Cách để May chăn từ vải vụn

May chăn là một cách tiêu khiển thú vị và thiết thực khi rảnh rỗi. Bạn có thể thỏa thích sáng tạo để may một tấm chăn giữ ấm ban đêm và làm vật kỷ niệm để lại cho con cháu. Hãy làm theo các bước sau đây để học cách may một chiếc chăn cơ bản rồi đem khoe tác phẩm của bạn với bạn bè và người thân!

Phương pháp 1

Phương pháp 1 của 4:

Chuẩn bị vật tư

Tải về bản PDF

1
Chọn dụng cụ cắt. Để tạo ra một chiếc chăn bằng phẳng và đối xứng, điều quan trọng là bạn phải bắt đầu bằng các mảnh vải được cắt đều nhau. Dụng cụ may có chất lượng tốt không những giúp cho sản phẩm trông tinh xảo hơn mà còn rút ngắn thời gian may chăn và dễ dàng hơn cho người chưa quen. Bạn có thể dùng loại kéo cắt may thông thường, nhưng dao cắt tròn thường được xem như dụng cụ cắt dễ nhất và nhanh nhất.
- Dao cắt tròn có nhiều cỡ, nhưng cỡ trung bình là tốt nhất để bắt đầu. Nếu muốn dùng kéo thông thường, bạn cần đảm bảo kéo phải sắc và không vướng mắc vào vải.
- Mua tấm lót cắt. Cắt vải trên mặt bàn có vẻ như dễ nhất, nhưng bạn có thể cứa vào mặt bàn và khó cắt thẳng được. Để tránh tình trạng này, bạn nên mua một tấm lót cắt tự lành. Mặt trên của tấm lót cắt có in thước đo để giúp bạn canh vải cho thẳng và dễ dàng tạo các đường cắt chính xác.
Không phải loại thước nào cũng thích hợp. Loại thước dài và rộng bản là tốt nhất khi may chăn. Bạn nên tìm loại thước nhựa trong suốt cỡ 12x60 cm. Với loại thước này, bạn có thể đặt vải giữa tấm lót và thước để dễ canh thẳng hơn. Nếu làm chăn cỡ nhỏ thì bạn có thể dùng thước cỡ 12x30 cm.
Những vật liệu hữu ích khi may chăn bao gồm kim gút, kim băng và dụng cụ tháo chỉ. Nếu trong nhà không có sẵn, bạn có thể mua ở các cửa hàng bán phụ liệu may. Chú ý mua nhiều kim gút và kim băng, vì đây là những thứ bạn sẽ cần dùng nhiều khi làm chăn.
Chỉ may thì ở đâu cũng có, nhưng chất liệu và màu sắc thì có nhiều loại khác nhau. Tránh dùng loại chỉ rẻ tiền dễ đứt khi may và dễ tưa khi giặt. Chỉ cotton chất lượng tốt là loại thích hợp để may chăn. Nếu muốn dùng một loại chỉ để may nhiều thứ khác nữa, bạn nên chọn màu trung tính như trắng, kem hoặc xám.
5
Chọn vải. Bước quan trọng nhất khi may chăn là chuẩn bị vải. Nhiệm vụ này có vẻ khó khăn vì có đến hàng nghìn loại vải trên thị trường. Một chiếc chăn cơ bản bằng vải 100% cotton thường là dễ làm nhất, mặc dù bạn cũng có thể chọn các chất liệu như polyester hay polyester pha cotton. Chọn nhiều loại vải khác nhau cho mặt trước của chăn và viền chăn, cộng thêm 1-2 loại vải chính để may mặt sau.
- Cân nhắc màu sắc và kích cỡ của vải. Bạn muốn kết hợp bao nhiêu màu sắc, bao nhiêu kiểu hoa văn? Cố gắng kết hợp các mẫu hoa văn to nhỏ và màu sắc khác nhau sao cho hài hòa.
- Vận dụng óc sáng tạo khi lựa chọn vải. Tìm các tấm khăn trải bàn xưa hoặc vải bán ở các cửa hàng đồ cũ thay vì chỉ dựa vào các loại vải ở cửa hàng phụ liệu may mặc.
- Vải may mặt sau sẽ phải rộng hơn mặt trước và tấm bông chần chăn. Bạn cần nhớ điều này để chuẩn bị cho đủ.
6
Mua bông chần chăn. Bông chần chăn là vật liệu xốp mịn tạo độ ấm cho chăn, được lót giữa mặt trước và mặt sau của chăn. Bông chần chăn có nhiều chất liệu khác nhau, bao gồm sợi cotton, polyester, sợi cotton pha, sợi tre, và sợi nóng chảy. Vật liệu này cũng có độ dày mỏng khác nhau.
- Bông chần chăn polyester lâu dần thường bị dồn ra ngoài các mép chăn, còn bông chần chăn nóng chảy rất dễ nhăn nhúm. Người chưa quen may chăn nên tìm loại bông chần chăn sợi cotton, cotton pha hoặc sợi tre.
- Nếu làm loại chăn lớn như tấm phủ trên giường, bạn nên dùng loại bông chần chăn dày. Chăn nhỏ hơn thường không cần chần bông dày, trừ khi bạn muốn có chiếc chăn thật ấm.^{[1]XNguồn nghiên cứu}
Mặc dù bạn có thể khâu chăn bằng tay, nhưng việc này sẽ tốn nhiều thời gian và rất vất vả cho người không quen may vá. Dùng máy may để may kiểu chăn đơn giản nhất; bất cứ loại máy nào có thể may đường thẳng đều được! Nhớ chuẩn bị nhiều kim để máy may vận hành trơn tru.
Quá trình may đòi hỏi phải là chăn nhiều lần, vì vậy bạn cần chuẩn bị bàn là (bàn là có hơi nước thì càng tốt). Không cần các loại bàn là hiện đại hay đắt tiền - chỉ cần đến cửa hàng đồ cũ là bạn cũng có thể tìm được chiếc bàn là dùng tốt.^{[2]XNguồn nghiên cứu}
9
Chọn mẫu chăn. Tuy không cần có kiểu mẫu khi làm chăn, nhưng đôi khi có một mẫu cơ bản cũng hữu ích. Có rất nhiều mẫu chăn miễn phí trên mạng, hoặc bạn có thể mua sách in các mẫu chăn ở cửa hàng bán vật liệu may thêu. Nếu thích tự thiết kế mẫu chăn, bạn chỉ cần một mảnh giấy kẻ ô và một chiếc bút chì.
- Cho dù không mua sách hoặc tự vẽ mẫu, bạn vẫn nên phác thảo sơ lược thiết kế chăn trước khi bắt tay vào thực hiện.
- Loại chăn dễ may nhất dành cho người mới bắt đầu là chăn ghép từ các mảnh vải hình vuông. Sử dụng các mảnh vải to cho mỗi hình vuông sẽ dễ hơn là dùng nhiều mẩu vải nhỏ.
Quảng cáo

Phương pháp 2

Phương pháp 2 của 4:

Bắt đầu thực hiện

Tải về bản PDF

Mặc dù không phải ai cũng chọn cách này, nhưng việc giặt trước sẽ giúp vải co lại và làm sạch màu nhuộm thừa – những yếu tố có thể làm hỏng chiếc chăn sau khi hoàn thành nếu không được xử lý trước. Vải có chất lượng tốt sẽ không phai màu và co rút nhiều, nhưng tốt nhất là bạn vẫn nên giặt trước. Bước này còn giúp làm sạch bụi bẩn dính trên vải.
Để làm phẳng các nếp nhăn và cắt cho dễ hơn, bạn nên dùng bàn là để là phẳng vải. Dùng chế độ hơi nước nếu có. Bạn không cần là tấm bông chần chăn – chỉ cần là phẳng vải may mặt trước và mặt sau chăn.
3
Đo vải. Khi đã xác định kích cỡ chăn, bạn cần đo kích thước của từng mảnh vải để cho khớp với cỡ chăn. Phần khó nhất trong bước này là nhớ chừa đường may; các mảnh vải sẽ được may nối với nhau và khoảng chừa đường may sẽ là 0,5 cm, tức là tất cả các cạnh của mỗi mảnh vải phải được cộng thêm 0,5 cm. Ví dụ, nếu muốn may chiếc chăn với các hình vuông mỗi cạnh 10 cm, bạn sẽ cần đo và cắt các hình vuông có kích thước 10,5x10,5 cm. Phần 0,5 cm cộng thêm sẽ là khoảng chừa đường may.
- Kích thước của chăn và của từng mảnh vải có thể thay đổi, trừ khi bạn sử dụng một mẫu nhất định. Vì vậy bạn có thể cắt các mảnh vải to nhỏ tùy ý dựa vào trình độ may vá của mình.
- Nếu cần, bạn có thể dùng bút vẽ vải giặt được để đánh dấu kích thước trên vải trước khi cắt.
Bây giờ bạn cần tập trung vào mặt trước của chăn; cắt ra từng mảnh vải nhỏ mà bạn sẽ ghép lại với nhau. Trải từng mảnh vải lên tấm lót và đặt thước đo trong suốt lên trên. Dùng lưỡi dao tròn cắt vải chính xác dọc theo các đường kẻ trên tấm lót. Nhớ câu “hai lần đo, một lần cắt” để đảm bảo không sơ xuất cắt nhầm.
5
Xếp vải thành hình chăn. Phần này rất thú vị - giờ thì bạn bắt tay vào thiết kế chiếc chăn của mình! Xếp tất cả các mảnh vải nhỏ vừa cắt theo mẫu mà bạn thích. Xếp trên sàn là dễ nhất, vì bạn có nhiều không gian để làm việc thoải mái. Nhớ xếp đúng theo kiểu mẫu bạn định làm, cho dù sau đó bạn có thể xếp lại toàn bộ nhiều lần.
- Có thể lúc này bạn muốn thêm vào các mảnh vải có màu sắc hoặc hoa văn khác. Rất đơn giản, bạn chỉ cần thay thế một số hình vuông đã cắt bằng các hình vuông khác.
- Dùng giấy ghi chú hoặc phấn vẽ đánh dấu lên từng mảnh vải để nhớ thứ tự các hàng vải.
Trải toàn bộ chiếc chăn to trên sàn có lẽ hơi bất tiện, vì vậy bạn nên xếp các mảnh vải trong từng hàng chồng lên nhau theo thứ tự. Sau đó, bạn có thể dùng giấy ghi chú đánh dấu lên các hàng để biết thứ tự của chúng.
Quảng cáo

Phương pháp 3

Phương pháp 3 của 4:

Ghép vải

Tải về bản PDF

1
May các hàng vải. Bắt đầu may chăn bằng cách nối các mảnh vải theo từng hàng. Bắt đầu với hai mảnh vải hình vuông ở đầu của một hàng. Úp mặt phải của hai mảnh vải vào nhau, sau đó dùng mũi may thẳng may nối hai mảnh vải, đường may phải cách mép vải 0,5 cm. Tiếp đó, bạn sẽ nối thêm một mảnh vải trong cùng hàng vào mảnh vải trước đó theo cách tương tự như trên. May nối các mảnh vải theo từng hàng thành các dải dài.
- Ghim từng mảnh vải vào nhau trước khi may để giữ thẳng hàng.
- Các đường may đều nhau trên tất cả các mảnh vải là yếu tố then chốt để giúp cho chiếc chăn có các họa tiết thẳng hàng khi hoàn thành. Đảm bảo tất cả các mảnh vải phải có đường may cách mép vải đúng 0,5 cm.
Khi các mảnh vải được nối với nhau, các đường may ở mặt sau sẽ bị dựng lên. Để chiếc chăn được phẳng và đẹp hơn khi may xong, bạn nên là cho các đường may nằm sát xuống. Là từng hàng theo các hướng ngược nhau; là tất cả các đường may của hàng đầu tiên sang phải, hàng thứ hai sang trái, hàng thứ ba sang phải, và cứ tiếp tục như vậy cho đến hết tất cả các hàng.
3
May nối các hàng với nhau. May nối các hàng vải với nhau với kỹ thuật tương tự như nối các mảnh vải nhỏ. Lấy hai hàng vải liền kề và úp hai mặt phải vào nhau. May dọc theo cạnh dưới với đường may cách mép vải 0,5 cm. Lặp lại thao tác này cho từng hàng cho đến khi hoàn tất mặt trước của chăn.
- Nếu các hàng và các mảnh vải không thẳng lắm, bạn cũng đừng lo! Cho dù có vài lỗi nhỏ thì chiếc chăn của bạn vẫn rất đáng yêu!
Lật mặt trái của tấm vải vừa may ngửa lên. Dùng kỹ thuật tương tự như khi là từng hàng vải để là toàn bộ mặt trước của chăn. Là phẳng các đường may theo các hướng ngược nhau – hàng đầu tiên sang trái, hàng thứ hai sang phải, hàng thứ ba lại sang trái, cứ thể tiếp tục là đến hết tấm vải. Nếu bạn là thật phẳng thì công việc ráp hoàn chỉnh chiếc chăn sẽ dễ hơn nhiều.^{[3]XNguồn nghiên cứu}
Quảng cáo

Phương pháp 4

Phương pháp 4 của 4:

Ráp thành tấm chăn hoàn chỉnh

Tải về bản PDF

Khi mặt trước của chăn đã hoàn thành, bạn cần cắt cả tấm bông chần chăn và mặt sau chăn. Những tấm này nên lớn hơn mặt trước của chăn một chút để kéo căng các mảnh vải trong quá trình may. Đo và cắt tấm bông chần và mặt sau của chăn với kích thước lớn hơn mặt trước khoảng 5-7,5 cm.
2
Gắn cố định các lớp vải. Đây là quá trình trải các lớp vải chồng lên nhau và ghim cố định trước khi may. Bạn có hai lựa chọn – dùng kim băng để giữ các mảnh vải, hoặc dùng keo xịt dán định vị. Trải các lớp vật liệu theo thứ tự - mặt sau của chăn ở dưới cùng (mặt phải úp xuống), tiếp theo là lớp bông chần, sau đó là mặt trước chăn (mặt phải ở trên). Xếp thẳng hàng tất cả các cạnh và vuốt phẳng. Vuốt các nếp nhăn từ giữa tấm vải ra ngoài.
- Nếu dùng keo xịt dán định vị, bạn sẽ xịt một lớp keo mỏng lên từng lớp vải trước khi trải lớp khác lên trên. Vuốt phẳng vải sau khi keo dán đã giữ cố định các lớp vải.
- Nếu dùng kim băng, bạn cần ghim kim băng ở giữa mỗi mảnh vải, thực hiện từ trong ra ngoài.
- Cẩn thận hơn, bạn có thể dùng cả hai phương pháp xịt keo định vị và ghim kim băng. Như vậy các lớp vải sẽ được giữ chắc chắn hơn trước khi may.
3
May các lớp vải với nhau. Bắt đầu may từ giữa chăn ra ngoài để đẩy các phần vải thừa ra ngoài mép vải thay vì đẩy vào giữa. Cách dễ nhất để may các lớp chăn với nhau là “khâu theo đường rãnh”, nghĩa là may vào bên trong hoặc gần đường nối các mảnh vải nhỏ đã may trước đó. Bạn cũng có thể chọn cách may theo đường chéo của từng mảnh vải hoặc sử dụng các đường may tự do.^{[4]XNguồn nghiên cứu}
- Nếu muốn đảm bảo may đúng chỗ, bạn có thể dùng bút vẽ vải giặt được để đánh dấu chính xác vị trí muốn may.
- Càng có nhiều đường may trên mặt chăn thì sản phẩm của bạn trông càng chỉn chu. Nhiều đường may thêm vào cũng giúp lớp bông chần ở giữa không bị xê dịch hoặc bị dúm lại bên trong chăn.
- Bạn có thể may thêm một đường may viền xung quanh chăn khi đã may xong phần giữa chăn.
Vải viền chăn sẽ viền xung quanh chăn để bảo vệ các đường may và giúp cho chiếc chăn trông chỉn chu hơn. Bạn có thể chọn cách cắt ngang/cắt dọc hoặc cắt theo đường chéo. Cắt theo đường chéo sẽ linh hoạt hơn. Cắt các dải vải (có thể bạn cần nối vài dải với nhau) có chiều ngang 7cm và đủ dài để viền hết chu vi chăn. Nối các mảnh với nhau sao cho bạn có 4 mảnh vải có độ dài bằng với 4 cạnh chăn.
Nếu đã nối nhiều mảnh vải thành một mảnh dài, lúc này bạn cần là phẳng các đường may nối, sau đó gấp đôi dải vải theo chiều dọc và là ép xuống để tạo một đường nếp ở giữa mảnh vải viền.
Trải vải viền lên trên chăn, úp mặt phải xuống. Xếp vải viền sao cho các cạnh thẳng hàng và mặt phải của vải viền chăn úp vào mặt chăn (mặt trái của vải viền ngửa lên). Dùng nhiều kim băng để ghim cố định.
May dọc theo cạnh chăn và viền chăn, cách mép vải 1 cm. May cả hai cạnh đối diện của chăn để có hai mảnh viền dính trên chăn. Sau đó bạn hãy lật mảnh vải viền ra ngoài sao cho mặt phải viền chăn nằm bên trên.
Đặt hai mảnh vải viền còn lại dọc theo hai cạnh còn hở của chăn. Thao tác tương tự như hai đường viền vừa may trước đó để may dọc theo cạnh chăn, cách mép vải 1 cm, sau đó lật mảnh vải viền ra ngoài, để lộ mặt phải bên trên.
Lật mặt sau của chăn lên. Các cạnh của viền chăn sẽ dựng lên xung quanh chu vi chiếc chăn. Bắt đầu từ một cạnh, gấp mép vải viền sao cho trùng với mép chăn. Sau đó bạn sẽ gấp phần còn lại của vải viền chồng lên mặt sau của chăn. Bạn có thể là mảnh vải viền để tạo nếp, sau đó ghim nhiều kim băng để giữ cố định. Thực hiện như vậy trên tất cả các cạnh chăn.
May viền chăn ở mặt sau khá khó, vì các mũi may sẽ hiện lên ở mặt trước. Do vậy, bạn có hai lựa chọn để hạn chế các đường may nhìn thấy được: dùng chỉ tàng hình để may đường viền, hoặc khâu tay bằng mũi khâu vắt, tránh xuyên qua cả ba lớp vải chăn. May xung quanh viền chăn, đảm bảo các góc chăn phải vuông và các mũi khâu phải đều nhau.^{[5]XNguồn nghiên cứu}
Khi đã may viền chăn xong là chiếc chăn của bạn đã hoàn tất! Giặt chăn lần nữa nếu bạn muốn có cảm giác mềm mại và xưa cũ. Hãy tận hưởng thành quả của bạn!
Quảng cáo

Lời khuyên

Để may viền chăn dễ hơn: Cắt mặt sau của chăn rộng hơn 5 cm so với mặt trước. Gấp qua mặt trước, sau đó gấp xuống khoảng 2,5 cm và ghim lại. Thực hiện ở hai cạnh dài trước. May mặt trên bằng mũi khâu trang trí. Tiếp tục gấp và khâu hai cạnh còn lại, nhớ gấp các góc vuông.
Nếu thích dùng vải co giãn (chẳng hạn như áo thun cũ), bạn có thể mua một sản phẩm để là lên mặt vải giúp cho vải khỏi giãn. Đừng cố gắng may chăn bằng vải co giãn.
Khi giặt chăn, bạn có thể dùng một sản phẩm gọi là chất hút màu để hút màu nhuộm thôi ra từ vải. Như vậy màu từ phần vải này không lem sang các phần vải khác.
Có lẽ bạn nên tập may chăn nhỏ trước khi chuyển sang chăn to.
Muslin là một lựa chọn tốt để làm vải lót. Loại vải này có khổ rộng hơn, vì vậy bạn không cần nối vải. Vì là sợi cotton, muslin cũng dễ nhuộm màu hợp với màu chăn.
Sử dụng chân vịt máy may để các đường may được đẹp và không làm gãy kim.
Một mẹo khi khâu chăn bằng tay là giấu nút thắt trong lớp bông chần. Khi khâu hết chỉ hoặc hết một phần chăn, bạn cần thắt nút sát mặt vải, sau đó kéo kim xuyên qua chăn lần nữa. Kéo mạnh khi sờ thấy nút thắt chạm đến bề mặt vải, và nút thắt sẽ "bật" vào trong vải. Sau đó bạn có thể cắt chỉ sát mặt vải mà không lo bị bung.
Khung khâu chăn sẽ giúp ích trong việc may chăn. Khung thêu to sẽ có tác dụng tốt. Dụng cụ này kéo căng vải, giúp bạn không khâu lên các nếp nhăn và giữ mảnh vải trên lòng. Sau nhiều giờ khâu, bạn sẽ có cảm giác chiếc chăn khá nặng.

Cảnh báo

Thỉnh thoảng bạn nên nghỉ ngơi, đặc biệt là khi khâu bằng tay. Chắc hẳn bạn không muốn hai bàn tay và lưng mình bị đau.
Nếu dùng phấn vẽ để đánh dấu các đường thẳng trên mặt chăn, bạn nhớ thử trước lên mảnh vải bỏ đi. Phấn vẽ có thể làm ố một số loại vải.
Các loại vải sợi nhân tạo như rayon và polyester có thể không bị nhăn, nhưng lại không "thở" được, nghĩa là người đắp chăn sẽ toát mồ hôi và cảm thấy ngột ngạt. Tốt nhất là bạn nên dùng các loại vải tự nhiên như cotton để làm chăn đắp; các loại vải nhân tạo chỉ thích hợp để làm các mảnh đắp trang trí hoặc chỉ may chăn trang trí.
May chăn là công việc khá tốn thời gian, nhất là khi may bằng tay. Bạn phải sẵn sàng dành thời gian cho việc này, hoặc thuê ai đó hoàn tất chiếc chăn. Có nhiều người nhận may nối các mảnh vải mà bạn đã cắt sẵn.