Een lesplan schrijven voor de kleuterschool

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Het grote plaatje

Lessen plannen

Leerdoelen maken voor kleuters

Lessen leuk houden

Overige secties weergeven...

Secties verbergen...

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Het schrijven van een voorbereidend lesplan voor kinderen die naar de kleuterschool gaan kost tijd, maar als je eenmaal een sjabloon hebt gemaakt waar je wat mee kunt, zal het proces veel gemakkelijker worden. Zorgvuldig gemaakte lesplannen zorgen ervoor dat kinderen leren en plezier hebben, en tegelijkertijd de benodigde kennis opdoen ter voorbereiding op de kleuterschool. Een lesplanning voor kleuters maak je met het 'grote plaatje' in het achterhoofd, tot in de 'kleine details'. Het grote plaatje zal je helpen om een samenhangend plan voor het hele semester of jaar te maken. De details helpen om zinvolle en boeiende lessen te maken binnen het grotere kader.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 4:

Het grote plaatje

Pdf downloaden

1. 
   1
   Ga na wat de vaardigheden zijn van de kinderen. Voordat je effectief lessen kunt gaan plannen, moet je weten wat de kinderen kunnen wat betreft communicatie, taalvaardigheid en leesvaardigheid, getallenbegrip en rekenvaardigheid, grove en fijne motoriek, en sociale en emotionele ontwikkeling.

   • Ontwikkel een lesplan rekening houdend met de specifieke gebruikersgroepen –lesplannen voor kleuterklassen moeten een juiste vormgeving hebben voor elke groep.
   • In het ontwerpstadium zelf dient de les gedeeld te worden met elke medewerker.
   • Kinderen ontwikkelen zich ieder in een ander tempo en krijgen thuis in meer of minder mate ondersteuning, dus is het niet vreemd als leerlingen een gevarieerd scala aan vaardigheden hebben en op diverse gebieden in een verschillende ontwikkelingsfase verkeren.
   • Belangrijke gebieden om te beoordelen vóór het begin van een schooljaar omvatten: spreekvaardigheid, fonologisch bewustzijn, getallenbewustzijn, fijne en grove motoriek.
   • Het aantal kinderen onder je hoede en hoeveel tijd je hebt voor evaluaties zal waarschijnlijk invloed hebben op het soort beoordeling dat je kunt uitvoeren, maar korte evaluaties (20 minuten per kind of minder) kunnen gestructureerd zijn (aan een bureau met een leraar, gebruik makend van flashcards, papier en potlood, enz.) terwijl langer evaluaties meer observerend zijn (observatie tijdens het spelen, de interactie met leeftijdgenoten beoordelen, enz.). Jonge kinderen hebben niet het geduld of het vermogen om stil te blijven zitten bij langdurige evaluaties.
   • Verschillende factoren die te maken hebben met de kindertijd dragen bij aan de vaardigheden van elk kind. Bijvoorbeeld, het is niet ongebruikelijk voor sommige 4-jarige kinderen om het alfabet nog niet te kennen, terwijl anderen (hoewel ongebruikelijk) misschien al wel op het niveau van groep één of twee kunnen lezen.
   • Ga na welke kinderen achter lopen, speciale behoeften hebben of hoogbegaafd zijn. Deze studenten hebben gedurende het schooljaar mogelijk aanvullende ondersteuning nodig of extra inspanning om lesplannen op aan te passen aan hun specifieke behoeften.
   • Het is wettelijk verplicht dat alle leerlingen verzekerd zijn van redelijke aanpassingen voor gehandicapten en mogelijke ontwikkelingsstoornissen. Leerlingen met ontwikkelingsstoornissen of handicaps (met inbegrip van autisme en leerstoornissen zoals ADHD) dienen geëvalueerd te worden door een deskundige, die gespecialiseerd onderzoek zal doen op alle ontwikkelingsgebieden en een geïndividualiseerd onderwijsplan kan opstellen, om ervoor te zorgen dat kinderen de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben om te gedijen op de kleuterschool. Deze procedure kan per regio variëren, neem dus contact op met een schoolcoördinator.
2. 
   2
   Maak een planning per semester of schooljaar. Dit kan met een eenvoudig computerprogramma worden gedaan, met een aanplakbord of zelfs in een schrift. Door het erin opnemen van begin- en einddatums en feestdagen, krijg je een totaalbeeld van het plan voor het schooljaar.

   • Vermeld pauzes en vakanties, en nummer elke lesweek. Deze getallen komen overeen met je lesplan.
   • Denk na over het grote plaatje. Wat zijn de leerdoelen voor je leerlingen?
3. 
   3
   Kies een thema voor elke maand en focusgebieden voor elke week. Een thema is een breed begrip, wat je kunt beschouwen als een vast discussiepunt of nadruk. Een aandachtspunt is een subcategorie van dat thema, of een meer specifiek geval om de kinderen te wijzen op specifieke kenmerken van het thema.

   • Bijvoorbeeld, het kleuterprogramma van de Mississippi State University adviseert maandelijkse eenheden, zoals 'Over mijzelf,' 'De buurt', 'Eten', 'Het weer', enz. Deze eenheden zou hebben elk een wekelijks aandachtspunt. Bijvoorbeeld, als het maandthema 'Eten' is, dan kunnen de worden onderverdeeld in de focusgebieden 'Ontbijt', 'Middageten', 'Avondeten' en 'Toetjes'. De focusgebieden worden uitgewerkt in de dagelijkse lessen (in dit geval zou elke dag kunnen worden besteed aan de eetgewoonten van een specifieke cultuur).
   • Sommige leerkrachten kiezen liever alleen een paar thema's en focusgebieden om mee te beginnen, en laten vanaf dat punt de interesses van de leerlingen de gids zijn voor de ontwikkeling van de rest van de thema's voor het semester.
4. 
   4
   Zoek of schrijf je dagelijkse lesprogramma. De duur van een schooldag kan variëren voor peuters, waarbij sommige halve dagen komen en andere de hele dag, dus begin met het opschrijven hoe laat studenten aankomen en vertrekken, en die van alle andere dagelijkse activiteiten (tijd voor tussendoortjes, pauze, lunch, enz.). Dit kan er ongeveer zo uitzien:

   • 8-8.10: aankomst,
   • 9-9.20: toiletpauze, tussendoortje
   • 10-10.20: buitenspelen
   • 10.50: verzamelen rugzakken en voorbereiden om naar huis te gaan
5. 
   5
   Deel de rest van de dag op in vakgebieden. Dit zijn de gebieden waarop individuele lessen en activiteiten gericht zijn. Door deze elke dag hetzelfde te houden en de specifieke activiteit te variëren kan leerlingen helpen bij het ontwikkelen van een routine, waardoor ze zich veilig voelen en vol vertrouwen, omdat ze weten wat ze elke dag kunnen verwachten.

   • Dit kunnen dingen zijn als voorlezen/vertellen, het leren herkennen van letters/fonologisch bewustzijn, ontwikkeling van de fijne motoriek, lezen, herkenning van cijfers en rekenvaardigheid, kleine groepen, enz.
   • Vergeet niet om je te concentreren op alle belangrijke gebieden van de ontwikkeling van kleuters, met inbegrip van emotionele, sociale, fysieke en cognitieve ontwikkeling. Deze zijn elk significant in voorbereiding op de basisschool, het belangrijkste doel van de curricula op kleuterscholen.
6. 
   6
   Orden deze onderwerpen in kleine tijdblokken van ongeveer 10-20 minuten elk, afhankelijk van de lengte van de schooldag. De aandachtspanne van kleuters is kort, dus is het regelmatig veranderen van een activiteit een must. Dit zal ervoor zorgen dat de leerlingen kunnen voldoen aan hun leerdoel en zich kunnen concentreren op de onderhavige activiteit, en het kan ook helpen bij het voorkomen van gedragsproblemen die uit verveling kunnen ontstaan. Op dit punt kan je planning er als volgt uitzien:

   • 8-8.10: aankomst,
   • 8.10-8.30: groepskring
   • 8.30-8.45: fonologisch bewustzijn
   • 8.45-9: vrij spel óf kunst
   • 9-9.20: toiletpauze, tussendoortje
   • 9.20-9.40: lezen
   • 9.40-10: rekenen
   • 10-10.20: buitenspelen
   • 10.20-10.40: woordenschat
   • 10.40-10.50: groepskring
   • 10.50: verzamelen rugzakken en voorbereiden om naar huis te gaan
7. 
   7
   Begin met het invullen van activiteiten en lessen. Elke activiteit of les moet verbonden zijn aan het thema, focusgebied en onderwerp.

   • Bijvoorbeeld, je thema van de maand zou 'Over mij' kunnen zijn, en je focusgebied voor de week misschien wel 'Mijn familie'.
   • In dit geval kan de groepskring gaan over het praten over wie je familie is, rekenen zou het opschrijven van het aantal gezinsleden kunnen zijn, en kunst zou een familieportret gemaakt van gedroogde noedels en bonen kunnen inhouden.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 4:

Lessen plannen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Denk na over je doelstelling. De doelstelling moet gericht zijn op wat je wilt dat je leerlingen weten of kunnen doen na het uitvoeren van een lesplan. Doelstellingen kunnen bepaald worden op basis van vaardigheden, concepten, of beide.

   • Doelstellingen op basis van vaardigheden vereisen dat je leerlingen iets nieuws leren doen. Voorbeelden zijn: een driehoek tekenen, zelfstandig een shirt vastknopen, of hun naam spellen.
   • Conceptuele doelstellingen vereisen dat je leerlingen een concept of idee begrijpen. Voorbeelden zijn: het herkennen van een driehoek, het weer beschrijven, praten over gevoelens in de groepskring.
   • Sommige doelstellingen combineren vaardigheden en concepten, zoals het uitspreken van een woord, waarbij de studenten inzicht verwerven in de relatie tussen letters en klanken (een concept) en dit combineren in het uitspreken van een woord (een vaardigheid).
2. 
   2
   Denk na over de interesses van je leerlingen. Vraag hen wat ze willen leren, en houd een permanente lijst met ideeën bij om te kunnen raadplegen.

   • Studenten van alle leeftijden leren het best wanneer zij opgaan in het desbetreffende onderwerp. Sommige studenten, met name die met aandachts- of gedragsproblemen, profiteren van lessen die specifiek gericht zijn op hun interesses.
   • Veel voorkomende interesses van peuters omvatten: dieren, met name babydieren; seizoenen en het weer; dinosaurussen; zeeleven; de ruimte; sprookjes; robots; poppen en huishoudelijke activiteiten zoals koken, schoonmaken en het huishouden.
   • Peuters hebben vaak ook favoriete figuren en denkbeeldige karakters, en hoewel deze kunnen variëren, kun je hiervan een goed idee krijgen door de kinderen te vragen wat hun favoriete zangers, stripfiguren of videospelletjes zijn, of door op te letten welke figuren op hun rugzak of kleding staan.
3. 
   3
   Kies je aanpak. Dit zal variëren, afhankelijk van je doelstelling, de vaardigheden van je leerlingen, en de interesses van je leerlingen. Je moet ook de aanpak van elke activiteit variëren, van dag tot dag, om de aandacht van de kinderen vast te houden. Een aantal mogelijke benaderingen:

   • Schrijven of overtrekken van letters of cijfers
   • Schilderen, tekenen, of andere kunstvormen
   • Oefeningen of activiteiten voor grove motoriek
   • Boeken om voor te lezen of die kinderen zelfstandig kunnen lezen, die passen bij het thema
   • Liedjes met of zonder bewegen
   • Activiteiten om te leren sorteren en tellen, met behulp van kleine cijfers, speelgoed, enz.
4. 
   4
   Verzamel je materialen. Dit kunnen papier, potloden, krijtjes, materialen voor handvaardigheid, boeken, een muziekspeler of andere spullen zijn.

   • Zorg ervoor dat je genoeg hebt voor elke leerling, plus extra's in geval van fouten of ongelukjes.
5. 
   5
   Breng de les in de praktijk. Let op de tijd, maar wees niet bang om van het script af te wijken. Enkele van de beste leermomenten doen zich voor wanneer docenten reageren op vragen en interesses van hun leerlingen, zelfs als dit afleidt van het oorspronkelijke plan.

   • Zorg ervoor dat je achteraf aantekeningen maakt over wat goed werkte en wat niet. In de komende jaren kun je deze notities hergebruiken, herschrijven of plannen schrappen, afhankelijk van hoe goed ze tijdens de implementatie werkten.
   Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 4:

Leerdoelen maken voor kleuters

Pdf downloaden

1. 
   1
   Maak een lijst van leerdoelen die passen bij de ontwikkeling van elke leerling. Hoewel er normen bestaan voor ontwikkeling van kinderen, moet je de doelstellingen wellicht op maat maken voor bepaalde leerlingen. Bijvoorbeeld, in het algemeen hebben leerlingen uit gezinnen met een lager inkomen in het begin meer intensieve begeleiding nodig, terwijl studenten uit gezinnen met een hoger inkomen kunnen profiteren van meer toegang tot boeken, een-op-een contact met volwassenen en aanvullende verrijkingsactiviteiten in hun vroege kindheid, en hebben ze dikwijls een voorsprong wanneer ze op de kleuterschool komen. Hetzelfde geldt voor leerlingen die afkomstig zijn uit Engelstalige gezinnen tegenover studenten voor wie het Engels de tweede taal is. Vergeet niet dat de primaire functie van de kleuterschool is het voorbereiden op de basisschool -- werk dus samen met kleuterleidsters om te bepalen wat de belangrijkste focusgebieden worden. In het algemeen gaat het hierbij om het volgende:

   • Expressieve en receptieve taal: studenten kunnen het grootste deel van de tijd in volledige zinnen spreken, en aanwijzingen volgen die uit meer dan één stap bestaan, woordenschat gerelateerd aan positie, grootte en vergelijking begrijpen (zoals gelijk aan/verschillend, boven/onder, binnen/buiten), en eenvoudige voorspellingen kunnen doen over het verloop van een verhaal.
   • Cognitief vermogen/leervermogen: studenten moeten soortgelijke foto's kunnen aanduiden; objecten classificeren op fysieke kenmerken zoals kleur, grootte en vorm; het herkennen van patronen; tot drie beelden van een verhaal op volgorde leggen; een eenvoudig verhaal in eigen woorden vertellen; een eenvoudige puzzel voltooien; vijf of meer kleuren herkennen.
   • Fonologisch bewustzijn en schriftherkenning: studenten moeten hun eigen naam in druk kunnen herkennen, de letters in de naam kunnen aanwijzen en herkennen, de eigen naam proberen te schrijven, begrijpen wat een boek is (zoals boeken van links naar rechts lezen en woorden van boven naar beneden, zelfs als ze niet in staat zijn om te lezen), rijmende woorden kunnen herkennen, ten minste 3 letters kunnen koppelen aan het geluid ervan, en symbolen of tekeningen gebruiken om ideeën uit te drukken.
   • Rekenen: studenten moeten maximaal vijf objecten op kunnen tellen, de cijfers 0-5 koppelen aan dat aantal gegroepeerde objecten, cijfers in volgorde rangschikken, ten minstens drie vormen kunnen aanduiden, tot tien tellen en het concept van meer of minder begrijpen.
   • Sociale/emotionele ontwikkeling: leerlingen moeten zichzelf aan kunnen duiden op naam, leeftijd en geslacht, omgaan met andere leerlingen, behoeften duidelijk maken aan klasgenoten en de docent, onafhankelijkheid tonen door handen wassen, toiletgebruik, eten en aankleden, en laten zien dat het een tijdje zonder de ouders kan doorbrengen.
   • Motorische ontwikkeling: studenten moeten potloden, krijtjes en een schaar beheerst kunnen gebruiken, een lijn, cirkel en X kopiëren, huppelen, springen, lopen, en een bal vangen.

Deel 4

Deel 4 van 4:

Lessen leuk houden

Pdf downloaden

1. 
   1
   Onthoud dat voor kleine kinderen spel de beste manier is om te leren, omdat die het best past bij de ontwikkeling. De lessen voor kleuters moeten leuk en boeiend zijn, en diverse zintuigen en vaardigheden inschakelen. In het algemeen zullen activiteiten waarbij er van buiten moet worden geleerd of er sprake is van herhaling, minder interessant zijn voor kleuters.

   • Besteed veel ongestructureerde tijd op de speelplaats. Hoewel dit misschien geen 'lessen' in de traditionele zin van het woord zijn, hebben onderzoekers opgemerkt dat vrij spelen de ontwikkeling van de prefrontale cortex stimuleert tijdens een kritieke periode in de vroege kinderjaren, welke levenslange gevolgen heeft voor emotionele regulatie, planning en het oplossen van problemen.
2. 
   2
   Richt een klaslokaal in rond het spelidee. Centra in de klas moeten gericht zijn op het stimuleren van creatief, coöperatief spelen. Dit kan kinderen stimuleren om een rol te spelen, de beurt af te wachten, en met ander kinderen samen te werken. Dit kan studenten interpersoonlijke vaardigheden en zelfvertrouwen aanleren.

   • Overweeg een centrum ontworpen om een speelhuis na te bootsen, met keukenspullen, meubilair voor kleuters, babypoppen en wandelwagen, enz. Klein speelgoed uit winkels zoals Ikea of tweedehandswinkels is meestal niet zo duur.
   • Zorg voor een kostuumgarderobe. Dit kan variëren van mooie kostuums tot eenvoudige zijden sjaals. Je kunt kostuums vaak direct na Halloween goedkoop aanschaffen, of neem gewoon creatieve kleding mee uit een tweedehandswinkel, zoals overalls, een mooie prinsessenjurk, een cowboyhoed, een uniform, enz.
   • Pluchedieren zijn vaak het begin van vele creatieve spelletjes voor peuters. Kinderen kunnen hun fantasie gebruiken om te doen alsof dit kinderen zijn in een klaslokaal, huisdieren in een huis, dieren in een asiel of dierenkliniek, enz. Kies speelgoed dat je gemakkelijk om de paar maanden in een wasmachine kunt wassen.
3. 
   3
   Bouw er volwassen interactie in. Dit kan vaak moeilijk zijn in grote klassen, maar zoek naar een manier om dagelijks of wekelijks tijd door te brengen met elk kind, waarbij er sprake is kort spel of een-op-een leestijd. Studies tonen aan dat volwassen interactie van cruciaal belang is voor het ontwikkelen van zelfvertrouwen en vroege taalontwikkeling. Het versterkt ook de leerling-leraar-band waardoor het kind zich veiliger en zekerder voelt op school.

   • Naast persoonlijke interactie kun je ouders vragen om wekelijks als vrijwilliger voor te lezen aan kinderen in kleine groepen. Het aantal vrijwilligers dat hiertoe bereid is, bepaalt de grootte van de groepen; groepen van vijf leerlingen of minder per volwassene zal interpersoonlijke relaties stimuleren evenals discussies, die de sleutel vormen tot vroege taalvaardigheid.
   Advertentie

Tips

• Zorg ervoor dat je lesplan duidelijk en gemakkelijk te begrijpen is voor een vervangende leerkracht. Biedt instructies over elke activiteit op een gemakkelijk toegankelijke locatie.
• Neem contact op met het kindzorgcentrum, de school of lokale overheden, om ervoor te zorgen dat aan alle noodzakelijke ontwikkelingsgebieden in het curriculum aandacht wordt besteed.
• Elke keer dat je een nieuw lesschema implementeert neem je naderhand de tijd om de doeltreffendheid ervan te evalueren. Schrijf notities over de activiteiten waar kinderen in het bijzonder van genoten en zich mee bezig hebben gehouden, evenals die welke niet effectief waren. Bewaar dit lesplan evenals de notities, om in de komende jaren als referentie te gebruiken.
• Wees flexibel. Jonge kinderen kunnen onvoorspelbaar zijn, dus als je leerlingen niet geïnteresseerd zijn in bepaalde activiteiten, probeer dan een nieuwe benadering of ga gewoon verder met een andere activiteit.
• Controleer betrouwbare online lesplansjablonen om snel van start te kunnen gaan met je lesplanning.

Advertentie