Het verschil herkennen tussen bacteriële en virale tonsillitis

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Veelvoorkomende virale symptomen herkennen

Complicaties bij bacteriële tonsillitis herkennen

Je laten onderzoeken door je huisarts

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Tonsillitis, ofwel een ontsteking van de keelamandelen, is een veelvoorkomende oorzaak van keelpijn, vooral bij kinderen en jongvolwassenen. De aandoening wordt meestal veroorzaakt door een virus en geneest doorgaans vanzelf. In ongeveer 15 tot 30% van de gevallen wordt de ontsteking echter veroorzaakt door een bacteriële infectie in de keelamandelen en moet de aandoening met antibiotica behandeld worden. Je kunt nooit helemaal zeker weten of je bacteriële of virale tonsillitis hebt zonder je door een arts te laten onderzoeken, maar door de veelvoorkomende symptomen van beide aandoeningen te kunnen herkennen weet je wanneer je naar je arts moet gaan om je te laten behandelen.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 3:

Veelvoorkomende virale symptomen herkennen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Herken een loopneus als een viraal symptoom. Als je tonsillitis door een virus veroorzaakt wordt is de kans groter dat je een loopneus of een verstopte neus hebt. Zowel bij een virale als een bacteriële infectie kun je een algeheel gevoel van ziekte en koorts hebben, maar de koorts is meestal lager als het om een virus gaat. In dat geval ligt je lichaamstemperatuur dichter in de buurt bij 38 °C dan bij 38,9 °C.
2. 
   2
   Schrijf je hoest toe aan een virus. Zowel bij bacteriële als virale tonsillitis kun je last van hoest hebben, maar hoesten en een hese stem komen vaker voor bij virale tonsillitis. Hoesten en veranderingen in je stem kunnen veroorzaakt worden door laryngitis, een aandoening die meestal veroorzaakt wordt door een virus en die gepaard gaat met tonsillitis.
3. 
   3
   Let op of je symptomen binnen vier dagen afzwakken. Virale tonsillitis is meestal binnen drie tot vier dagen genezen, of er treedt in ieder geval verbetering op binnen die periode. Als je dus binnen dat tijdsbestek je beter begint te voelen is de kans groot dat je een virale infectie hebt die aan het genezen is. Van bacteriële tonsillitis kun je veel langer last hebben en bacteriële tonsillitis kan zelfs pas verdwijnen nadat je je medisch hebt laten behandelen.

   • Ga naar de huisarts als je na vier dagen geen verbetering ziet. Het kan zijn dat je een bacteriële infectie hebt die met antibiotica behandeld moet worden.
   • Zelfs virale tonsillitis kan tot wel twee weken aanhouden. Als je dus langer ziek bent betekent dat niet altijd dat het om een bacteriële infectie gaat.
4. 
   4
   Laat je testen op de ziekte van Pfeiffer als je steeds moe bent. De ziekte van Pfeiffer, ook wel klierkoorts genoemd, wordt doorgaans veroorzaakt door het Epstein-Barrvirus. De ziekte van Pfeiffer is een veelvoorkomende oorzaak van tonsillitis bij jongvolwassenen en tieners. De ziekte kan wekenlang aanhouden en wordt vaak in verband gebracht met vermoeidheid, keelpijn, tonsillitis, koorts, opgezwollen lymfeklieren in de hals en oksels, en hoofdpijn.

   • De ziekte van Pfeiffer verdwijnt vanzelf en hoeft meestal niet behandeld te worden. Zorg echter wel dat je je door een arts laat diagnosticeren. Of je de ziekte hebt kan vastgesteld worden met een eenvoudig bloedonderzoek.
5. 
   5
   Kijk of je huiduitslag op je gehemelte hebt. Sommige mensen met de ziekte van Pfeiffer krijgen tevens rode, vlekkerige huiduitslag op hun gehemelte. Doe je mond wijd open en kijk in de spiegel naar je gehemelte. Rode vlekjes kunnen op de ziekte van Pfeiffer duiden.

   • Je kunt de ziekte van Pfeiffer ook hebben zonder dat je huiduitslag hebt.
   • Controleer terwijl je in je mond kijkt tevens of je keelamandelen bedekt zijn met een grijs membraan. Dit is een ander teken van de ziekte van Pfeiffer.
6. 
   6
   Kijk of het gedeelte boven je milt gevoelig is. Voel voorzichtig aan het gedeelte van je lichaam boven je milt—onder je ribbenkast, boven je maag, aan de linkerkant van je bovenlichaam. Je milt kan opzwellen als je de ziekte van Pfeiffer hebt en kan gevoelig zijn wanneer je erop drukt. Wees voorzichtig. Een opgezwollen milt kan barsten als je er niet voorzichtig mee omgaat.
   Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Complicaties bij bacteriële tonsillitis herkennen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Kijk of je witte vlekken op je keelamandelen hebt. Je keelamandelen zijn de klieren die zich achterin je mond aan beide zijden van je keel bevinden. Als je bacteriële tonsillitis hebt kun je kleine, witte, met pus gevulde plekjes op je keelamandelen hebben. Kijk in de spiegel, doe je mond wijd open en kijk eens goed naar het weefsel achterin je mond aan beide zijden van je keel. Als je deze plekken niet goed kunt zien, vraag dan een familielid om te kijken en met een zaklampje in je mond te schijnen.

   • Het is normaal dat je keelamandelen rood en opgezwollen zijn als je bacteriële of virale tonsillitis hebt. De witte, met pus gevulde plekjes komen eerder voor bij een bacteriële infectie.
2. 
   2
   Voel aan je hals of je lymfeklieren opgezwollen zijn. Gebruik je wijs- en middelvingers om voorzichtig aan beide kanten op je hals, op je keel onder je kin en achter je oren te drukken. Kijk of je een harde of zachte bobbel voelt die ongeveer zo groot is als de nagel van je pink. Dit kan een opgezwollen lymfeklier zijn. Je lymfeklieren kunnen iedere keer dat je lichaam een infectie bestrijdt opzwellen, maar opgezwollen lymfeklieren komen vaker voor bij bacteriële infecties.
3. 
   3
   Zie een oorontsteking als een indicatie dat er bacteriën aanwezig zijn. Soms kunnen bacteriën van een keelontsteking zich verspreiden naar het vocht in je middenoor en een middenoorontsteking veroorzaken (ook wel otitis media genoemd). Symptomen van een middenoorontsteking zijn onder andere oorpijn aan een oor, gehoorproblemen, evenwichtsproblemen, vocht dat uit het oor loopt en koorts.
4. 
   4
   Kijk of je een abces in de buurt van je keelamandel krijgt. Een peritonsillair abces duidt vrijwel zeker op bacteriële tonsillitis. Een abces is een holte gevuld met pus, en in dit geval ontstaat er een abces aan de ene kant tussen je keelamandel en de keelwand. Let op de volgende tekenen en symptomen die kunnen duiden op een peritonsillair abces en ga direct naar de huisarts als je deze symptomen hebt:

   • Keelpijn die aan een kant steeds erger wordt
   • Moeite met slikken
   • Veranderde stem, waarbij klinkers niet duidelijk te horen zijn (het voelt alsof je een hete aardappel in je keel hebt)
   • Opgezwollen lymfeklieren
   • Grote, rode zwellingen aan een kant van de keelamandelen
   • Moeite met het openen van de mond
   • Plotselinge slechte adem
   • De huig—het hangende weefsel achterin de keel—kan eruitzien of hij naar de onaangetaste kant wordt geduwd in plaats van in het midden te hangen
5. 
   5
   Kijk of je last van huiduitslag krijgt. Roodvonk en acuut reuma kunnen complicaties van bacteriële tonsillitis zijn, maar men krijgt meestal alleen last van deze aandoeningen als de infectie niet behandeld wordt. Beide aandoeningen kunnen huiduitslag veroorzaken. Als je wanneer je keelpijn hebt ook last van nieuwe huiduitslag krijgt, zie dit dan als een duidelijk teken van een bacteriële infectie en ga direct naar je arts.

   • Bij acuut reuma kun je tevens last van gewrichtspijn in het hele lichaam krijgen.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Je laten onderzoeken door je huisarts

Pdf downloaden

1. 
   1
   Laat een sneltest uitvoeren bij je arts. Deze sneltest kan zoals de naam al aangeeft snel uitgevoerd worden bij de dokterspraktijk door middel van het maken van een keeluitstrijkje. Daarmee wordt getest op de streptokokkenbacterie die streptokokkenfaryngitis kan veroorzaken. Een dergelijk onderzoek is niet altijd accuraat en levert in een derde deel van de gevallen een negatief resultaat op terwijl er toch sprake is van een infectie.

   • Dit is een goed eerste onderzoek, maar om een goede diagnose te kunnen stellen moet er meestal een keelkweek gemaakt worden.
2. 
   2
   Wacht totdat de keelkweek terugkomt van het laboratorium. De nauwkeurigste manier om de oorzaak van je tonsillitis vast te stellen is om je arts de resultaten van de keelkweek te laten controleren. Je keeluitstrijkje wordt naar het laboratorium gestuurd en op kweek gezet. Een laborant stelt dan vast of en welke bacteriën zich op je keelamandelen bevinden. Je arts kan je aan de hand van de uitslag de juiste antibiotica voorschrijven om de oorzaak van je tonsillitis te behandelen.
3. 
   3
   Laat een bloedonderzoek uitvoeren om te kijken of je het epstein-barrvirus hebt dat de ziekte van Pfeiffer veroorzaakt. De ziekte van Pfeiffer kan alleen worden vastgesteld door middel van een bloedonderzoek. Omdat het om een virus gaat zal de ziekte vanzelf weer verdwijnen. Drink veel water en zorg dat je veel slaap krijgt. Ga wel naar je arts voor een diagnose als je de symptomen van de ziekte van Pfeiffer hebt, want door de ziekte kan je milt opzwellen en vervolgens barsten als je je te veel inspant. Je arts zal je uitleggen wat je moet doen om veilig te blijven en beter te worden.
   Advertentie

Tips

• De enige manier om met zekerheid vast te stellen dat je tonsillitis hebt is om een keeluitstrijkje te laten maken door je huisarts. In bovenstaand artikel vind je alleen richtlijnen.
• Tonsillitis is besmettelijk, dus zorg ervoor dat je je handen grondig wast en geen eten deelt met iemand die ziek is. Nies en hoest altijd in een zakdoekje als je tonsillitis hebt, was je handen vaak en blijf thuis van je werk of van school totdat je weer beter bent.
• Omdat jonge kinderen je niet kunnen vertellen welke symptomen ze hebben let je op hun gedrag. Tekenen van tonsillitis zijn onder andere weigeren om te eten of ongewoon kribbig en kieskeurig zijn. Ga naar de spoedeisende hulp met je kind als hij of zij kwijlt, moeite heeft met ademen of erge moeite met slikken heeft.

Advertentie

Waarschuwingen

• Bacteriële tonsillitis kan optreden als complicatie bij virale tonsillitis.
• Ga direct naar de huisarts als je symptomen zo hevig zijn dat je moeite hebt met eten, drinken en ademen.

Advertentie