Hoe kun je loskomen van een narcist?

Als je het manipulatieve gedrag van een narcist zat bent, dan overweeg je wellicht om degene uit je leven te bannen. Dit is volkomen begrijpelijk, want een hardnekkige narcist kan je het gevoel geven dat je verstikt wordt, en je hebt zeker wat frisse lucht verdiend. In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over het verbreken van het contact met de persoon, hoe je ervoor kunt zorgen dat degene je met rust laat en hoe je kunt herstellen en verder kunt gaan met je leven. Of je nu snel en efficiënt wilt loskomen van een narcist of de voorkeur geeft aan een langzamere oplossing, hieronder vind je alles wat je moet weten.

1

Verbreek indien mogelijk al het contact.

Pdf downloaden

Je kunt een narcist niet veranderen, dus het is het beste om het contact volledig te verbreken. Blokkeer het telefoonnummer van de persoon, blokkeer hem of haar op sociale media en geef geen antwoord wanneer degene je een bericht stuurt. De narcist kan boos worden of naar je uithalen, maar zal er snel mee ophouden wanneer hij of zij zich realiseert dat je er niet op reageert. Als je al het contact verbreekt, heeft dit bovendien als voordeel dat je de ruimte hebt om te genezen en je op jezelf te richten.^[1]XBron
- Als je het contact verbreekt, betekent dat dat je echt helemaal geen contact meer met de ander hebt. Stem er niet mee in om elkaar te ontmoeten of met elkaar te praten wanneer je deze beslissing genomen hebt.
- Als het om een collega, een familielid of een klasgenoot gaat, dan kun je dit wellicht niet doen. Het kan ook zijn dat je dit een te ingrijpende oplossing vindt. Dat is prima. We behandelen hier ook andere strategieën.
- Als je je zorgen maakt om je veiligheid, aarzel dan niet om weg te gaan en direct hulp in te roepen.
Advertentie

2

Weiger om uitleg te geven.

Pdf downloaden

Probeer niet met de ander te discussiëren en kom niet met bewijzen – een narcist heeft hier geen boodschap aan. Of je nu al het contact verbreekt of voor een ‘zachtere’ aanpak kiest, het is belangrijk om je te realiseren dat een narcist niet het inlevingsvermogen en perspectief heeft dat jij hebt. Als je uitlegt wat je probleem met degene is of probeert te onderhandelen over voorwaarden, zul je geen resultaat boeken. Doe dus geen moeite. Wees standvastig. Je kunt dit!
- Als je ervoor kiest om de persoon te negeren of hij of zij je vraagt waarom je je anders gedraagt, dan kun je iets zeggen als ‘Ik kan hier niet over praten’ of ‘Sorry, maar ik ga daar liever niet op in’.
- Als je al het contact wilt verbreken, dan kun je als je dat wilt een afscheidsbrief aan de persoon schrijven als je hem of haar wilt laten weten waarom je dit doet.

3

Weiger om degene te ontmoeten.

Pdf downloaden

Als je het contact met de persoon niet wilt verbreken, weiger dan in ieder geval om hem of haar te ontmoeten. Narcisten klampen zich vast aan mensen omdat het ze iets oplevert. Als je je langzaam los kunt maken van een narcist, dan zal hij of zij uiteindelijk ergens anders op zoek gaan naar bevestiging en aandacht. Zorg dat je iets anders te doen hebt wanneer degene tijd met je door wil brengen. Als je hem of haar tegen kunt komen bij een gezamenlijke vriend(in), slaap dan thuis.^[2]XBron
- Als de persoon erachter probeert te komen wat er aan de hand is en vraagt waarom je hem of haar ontwijkt, dan heb je twee opties. Je kunt heel terughoudend zijn en net doen alsof je niet weet waar hij of zij het over heeft, of je kunt je ‘verontschuldigingen’ aanbieden en zeggen dat je het niet weer zult doen (maar het zeker weer doen).
Advertentie

4

Stel erg strikte grenzen.

Pdf downloaden

Een narcist zal het uiteindelijk opgeven als je duidelijke grenzen stelt. Grenzen – duidelijke restricties om aan te geven wat je wel en wat je niet goed vindt – zijn een nachtmerrie voor een narcist. Als je om wilt blijven gaan met een narcist, maar zijn of haar gedrag aan banden wilt leggen, stel dan duidelijke grenzen. Geef voor elke grens het volgende aan:
- Leg uit wat je grens is. Neem geen blad voor de mond wanneer je degene vertelt wat je niet langer accepteert. Zeg bijvoorbeeld iets als ‘Je kunt me niet voorschrijven hoe ik mijn tijd doorbreng en waar ik mijn geld aan uitgeef’.
- Leg uit wat de gevolgen zijn. Het overschrijden van je grenzen moet duidelijke gevolgen hebben, want anders zal de narcist ze niet respecteren. Je zou iets kunnen zeggen als ‘Als je er niet mee ophoudt, dan vertel ik je niet meer wat er in mijn leven gebeurt’.
- Weiger om concessies te doen. Een narcist zal over je grenzen proberen te gaan. Geef echter niet op. Je zou iets kunnen zeggen als ‘Hier valt niet over te onderhandelen. Ik vraag het niet, ik vertel het je. Dat is alles’.
- Dwing je grenzen af. Als je je niet aan je woord houdt, dan zal een narcist gewoon denken dat hij of zij je grenzen kan negeren. Houd voet bij stuk!

5

Negeer hem of haar.

Pdf downloaden

Als het niet mogelijk is om het contact te verbreken omdat je er niet aan ontkomt om bij hem of haar in de buurt te zijn, scheep hem of haar dan af. Je kunt net doen alsof je hem of haar niet ziet of gewoon knikken en glimlachen wanneer hij of zij praat en vervolgens zo snel mogelijk weglopen. Als de narcist geen reactie uit je krijgt, dan zal hij of zij je op den duur niet meer lastigvallen en op zoek gaan naar iemand anders.^[3]XBron
- Of je degene compleet negeert of niet hangt af van hoe bang je bent voor een confrontatie. Een narcist zal niet rustig reageren als je hem of haar volledig negeert, maar dit zou geen probleem moeten zijn als je je op een veilige en openbare plek bevindt.
Advertentie

6

Zorg dat je erg saai en afstandelijk bent.

Pdf downloaden

Als je het niet waard bent om tijd aan te besteden, zal de narcist zich gaan vervelen. Dit wordt ook wel de ‘grijze steen-methode’ genoemd en houdt in dat je net zo interessant wordt als een saaie, oude steen die aan de kant van de weg ligt. Een narcist zal die steen nooit oppakken. Reageer als dat mogelijk is alleen schriftelijk, glimlach niet naar de persoon, houd je gezicht in de plooi wanneer hij of zij een grap vertelt en aarzel niet om vage geluiden te maken of een geluid te maken als ‘mm-hmm’ wanneer degene tegen je praat.^[4]XBron
- De truc hier is om heel erg stil, oninteressant en afstandelijk te zijn. Als de narcist niet veel aan je heeft, zal hij of zij gefrustreerd raken en geen aandacht meer aan je besteden.

7

Wees aardig en vriendelijk als de persoon dwingend is.

Pdf downloaden

Je hebt er niets aan om degene tegen te spreken of gefrustreerd te raken. Een narcist zal meestal de discussie met je aan willen gaan. Als degene je lastig blijft vallen, blijf dan erg vriendelijk en laat je niet uit het veld slaan. Door je niet naar zijn of haar niveau te verlagen voorkom je dat de persoon bevestiging krijgt, zodat hij of zij je met rust laat.^[5]XBron
- Het lijkt wel wat op omgaan met een pester. Een pester probeert ervoor te zorgen dat je gaat smeken of slaan. Door op een vriendelijke manier te reageren breng je de persoon van zijn of haar stuk.
- Als de ander bijvoorbeeld iets zegt als ‘Ik begrijp niet waarom je zo laat bent. Je houdt de tijd ook nooit in de gaten’ kun je iets zeggen als ‘Ja, sorry. Helemaal mijn fout!’
Advertentie

8

Jaag de narcist weg met radicale zelfliefde.

Pdf downloaden

Als je zelfvertrouwen en dankbaarheid uitstraalt, dan zul je hem of haar afstoten. Narcisten zijn roofdieren, en als je er niet bijzonder appetijtelijk uitziet, dan zullen ze je met rust laten. Concentreer je op jezelf. Doe dingen die je leuk vindt, steek je tijd en energie in relaties die niet giftig zijn en blijf je dromen najagen. Hoe gelukkiger je bent met jezelf, hoe kleiner de kans is dat de narcist je lastigvalt.
- Dat wil niet zeggen dat er iets mis met je is als er een narcist in je buurt rondhangt. Het is niet jouw schuld dat deze persoon manipulatief gedrag vertoont.

9

Laat je twijfels niet de overhand krijgen.

Pdf downloaden

Narcisten gaslighten vaak mensen, dus geef niet toe aan je twijfels. Gaslighting betekent dat iemand een ander probeert te laten twijfelen over zichzelf door dingen te ontkennen en verdraaien. Als de narcist erg kritisch en negatief over je is, dan krijg je wellicht het idee dat je een probleem hebt of er iets mis met je is. Dat is echter niet zo. Vergeet de kritiek en probeer er niet wakker van te liggen. Je doet niets verkeerd door de persoon uit je leven te proberen te verwijderen.^[6]XBron
- Als je hulp nodig hebt om te bepalen of je een fout hebt gemaakt of niet, praat dan met een goede vriend of familielid dat je vertrouwt om wat feedback te krijgen.
- Als je geneigd bent om terug te gaan, herinner jezelf er dan aan waarom je eigenlijk weg bent gegaan. Je kunt een lijst maken van alle dingen die de ander je aangedaan heeft of een briefje in je kamer ophangen om jezelf eraan te herinneren om op koers te blijven.^[7]XBron
Advertentie

10

Confronteer de persoon niet.

Pdf downloaden

Door een narcist te confronteren zal hij of zij zich als een slachtoffer gaan gedragen. Hoe verleidelijk (en emotioneel lonend) het ook lijkt te zijn om een narcist aan te spreken op zijn of haar onzin, dit is geen goede strategie als je van hem of haar wilt loskomen. Narcisten houden van ruzie en conflicten, en als je ze provoceert, zul je voor hen alleen maar interessanter worden.^[8]XBron
- Narcisme wordt ook in verband gebracht met agressief gedrag, dus dit kan zelfs een gevaarlijke stap zijn als je de persoon te veel onder druk zet.^[9]XBron

11

Roep professionele hulp in.

Pdf downloaden

Als de narcist belangrijk voor je is, dan kan therapie helpen om te herstellen. Het kan lastig zijn om de beslissing te nemen om een narcist uit je leven te bannen als het om een goede vriend, partner of familielid gaat. Door hulp in te roepen kun je het hele gebeuren leren begrijpen. Het is bijzonder lastig om de banden met een narcist te verbreken en je hoeft je niet te schamen als je hulp inroept wanneer je die nodig hebt.
- Vraag je huisarts om een verwijzing naar een therapeut.
Advertentie

Tips

Als je denkt dat je in gevaar bent of je onveilig voelt en direct advies nodig hebt, neem dan contact op met Veilig Thuis.
Als je juridische bijstand of advies nodig hebt na geestelijke mishandeling, dan kun je contact opnemen met Slachtofferhulp op telefoonnummer 0900-0101.

Advertentie