Województwo rawskie

Województwo rawskie leżało w zachodniej części Mazowsza. Jego stolicą była Rawa Mazowiecka. Powstało po inkorporacji do Korony Polskiej ziemi rawskiej i ziemi gostynińskiej w 1462 po śmierci Władysława II i Siemowita VI oraz inkorporacji ziemi sochaczewskiej w 1476 roku. Województwo istniało do 1793, kiedy po II rozbiorze znalazło się w granicach Królestwa Prus.

Województwo rawskie
Palatinatus Ravensis
województwo
1462–1793
Herb
Herb
Sentencja: Relucet Ravae robur[1]
Państwo

 I Rzeczpospolita

Prowincja

Wielkopolska

Data powstania

1462

Siedziba wojewody i sejmiku

Rawa Mazowiecka

Wojewoda

zobacz: wojewodowie rawscy

Popis

pod Sochaczewem[2]

Powierzchnia

6 1073[3]. km²

Populacja (1578)
• liczba ludności


ok. 138 700

• gęstość

ok. 22,37 os./km²

Podział administracyjny
Liczba powiatów

6

Liczba reprezentantów
Liczba senatorów

2

Położenie na mapie Rzeczypospolitej
Położenie na mapie Polski
Województwo rawskie
Historyczny podział Mazowsza
(XIII-XVIII wiek)

Województwo posiadało dwóch senatorów większych – wojewodę i kasztelana rawskich, oraz dwóch mniejszych – kasztelanów: sochaczewskiego i gostynińskiego. Na terenie województwa znajdowały się trzy starostwa grodowe: rawskie, sochaczewskie i gostynińskie. Mundur wojewódzki składał się ze szkarłatnego kontusza z czarnymi wyłogami oraz białego żupana, na guzikach umieszczona była litera R.

Podział edytuj

Składało się z trzech ziem, z których każda dzieliła się na dwa powiaty:

Miasta na obszarze dawnego województwa rawskiego edytuj

Na terenie historycznego województwa rawskiego leżą następujące miasta:

Lp.MiastoLiczba mieszkańców[4]Dawna ziemia[5]Obecne województwo
1. Skierniewice45 560rawska łódzkie
2. Kutno41 231gostynińska łódzkie
3. Żyrardów38 784sochaczewska[6] mazowieckie
4. Grodzisk Mazowiecki34 448sochaczewska mazowieckie
5. Sochaczew33 698sochaczewska mazowieckie
6. Łowicz26 247sochaczewska łódzkie
7. Gostynin17 207gostynińska mazowieckie
8. Rawa Mazowiecka16 090rawska łódzkie
9. Głowno13 216rawska[7] łódzkie
10. Mszczonów6159sochaczewska mazowieckie
11. Gąbin4097gostynińska mazowieckie
12. Nowe Miasto nad Pilicą3536rawska mazowieckie
13. Biała Rawska3048rawska łódzkie
14. Mogielnica2144rawska mazowieckie
15. Sanniki1746gostynińska[8] mazowieckie
16. Wiskitki1421sochaczewska mazowieckie
17. Jeżów1268rawska łódzkie
18. Bolimów899sochaczewska łódzkie
19. Kiernozia831[9]gostynińska łódzkie

Wojewodowie edytuj

Osobny artykuł: Wojewodowie rawscy.

Ludność edytuj

Liczba ludności województwa wynosiła:

  • w 1578 ok. 138,7 tys. mieszk. (gęstość ok. 22,37 mieszk./km²)
  • w 1662 ok. 76,2 tys. mieszk. (gęstość ok. 12,29 mieszk./km²)
  • w 1790 ok. 109,6 tys. mieszk. (gęstość ok. 17,67 mieszk./km²)

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Stefan Krzysztof Kuczyński, Polskie herby ziemskie. Geneza, treści, funkcje, Warszawa 1993, s. 215.
  2. Antoni Sozański, Wykład politycznej geografii, rządu i administracyi dawnej Polski przy końcu istnienia całego państwa (1648-1772), Kraków 1889, s. 10.
  3. Atlas historyczny Polski. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku. PWN, 1973. s. 59. [dostęp 2023-01-17].
  4. Główny Urząd Statystyczny: Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku. stat.gov.pl, 2023-07-20. [dostęp 2024-01-01]. (pol.).
  5. Oskar Kolberg: Mazowsze. Obraz etnograficzny. T. 1: Mazowsze polne. Cz. 1. Kraków: Drukarnia Wł. L. Anczyca i Spółki, 1885, s. 4. OCLC 812176564. [dostęp 2024-01-01]. (pol.).
  6. Żyrardów 1829–1945. Irena Pietrzak-Pawłowska (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980, s. 17. ISBN 83-01-00434-7. (pol.).
  7. Jędrzej Moraczewski: Starożytności polskie ku wygodzie czytelnika porządkiem abecadłowym zebrane. T. 1. Poznań: Księgarnia Jana Konstantego Żupańskiego, 1842, s. 317. OCLC 749273490. (pol.).
  8. Bożena Krzywobłocka: O mieszkańcach Zamku Warszawskiego. Wyd. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 15. ISBN 83-01-06546-X. (pol.).
  9. Główny Urząd Statystyczny: Ludność w miejscowościach statystycznych. bdl.stat.gov.pl. [dostęp 2024-01-01]. (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj