Je prostaat onderzoeken

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Beslissen of je een prostaatonderzoek nodig hebt

Je prostaat onderzoeken

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Een van de belangrijkste methodes die de dokter gebruikt om je prostaat te onderzoeken is een rectaal onderzoek. Dat houdt in dat de dokter eventjes met een vinger in je rectum voelt of er onregelmatigheden zijn. Die onregelmatigheden kunnen symptomen zijn die verband houden met prostaatkanker, een vergroot prostaat en prostatitis (prostaatontsteking). Medici raden af om een zelfonderzoek te doen, omdat met name voor het trekken van conclusies op basis van het onderzoek specifieke training is vereist. Als je toch jezelf wil onderzoeken, moet je tenminste op de hoogte zijn van de techniek die door een onderzoekende arts wordt toegepast.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 2:

Beslissen of je een prostaatonderzoek nodig hebt

Pdf downloaden

1. 
   1
   Bepaal de noodzaak voor een onderzoek op basis van je leeftijd. Veel (Amerikaanse) kankerinstituten raden een jaarlijks prostaatonderzoek aan voor alle mannen boven de 50. Zij stellen ook dat onder bepaalde omstandigheden onderzoek op jongere leeftijd is gerechtvaardigd:

   • Vanaf 40 voor mannen met meer dan één eerstegraads verwant (zoon, broer of vader) met prostaatkanker voor het 65e levensjaar.
   • Vanaf 45 voor mannen met een eerstegraads verwant met prostaakanker voor het 65e levensjaar.
   • Vanaf 45 voor Afro-Amerikaanse mannen vanwege een verhoogd risico op prostaatkanker.
2. 
   2
   Let op symptomen in relatie tot je urinewegsysteem. Problemen met of verwant aan je blaas, plasbuis en penis kunnen wijzen op prostaatproblemen. Omdat de prostaat hier dicht tegen aan licht, kan het gaan duwen en drukken en goed functioneren in de weg staan. Met prostaatproblemen kun je met het volgende te maken krijgen:

   • Trage of zwakke plasstraal
   • Moeite met plassen
   • 's Nachts vaak plassen
   • Brandende plas
   • Bloed in de urine
   • Moeite met het krijgen van een erectie
   • Pijnlijke ejaculatie
   • Pijn in de onderrug
3. 
   3
   Ga naar je dokter. Als je plasproblemen hebt, kun je te maken hebben met verschillende aandoeningen, die niet alleen door een rectaal onderzoek kunnen worden vastgesteld. Daarnaast is een rectaal onderzoek slechts een van de onderzoeken, die een dokter kan uitvoeren om de gezondheid van je prostaat vast te stellen.

   • Je dokter zou een rectale ultrasound kunnen laten maken, om te kijken of er verdacht weefsel in je rectum aanwezig is.
   • Het kan ook nodig zijn om een biopt te nemen om kanker te bevestigen of uit te sluiten.
4. 
   4
   Vraag om een PSA-test. Je dokter kan in geval van prostaatafwijkingen om een laboratoriumonderzoek vragen waarbij het PSA-niveau (een bepaald eiwit dat zich in je prostaat bevindt) wordt onderzocht. De meeste artsen beschouwen een PSA van 4ng/ml of lager als normaal.

   • PSA-niveaus kunnen leiden tot vals positieve of vals negatieve resultaten. Daarom wordt ook vaak tegen PSA tests gepleit.
   • Ejaculatie (recente seksuele activiteit), prostaat ontsteking, een rectaal onderzoek of fietsen, (vanwege de druk op de prostaat) kunnen allemaal leiden tot een verhoogde PSA. Mannen zonder prostaat symptomen, die toch een verhoogde PSA hebben, moeten een paar dagen later nog een keer getest worden.
   • Bij herhaalde verhoogde PSA-niveaus kan, als zich symptomen voordoen, een rectaal onderzoek of een biopt van de prostaat (een via een in de prostaat gestoken naald afgenomen monster) nodig zijn.
   • Mannen met een PSA van minder dan 2.5 ng/ml hoeven maar een keer in de twee jaar getest te worden, terwijl jaarlijks onderzoek nodig is, als je PSA-niveau op 2.5 ng/ml of hoger ligt.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 2:

Je prostaat onderzoeken

Pdf downloaden

1. 
   1
   Overweeg je dokter het onderzoek te laten doen. Alhoewel het nogal eenvoudig lijkt, is voor een prostaatonderzoek de juiste techniek nodig en het vermogen om te begrijpen waar je naar voelt.

   • Mogelijke complicaties zijn bloedingen vanwege inscheuring van cystes of ander weefsel door een nagel. Dit kan weer tot infectie en andere complicaties leiden, die je niet zelf thuis kunt behandelen, maar waarvoor je dan toch nog naar de dokter moet.
   • Bovendien zal je dokter, als je zelfonderzoek iets afwijkends oplevert en je voor advies naar de dokter gaat, het onderzoek zelf nog een keer doen om de resultaten te bevestigen.
2. 
   2
   Neem de goede houding aan. Bij de dokter, moet je op de zij gaan liggen met je knieën opgetrokken of staan met je heupen gebogen. Op die manier kan de dokter heb makkelijkst bij je rectum en prostaat.
3. 
   3
   Onderzoek het gebied op huidaandoeningen. Hiervoor moet je met een spiegel in de weer of hulp vragen van je partner. Onderzoek het rectale gebied op huidaandoeningen, zoals cysten, wratten of aambeien.
4. 
   4
   Doe steriele handschoenen aan. Jij of je partner moeten voor het uitvoeren van het rectaal examen een steriele latex handschoen dragen. Zorg ervoor dat je je handen hebt gewassen voordat je de handschoen aanraakt om die aan te doen. Je gebruikt voor het onderzoek alleen je wijsvinger, maar je moet toch handschoenen dragen.

   • Zorg ervoor dat je korte vingernagels hebt. Je kunt ook door het latex heen per ongeluk het gebied bekrassen of een cyste of ander weefsel kapot maken.
5. 
   5
   Smeer de handschoen in met glijmiddel. Een glijmiddel maakt het makkelijker en minder pijnlijk om het rectum te penetreren. Gebruik lekker veel glijmiddel op de wijsvinger van de handschoen.
6. 
   6
   Bevoel de wanden van je rectum. Jij of je partner steekt de wijsvinger in je rectum. Draai de vinger rond om te voelen of er bobbels of randjes aanwezig zijn, die zouden kunnen wijzen op kanker, tumoren of cysten op de wanden van je rectum. Als er geen afwijkingen aanwezig zijn, zijn de wanden glad en regelmatig.

   • Druk zachtjes
7. 
   7
   Bevoel de wand van je rectum in de richting van je navel. Je prostaat ligt boven/voor dit deel van je rectumwand. Afwijkingen die je zou kunnen voelen zijn stevige, bobbelige, niet-gladde, vergrootte of gevoelige gebieden.
8. 
   8
   Haal je vinger weg. In een professionele omgeving, duurt dit onderzoek niet langer dan tien seconden, dus blijf niet te lang rondhangen, want je gaat je er alleen maar ongemakkelijker door voelen. Gooi de handschoen weg en denk er aan om meteen je handen te wassen.
9. 
   9
   Neem contact op met je dokter. Zorg er voor dat je nader onderzoek met je dokter bespreekt. Als je denkt dat je onderzoek afwijkingen aan het licht heeft gebracht, moet je direct een afspraak met je dokter maken. Denk eraan dat je de dokter vertelt dat je zelf onderzoek hebt gedaan, als dat minder dan twee dagen geleden is, omdat daardoor je PSA verhoogd kan zijn en de uitslag van ander onderzoek beïnvloed kan worden.
   Advertentie

Waarschuwingen

• Wees je ervan bewust dat kanker zich ook bij een normale PSA en na een rectaal onderzoek kan voordoen.
• Knip eerst je vingernagels kort.
• Er is geen overeenstemming over de betrouwbaarheid van dergelijk onderzoek. Bespreek je familiegeschiedenis, leeftijd en symptomen om tot een afgewogen beslissing te komen.

Advertentie

Benodigdheden

• Chirurgische handschoenen
• Glijmiddel