Je ogen schoonmaken met water

Een oogdouche hoort niet alleen thuis op plekken waar met gevaarlijke chemicaliën wordt gewerkt, zoals in scheikundelaboratoria. In huishoudens waar schoonmaakmiddelen worden gebruikt en waar kinderen wonen zou je ook snelle manieren paraat moeten hebben om gevaarlijke stoffen uit ogen te spoelen. Zelfs als het geen noodsituatie is, kan het soms prettig zijn om je ogen uit te spoelen, zodat je je vermoeide, branderige ogen kunt verzachten door ze vochtig te maken en de doorbloeding te stimuleren.^[1]XBron Medische professionals raden een oogdouche ook in andere situaties aan. Als je weet hoe je een goede oplossing voor een oogspoeling maakt, ben je voorbereid op allerlei verschillende situaties waarbij de ogen schoongemaakt moeten worden.

Methode 1

Methode 1 van 6:

De juiste methode voorbereiden

Pdf downloaden

1
Beoordeel of onmiddellijke medische hulp nodig is. Sommige stoffen kunnen brandwonden of andere complicaties veroorzaken. Kijk op het etiket van de chemische stof om je ervan te verzekeren dat een oogspoeling de juiste behandeling is. Je kunt altijd bellen met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) op 030-274 8888, om te weten te komen wat je moet doen als je een bepaalde stof in je ogen hebt gekregen.
- Schakel onmiddellijk medische hulp in als je andere symptomen ontwikkelt zoals misselijkheid, overgeven, hoofdpijn of licht voelen in het hoofd, dubbel zien of verminderd zicht, duizeligheid of buiten bewustzijn raken en uitslag of koorts.
- Als een oogspoeling in jouw situatie niet voldoende is, bel dan het NVIC en zoek medische hulp. Bel ook iemand die met je mee kan gaan naar de eerste hulp of huisarts.
2
Bepaal hoe lang je je ogen moet spoelen. Hoe lang je je ogen moet spoelen is afhankelijk van de stof die erin is gekomen. Deze tijden kunnen heel erg variëren. Hou de volgende tijden aan:^[2]XBron
- Vijf minuten bij mild irriterende chemicaliën zoals zeep of shampoo.
- Twintig minuten of langer bij matige tot ernstige irriterende stoffen, zoals hete pepers.
- Twintig minuten bij niet-penetrerende bijtende stoffen zoals accuzuur.^[3]XBron
- Minstens zestig minuten bij penetrerende bijtende stoffen zoals loog (gootsteenontstopper), bleekwater en ammoniak.^[4]XBron
Oogspoelmiddel van de drogist of apotheek is steriel en heeft een neutrale pH van 7,0.^[5]XBron Daarom is een oogspoelmiddel altijd beter dan gewoon kraanwater.
4
Gebruik gesteriliseerd water. Als je geen oogspoelmiddel in huis hebt, gebruik dan gesteriliseerd water. Kraanwater kan stoffen bevatten die de ogen nog meer kunnen irriteren.
- Je kunt ook mineraalwater gebruiken.
- Melk kan het brandende gevoel verzachten als je peper in je oog hebt gekregen. Maar zorg dat je daarnaast ook gesteriliseerd water gebruikt om je ogen uit te spoelen. Let ook op of de melk nog niet zuur is, want dan krijg je bacteriën in je oog.
Vooral als je een combinatie van melk en gesteriliseerd water gebruikt is het belangrijk dat de vloeistof niet direct uit de koelkast komt. Wat je ook gebruikt om je oog mee uit te spoelen, zorg dat de temperatuur tussen de 15ºC en 37ºC is.^[6]XBron
6
Kies een methode om de oogspoeling toe te dienen. Je moet een manier vinden om de vloeistof op een veilige en schone manier in je oog te krijgen. Je kunt daar bepaalde huishoudelijke voorwerpen voor gebruiken, zoals een schaal, een klein kopje of een pipet. Wat je ook gebruikt, zorg dat je het eerst goed schoonmaakt met water en zeep, en goed laat drogen voordat je de steriele oogspoeling of het gesteriliseerde water er indoet.
- Een schaal is de beste keuze, of je nu een gevaarlijke stof of een vuiltje uit je ogen wilt spoelen of gewoon je vermoeide ogen wilt verzachten.
- Je kunt ook een klein kopje gebruiken dat precies om je oogkas heen past, zoals een borrelglaasje. Dit kun je alleen gebruiken om een bijtende stof uit je ogen te spoelen, of als je vermoeide ogen hebt, maar niet als er een vuiltje in je oog zit.
- Een pipet kun je alleen gebruiken als je droge of vermoeide ogen hebt.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 6:

Toedienen van de oogspoeling met behulp van een schaal

Pdf downloaden

Het toedienen van de oogspoeling met behulp van een schaal is de beste methode als je een gevaarlijke stof of een vuiltje uit je oog wilt spoelen. Je kunt het ook gebruiken om vermoeide ogen te verzachten. De grondig schoongemaakte schaal moet groot genoeg zijn om er met je hele gezicht in te passen.
Of je nu een oogspoeling uit de winkel gebruikt, of gewoon water, zorg dat het tussen de 15ºC en 37ºC is.^[7]XBron Vul de schaal niet helemaal tot de rand, want dan stroomt het over als je je gezicht erin legt.
Haal diep adem en dompel je hele gezicht onder in de schaal zodat je met je ogen in de vloeistof zit. Kantel je hoofd niet te ver voorover, want dan krijg je water in je neus.
Zorg dat het hele oppervlak van het oog in aanraking komt met het water. Als je bepaalde ronddraaiende patronen volgt met je ogen komt het water goed in het oog waardoor je de gevaarlijke stof of het vuiltje kwijtraakt.^[8]XBron
Haal je gezicht uit de vloeistof. Door een paar keer te knipperen weet je zeker dat de oogspoeling goed over je hele oog wordt verdeeld.
Bij droge, vermoeide ogen kun je gewoon nog een of twee keer in de schaal duiken om je ogen te verzachten. Maar als je er iets uit wilt spoelen, hou je dan aan de richtlijnen uit Methode 1 om te weten hoe lang je moet doorgaan met het spoelen.
Wrijf niet in je ogen. Dep je gesloten oogleden droog met een schoon, droog stukje van de handdoek.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 6:

De oogspoeling toedienen met een kopje

Pdf downloaden

Deze methode is het beste voor vermoeide ogen. Als er een bijtende stof in je oog zit, is de vorige methode met de schaal beter. Raadpleeg een oogarts als je deze methode voor iets anders dan vermoeide ogen wilt gebruiken.^{[9]XBetrouwbare bronPubMed CentralGa naar de bron}
2
Vul een klein, schoon kopje of glaasje met een oogspoeling. Vul een klein, schoon kopje met ongeveer de diameter van je oogbol. Een goed schoongemaakt borrelglaasje is hier bijvoorbeeld heel geschikt voor.
- De oogspoeling moet tussen de 15ºC en 37ºC zijn.^[10]XBron
Kantel je hoofd naar beneden, en zet het kopje stevig tegen je oog aan.
4
Kantel je hoofd vervolgens naar achteren zodat je gezicht (en je oog) naar boven zijn gericht. De vloeistof komt nu in je oog terecht.
- Wees erop voorbereid dat je zult knoeien - je kunt het beste boven een gootsteen hangen zodat het water niet over je gezicht en je kleding stroomt. Als je je daar zorgen om maakt, doe dan een handdoek voor je als een slabbetje.
Door rond te draaien met je ogen en te knipperen kan de vloeistof op alle plekken van het oog komen, waardoor ze goed gehydrateerd raken, of zodat het vuiltje eruit spoelt.^[11]XBron
Laat je hoofd weer zakken en haal het kopje weg, zonder de vloeistof over jezelf te knoeien. Misschien is één keertje spoelen voldoende als je droge, vermoeide ogen hebt. Maar als er iets in je oog zit moet je het misschien nog een keer herhalen.
Wrijf niet in je ogen. Dep je gesloten oogleden droog met een schoon, droog stukje van de handdoek.
Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 6:

De oogspoeling toedienen met een pipet

Pdf downloaden

Deze methode is het beste om de ogen van kleine kinderen uit te spoelen, als ze de vorige methodes nog niet begrijpen. Als er iets in je oog zit, is de methode met de schaal het beste.
2
Vul een schone pipet met de vloeistof. Doop de punt van een schone pipet in het water, knijp dan in de rubberen bovenkant en laat het weer los zodat er water in de pipet wordt gezogen.
- Als je een steriel rietje kunt vinden, kun je dat ook gebruiken, zolang er geen scherp puntje aan zit.
3
Knijp een paar druppels van de vloeistof in je oog. Kantel je hoofd naar achteren, hou de pipet net boven je geopende oog en knijp in het bolletje zodat er een paar druppels van de vloeistof uitvallen.
- Pas op dat je je oog niet aanraakt met het puntje van de pipet.
Om de vloeistof goed over het hele oog te verspreiden, moet je een paar keer knipperen. Knipper voordat de vloeistof over je wangen rolt.
Misschien is één keertje spoelen voldoende als je droge, vermoeide ogen hebt. Maar als er iets in je oog zit moet je het misschien nog een keer herhalen.
6
Probeer het met een handdoek. Een alternatieve manier bij jonge kinderen is door de punt van een schone handdoek in de vloeistof te dopen en daar zachtjes mee over het ooglid van het kind te deppen. Door heel zachtjes te duwen zal er wat vloeistof over de ogen en wimpers stromen, wat door het oog wordt verspreid als het kind de ogen opent en knippert.
- Herhaal indien nodig, maar gebruik telkens een schoon stukje van de handdoek, of neem een nieuwe handdoek.
Advertentie

Methode 5

Methode 5 van 6:

Je eigen oogspoeling maken

Pdf downloaden

1
Kook water. Let op dat je altijd beter een oogspoeling van de drogist kunt gebruiken dan zelfgemaakte. Hoe voorzichtig je ook bent, er is altijd het risico dat je je ogen alleen maar meer irriteert of dat ze ontstoken raken.^[12]XBron Als je echter de risico's begrijpt en toch je eigen spoeling wilt maken, zijn er voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen om te zorgen dat je vloeistof zo schoon en veilig mogelijk wordt. Begin met het koken van het water om alle bacteriën en andere organismen die je oog kunnen besmetten te doden. Breng het water aan de kook en laat het een minuut lang doorkoken voordat je het laat afkoelen.^[13]XBron
- Gebruik liever gesteriliseerd of gefilterd water dan gewoon kraanwater. Kraanwater bevat meer bacteriën en toevoegingen dan gesteriliseerd water.
- Als je geen spoeling wilt maken kun je ook gewoon kraanwater gebruiken - realiseer je echter wel dat dat meer kan irriteren en dat je dan eerder kans loopt op besmetting met bacteriën.^[14]XBron
Voeg voor een zelfgemaakte oogspoeling een theelepel tafelzout per 250 ml water toe terwijl het kookt. Hoe meer het op traanvocht lijkt (zoutconcentratie), hoe kleiner de schok zal zijn voor je ogen. Hoewel het zoutgehalte van je tranen varieert, afhankelijk van of de tranen zijn aangemaakt vanwege emoties (pijn, verdriet, enz.), of gewoon als het smeermiddel dat nodig is om je ogen vochtig te houden, bevatten tranen meestal niet meer dan 1% zout.
Zorg dat het zout helemaal is opgelost in het water. Omdat het water kookt en omdat je maar heel weinig zout hebt gebruikt zou het snel opgelost moeten zijn. Roer tot je geen korreltjes meer op de bodem ziet liggen.
4
Laat de oplossing afkoelen. Gebruik nooit heet water om je ogen mee te spoelen. Je kunt jezelf ernstig verwonden, of zelfs blind worden als je te heet water in je oog krijgt. Haal de pan van het vuur en laat het tot kamertemperatuur afkoelen. Je kunt het ook in een ander bakje of flesje doen, als dat maar heel goed schoon is gemaakt met zeep en gesteriliseerd water. Als de oplossing op kamertemperatuur is (of lager) kun je het gebruiken.
- Dek de oplossing af terwijl het afkoelt, zodat er geen vuil of bacteriën bij kunnen komen.
- Als je de oplossing lekker koel zet heeft het een verfrissend effect op de ogen. Gebruik echter geen oogspoeling die kouder is dan 18ºC.^[15]XBron Dat kan pijn doen en zelfs je ogen beschadigen.
- Ook al heb je heel erg je best gedaan om de oplossing schoon te houden, moet je het na een dag of twee toch weggooien. Er kunnen ook na het koken nieuwe bacteriën in terecht zijn gekomen.
Advertentie

Methode 6

Methode 6 van 6:

Je ogen spoelen in geval van nood

Pdf downloaden

In sommige gevallen, als je bijvoorbeeld een bijtende stof in je ogen hebt gekregen, moet je je geen zorgen maken of de oogspoeling wel steriel is. Het belangrijkste is dat je je ogen onmiddellijk uitspoelt, en daarna medische hulp inschakelt. Als je per ongeluk een chemisch zuur of een andere bijtende of irriterende stof in je ogen hebt gekregen, stop dan onmiddellijk met wat je doet en spoel je ogen uit met water.
2
Bel het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). Je kunt het NVIC 24 uur per dag, 7 dagen per week bereiken op 030-274 8888 voor advies. Zij kunnen je adviseren om onmiddellijk je ogen uit te spoelen, of naar de eerste hulp te gaan, afhankelijk van de stof die in je ogen is gekomen.^[16]XBron
- Sommige chemicaliën, zoals alkalimetalen bijvoorbeeld, reageren heel heftig op water. Het NVIC kan je precies vertellen wat je in zo'n geval moet doen.
- Als ze adviseren om 112 te bellen en ook je ogen uit te spoelen, laat dan iemand anders het alarmnummer bellen, zodat jij je ogen kunt gaan uitspoelen. Hoe sneller je in het ziekenhuis bent, hoe groter de kans is dat je ernstige verwondingen of blindheid kunt voorkomen.
De meeste plekken waar met gevaarlijke chemicaliën wordt gewerkt hebben een speciaal oogdouchestation.^[17]XBron Ga onmiddellijk naar zo'n oogdouchestation, druk de knop in (die als het goed is fel gemarkeerd is) en hou je gezicht voor de watertuiten, waaruit op lage druk water zal spuiten. Hou je ogen zo wijd mogelijk open - misschien moet je je vingers daarvoor gebruiken.
Water neutraliseert de meeste chemicaliën niet - het verdunt ze alleen en spoelt ze weg. Daarom heb je grote hoeveelheden water nodig. Je moet met minstens 1,5 liter per minuut, vijftien minuten lang, je ogen spoelen.^[18]XBron
5
Gebruik kraanwater als er geen oogdouchestation is. Als je niet meteen een oogdouchestation kunt vinden, of als het er gewoon niet is, ga dan zo snel mogelijk naar de wasbak. Kraanwater is niet ideaal om je ogen mee te spoelen, omdat het niet zo steriel is als gesteriliseerd water dat in laboratoria wordt gebruikt, maar het is veel belangrijker dat je de chemische stof zo snel mogelijk uit je ogen krijgt, dan dat je misschien een infectie oploopt.^[19]XBron Gooi zo veel mogelijk water in je geopende oog. Blijf dit 15-20 minuten doen.^[20]XBron
- Als jouw wasbak een uittrekbare kraan heeft, richt de straal dan direct op je oog, op lage druk en met lauw water, en hou je oog open met je vingers.
Als het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum je heeft aangeraden medische hulp te zoeken na het uitspoelen, doe dat dan.
Advertentie

Tips

Zorg dat je voor elk oog schone vloeistof gebruikt, anders kun je bacteriën overbrengen.
Bij de drogist kun je een pakket kopen met steriele vloeistof en een oogbadje waarmee je een oogspoeling kunt toedienen.

Advertentie

Waarschuwingen

Gebruik niet te veel zout. Van te veel zout kunnen cellen barsten en het kan erg veel pijn doen.
Gebruik geen water dat te koud of te heet is.
Kijk of er een relevant veiligheidsprotocol is als je met chemicaliën werkt, zoals het verplicht dragen van oogbescherming. Veiligheidsmaatregelen kunnen nooit volledig garanderen dat je niet gewond zult raken, maar ze kunnen de kans daarop wel significant verkleinen.

Advertentie