Cách để Nhận diện cây thường xuân độc

Tải về bản PDFTải về bản PDF

Thường xuân độc là loài cây mọc phổ biến ở lục địa Bắc Mỹ và có khả năng gây phát ban ngứa ngáy khi tiếp xúc với da. Loài thực vật này cực kỳ dễ thích ứng và có sức sống bền bỉ, vì vậy người ta rất dễ vô tình gặp phải. May mắn thay, chỉ cần tập luyện đôi chút là bạn cũng không khó nhận diện được chúng. Bạn có thể tìm được các thông tin hữu ích trong bài viết này.

Cây thường xuân độc (Toxicodendron radicans) có thể được nhận biết qua các đặc điểm sau:

Phần 1
Phần 1 của 3:

Nhận biết các đặc điểm của cây

Tải về bản PDF
  1. How.com.vn Tiếng Việt: Step 1 Quan sát dây leo có những chùm có ba lá.
    Lá cây thường xuân độc luôn mọc thành chùm gồm ba lá. Lưu ý đặc điểm này để phân biệt, vì hầu hết các cách phân biệt khác đều không dễ nhận thấy như vậy. Loài cây này nổi tiếng vì khả năng mọc theo nhiều kiểu. Dù được gọi là “thường xuân độc”, nhưng chúng không chỉ mọc lên cao và bám vào các bề mặt khác như dây thường xuân mà còn có thể mọc thành bụi hoặc cây riêng lẻ.
    • Khi mọc ở vùng đất đá sỏi, cây thường xuân thường lấn át mọi loài cây khác. Nếu mọc gần những vật như cây gỗ hoặc hàng rào, loài cây này sẽ quấn vào nhau xung quanh vật thể đó, tạo nên một lùm cây rậm rạp khó xuyên qua được.
  2. How.com.vn Tiếng Việt: Step 2 Học câu:
    "Chùm ba lá? Để yên đó!" hoặc "Một, hai, ba? Đừng đụng ta!", vì loài cây này có những chùm ba lá mọc ở đầu cuống lá dài. Những đặc điểm khác của lá cây thường xuân bao gồm:
    • Ba lá chét mọc liền nhau trên từng nhánh cây. Chóp lá nhọn.
    • Các lá chét có phiến lá rộng, hai lá chét bên nhỏ hơn lá trên đầu (hoặc lá ở giữa).
    • Lá giữa gần như luôn luôn có một cuống nhỏ, hai lá bên mọc sát, không có cuống.
    • Lá cây thường có màu từ nhạt đến đậm. Nhìn từ trên xuống, lá cây có màu xanh và giống như sáp. Nhìn từ dưới lên, lá cây có màu xanh nhạt và mờ hơn. Vào mùa xuân, lá cây thường xanh tươi, mùa thu chuyển thành màu đỏ (thường xuân độc) hay màu đỏ tươi hoặc màu cam (sồi độc).
    • Lá cây thường xuân độc thường có bề mặt bóng, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Bạn đừng dựa vào độ bóng của lá để nhận biết khi vừa mưa xong.
    • "Dây leo đầy lông, không nên kết bạn", ngoài ra còn có:[1]
      • "Cuống giữa dài hơn; tránh xa chúng luôn." – lá chét ở giữa có cuống dài hơn, trong khi hai lá bên hầu như mọc sát vào cành.
      • "Dây leo xù xì, đừng đụng làm gì!" Dây thường xuân leo trên cây có lông, hoặc "xù xì".
      • "Thấy quả màu trắng, nhất định phải tránh".
      • "Lá đỏ mùa xuân, nguy hiểm xung quanh." – Những chiếc lá non đôi khi có màu đỏ vào mùa xuân. Đến hè, lá cây có màu xanh và có thể chuyển sang màu đỏ-cam vào mùa thu.
      • "Lá bên hình găng tay, đụng vào sẽ ngứa ngay." Câu này chỉ hình dạng của một số lá thường xuân, theo đó từng chiếc lá ở hai bên có khía hình chữ V trông như chiếc găng tay có một ngón cái. (Lưu ý: mọi bộ phận của cây đều có thể gây ngứa, không riêng gì lá cây.)
  3. How.com.vn Tiếng Việt: Step 3 Quan sát quả.
    Nếu những cây này có quả, chúng có đặc điểm như sau:
    • Quả của hai loại cây đều trong suốt.
    • Quả cây sồi độc thường có lông.
    • Quả cây thường xuân độc màu trắng hoặc kem.
    • Quả thường ở trên cây qua suốt mùa đông và xuân.
  4. How.com.vn Tiếng Việt: Step 4 Lưu ý rằng ngay cả khi cây sồi độc và thường xuân độc đổi màu, chúng vẫn có thể gây hại.
    Mặc dù màu có thay đổi, chất dầu urushiol vẫn còn trong lá cây.
    Quảng cáo
Phần 2
Phần 2 của 3:

Nhận diện cây thường xuân độc và sồi độc khi ra ngoài trời

Tải về bản PDF
  1. How.com.vn Tiếng Việt: Step 1 Quan sát dây leo trước khi chạm vào, quẹt vào hoặc đi qua.
    Khi mọc như dây leo, cây thường xuân độc có thể bò dọc theo các thân cây. Khi chúng mọc theo kiểu này, sẽ có vô số các cây thường xuân độc tí hon mọc ra từ một dây leo. Bạn luôn luôn phải quan sát các dây leo mỗi khi cần đến gần để biết chúng mọc ra từ đâu.
  2. How.com.vn Tiếng Việt: Step 2 Cẩn thận ngay cả trong những tháng mùa đông.
    Cây sồi độc rụng lá vào mùa đông, để lại một cành cây trơ trụi rủ xuống, tuy nhiên chúng vẫn gây phát ban ở những người nhạy cảm.
    Quảng cáo
Phần 3
Phần 3 của 3:

Những điều rắc rối cần lưu ý

Tải về bản PDF
  1. How.com.vn Tiếng Việt: Step 1 Tránh nhầm lẫn cây sồi độc và thường xuân độc với những cây khác.
    Một số loài cây khác cũng có hai hoặc ba lá có hình dạng gần giống thường xuân độc. Những cây này có thể có gai ở chóp lá (cây nhựa ruồi hoặc Mahonia) hoặc gai trên cuống lá (cây mâm xôi). Tuy nhiên, bạn vẫn nên tránh những cây trông giống như cây thường xuân độc.
    • Nếu bạn nhìn thấy một cây có tất cả các đặc điểm trên đây nhưng lá cây có dạng đồng đều, hoặc có các gai nhọn trên viền lá thì có lẽ đó không phải là cây thường xuân độc. Cây thường xuân độc có các gai nhọn cách quãng không đều và hơi quăn trên viền lá.
  2. How.com.vn Tiếng Việt: Step 2 Đừng mất cảnh...
    Đừng mất cảnh giác với những loài cây chưa xác định cho dù bạn trông thấy các loài động vật khác ăn được chúng. Các loài thực vật độc không gây nhiễm độc đối với tất cả mọi loài động vật. Hươu nai và một số loài động vật ăn cỏ khác vẫn có thể ăn cây thường xuân độc ngon lành.
    Quảng cáo

Lời khuyên

  • Dạy trẻ em không chạm vào những cây chưa xác định được khi đi qua. Đây là điều cần biết trong thiên nhiên, nhất là vào mùa đông khi cây cối không có lá để nhận diện.
  • Khi bị phát ban, bạn nên để hở vùng da bị phát ban. Không khí có thể giúp làm lành vết thương.
  • Theo dõi hiện tượng phát ban trong vòng 3 ngày sau khi nghi ngờ tiếp xúc với cây thường xuân độc và bắt đầu điều trị ngay. Xem Chữa trị nhiễm độc từ cây sồi và thường xuân để tìm các phương pháp điều trị.
  • Thay giầy/ủng sau khi tiếp xúc với cây thường xuân độc. Chất dầu của cây có thể lưu lại trong dây giày và khiến bạn bị nhiễm độc.
  • Trông chừng chó khi chúng đi tự do. Con người không phải là động vật duy nhất bị dị ứng với dầu của lá thường xuân độc, và có thể bạn không nhận ra sự khác biệt của chó do chúng có lông che phủ: hãy kiểm tra dưới bụng của chó. Ngoài ra, bạn cũng nên cẩn thận: khi vuốt ve chó, bạn cũng có thể bị dính dầu. Tắm cho chó cẩn thận nếu bạn nghĩ có thể chúng đã tiếp xúc với cây thường xuân độc. Để khỏi lo lắng, bạn hãy giữ dây xích chó khi vào rừng hoặc vào nơi có nhiều dây leo cũng như khi bạn dắt chó đến nơi công cộng, và tôn trọng những người khác!
  • Học cách nhận biết các loài cây này nếu bạn bị dị ứng. Tình trạng dị ứng nặng có thể gây tác hại nghiêm trọng. Đem một bức ảnh của cây theo người cho đến khi bạn có thể nhận diện được chúng ngay.
  • Đem theo xà phòng Technu hoặc loại xà phòng đặc chế khác theo người và xoa ngay khi tiếp xúc với cây độc.
  • Tình trạng nhiễm độc và dị ứng cũng có thể xảy ra khi bạn tiếp xúc với những con mèo sống ngoài trời.
  • Những cây này cũng được tìm thấy ở Bermuda và Bahamas.
  • Khi rửa vùng da nghi ngờ đã tiếp xúc với cây thường xuân độc (hay cây sồi độc hoặc cây sơn độc), điều quan trọng nhất là dùng khăn mặt và xà phòng loại tốt chà mạnh để loại bỏ dầu khỏi da. Rửa kỹ trong vòng một tiếng nếu có thể, tốt nhất là hai tiếng.
  • Đi về nhà và rửa kỹ mọi vùng da hở sau khi đi dã ngoại. Rửa tay trước khi chà lên khắp cơ thể. Dùng nước lạnh, vì nước ấm sẽ làm nở lỗ chân lông, tạo điều kiện cho dầu ngấm vào da, trong khi nước lạnh giúp khép các lỗ chân lông. Xà phòng bình thường sẽ không có tác dụng. Bạn có thể dùng nước rửa bát như một chất khử dầu, rót xà phòng rửa bát không pha loãng lên da và xả kỹ bằng nước để loại bỏ dầu cây thường xuân độc.
  • Liên hệ với bác sĩ để được điều trị bằng thuốc.

Cảnh báo

  • Đừng bao giờ đốt cây thường xuân độc để loại bỏ chúng. Chất dầu trong lá cây sẽ cháy, và có khả năng khí độc sẽ tràn vào họng và phổi khi bạn hít phải. Điều này sẽ khiến bạn cực kỳ đau đớn khi thở. Tình trạng này có thể gây tổn thương, thậm chí tử vong.
  • Cây thường xuân độc có thể mọc lẫn với cây Virginia creeper (cây leo Bắc Mỹ), do đó bạn đừng bao giờ đi vào nơi có những cây này để tránh xảy ra hậu quả nghiêm trọng. Bạn cũng nên biết rằng cây thường xuân độc rất dễ nhầm với cây Virginia creeper. Mặc dù lá cây Virginia creeper mọc thành chùm năm lá, chúng vẫn dễ bị nhầm với cây thường xuân độc (hoặc ngược lại).

Những thứ bạn cần

  • Hình ảnh cây thường xuân độc đem theo người để xác định khi cần – sử dụng điện thoại thông minh hoặc thiết bị tương tự để tiện xem ảnh
  • Bộ sơ cứu khi bị phát ban do cây độc, nhất là khi đang ở ngoài thiên nhiên, cắm trại hoặc đi dã ngoại
  • Chất khử dầu như nước rửa bát không pha loãng hoặc xà phòng đặc chế cho việc điều trị dị ứng cây độc (không phải xà phòng thường)

Tham khảo

  1. Wikipedia: Poison ivy
  2. Paul Tawrell, Cắm trại và sống sót nơi hoang dã, p. 71, (2006), ISBN 0-9740820-2-3 research source
  3. Lynn Brunelle, Cắm trại!, p. 237, (2007), ISBN 978-0-7611-4122-8 – research source

Về bài How.com.vn này

How.com.vn là một trang "wiki", nghĩa là nhiều bài viết ở đây là nội dung của nhiều tác giả cùng viết nên. Để tạo ra bài viết này, 43 người, trong đó có một số người ẩn danh, đã thực hiện chỉnh sửa và cải thiện bài viết theo thời gian. Bài viết này đã được xem 12.952 lần.
Trang này đã được đọc 12.952 lần.

Bài viết này đã giúp ích cho bạn?

⚠️ Disclaimer:

Content from Wiki How Tiếng Việt language website. Text is available under the Creative Commons Attribution-Share Alike License; additional terms may apply.
Wiki How does not encourage the violation of any laws, and cannot be responsible for any violations of such laws, should you link to this domain, or use, reproduce, or republish the information contained herein.

Notices:
  • - A few of these subjects are frequently censored by educational, governmental, corporate, parental and other filtering schemes.
  • - Some articles may contain names, images, artworks or descriptions of events that some cultures restrict access to
  • - Please note: Wiki How does not give you opinion about the law, or advice about medical. If you need specific advice (for example, medical, legal, financial or risk management), please seek a professional who is licensed or knowledgeable in that area.
  • - Readers should not judge the importance of topics based on their coverage on Wiki How, nor think a topic is important just because it is the subject of a Wiki article.

Quảng cáo