Een normale tiener zijn

Er is als tiener niet één bepaalde manier om normaal te zijn. Hoe je normaal kunt zijn hangt af van je interesses, van wat je leuk vindt, en van wat je niet leuk vindt. Alle tieners maken een keur aan verschillende emoties en ervaringen door: zo kun je groepen mijden of juist opzoeken, je buitengesloten voelen of juist helemaal niet, je vervelen of lol trappen, en ook krijg je te maken met lichamelijke veranderingen. Je koestert misschien een diep verlangen om bij een bepaalde groep te horen, om door je leeftijdsgenoten te worden geaccepteerd, of door mensen die dezelfde interesses hebben als jij, of mensen die op jouw niveau zitten. Ook de zelfverklaarde mafkezen die hun individualiteit vieren hebben wel gelijkgezinde vrienden. Het is normaal om het gevoel te hebben dat je niet normaal bent. We willen allemaal wel ergens bijhoren, en dat hoeft niet gelijk te betekenen dat je een hersenloze robot bent met een ongekende drang om te conformeren. Omarm je innerlijke gekheid, en probeer de echtste versie van jezelf te worden. Dat is normaal. Ga naar Stap 1 voor meer informatie.

Methode 1

Methode 1 van 3:

Je normaal gedragen

Pdf downloaden

1
Besteed tijd met mensen die aan de “positieve activiteiten” deelnemen die jij wilt doen. Het wordt steeds makkelijker om te veel tijd alleen door te brengen. Nu kan een beetje afzondering natuurlijk geen kwaad, maar ook de kluizenaars moeten wel eens de deur uit om te spelen, te werken, en te eten. Om je normaal en goed aangepast (dus niet al te verschillend) te kunnen gedragen is het belangrijk om tijd met anderen door te brengen door van hen te leren, en met hen te socialiseren. Als je dat doet, dan kun je beter en gemakkelijker direct betrokken raken bij anderen. In de nabijheid van verschillende mensen verkeren, of dat nu in een café, restaurant, of bioscoop is, kan je helpen anderen te leren kennen. Het zal ervoor zorgen dat je je minder geïsoleerd voelt. Hierdoor zul je lekkerder in je vel gaan zitten, meer ervaring opdoen in het openstellen van jezelf, en zodoende beter met andere mensen kunnen opschieten.
- Ga naar plaatsen waar de kans groot is dat je gelijkgestemde mensen zult treffen. Houd je van stripboeken? Koop ze dan niet meer online, maar ga eens naar de stripboekenwinkel. Ben je kunstzinnig? Volg dan een cursus, een workshop, of ga naar het museum. Ga een vak volgen dat je interessant vindt, en praat met je lesgenoten over wat jullie aan het doen/leren zijn. Ga in een koor, of volg muzieklessen.
- Online vriendschappen bestaan alleen in een grijs gebied. Ze zijn vaak “echt”, maar onze online interactie verschilt sterk van interactie in levenden lijve. Probeer minstens net zo vaak (bij voorkeur meer) persoonlijk contact te onderhouden als online.
2
Word gelukkiger door niet om te gaan met mensen die zich met negatieve, te wilde, of te gekke dingen bezighouden. Dit soort mensen komt vaak in ongewenste en lastige situaties terecht. Probeer om niet al te close te worden met hatelijke, kwade, destructieve, of anderzijds problematische personen.
- Je kunt anderen mensen helpen door iets te gaan doen (maken of repareren) wat jij wilt, als ze om jouw steun of mening vragen.
- Zoek de narigheid niet op. Laat het jou maar opzoeken (en probeer er je vingers niet aan te branden).
3
Let op de lichaamstaal van anderen. Als je bij andere mensen in de buurt bent, let dan op de aanwijzingen die ze geven wat betreft gepast gedrag. Vaak proberen mensen jou te laten zien hoe je je zou moeten gedragen. Of proberen ze in ieder geval om te laten zien wat “normaal” gedrag inhoudt.
- Spiegel het gedrag van anderen, als je je daarbij op je gemak voelt. Als je in de bieb bent, en iedereen is stil, serieus, en hard aan het werk, dan is het waarschijnlijk niet het juiste moment om te gaan dansen, of moppen te tappen. Als iedereen op het schoolfeest aan het dansen is, dan kan het normaal zijn om te dansen. Maar het hoeft niet. In deze situatie is het allebei normaal.
- Als degene naast je in de kantine steeds oogcontact met je maakt en glimlacht, dan zit hij/zij waarschijnlijk om een praatje verlegen. Als je daar open voor staat, knoop dan een gesprek aan. Probeer vriendelijk te zijn. Mensen die beschikbaar zijn voor interactie hebben vaak een open houding: de schouders naar achteren, opgeheven hoofd, en niet al te ontspannen. Niet al te ontspannen betekent hier dat je niet moe overkomt, slaperig, verlegen of chagrijnig. Als je je armen en benen over elkaar kruist, dan duidt dat er vaak op dat je met rust gelaten wil worden, dat je geen zin hebt om vriendelijk te doen. Leer om dat te herkennen bij anderen, en zelf te voorkomen.
- Als mensen zwijgzaam of terughoudend tegen je zijn—hoofd naar beneden, armen over elkaar—dan hebben ze waarschijnlijk geen zin om te praten. Als je dan toch doordrijft, dan zullen ze zich misschien ongemakkelijk gaan voelen. Leer om dit te herkennen, en stop met het gesprek of de interactie. Geef ze wat ruimte.
4
Wees een goede luisteraar, en wacht op jouw beurt om te spreken. Als je met iemand of een groep in gesprek bent, probeer dan een balans aan te brengen tussen spreken en luisteren. Je hoeft niet de grootste mond te hebben om op te vallen; het is net zo belangrijk om goed en actief te luisteren. Kijk de persoon die aan het spreken is aan, knik met je hoofd om aan te geven dat je luistert, en luister dan ook echt naar wat er gezegd wordt.^[1]XBron
- Blijf bij het onderwerp. Als iedereen in de groep verhalen vertelt over het weekend, vertel dan een verhaal over wat jij gedaan hebt (als je iets gedaan hebt). Het zou nogal vreemd zijn als je van de hak op de tak springt, door iets te zeggen als: “Ik heb mijn vader zure leverworst zien eten. Hij eet wel vaker gekke dingen.” Dat heeft niets met jouw weekend te maken, hopelijk. Probeer het gesprek niet te kapen en ontvoeren. Doe je dat wel, dan kun je verwachten dat erover geklaagd wordt. Je kunt natuurlijk wel van onderwerp veranderen, maar doe dat alleen als de tijd daar rijp voor is.
- Luisteren betekent niet dat je door de kamer gaat kijken, of alvast gaat bedenken wat jij gaat zeggen als er een gaatje valt. Luisteren houdt in dat je actief luistert, en vriendelijk reageert op wat de ander te vertellen is. Accepteer wat de ander te zeggen heeft, ook als je het al eens eerder gehoord hebt. Zeg, als hij/zij uitgesproken is, “Hey, ja [inderdaad/dat is waar]— ben/heb je ook wel eens _____ [hier geweest/dit gedaan]?”^[2]XBron
5
Stel persoonlijke grenzen. Een tiener is een individu. Een individu dat als volwassene beschouwd wil worden, en graag over meer ervaring wil beschikken dan zijn leeftijdsgenoten. Het kan daarom verleidelijk zijn om je tot dingen over te laten halen waar je eigenlijk nog niet klaar voor bent, of zelfs niet eens in geïnteresseerd bent. Roken, dringen, experimenteren met de spanningen van dates (als de ouders dat toestaan), handjes vasthouden, knuffelen, zoenen, jouw aanpak in de liefde vinden, je nieuwe staat als tiener uiten, enzovoorts, enzoverder. Alle normale tieners krijgen met deze dingen te maken, en er is niet een absolute manier om ermee om te gaan. Je dient wel altijd in je achterhoofd te houden, dat wat jij ook kiest, dat dat voor jou normaal is. Houd je eigen normen, waarden en opvattingen hoog in het vaandel, en accepteer de verantwoordelijkheid en gevolgen van jouw gedrag en handelingen. In welke soort relatie dan ook. Het is jouw leven. Maak jouw keuzes, die goed zijn voor jou, die jou aan het hart gaan, stel je eigen grenzen, blijf dicht bij jezelf.
- Hoe dichter je jouw alledaagse grenzen stelt bij jouw huidige normen en waarden, en alom geaccepteerde “waarheden”, hoe sneller je je op jouw manier aan kunt passen. Zo kun je voorkomen dat je de overweldigende gekke dingen, of juist allersaaiste zaken laat voor wat ze zijn in de interactie met anderen. Houd het echt, houd het simpel. Dat is een stuk makkelijker dan van het juiste pad afwijken, of in het (te) diepe te springen.
- Erbij willen horen is normaal. Soms lijkt het er ook op alsof je aan risicovol gedrag mee moet doen om ervoor te zorgen dat mensen jou gaan respecteren. Weet alleen wel dat je je eigen persoonlijkheid en opvattingen hiermee ondermijnt. Als je niet trouw bent aan jezelf, dan zal men jou niet respecteren (of zelfs maar opmerken) om wie je bent.
- Blijf cool. Een andere grens die je jezelf kun stellen, is geheimhouding. Het is helemaal niet erg om sommige dingen voor jezelf te houden. Het is haast té makkelijk om elke gebeurtenis, elke prestatie, elke frustratie, elke mislukking, of elke vorm van blijheid op Facebook te zetten. Maar is dat echt nodig?
6
Maak van je kamer een geweldig toevluchtsoord. Als tiener is er misschien wel niks belangrijker dan een eigen plekje. Richt je kamer zo uniek in als je zelf wilt, vol met posters of kaarsen, platen, schilderen, of wat dan ook. Richt je kamer helemaal zelf in. Schilder de muren zoals je dat zelf wilt, en vul je kamer met dingen waar je graag naar kijkt. Neem de tijd om te visualiseren hoe jouw ideale kamer eruit zou zijn. Vraag je ouders om toestemming om het helemaal naar je eigen zin in te richten.
- Als je geen eigen kamer hebt, zoek dan een plekje waar je graag tijd doorbrengt. Maak een wandeling door de tuin, of het park. Ga op zoek naar een fijn bankje, of een fijne plek bij het raam in de bieb. Of breng tijd door in de “man cave” van je vrienden. Probeer een plekje te vinden waar je tot rust komt, en waar je de ruimte hebt.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Er normaal uitzien

Pdf downloaden

1
Draag kleding die jou goed past/staat. Er zijn geen normale kleren. De mode verandert altijd, en het kan lastig zijn om de nieuwe mode steeds bij te houden. Het allerbelangrijkste, echter, is dat je kleding schoon is, en dat je kleren goed zitten. Draag de kleding waarin jij je op je gemak voelt, en kleding die je je kunt veroorloven. Probeer er wel voor te zorgen dat je kleding zo flatteus mogelijk is.
- Skinny jeans en naveltruitjes kunnen dan wel in zijn, maar dat ze “populair” of “normaal” zijn betekent nog niet dat ze jou goed staan. Draag kleding die jouw lichaam recht doet, en waarin je je op je gemak voelt. Draag geen kleren waar je je niet lekker in voelt.
- Schroom niet om je eigen stijl te hebben. Als je vindt dat voetbalshirts en legerbroeken goed samengaan, draag dat dan. Als je liever een colbert draagt en een strikje, prima. Als je er maar voor zorgt dat je kleding schoon is en goed past, dan ben je al goed op weg.
2
Leer iets over de hedendaagse mode. Het is verstandig om te kijken naar wat de andere kinderen aanhebben. Niet omdat je jouw stijl daar op aan hoeft te passen, maar om te leren hoe men zich tegenwoordig kleedt. Als je vervolgens besluit om een andere richting in te slaan, dan weet je in ieder geval wat je aan het doen bent. Dan draag je die oude broek van je opa en zijn golfschoenen in ieder geval niet omdat je denkt dat dat normaal is.
- Je hoeft niet per se naar dure winkels te gaan om je normaal te kunnen kleden. Goedkopere winkels als Zeeman en Hema hebben ook vaak aanbiedingen, en hebben vaak ook redelijk modieuze kledingstukken in het assortiment. Ook kun je eens in de kringloopwinkel kijken voor betaalbare, schone kleding in jouw maat.
- Zeker op de middelbare school kan het erop lijken dat iedereen zich alleen maar bezighoudt met de nieuwste “must haves”. Deze zijn vaak duur, en bovendien over een paar maanden weer uit. Maak je daar dus geen zorgen om.
3
Zorg voor jezelf. Als je er normaal uit wilt zien, dan hoef je je persoonlijke verzorging helemaal niet te overdrijven. Maar je dient er wel een beetje je best voor te doen. Zorg ervoor dat je schoon bent, en dat je lichaam goed bijhoudt. Als je weet dat je er op je best uitziet, dan zal dat wonderen doen voor je zelfvertrouwen.
- Poets en floss je tanden. Door goede mondverzorging zal je glimlach er altijd vriendelijk en goed uitzien. Gezonde tanden zorgen bovendien voor zelfvertrouwen.
- Douch ten minste om de dag, en elke dag als je gesport hebt. Was je haar met shampoo, en reinig je lichaam met zeep.
- Houd je nagels kort en schoon. Normale jongens en meiden vinden het ook soms leuk om hun nagels te lakken. En dat kan natuurlijk als je dat wilt. Haal de nagellak er alleen wel weer af als die gaat bladeren.
- Bespreek met je ouders wanneer het gepast is om make-up te gaan dragen, als je dat wilt. Als je make-up gaat gebruiken, breng dan een klein beetje make-up aan om je natuurlijke schoonheid te accentueren.
4
Doe je haar, en houd het schoon. Je haar is net zo belangrijk als andere lichaamsdelen, en je moet je best doen om het schoon en gezond te houden. Was je haar elke twee-drie dagen, om het sterk en glanzend te houden. Zowel jongens als meiden dienen hun haren regelmatig te kammen/borstelen, om te voorkomen dat het gaat klitten.
- Als je haarverzorgingsproducten gebruikt, overdrijf het dan niet. Een klein beetje mousse, gel of haarlak is meestal ruim voldoende. Kies voor een natuurlijke look die je normale haar goed laat uitkomen.
- Experimenteer met nieuwe kapsel. Kies voor een geschoren kop, of laat het groeien als een rockgitarist. Verf het rood. Wat dan ook. Juist als tiener kun je lekker gaan experimenteren met je persoonlijkheid en identiteit. Je haar zal altijd weer aangroeien, maak je geen zorgen.
5
Zorg voor je lichaam. Als je jong bent, dan lijkt het soms alsof je onoverwinnelijk bent. Je kunt zoveel eten als je wilt, je kunt nachten niet slapen zonder dat je daar last van krijgt, en je herstelt supersnel van blessures. Dat zal helaas niet eeuwig zo blijven. Het is belangrijk om goede gewoonten te ontwikkelen, zodat je tienerjaren zo gezond mogelijk zullen verlopen.
- Let op wat en hoeveel je eet. De meeste tieners hebben een supersnelle spijsvertering, vanwege de groeispurten. Dit houdt in dat je heel veel calorierijk voedsel kunt nuttigen zonder ook maar een pondje aan te komen, zeker als je lichamelijk actief bent en sport. Als die snelle spijsvertering trager wordt, of als je stopt met sporten, dan is de kans groot dat je heel snel veel aankomt. Het is belangrijk om zo jong mogelijk te leren genieten van lichamelijke activiteit. Zodoende kun je goede gewoontes ontwikkelen waardoor je op de lange termijn gezond zal blijven.
- Je hoeft geen atleet te zijn om te kunnen genieten van sport. Als je van basketbal houdt, maar geen lid wilt worden van een club, dan kun je een basket ophangen en een paar balletjes gaan gooien. Niemand geeft erom dat je er meer mist dan scoort. Als je niet van competitieve sporten houdt, ga dan door het bos wandelen. Geniet van de natuur. Misschien vind je het wel leuk om te bergbeklimmen, of om andere solo-avonturen aan te gaan.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Oefenen normaal te zijn

Pdf downloaden

1
Vind hobby’s die jou helpen normaal te zijn. Als tiener zou je hobby’s en interesses moeten hebben die jou bezig en betrokken houden. School is waarschijnlijk niet voldoende. Probeer buitenschoolse hobby’s te vinden die je leuk vindt, en waarin je je energie kwijt kunt. Buitenschoolse activiteiten, welke dan ook, kunnen je in contact brengen met leeftijdsgenoten. Zo kun je nieuwe mensen leren kennen zonder dat je daar iets voor hoeft te doen.
- Veel tieners nemen sport erg serieus. Kijk in je woonplaats of er interessante opties beschikbaar zijn. Misschien is er een voetbalclub, een tennisclub, een basketbalclub, of misschien wel een schermclub, je weet maar nooit.
- Ga op zoek naar andere clubs. Je hoeft niet per se te sporten om te socialiseren. Misschien is er wel een boekenclub, of een schaakclub. Misschien is er wel een clubje dat regelmatig naar het museum gaat, of dat vrijwilligerswerk doet. ^[3]XBron
- Probeer muziek te maken. Dit kan in een orkest, in een fanfare, of je begint je eigen bandje. Muziek kan een geweldige uitlaatklep zijn voor tieners. Onderzoek heeft uitgewezen dat tieners die aan muziek doen effectiever kunnen leren. Bovendien maken ze plezier tijdens het musiceren, en doen ze vriendschappen op.
2
Verbreed je wereldbeeld. Naarmate je ouder wordt is het belangrijk om zo veel mogelijk te leren over andere mensen. Probeer je empatisch vermogen te ontwikkelen, en in de praktijk te brengen. Kinderen denken alleen aan zichzelf, en volwassenen zijn in staat om minder zelfzuchtig te denken. Tieners zitten daar zo’n beetje tussenin. Het kan lastig zijn.
- Uitwisselingsprogramma’s zijn een uitstekende en effectieve ervaring voor veel tieners. Als de mogelijkheid er is, dan kan dit een leerzame ervaring zijn. Ook een bijbaantje is een belangrijke stap in het volwassen worden. Leer bijvoorbeeld hoe je geld kunt sparen. Zoek een baantje voor in de zomervakantie, of in het weekend.
- Lees zoveel als je kunt, en over zoveel mogelijk verschillende dingen. Je kunt op reis in de wondere wereld van de wereldliteratuur. Of verdiep je in sci-fi, fantasie, of wat je dan ook leuk vindt. Lees zo nu en dan dingen die je uitdagen, en soms iets luchtigere dingen. Lees altijd. Lees alles.
3
Probeer verschillende manieren om jezelf te uiten. Als tiener is het tijd om te experimenteren, en om nieuwe identiteiten uit te proberen tot je de juiste vindt die bij je past. Binnen een jaar kun je dokter willen worden, voetballer, dichter, kunstschilder, econoom, of priester. Bij wijze van spreken. Dat is oké! Dat is normaal!
- Waag je in de wereld van de gothics. Veel tieners vinden steun in donkere kleding, en de griezelige elementen van de goth. Hoewel dit misschien “vreemd” lijkt is het volstrekt normaal.
- Omarm je innerlijke atleet. Atleten nemen sport erg serieus. Kijk of dat ook bij jou past.
- Probeer een kunstzinnig kind te zijn. Neem schilderlessen, of verdiep je in de basis van de kunstwereld. Kijk of jij je dagen in een atelier wilt slijten. Heb jij het in je om meesterwerken te vervaardigen?
4
Ga op zoek naar gelijkgezinden. Vind een gemeenschap van mensen die je leuk vindt, en mensen die jou ook leuk vinden. Leer ze goed kennen. Ga zowel op als buiten school met ze om. Steun elkaar, en beur elkaar op. Daag elkaar uit.
- Smeed liever een paar echte vriendschappen dan een heleboel zinloze. Je hebt niets aan 800 Facebook-vrienden met wie je in het echte leven niet eens een gesprek kunt voeren.
- Het is, aan de andere kant, ook goed om veel mensen te leren kennen met wie je niet per se iets gemeen hebt. Als je een sportvrouw bent, ga dan eens om met de kunstzinnige kids. Kijk wat jullie wel gemeen hebben. Probeer een zo divers mogelijke vriendengroep samen te stellen.
5
Maak tijd voor school en werk. Het is belangrijk om lol te trappen, maar het is ook belangrijk om je verantwoordelijkheden serieus te nemen. Ruim genoeg tijd in je drukke tienerschema in om je huiswerk te maken, en zo goed mogelijk je best te doen. Zelfs als je al weet wat je later wilt gaan doen, en datgene heeft niets met hogere wiskunde te maken, doe toch je best. Zet je beste beentje voor. Je zult nooit weten hoeveel spijt je kunt krijgen van al die technieklessen waar je niet je best voor gedaan hebt.
- Zorg dat je goede aantekeningen maakt. Aantekeningen maken dwingt je om goed op te letten. Je verbetert er je geheugen mee, en het zal je helpen te leren voor je volgende proefwerk.
- Maak je huiswerk. Maak je er niet met een jantje-van-leiden mee af. Geloof het of niet, het helpt je echt. Let op in de les, en stel vragen om je bij de les te houden. Respecteer je docenten, en probeer er het beste van te maken.
6
Denk alvast een beetje na over de toekomst. Waar wil jij bereikt hebben over tien jaar? En over twintig? Wat wil je met je leven gan doen? Dit zijn lastige vragen voor iedereen, ongemakkelijke vragen voor de meesten, en zeker voor tieners. Maar het is iets waar je op een gegeven moment mee te maken krijgt. Hoe meer je ermee worstelt, hoe beter je je kunt voorbereiden op de tienerjaren. En, hoe normaler je zult zijn. Het is namelijk iets waar iedereen mee worstelt op de weg naar volwassenheid.
- Als je wilt gaan studeren, ga dan alvast op zoek naar mogelijke studies, scholen, en universiteiten. Ga op zoek naar een plek waar je veel mensen zult vinden die net al jij zijn, en die cursussen aanbieden die goed bij jou aansluiten. Veel tieners die op de middelbare school moeite hebben vrienden te maken, bloeien in het hoger onderwijs helemaal op.
- Het is ook normaal, en helemaal prima, om geen flauw idee te hebben over wat je met je leven wilt gaan doen. Maak je er niet al te veel zorgen over. Het is volstrekt normaal. Als mensen je ernaar vragen, zeg ze dan dat je nu nog bezig bent je door je tienerjaren heen te slaan.
Advertentie

Tips

Leer om nee te zeggen! (Zeg bijvoorbeeld “Nee” als iemand je een drankje of een sigaret aanbiedt). Roken zal er niet voor zorgen dat je normaal of cool overkomt. Het zorgt er alleen voor dat niet-rokers niet meer met je om willen gaan. Als je onder de 18 bent is het bovendien strafbaar, en je kunt er kanker van krijgen. Ook drinken is strafbaar onder de 18. Wiet is iets voor hippies, en helemaal niet cool. Begin er dus niet mee.)
Vind manieren om plezier te hebben met je vrienden. De manier waarop je dit doet verschilt per persoon. Skaters kunnen gekke tricks uithalen en lachen. Ga racen met je paard, of ga paintballen. Er is voor ieder wat wils. Je kunt computerspelletjes gaan spelen, zoals The Sims, maar overdrijf het niet. Kijk wat je kijken wilt, en luister naar de muziek die je lekker in de oren klinkt.
Wees een individu. Houd er je eigen opvattingen op na, maar sluit die van anderen niet gelijk uit.
Voel je niet verplicht om je aan één bepaalde stijl te houden. Draag wat je wilt, houd geen rekening met de groepsdruk. Luister naar de muziek die je zelf leuk vindt, ongeacht wat je vriendenploeg daarvan vindt. Wees jezelf!

Advertentie

Waarschuwingen

Doe geen dingen waar je je niet op je gemak bij voelt. Als je druk voelt om iets te doen, maar waar je je eigenlijk niet lekker bij voelt, doe het dan niet. Spijt is niet leuk, zeker niet voor tieners.
Besteed niet al je vrije tijd op je kamer, op sociale media of in videospelletjes. Ga naar buiten en haal een frisse neus. Ga sporten. Je zult dik worden als je dat niet doet.
De definitie van normaal is relatief. Houd rekening met culturele verschillen.

Advertentie