Stoïcijns zijn

Of je nou gewoon belangstelling hebt voor het stoïcisme als filosofische stroming of stoïcijns wilt zijn zoals dat in het woordenboek gedefinieerd is, probeer hoe dan ook te werken aan je zelfcontrole en je zelfbewustzijn. Bedenk dat je over je eigen handelingen en beoordelingen wel controle kunt uitoefenen, maar op de meeste andere dingen niet, en meestal zijn ze het niet waard je er druk over te maken. Stoïcijns zijn betekent niet dat je kil en afstandelijk moet zijn maar dat je, nadenkt voordat je iets zegt. Behalve ernaar streven stoïcijns te zijn in het dagelijks leven, kun je je ook dieper in de stoïcijnse levenskunst verdiepen door iedere dag te mediteren en dieper na te denken over filosofische denkbeelden.

Methode 1

Methode 1 van 3:

Een stoïcijnse mentaliteit ontwikkelen

Pdf downloaden

1
Accepteer de dingen die je niet kunt veranderen. Er zijn dingen die je gewoon niet onder controle hebt, zoals alles wat er in de wereld speelt en de meeste natuurrampen, en het heeft geen zin om je op te winden over iets waar je toch niks aan kunt veranderen. Concentreer je in plaats daarvan op de dingen die je wel kunt veranderen, zoals je eigen keuzes en oordelen.^[1]XBron
- Stel je eens een tenniswedstrijd voor. Dingen als de kwaliteiten van je tegenstander, de besluiten van de scheidsrechter, of hoe willekeurige windvlagen van invloed zouden kunnen zijn op de richting van de bal, heb je niet onder controle. Wat je wel zelf kunt bepalen is hoe vaak je traint voor de wedstrijd en hoe uitgerust je aan de wedstrijd verschijnt. Ook kun je zelf besluiten om niet de hele nacht voor de wedstrijd te gaan feesten.
2
Denk na voordat je iets zegt en op een emotionele, impulsieve manier reageert. Oefen in het hebben van meer zelfcontrole en probeer je bewuster te zijn van jezelf. Stoïcijns zijn heeft niks te maken met niet praten. Het is belangrijker om na te denken voordat je iets zegt, of je nou geïnteresseerd ben in filosofisch stoïcisme of stoïcijns wilt zijn volgens de definitie uit het woordenboek.^[2]XBron
- Als iemand je beledigt, bijvoorbeeld, begin dan niet simpelweg kwaad tegen diegene te schelden. Betrek de persoon die jou beledigd heeft niet in een emotioneel gevecht, maar vraag je af of er misschien iets van waarheid schuilt in wat diegene gezegd heeft en of je misschien iets aan jezelf zou kunnen verbeteren.
- Als je het gevoel hebt dat je kwaad begint te worden en je niet op de feiten van de situatie kunt concentreren, probeer dan om een mooie omgeving voor je te zien, een liedje in je hoofd te zingen, of herhaal voor jezelf een stoïcijns mantra, zoals: “Als ik het niet onder controle hebt, is het mijn probleem niet.”
Je mag best tegen andere mensen praten, maar zorg ervoor dat je niet zinloos en nerveus gaat zitten ratelen. Je kunt geen controle uitoefenen over andere mensen en dus is er geen enkele reden om zenuwachtig te zijn. Je hoeft ook niet het gevoel te hebben dat je aan andermans verwachtingen moet voldoen, vooral niet als dat in zou houden dat je je eigen morele waarden opgeeft.^[3]XBron
4
Blijf altijd bescheiden ten opzichte van en stel jezelf altijd open voor nieuwe kennis. Probeer iedere kans om iets nieuws te leren aan te grijpen, maar probeer geen betweter te zijn. Je kunt niks nieuws leren als je denkt dat je alles al weet. Wijsheid is een stoïcijnse basiskwaliteit en onderdeel van het cultiveren van wijsheid is toegeven dat er nog veel te leren valt.^[4]XBron
- Onderwijs jezelf wanneer je maar kunt door boeken te lezen, naar podcasts te luisteren, naar documentaires te kijken en (uiteraard!) door zelfhulpboeken en -artikelen te lezen.^[5]XBron
- Je kunt bijvoorbeeld naar podcasts luisteren als TEDTalks, RadioLab en StarTalk Radio. Blader eens door Netflix of YouTube, of andere hulpbronnen op internet en ga op zoek naar documentaires over onderwerpen als de natuur, techniek en kunst.
- Als je graag meer wilt lezen over stoïcijnse filosofie, kijk dan eens of je iets kunt vinden van William B. Irvine, een eigentijdse filosoof die toonaangevend is op dit gebied. Hij schrijft op een toegankelijke manier en gebruikt niet al te veel onbegrijpelijk filosofisch jargon.^[6]XBron
5
Probeer rechtvaardig te zijn in plaats van streng. Een echte stoïcijn is niet geïnteresseerd in emotionele conflicten, vergelding, kwaadheid of wrok. Maar dat wil niet zeggen dat je daarom een koude, afstandelijke, geïsoleerde mopperkont moet worden. Als iemand iets verkeerds tegen je doet kun je nog steeds proberen begrip voor diegene op te brengen, zonder ruzie met de persoon in kwestie te maken.^[7]XBron
- Als iemand die je graag mag bijvoorbeeld tegen je uitvalt, probeer dan om diegene niet simpelweg te negeren. Je zou kunnen zeggen: “Ik denk niet dat het een goed idee is om elkaar maar over en weer te blijven beledigen. Laten we even de tijd nemen om af te koelen zodat we deze situatie op een rationele manier op kunnen lossen.”
- "Word nooit boos, maar betaal de ander met gelijke munt terug," is absoluut niet stoïcijns, dus probeer je nooit op een ander te wreken. Als je manager bent en een werknemer op zijn kop moet geven, probeer dan een rechtvaardige manier te bedenken om hem of haar voor de consequenties op te laten draaien, in plaats van zonder na te denken straf uit te delen.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Stoïcijnse principes toepassen in het dagelijks leven

Pdf downloaden

1
Verspil je tijd niet aan afleidingen. Je tijd is erg kostbaar, dus probeer geen tijd te verdoen aan zinloze afleidingen. Het is misschien lastig in de huidige hectische wereld, maar probeer je te concentreren op dat wat je aan het doen bent terwijl je aan het werk bent of iets voor jezelf doet. Probeer ook als je zomaar ergens zit in je eentje of met een vriend of vriendin aan het praten bent, om je op het moment te concentreren, in plaats van iedere 10 seconden op je telefoon te kijken.^[8]XBron
- Zorg ook dat je niet in beslag genomen wordt door afleidingen als het wereldnieuws, actuele onderwerpen en rampen. Op de hoogte blijven van het wereldnieuws is één ding. Wat je moe voorkomen is dat je in de stress of zelfs in paniek raakt over dingen waar je toch geen invloed op hebt.^[9]XBron
2
Geniet van het moment. Je hoeft geen ongevoelige gierigaard te zijn om controle over jezelf te hebben en je op het hier en nu te concentreren. Je kunt gewoon blijven genieten van leuke dingen, de vreugden van het leven en de schoonheid van de natuur.^[10]XBron
- Wanneer iemand die stoïcijns is bijvoorbeeld een glas wijn krijgt aangereikt, kan het zijn dat hij of zij er een slokje van neemt en bij zichzelf denkt: “Stel je eens voor dat dit het laatste glas wijn is dat ik ga drinken.” Het gaat er niet om dat die persoon een doemdenker is, maar dat hij of zij geniet van dat specifieke moment van genot.
3
Maak je niet druk om kleine dingen. Zie de grote uitdagingen van het leven als kansen om een wijzer en sterker mens te worden. Probeer als het op kleine ergernissen aankomt, van gemorste melk tot die vijf euro die je hebt verloren, gewoon rustig te blijven en door te gaan.^[11]XBron
- Je gemoedsrust is meer waard dan je zorgen maken over iets onbenulligs. Zoals de Stoïcijnse filosoof Epictetus ooit zei: “Een beetje verspilde olie, wat gestolen wijn – herhaal voor jezelf: ‘Voor zo’n lage prijs, koop ik rust en vrede.’”
4
Omring jezelf met mensen die je respecteert. Stoïcijns zijn betekent niet dat je jezelf voor iedereen moet afsluiten. Aan de andere kant is het wel de bedoeling dat je probeert je kostbare tijd door te brengen met mensen die zelf ook wijzer willen worden, betere beslissingen willen nemen en die jou helpen een beter mens te worden.^[12]XBron
- Wat je niet wilt worden is een elitaire snob, maar neem je vrienden en kennissen eens onder de loep. Spreken ze je aan op je gedrag, moedigen ze je aan om te leren, en motiveren ze je om een beter mens te worden? Zitten er mensen tussen die pietluttig, bevooroordeeld, opportunistisch of misschien gemeen zijn?
5
Geef prioriteit aan je morele waarden, boven materiële verrijking en het krijgen van complimenten. De sterkte van je karakter is veel en veel belangrijker dan rijkdom, prijzen, of applaus. Neem beslissingen op basis van je morele principes in plaats van dat je probeert je maatschappelijke status te verhogen door middel van onethisch gedrag.^[13]XBron
- Bied bijvoorbeeld nooit aan om iemand te helpen alleen maar omdat je er graag iets voor terug wilt krijgen, of om een goede indruk wilt maken. Help anderen omdat dat het enige juiste is, klop jezelf er niet voor op de borst en probeer er geen aandacht mee te trekken.
- Stel je bijvoorbeeld voor dat je door over een collega te liegen eerder promotie zou kunnen krijgen. Een echte stoïcijn zou zoiets onethisch, alleen maar om een salarisverhoging te krijgen, nooit doen.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Stoïcijnse vormen van meditatie toepassen

Pdf downloaden

1
Probeer je jouw plek in het universum voor te stellen. De Cirkel van Hierocles is een stoïcijnse visualisatie oefening die je helpt na te denken over jouw rol binnen het grotere geheel der dingen. Probeer om te beginnen jezelf voor je te zien en stel je vervolgens je familie en vrienden voor in een cirkel om je heen. Probeer in een volgende cirkel je kennissen, je buren, en je collega’s voor je te zien, in een daarop volgende cirkel je stad, en tenslotte de volledige mensheid, de Natuur, en het universum.^[14]XBron
- Neem voor deze oefening ongeveer 10 minuten de tijd. Ga als dat je helpt om je beter te kunnen concentreren op een rustige plek zitten, doe je ogen dicht en haal langzaam en diep adem.
- Het gaat er hierbij om dat je je er bewust van wordt dat alles met elkaar in verbinding staat. Jij bent onderdeel van een menselijke gemeenschap en uiteindelijk ben je verbonden met het hele universum.
2
Probeer je een groot verlies voor te stellen. Een zogenaamd premeditatio Malorum is een vorm van stoïcijnse meditatie waarbij je je voorstelt dat je iets kwijtraakt dat erg belangrijk voor je is, zoals je werk of iemand van wie je houdt. Probeer je gedurende maximaal een paar seconden in je hoofd een extreem negatief scenario voor te stellen. Het klinkt angstaanjagend, maar waar het om gaat is dat je accepteert dat de dingen tijdelijk zijn, dat je je voorbereidt op hindernissen, nadenkt over de goede dingen in het leven en over je angsten heenkomt.^[15]XBron
- Negatieve visualisatie kan je helpen psychologische veerkracht op te bouwen zodat je beter in staat bent obstakels die je niet onder controle hebt te overwinnen. Dat houdt in dat je wanneer er iets ergs gebeurt, minder moeite zult hebben om ermee om te gaan, omdat je het je al eerder hebt voorgesteld.^[16]XBron
3
Lees dagelijks een citaat en denk na over de betekenis ervan. Zoek iedere dag een citaat op van een stoïcijnse filosoof. Zeg het meerdere keren hardop tegen jezelf en denk na over de betekenis ervan. Ook als het citaat misschien al tweeduizend jaar geleden geschreven is, is het toch een goed idee om te bedenken hoe je de betekenis ervan zou kunnen toepassen op je eigen leven.^[17]XBron
- Je kunt bijvoorbeeld op internet zoeken naar citaten van denkers als Epictetus, Seneca en Marcus Aurelius. De tekst over stoïcisme in The Internet Encyclopedia of Philosophy', een Engelstalige filosofische encyclopedie op internet, is een zeer geschikte bron om op zoek te gaan naar filosofen en citaten en om verder te lezen: http://www.iep.utm.edu/stoicism/.
- Een andere geschikte plek om op zoek te gaan naar citaten, overdenkingen en andere bronnen zijn filosofische blogs als bijvoorbeeld Stoicism Today: http://modernstoicism.com/.
4
Schrijf aan het eind van iedere dag een reflectief stukje in een dagboek. Schrijf aan het eind van iedere dag een stukje over de uitdagingen die je bent tegengekomen en de beslissingen die je genomen hebt. Denk na over een slechte gewoonte de je hebt en hoe je hebt geprobeerd om jezelf op dat gebied te verbeteren. Denk na over hoe je een betere keuze had kunnen maken of hoe je in een bepaalde situatie anders zou kunnen hebben gereageerd.^[18]XBron
- Zo zou je bijvoorbeeld op kunnen schrijven: "Sam was vandaag erg kortaf tegen me. Ik begon iets terug te zeggen, maar het lukte me mezelf te stoppen voordat ik mijn zelfbeheersing kwijtraakte. Het lukt me steeds beter me niet te veel aan te trekken van wat andere mensen zeggen, maar ik moet er nog wel aan blijven werken."
Advertentie