İkna Edici Bir Deneme Nasıl Yazılır?

Makaleyi İndirMakaleyi İndir

İkna edici bir deneme yazısı, inandığın belirli bir fikir hakkında bir okuyucuyu ikna etmek için kullanılır. İkna edici deneme yazısı, fikir sahibi olduğun herhangi bir şey hakkında olabilir. İster okullardaki abur cuburlara karşı tartışıyor ol veya ister patronundan zam talebinde bulunuyor ol, ikna edici yazı yazmak herkesin sahip olması gereken bir beceridir.

Kısım 1
Kısım 1 / 4:

İkna Edici Yazmak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Tez açıklaman için güçlü ve savunulabilir bir görüş seç.
    Tez beyanı, bir cümleye indirgenmiş argümanındır. İkna edici bir deneme yazısı için, bu beyanın konuyla ilgili güçlü ve aktif bir duruş sergilemesi gerekir. Her iki tarafa da oynamaya kalkma ve karaktersizlik yapma; bu şekilde kimse ikna olmayacaktır.
    • İyi: "Pozitif ayrımcılık, azınlıkları "çaresiz" statüye düşürür, en iyi zihinleri en iyi pozisyonlardan alıkoyar ve işte bu yüzden ortadan kaldırılmalı.”
    • Kötü: "Pozitif ayrımcılık birçok azınlığa yardım ediyor, ancak diğer bazı grupları da incitiyor."
    • İnsanları açık fikirli olma konusunda da ikna edebileceğini unutma. "Pozitif ayrımcılık, ihtiyaç duyulan ya da ciddi bir şekilde gözden geçirilen incelikli bir meseledir, tamamen yok edilecek veya devam ettirilecek bir mesele değildir." şeklindeki bir söylem, hâlâ güçlü ve savunulabilir bir tutum sergilediğini gösterir.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Her paragrafa başlarken açık, yönlendirilmiş konu cümleleri kullan.
    Her paragraf başlangıcını bir mini tez cümlesi olarak düşün. Bu, argümanının uyumlu bir şekilde akmasını sağlar. Bir kafa karışıklığına sebebiyet vermemesi için, okuyucuya argümanını parça parça inşa edersin.
    • İyi: "Dünya yağmur ormanlarının yok edilmesi, çok çeşitli ve gizemli eko sistemimizde tıbbi ve bilimsel buluşlar yapmanın inanılmaz potansiyelini de yok ediyor."
    • İyi: "Yağmur ormanları, tıbbi ve bilimsel faydaları olan (yok etmeye devam edersek mahrum kalacağımız faydalar) çok çeşitli bitki ve hayvanlar için bir yuvadır.
    • Kötü: "Yağmur ormanlarını yok etmek iyi bir şey değil."
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 İddialarını destekleyecek gerçeklere referanslar ile birlikte yer ver.
    En iyi genel kural, alışık olunmayan bir iddia veya konu ortaya attığında, bunu desteklemen gerektiğidir. Bunu yapmanın en iyi yollarından biri, tersinden hareket etmektir. Kanıtın argümanlarına yol göstermesine izin ver - okuyucuyu beraberinde getir.
    • İyi: "Yakın zamanda yapılan bir ankete göre, genç beyaz y kuşağının %51'i azınlıklar kadar ayrımcılığa maruz kaldıklarına inanıyor. Genç beyaz y kuşağı, ırk eşitliğine sahip olmak gerektiğine inanabilir, ama aynı zamanda bunu zaten bulduklarına da inanırlar.[1]
    • İyi: "Eşitlik ve özgürlük sadece bireyler için değil, toplum için de iyidir. Dahası, bu özgürlüğün olmamasının, dâhil olan herkes için “bir sapkınlık ve ahlâki bozukluk kaynağı” olduğu söylenir ve “insan ırkının toplumsal durumundaki gerçekten hayati olan bir gelişmeyi” engeller. (Mill, 98)
    • Kötü: "Hapishane sistemleri uyuşturucuyu ve tehlikeli suçluları sokaklardan uzak tutuyor ve Amerikalılar bu sayede kesinlikle daha güvendeler." Bunu desteklemediğin sürece, bu iddia anlamsızdır.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Cümlelerin kısa ve isabetli olsun.
    Her cümlede sadece bir konuya veya argümana değin. Okurun argümanı mantıksal olarak geliştirebilmesini istersin, fakat tafsilatta boğulurlarsa bu imkansız olur.
    • İyi: Birleşik Devletler’in kurucu babaları entelektüel olsa da, aynı şey halkın çoğunluğu için söylenemezdi. Eğitim zenginlerin hakkıydı ve pahalı özel okullar ya da öğretmenler aracılığıyla sağlanırdı. 1800'lü yılların başında, Massachusetts’li Horace Mann, kendini bu durumu düzeltmeye adamıştı.
    • İyi: Bu ülkede halk eğitimi artık bir öncelik değil. Mevcut durumda, vergi gelirlerinin sadece %2'si okullara gidiyor.[2] Açıkçası, eğitim sistemimizde gerçek iyileşme görmeyi bekliyorsak, bu bütçeyi artırmanın bir yolunu bulmamız gerekiyor.
    • Kötü: Birleşik Devletler eğitimli bir ulus değil, çünkü eğitim zenginin hakkı olarak görülüyordu ve 1800’lerin başında Horace Mann bu durumu düzeltmeye karar verdi.[3]
  5. How.com.vn Türkçe: Step 5 Okuyucuları yakalamak için çeşitli ikna yöntemleri kullan.
    İkna etme sanatı antik Yunan’dan beri çalışılagelen bir şeydir. Uzmanlık kazanmak bir ömür sürse dahi, ince noktaları ve araçları öğrenmek seni anında iyi bir yazar yapar. Örneğin; Suriye’li mültecilere izin verilmesi hakkında bir yazıda şunları kullanabilirsin:
    • Tekrar: Tezini sürekli destekle. Onlara anlatacağını anlat, sonra onlara ne anlattığını anlat. Sona doğru meseleyi anlayacaklardır.
      • Örnek: İstatistikler yalan söylemez, mültecilere yardım etmek için kapılarımızı açmamız gerek.
    • Toplumsal tasdik: Alıntılar bu konuda yalnız olmadığını destekler. Toplumsal olarak insanlara, eğer uyum sağlamak istiyorlarsa, senin bakış açını dikkate almaları gerektiğini anlatır.
      • Örnek: "En büyük ulusal anıtımız olan Özgürlük Heykeli'ne kazınmış olan kelimeleri unutmayalım: “Bana özgürce nefes almaya hasret olan bizar, yoksul, bir yerlere tıkıştırılmış halk yığınlarınızı verin.” Buna Suriyelilerin dahil edilmemesi için hiçbir neden yok.
    • Problemin ajitasyonu: Çözüm önermeden önce, işlerin ne kadar kötü olduğunu onlara göster. Onlara argümanını önemsetecek sebepler ver.[4]
      • Örnek: "100 milyondan fazla mülteci yurdundan edildi. Başkan Esad güç çalmakla kalmadı, kendi vatandaşlarını gazladı ve bombaladı. Uzun zamandır dürüstlük ve temel insan hakları için bir standart olarak kabul edilen Cenevre Sözleşmelerine karşı çıktı ve halkının kaçmaktan başka şansı yoktu."
  6. How.com.vn Türkçe: Step 6 Otoriter ve kesin ol.
    Bir uzman ve güvenilir biri gibi görünmelisin. Otoriter bir tona bürünmek için küçük kelimelerden veya güçsüz ifadelerden kaçın.[5]
    • İyi: "Defalarca, bilim kutuplarda sondajın tehlikeli olduğunu gösterdi. Bunun için çevresel ve ekonomik riske girmeye değmez."
    • İyi: "Kutuplarda ve başka yerlerde, enerji bağımsızlığını zorlamayarak, kendimizi 80'lerde petrol fiyatlarını aniden yükselten tehlikeli bağımlılığa maruz bırakıyoruz."
    • Kötü: "Kutuplarda sondaj mükemmel olmayabilir, fakat bu bizim muhtemelen bir noktada yabancı petrol kullanmamızı sona erdirecek. Bu, sanıyorum, iyi bir şey olacak."
  7. How.com.vn Türkçe: Step 7 Okuyucularına meydan oku.
    İkna, yaygın düşünceleri altüst etmek ve okuyucuyu durumu yeniden düşünmek için zorlamaktır. Kaba ve çatışmacı olmadan, okuyucunun genel endişelerine dahil olmalısın.
    • İyi: Birisinin sömestirini ya da en azından yurt dışına gitme şansını mahvetmenin bir kurbansız suçun sonucu olduğunu düşünen var mıdır? Öğrenci sosyal medyası aracılığıyla meşru bir alternatif olarak içmeyi teşvik etmek ve sonuçlarını düşünmemek adil mi? Uyuşturucunun en kötü etkilerinin fiziksel veya kimyasal değil, kurumsal olduğu gerçeğini göz ardı ederek “alkolden daha güvenli olması bunu yasallaştırmamız gerektiği anlamına gelmez” bahanesini ne kadar süre kullanabiliriz?
    • İyi: Hepimiz daha az suç, daha güçlü aileler ve insanların uyuşturucu ile daha az karşılaşmasını isteriz. Ancak, bu sonuçları almak için mevcut duruma itiraz etmek isteyip istemediğimizi kendimize sormalıyız.
    • Kötü: Bu politika bizi aptal gösteriyor. Bu, gerçeklere dayanmıyor ve buna inanan insanlar en iyi ihtimalle hayal dünyasında yaşıyorlar ve en kötü ihtimalle de acımasız insanlardır.
  8. How.com.vn Türkçe: Step 8 Sana karşı olan argümanları kabul et ve çürüt.
    Deneme yazının büyük çoğunluğunun kendi argümanına ayrılması gerekiyor olsa da, sana karşı olan argümanları görüp aksini ispatlayabilirsen, konunu çürütülmez hale getirirsin. Genel olarak bunu sondan bir önceki paragrafa sakla.
    • İyi: Silahların tehditlere karşı seni koruması için kullanılabileceği doğru. Lakin, bir silahla kendini incitmenin, kendini bir başkasına karşı korumaktan daha muhtemel olduğu defalarca ispat edildi.
    • İyi: İnsanlar evlerinde silah kazaları yaşıyorlar, fakat insanları kendilerinden korumak devletin sorumluluğu değil. Eğer insanlar kendilerine zarar vereceklerse, bu onların hakkı.
    • Kötü: Tek çözüm silahları yasaklamak. Bunun aksi söylemlerin hiçbir önemi yok.
    Reklam
Kısım 2
Kısım 2 / 4:

Altyapıyı Oluşturmak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Konuyu dikkatlice oku.
    Çoğu durumda, ikna edici deneme yazısı için sana belirli bir görev verilecektir. Konuyu dikkatlice ve etraflıca okumak önemlidir.
    • Tamamen ikna edici veya tartışmacı bir deneme yazısı yazıp yazmadığın konusunda sana bir ipucu veren dili bulmaya çalış. Örneğin, konu “kişisel deneyim” veya “kişisel gözlemler” gibi kelimeler kullanıyorsa, bu şeyleri argümanını desteklemek için kullanabileceğini bilirsin.[6]
    • Öte yandan, “savunmak” veya “tartışmak” gibi kelimeler, daha resmi, daha az kişisel kanıt gerektirebilecek tartışmacı bir deneme yazman gerektiğini gösterir.
    • Eğer ne yazman gerektiğin konusunda emin değilsen, eğitmenine danış.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Kendine zaman ver.
    Eğer yapabilirsen, yazmayı seveceğin bir tartışma hazırlamaya zaman ayır. Acele yazılmış bir deneme hiç kimseyi ikna etmeyecektir. Kendine beyin fırtınası yapmak, yazmak ve düzenlemek için yeterli zaman ayır.
    • Mümkünse erken başla. Böylece, bilgisayarın çökmesi gibi acil durumların olsa bile, makaleni tamamlamak için kendine yeterince zaman ayırmış olursun.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Retorik durumu incele.
    Tüm yazıların beş temel unsuru olan bir retorik durumu vardır: metin (burada, deneme yazın), yazar (sen), okuyucu, iletişimin amacı ve ortam.[7]
    • Metin açık ve kanıtlarla (ve mümkünse düşünülmüş fikirlerle) iyi desteklenmiş olmalı.
    • İkna edici metnine her zaman retorik bir soru eklemelisin.Örneğin: Birisi evine çöp dökse nasıl hissederdin? Birisi evini kirletirse hoşuna gider mi, vs. Retorik sorular cevaplanması gerekmeyen soru türleridir.
    • Görüş, birisini ikna etmek için iyi bir yoludur ve bir fikir örnek olarak “köpeklerin kedilerden daha iyi olduğuna inanıyorum” gibi bir şeydir. Veya köy hayatı, şehir hayatından daha iyidir, vs.
    • Senin, yazar olarak, gerekli araştırmaları yaparak, iddialarını açık bir şekilde belirterek ve gerçekleri ve durumları yanlış temsil etmeyen adil bir argüman sağlayarak inanılırlığını koruman gerekir.
    • Burada iletişimin amacı okuyucularını konu hakkındaki görüşünün en doğru olan görüş olduğuna ikna etmektir.[8]
    • Ortam çeşitlidir. Çoğu durumda, ortam not almak için teslim ettiğin bir sınıf ödevdir.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 İkna edici bir deneme yazısının kurallarını anla.
    Konu veya ödevde aksi belirtilmedikçe, ikna edici deneme yazını yazarken bazı temel kurallara uyman gerekir.
    • İkna edici denemeler, eleştirici denemeler gibi, okuyucularını ikna etmek için retorik araçları kullanır. İkna edici denemelerde, genellikle mantık ile veriye (logos) ve güvenilirliğe (ethos) ek olarak, duyguya (pathos) hitap etmek için daha özgürsündür.[9]
    • İkna edici bir deneme yazarken çok sayıda kanıt türünü dikkatli kullanmalısın. Verilerin, gerçeklerin ve diğer “sert” kanıtların sunulması gibi mantıksal itirazlar genellikle okuyucular için çok ikna edicidir.
    • İkna edici denemeler genelde fikrini veya seçilen “tarafını” belirgin hale getiren tez beyanlarına sahiptir. Bu, senin neyi tartıştığını okuyucunun tam olarak bilmesine yardımcı olur.[10]
  5. How.com.vn Türkçe: Step 5 Kitleni dikkate al.
    Bir insana ikna edici gelen bir şey başka birine ikna edici gelmeyebilir. Bu nedenle, yazını hedeflediğin kitleyi dikkate almak çok önemlidir. Açıkçası, eğitmenin senin birincil hedef kitlendir, ancak argümanını başka kimlerin ikna edici bulabileceğini düşün.[11]
    • Örneğin, sağlıksız okul yemeklerini tartışıyorsan, ikna etmek istediğin kitleye bağlı olarak çok farklı yaklaşımlar uygulayabilirsin. Okul yöneticilerini hedefleyebilir, bu durumda öğrenci verimliliği ve sağlıklı gıda konusunu ele alabilirsin. Eğer öğrenci velilerini hedeflediysen, çocuklarının sağlığı ve sağlıksız yiyeceklerin neden olduğu rahatsızlıkları tedavi etmek için gereken olası sağlık harcamalarının maliyetlerini ele alabilirsin. Ve eğer diğer öğrenciler arasında bir “taban” hareketi düşünürsen, muhtemelen kişisel tercihler temelinde bir söyleme başvuracaksındır.
  6. How.com.vn Türkçe: Step 6 Konunu düşün.
    Sana bir konu verilebilir. Ancak, kendin seçmek zorundaysan, dikkate alınması gereken birkaç şey var:
  7. How.com.vn Türkçe: Step 7 Duygusal dil, insanları bir şey hakkında üzgün ya da kötü hissettirir, örneğin:
    Yoksulları, çöplerimiz yüzünden acı çeken savunmasız hayvanları düşün.
    • İlgini çeken bir şey seç. İkna edici bir deneme yazısı daha çok duygusal söylemlere bel bağladığından, gerçek bir fikre sahip olduğun bir konu üzerine yazmayı seçmelisin. Kendini güçlü hissettiğin ve inandırıcı bir şekilde tartışabileceğin bir konu seç.
    • Çok fazla derinliğe veya karmaşıklığa sahip bir konu ara. Pizza hakkında inanılmaz tutkulu hissedebilirsin, ancak bu konuda ilginç bir deneme yazmak zor olabilir. İlgilendiğin ancak çok fazla derinliği olan bir konu - hayvan zulmü veya devlet fişlemesi gibi - daha iyi bir konu malzemesi sağlayacaktır.
    • Deneme yazını düşünürken karşıt görüşleri dikkate almaya başla. Konuna muhalif argümanlar bulmanın zor olacağını düşünüyorsan, fikrin ikna edici bir yazı haline getirmeye yetecek kadar tartışmalı olmayabilir. Öte yandan, fikrine karşı çürütmesi zor olacak çok fazla tartışma varsa, daha kolay aksi ispat edilebilecek bir konu seçebilirsin.
    • Dengeyi sağlayabildiğinden emin ol. İyi bir ikna edici yazı, karşıt görüşleri düşünecek ve okuyucuyu, yazında sunulan düşüncenin tercih edilebilir olduğuna ikna etmenin yollarını bulacaktır. İyice hazırlandığın bir konu seçtiğinden emin ol, karşıt görüşleri tarafsızca göz önünde bulundur. (Bu nedenle, din gibi konular ikna edici denemeler için genellikle iyi fikir değildir, çünkü birisini kendi dini inançlarından uzaklaştırma ihtimalin pek yoktur.)
    • Odağının sürekli yönetilebilir olmasını sağla. Deneme yazının oldukça kısa olabilir; 5 paragraf veya birkaç sayfa olabilir, ancak konunu layıkıyla inceleyebilmen için odağı dar tutman gerekir. Örneğin; okurlarını savaşın yanlış olduğu konusunda ikna etmeye çalışan bir denemenin başarılı olması pek muhtemel değildir, çünkü bu konu çok geniştir. Bu konunun daha küçük bir kısmını seçmek - örneğin; İHA saldırılarının yanlış olduğu - kanıtlarını derinlemesine araştırman için sana daha fazla zaman verecektir.[12]
  8. How.com.vn Türkçe: Step 8 Bir tez beyanı bul.
    Tez beyanın, fikrini veya argümanını açık bir dille sunar. Genellikle giriş paragrafının sonuna yerleştirilir. İkna edici bir deneme için, argümanını okuyucularına tam olarak ne beklemeleri gerektiğini bildiren açık bir dilde sunman özellikle önemlidir.[13]
    • Ayrıca makalenin düzenini de ortaya koymalıdır. Amaçlarını bir yerde sıralayıp da, ardından bunları farklı bir sırada tartışma.
    • Örneğin; bir tez beyanı şöyle olabilir: “Hazır ve işlenmiş gıdalar ucuz olmasına rağmen, öğrenciler için uygun değildir. Okulların maliyeti daha yüksek olsa da, öğrencilere taze, sağlıklı yemek sunmaları önemlidir. Sağlıklı bir okul yemeği öğrencilerin hayatında büyük bir değişim yaratabilir ve sağlıksız yiyecekler öğrencileri başarısız kılar.
    • Bu tez beyanının üç uçlu bir tez olmadığına dikkat et. Tezindeki her alt noktayı (konu veya ödevin aksini belirtmediği taktirde) belirtmen gerekmez. Neyi tartışacağını tam olarak iletmen gerekir.
  9. How.com.vn Türkçe: Step 9 Kanıtlarınla beyin fırtınası yap.
    Konunu seçtiysen, makaleni yazmadan önce mümkün olduğunca fazla hazırlık yap. Yani neden bu fikre sahip olduğunu ve hangi kanıtları en ilgi çekici bulduğunu incelemen gerekir. Ayrıca, fikrini çürütecek olan karşıt savları aradığın nokta da burasıdır.[14]
    • Bir zihin haritası yardımcı olabilir. Ana fikrinle başla ve bunun etrafına bir kutu çiz. Sonra, bunun etrafında küçük baloncuklarla düşündüğün diğer fikirleri düzenle. Baloncukları birleştirerek bağlantıları ortaya çıkar ve fikirlerin nasıl bir ilişki içinde olduğunu belirle.[15]
    • Bu aşamada tamamen detaylandırılmış fikirlere sahip olmak konusunda endişelenme. Burada, fikir üretmek en önemli adımdır.
  10. How.com.vn Türkçe: Step 10 Gerekliyse araştırma yap.
    Fikirlerini bir araya getirdikten sonra, bazılarının bunları desteklemek için araştırmaya ihtiyaç duyduğunu keşfedebilirsin. Denemeni “yazmaya” başlamadan önce araştırmanı yapmak, yazma sürecinin sorunsuzca ilerlemesini sağlayacaktır.
    • Örneğin; daha sağlıklı okul yemekleri için tartışıyorsan, taze ve doğal yemeğin lezzetinin daha iyi olduğunu belirtebilirsin. Bu kişisel bir fikirdir ve bunu desteklemek için araştırmaya gerek yoktur. Ancak, taze yiyeceklerin işlenmiş gıdalardan daha fazla vitamin ve besin maddesine sahip olduğunu iddia etmek isteseydin, bu iddiayı desteklemek için güvenilir bir kaynağa ihtiyacın olurdu.
    • Bir kütüphanecin varsa, ona danış! Kütüphaneciler, güvenilir araştırmalar için rehberlik edecek mükemmel bir kaynaktırlar.
    Reklam
Kısım 3
Kısım 3 / 4:

Denemeni Tasarlamak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Deneme yazının taslağını oluştur.
    İkna edici denemeler genellikle çok açık bir formata sahiptir, bu da argümanını açık ve ilgi uyandırıcı bir şekilde sunmana yardımcı olur. İkna edici denemelerin öğeleri şunlardır:
    • Giriş. Burada, kitlenin dikkatini çekecek bir "kanca" bulunmalı. Ayrıca, tartışacağın veya okuyucuyu ikna etmeye çalışacağın şeyin açık bir ifadesi olan tez beyanını da belirtmelisin.
    • Gelişme paragrafları. 5 paragraflı denemelerde, 3 gelişme paragrafın olacak. Diğer denemelerde, meramını anlatmak için ne kadar gerekiyorsa o kadar paragrafın olabilir. Sayılarına bakılmaksızın, her bir gelişme paragrafının bir ana fikre odaklanması ve bunu destekleyecek kanıt sunması gerekir. Bu paragraflar, ayrıca keşfettiğin karşıt savları da çürüteceğin yerdir.
    • Sonuç. Sonuç, hepsini bir araya getirdiğin yerdir. Duygulara hitap edebilir, en etkileyici kanıtları yineleyebilir veya başlangıç fikrinin anlamlılığını daha geniş bir içeriğe genişletebilir. Amacın okuyucularını bir şeyler yapmaya/düşünmeye ikna etmek olduğu için, bir harekete geçme çağrısı ile bitir. Odaklanan konunu daha geniş dünyaya bağla.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Kancanı bul.
    Kanca, okuyucuyu çekecek olan ilk cümledir. Kancan bir soru veya bir alıntı, bir olgu veya bir anekdot, bir tanım veya mizahi bir güldürü olabilir. Okuyucuyu yazıyı okumaya devam ettiriyor veya sahneyi ayarlıyorsa, işini yaptın demektir.[16]
    • Örneğin, alternatif enerji kaynaklarının peşine düşmenin zorunluluğuna dair bir denemeyi şu şekilde başlatabilirsiniz: “Kutup ayılarının olmadığı bir dünya düşünün.” Bu, birçok okuyucunun aşina olduğu ve sevdiği bir şeye (kutup ayıları) dikkat çeken inandırıcı bir ifadedir. Ayrıca bu, dünyayı neden bu şekilde hayal etmeleri gerektiğini öğrenmek için okuyucuları okumaya devam etmelerine teşvik eder.
    • Hemen bir kanca bulamadığını fark edebilirsin. Bu adımda takılıp kalma! Daima devam edip makale taslağını hazırladıktan sonra geri dönebilirsin.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Bir giriş yazısı yaz.
    Pek çok insan, giriş yazısının makalenin en önemli parçası olduğuna inanır, çünkü okuyucunun dikkatini burada çeker veya kaybeder. İyi bir giriş yazısı, okuyucuyu çekecek ve devam etmek istemesini sağlayacak yeterli bilgiyi verir.[17]
    • İlk önce kancanı yerleştir. Sonra, tez beyanını oluşturana kadar genel fikirlerden belirli fikirlere geçmeye devam et.
    • Tez beyanını gevşek tutma. Tez beyanın, tartıştığın konunun kısa bir özetidir. Genellikle bir cümledir ve giriş paragrafının sonuna yakındır. En iyi etki için tezini en ikna edici argümanlarının bir kombinasyonu ya da tek bir güçlü argüman haline getir.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Gelişme paragraflarını biçimlendir.
    Makalenin gelişme bölümü için en azından üç paragraf yaz. Her paragraf, argümanının bir kısmıyla ilgili olan tek bir ana noktayı kapsamalıdır. Bu gelişme paragrafları, fikirlerini savunduğun ve kanıtlarını ortaya koyduğun yerlerdir. Eğer kanıt sunmazsan, argümanın ikna edici olmayabileceğini unutma.[18]
    • Paragrafının ana fikrini veren açık bir konu cümlesiyle başla.
    • Kanıtların açık ve net olsun. Örneğin; sadece: "Yunuslar çok zeki hayvanlardır. Onlar inanılmaz akıllı olarak kabul edilirler." demekle yetinme. Bunun yerine: “Yunuslar çok zeki hayvanlardır. Birçok araştırma, avlarını yakalamak için yunusların insanlarla birlikte uyum içinde çalıştıklarını gösterdi. Çok az tür insanlarla karşılıklı simbiyotik ilişkiler geliştirmiştir.”
    • Mümkün olduğunda, gerçekleri kanıt olarak kullan. Güvenilir kaynaklarda kabul edilen gerçekler, insanlara dayanabilecekleri bir şey verir. Mümkünse, bir argümanı desteklemek için gerçekleri farklı açılardan kullan. Örneğin:
      • "ABD'deki tüm idamların %80'ini oluşturan Güney kesimi, hâlâ ülkenin en yüksek cinayet oranına sahip. Bu durum, caydırıcı olması beklenen ölüm cezasının aleyhine işliyor."
      • "Buna ek olarak, ölüm cezası bulunmayan eyaletlerde cinayet oranı daha az. Eğer ölüm cezası gerçekten caydırıcı idiyse, ölüm cezası bulunmayan eyaletlerdeki cinayetler oranlarında neden bir artış görmedik?"
    • Gelişme paragraflarının bütün içerisinde nasıl aktığına dikkat et. Argümanının dağılmasını değil, gitgide bir bütün oluşturmasını istersin.
  5. How.com.vn Türkçe: Step 5 Bir sonraki paragrafa geçerken her gelişme paragrafının son cümlesini kullan.
    Denemende akışı sağlamak için, bir paragrafın sonundan diğerinin başlangıcına doğal bir geçiş olmasını istersin. İşte bir örnek:[19]
    • İlk fıkranın sonu: “Eğer ölüm cezası suçu caydırma konusunda başarısız oluyorsa ve suç tüm zamanların en yüksek seviyesinde ise, birisi yanlış hüküm giydiğinde ne olur?”
    • İkinci paragrafın başlangıcı: "Yanlışlıkla suçlu bulunan 100'den fazla idam mahkumu - kimisi idamının infazından dakikalar önce - suçlarından beraat etti."
  6. How.com.vn Türkçe: Step 6 Bir çürütme ya da karşıt tez ekle.
    Bunu yapman gerekli olmayabilir, ancak yazını güçlendirir. İdda ettiğin şeyin tam tersini savunan bir rakibin olduğunu düşün. Onların en güçlü argümanlarından bir veya ikisini düşün ve bunun çürütecek bir karşıt tez belirt.
    • Örnek: “Öğrencilerin sınıfa atıştırmalıklar sokmalarına izin veren bir yönerge eleştirilerek, bunun öğrencilerde çok fazla dikkat dağınıklığı yaratacağı ve öğrencilerin öğrenme kabiliyetlerini azaltacağı söyleniyor. Ancak, ortaokul öğrencilerinin inanılmaz bir oranda büyüdüğü gerçeğini göz ardı etmeyin. Vücutlarının enerjiye ihtiyacı var ve uzun süre aç kalmaları zihinlerini yorabilir. Sınıfta atıştırmalıklara izin vermek, aslında açlığın dikkati dağıtmasının önüne geçilmesini sağlayacak ve öğrencilerin odaklanmalarını artıracaktır.”
    • Paragrafına karşıt tezle başlamak, sonrasında bunu çürütmek ve kendi argümanını iletmek de etkili olabilir.
  7. How.com.vn Türkçe: Step 7 Sonucunu deneme yazının en sonunda yaz.
    Genel bir kural olarak, ana noktaların her birini yeniden ifade etmek ve tüm yazıyı derin bir düşünceyle bitirmek iyi bir fikirdir. Eğer bu okuyucunun kolayca unutamayacağı bir şeyse, yazın daha kalıcı bir intibaya sahip olacaktır. Sadece tezi yeniden ifade etmekle kalma, okuyucunu ne ile baş başa bırakacağını düşün.[20] Şunları göz önünde bulundurabilirsin:[21]
    • Bu argüman daha geniş bir bağlamda nasıl uygulanabilir?
    • Bu argüman veya fikir neden benim için önemli?
    • Tartışmam başka ne gibi soruları gündeme getirdi?
    • Denememi okuduktan sonra okuyucular ne gibi bir harekete geçerler?
    Reklam
Kısım 4
Kısım 4 / 4:

Deneme Yazını Cilalamak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Bir veya iki gün deneme yazına hiç bakma.
    Önceden planladıysan, bu zor olmayacaktır. Bir veya iki gün sonra tekrar yazına geri dön. Yazıya yeni bir gözle bakmış olacak ve yazıdaki hataları daha kolay tespit edebileceksin. Zaman gerektiren zor bir dil veya fikrin daha sonra tekrar gözden geçirilebilir.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Taslağını oku.
    Birçok öğrenci yazarın yaptığı hata, ilk taslağı tekrar gözden geçirmek için zaman ayırmamaktır. Yazını başından sonuna kadar oku. Şunları göz önünde bulundur:[22]
    • Yazı bulunduğu konumu net bir şekilde belirtiyor mu?
    • Bu konum kanıt ve örneklerle destekleniyor mu?
    • Paragraflar gereksiz bilgilerle boğulmuş mu? Paragraflar bir ana fikre odaklanıyor mu?
    • Karşıt savlar gerçeğe aykırı olmadan adil bir şekilde sunulmuş mu? İkna edici bir şekilde açığa çıkarılmışlar mı?
    • Paragraflar mantıksal bir akış içinde sıralanmış mı ve adım adım bir argüman oluşturuyor mu?
    • Sonuç, konunun önemini naklediyor ve okuyucuyu bir şey yapmaya/düşünmeye teşvik ediyor mu?
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Gerekli olan kısımları tashih et.
    Tashih, basit redaksiyondan daha fazlasıdır. Geçişlerine rötuş yapman, daha iyi bir akış için paragrafları taşıman veya hatta yeni ve daha ikna edici kanıtlar içeren yeni paragraflar yazman gerekebilir. Makaleni geliştirmek için büyük değişiklikler yapmayı göze al.
    • Güvenilir bir dostundan veya sınıf arkadaşından yazına bakmasını istemen faydalı olabilir. Eğer argümanını anlamakta güçlük çekerse veya bazı şeylerin net olmadığını düşünürse, tashihini bu noktalara odakla.
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Düzeltme yaparken dikkatli ol.
    Kelimelerin yazımlarını kontrol etmek için (varsa) bilgisayarındaki yazım denetleyicisini kullan. Deneme yazını yüksek sesle, sayfada yazıldığı şekliyle oku. Bu, redaksiyon hatalarını yakalamana yardımcı olacaktır.
    • Taslağını yazdırıp tükenmez veya kurşun kalemle işaretlemeyi faydalı bulabilirsin. Bilgisayarda yazdığında, gözlerin yazdığını düşündüğün şeyi okumaya alışarak yanlışları görmezden gelebilir. Fiziksel bir kopya ile çalışmak, yeni bir şekilde dikkatini vermen için seni zorlar.
    • Yazı formatının doğru olduğundan emin ol. Örneğin; birçok eğitmen belirli bir kenar boşluğu ve yazı tipini şart koşar.
    Reklam

İpuçları

  • Net ve kesin dil kullan.
  • Birisini ikna etmek istiyorsan, sana yardımcı olacak birçok yazma tekniğine ihtiyacın olacak.
  • Aliterasyon kullan. Aliterasyon, aynı harfle başlayan kelimelerin olduğu bir cümledir. Örneğin: Karşı yatan karlı kara dağlar karayıptır, otu bitmez.
  • Hangi tarafta olduğun konusunda net ol; taraf değiştirme veya kendinle çelişme.
  • Nasıl bir dil kullanıldığına dair bir fikir edinmek için diğer ikna edici metinleri oku.
  • Her cümleyi anlamlı kıl. Fazladan cümleler eklemek seni amacına ulaştırmaz. Makaleyi net ve öz tut.
  • "Ben" veya "sen" gibi şahıs zamirleri kullanma. Bu, yazıyı profesyonellikten uzaklaştırabilir.
  • Söylemeye çalıştığın şeyin aleyhindeki olası karşıt savların farkında ol. İtirazlara karşı önceden hazırlıklı ol. Bu nedenle, bazı yaygın itirazları listele ve bunlara karşı itirazlarda bulun.
  • Birçok yazar, ilk olarak gelişme paragraflarını yazmayı, açılış ve sonuç paragraflarını ise en son yazmayı yararlı bulur. Sürecin herhangi bir kısmında takılırsan, devam et ve takıldığın kısma daha sonra dön.
  • Mümkünse, koordine çalışma sistemi kullan. Düzenlemene yardımcı olması için bir kişiye makaleni okut.
Reklam

Bu How.com.vn makalesi hakkında

How.com.vn bir “wiki”dir. Bu, makalelerimizin çoğunun birden fazla yazar tarafından ortaklaşa yazıldığı anlamına gelir. Bu makaleyi oluşturmak için, zaman içinde makaleyi düzenlemek ve iyileştirmek üzere bazıları isimsiz, 233 kişi çalıştı. Bu makale 10.712 defa görüntülenmiştir.
Bu sayfaya 10.712 defa erişilmiş.

Bu makale işine yaradı mı?

⚠️ Disclaimer:

Content from Wiki How Türkçe language website. Text is available under the Creative Commons Attribution-Share Alike License; additional terms may apply.
Wiki How does not encourage the violation of any laws, and cannot be responsible for any violations of such laws, should you link to this domain, or use, reproduce, or republish the information contained herein.

Notices:
  • - A few of these subjects are frequently censored by educational, governmental, corporate, parental and other filtering schemes.
  • - Some articles may contain names, images, artworks or descriptions of events that some cultures restrict access to
  • - Please note: Wiki How does not give you opinion about the law, or advice about medical. If you need specific advice (for example, medical, legal, financial or risk management), please seek a professional who is licensed or knowledgeable in that area.
  • - Readers should not judge the importance of topics based on their coverage on Wiki How, nor think a topic is important just because it is the subject of a Wiki article.

Reklam