater, R. D.; Totterdell, I. J.; Weirig, M. F.; Yamanaka, Y.; Yool, A. (2005).
  10. Key, R. M.; Kozyr, A.; Sabine, C. L.; Lee, K.; Wanninkhof, R.; Bullister, J. L.; Feely, R. A.; Millero, F. J.; Mordy, C.; Peng, T. -H. (2004).
  11. Raven, J.A. et al (2005)
  12. Monaco Declaration Geargiveer 6 Februarie 2009 op Wayback Machine and Ocean Acidification Geargiveer 23 September 2010 op Wayback Machine A Summary for Policymakers from the Second Symposium on the Ocean in a High-CO2 World.
  13. Manado Ocean Declaration Geargiveer 3 November 2013 op Wayback Machine World Ocean Conference Ministerial/High Level Meeting.
  14. The oceans occupy 361 million sq km
  15. Gerlach, S. A. (1975) Marine Pollution, Springer, Berlin
  16. Selman, Mindy (2007) Eutrophication: An Overview of Status, Trends, Policies, and Strategies.
  17. "The Gulf of Mexico Dead Zone and Red Tides".
  18. Lindahl, O.; Hart, R.; Hernroth, B.; Kollberg, S.; Loo, L. O.; Olrog, L.; Rehnstam-Holm, A. S.; Svensson, J.; Svensson, S.; Syversen, U. (2005).
  19. 19,0 19,1 Weisman, Alan (2007).
  20. "Plastic Debris: from Rivers to Sea" Geargiveer 19 Augustus 2008 op Wayback Machine (PDF).
  21. "Research | AMRF/ORV Alguita Research Projects" Geargiveer 13 Maart 2017 op Wayback Machine Algalita Marine Research Foundation.
  22. UNEP (2005) Marine Litter: An Analytical Overview Geargiveer 17 Julie 2007 op Wayback Machine
  23. Six pack rings hazard to wildlife Geargiveer 13 Oktober 2016 op Wayback Machine. helpwildlife.com
  24. Louisiana Fisheries – Fact Sheets. seagrantfish.lsu.edu
  25. Weiss, Kenneth R. (2 August 2006).
  26. Moore, Charles (November 2003).
  27. Sheavly & Register, 2007, p. 3.
  28. Weisman, Alan (Summer 2007).
  29. Thompson, R. C. (2004).
  30. Moore, C. J.; Moore, S. L.; Leecaster, M. K.; Weisberg, S. B. (2001).
  31. Moore, Charles (November 2003).
  32. Moore, Charles (2 October 2002).
  33. "Plastics and Marine Debris".
  34. "Midway's albatross population stable | Hawaii's Newspaper" Geargiveer 27 Desember 2016 op Wayback Machine.
  35. Jordan, Chris (11 November 2009).
  36. "Q&A: Your Midway questions answered".
  37. "Indigenous Peoples of the Russian North, Siberia and Far East: Nivkh" Geargiveer 7 Augustus 2009 op Wayback Machine by Arctic Network for the Support of the Indigenous Peoples of the Russian Arctic
  38. "What You Need to Know About Mercury in Fish and Shellfish" Geargiveer 19 Mei 2007 op Wayback Machine.
  39. Hui, C. (2005).
  40. Silvestre, F.; Trausch, G.; Péqueux, A.; Devos, P. (2004).
  41. Science News.
  42. Perez-Lopez et al. (2006)
  43. Bocca, Riccardo (5 August 2005) Parla un boss: Così lo Stato pagava la 'ndrangheta per smaltire i rifiuti tossici.
  44. Chemical Weapon Time Bomb Ticks in the Baltic Sea Deutsche Welle, 1 February 2008.
  45. Activities 2006: Overview Geargiveer 29 Februarie 2012 op Wayback Machine Baltic Sea Environment Proceedings No. 112.
  46. Noise pollution Geargiveer 7 Desember 2016 op Wayback Machine Sea.org.
  47. Ross, (1993) On Ocean Underwater Ambient Noise.
  48. Glossary Geargiveer 29 Junie 2017 op Wayback Machine Discovery of Sounds in the Sea.
  49. Fristrup, K. M.; Hatch, L. T.; Clark, C. W. (2003).
  50. Effects of Sound on Marine Animals Geargiveer 13 Januarie 2010 op Wayback Machine Discovery of Sounds in the Sea.
  51. Natural Resources Defense Council Press Release (1999) Sounding the Depths: Supertankers, Sonar, and the Rise of Undersea Noise, Executive Summary.
  52. Kullenberg, G. (1999).
  53. Matthews, G. (1973).
  54. Warner R (2009) Protecting the oceans beyond national jurisdiction: strengthening the international law framework.
  55. Daoji L and Daler D (2004) "Ocean pollution from land-based sources: East China Sea, China" Geargiveer 1 Oktober 2006 op Wayback Machine Ambio, 33: 1–2.

Lees ook

wysig
  • Cookson, Clive (Feb. 2015). Oceans choke as plastic waste pours in at 8 million tonnes a year (free registration required), The Financial Times
  • Ahn, YH; Hong, GH; Neelamani, S; Philip, L and Shanmugam, P (2006) Assessment of Levels of coastal marine pollution of Chennai city, southern India. Water Resource Management, 21(7), 1187–1206.
  • Daoji, L and Dag, D (2004) Ocean pollution from land-based sources: East China sea. AMBIO – A Journal of the Human Environment, 33(1/2), 107–113.
  • Dowrd, BM; Press, D and Los Huertos, M (2008) Agricultural non-point sources: water pollution policy: The case of California’s central coast. Agriculture, Ecosystems & Environment, 128(3), 151–161.
  • Laws, Edward A (2000) Aquatic Pollution John Wiley and Sons. ISBN 978-0-471-34875-7
  • Sheavly, SB and Register, KM (2007) Marine debris and plastics: Environmental concerns, sources, impacts and solutions. Journal of Polymers & the Environment, 15(4), 301–305.
  • Slater, D (2007) Affluence and effluents. Sierra 92(6), 27
  • UNEP/GPA (2006) The State of the Marine Environment: Trends and processes Geargiveer 13 Junie 2007 op Wayback Machine United Nations Environment Programme, Global Programme of Action, The Hague. 2006 ISBN 9280727087.
  • UNEP (2007) Land-based Pollution in the South China Sea. UNEP/GEF/SCS Technical Publication No 10.