ସଂସାରରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ବନସ୍ପତି ରହିଛି । ସେ ସବୁକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇପାରେ । ପ୍ରଥମ ପ୍ରକାର ବନସ୍ପତି ଜାଳେଣି, ସାର ବା କେତେକ ଉପକରଣ ତିଆରି କାମରେ ଲାଗେ, ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରକାର ବନସ୍ପତି ମଣିଷ ଓ ଇତର ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କର ଖାଦ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ଓ ଆଉ କିଛି ଗଛଲତା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରୋଗର ନିରାମୟ ଓ ନିରାକରଣରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ତେବେ ଏମିତି ଅନେକ ବନସ୍ପତି ରହିଛି ଯାହାର ଏକାଧିକ ଉପଯୋଗ ରହିଥାଏ । ନିମ୍ନସ୍ଥ ତାଲିକାରେ ଥିବା ଗଛଲତା ଗୁଡିକର ଅଂଶବିଶେଷକୁ ଔଷଧ ଭାବେ ଉପଯୋଗ କରାଯାଇଥାଏ ।[୧]
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଅଁଳା | Phyllanthus emblica | Emblic Myrobalan | Amla |
| ଅକାନବିନ୍ଧି | Stephania | Stephania rotunda | |
| ଅଙ୍ଗୁର | Vitis vinifera | Grapes | Angur |
| ଅଜଗନ୍ଧା | Cleome gynandra | ଅଣସୋରିଷିଆ | |
| ଅଦା | Zingiber officinale | Ginger | Adrak |
| ଅନନ୍ତମୂଳ | Hemidesmus indicus | Indian Sarsaparilla | Anantamul |
| ଅପରାଜିତା | Clitoria ternatea | Clitoris | Koyal |
| ଅପାମାରଙ୍ଗ | Achyranthes aspera | Prickly Chaff Flower | latjira |
| ଅଫିମ | Papaver somniferum | Opium Poppy | Afim |
| ଅମରପୋଇ | Bryophyllum pinnatum | Sprout-leaf Plant | Zakm-haiyat |
| ଅମୃତଭଣ୍ଡା | Carica papaya | Papaw (Papaya) | Papeeta |
| ଅରଖ | Calotropis gigantea | Crown Plant (Madar) | Ak |
| ଅର୍ଜ୍ଜୁନ | Terminalia arjuna | Arjuna Myrobalan | Arjuna |
| ଅଳାଇଚ | Elettaria cardamomum | Cardamom | Choti-elachi |
| ଅଶୋକ | Saraca asoca | Saraca indica | Ashok |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଆଖୁ | Saccharum officinarum | Sugar cane | गन्ना, ईख |
| ଆଛୁ | Morinda tinctoria | Indian Mulberry | आल |
| ଆମ୍ବ | Mangifera indica(ଭାରତୀୟ ଆମ୍ବ) | Mango | आम |
| ଆମ୍ବିଳିତି | Oxalis corniculata | Sleeping Beauty | चांगेरी |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଇଉକାଲିପଟାସ୍ | Eucalyptus globulus | Eucalyptus | Neelgeeri |
| ଇନ୍ଦ୍ରମାରିସ | Acalypha indica | Indian Acalypha | Kuppi |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଓସ୍ତ | Ficus religiosa | Sacred fig | अश्वत्थ, पिप्पल |
| ଓଲଟ କମଳ | Abroma augustum | Devil’s cotton, Indian Hemp | उलट कमल |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| କଇଥ | Feronia limonia | Wood-apple | Kowit |
| କଣ୍ଟାକୁସୁମ | Argemone mexicana | Mexican Poppy | Bharbhand |
| କଣ୍ଟି କପାଳୀ | Caesalpinia digyna | Teri Pods | हिन्स/ पुटि करंज |
| କଦଳୀ | Musa paradisiaca | Banana | केला |
| କାଉଁରିଆ | Hibiscus cannabinus | Bimlipatam jute | अम्बारी |
| କପା | Gossypium herbaceum | Cotton | रूइ |
| କମଳାଲେମ୍ବୁ | Citrus reticulata | Mandarin Orange | संतरा |
| କରଞ୍ଜ | Pongamia pinnata | Indian Beach | करंज |
| କଳମଶାଗ | Ipomoea aquatica | Swamp Cabbage | कलिमशाग |
| କାଇଁଚ | Indian licorice | Abrus precatorius | |
| ଲଙ୍କାଆମ୍ବ|କାଜୁ ବାଦାମ | Anacardium occidentale | Cashew | काजु |
| କାଟପେସୁ | Celastrus paniculatus | Black Oil Plant | Malkangni |
| କାଠ ବାଦାମ | Terminalia catappa | Tropical almond | बदाम |
| କାଠଚମ୍ପା | Plumeria acuminata | Temple Tree | गोलाइँचि |
| କାଠ ଡିମ୍ବିରି | Ficus hispida | Ficus hispida | कठुमर |
| କିଆ | Pandanus fascicularis | Screw Pine | |
| କୁସୁମ | Carthamus tinctorius | Safflower | Kusum |
| କୃଷ୍ଣଚୂଡ଼ା | Caesalpinia pulcherrima | Peacock Flower | Gulutora |
| କେତକୀ | Pandanus tectorius | | केवडा |
| କୋଇଲିଖିଆ | Hygrophila auriculata | marsh barbel | कोकिलाक्ष (gokulkanta) |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଖେରୱା | Holarrhena antidysenterica | Antidysentric Holarrhena | Kurchi |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଗଙ୍ଗଶିଉଳୀ | Nyctanthes arbor-tristis | | |
| ଗଞ୍ଜାଚୂଳିଆ | Celosia argentea | Woolflower | Sufaid Murgha |
| ଗନ୍ଧତୃଣ | Cymbopogon citratus | Lemongrass | Gandhatrina |
| ଗୟା ଅଶ୍ୱତ୍ଥ | Toona ciliata | Indian Mahogany | बेलिया पिपल |
| ଗୁଆ | Areca catechu | Betel Nut Palm | Supari |
| ରୁଞ୍ଜ | Abrus precatorius | Crab's Eye | Gunchi |
| ଗେଣ୍ଡୁଫୁଲ | Tagetes erecta | Marigold | Genda |
| ଗୋଲ ମରିଚ | Piper nigrum | Black pepper | Kali mirch |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଘିକୁଆଁରୀ | Aloe vera | Indian Aloe | Ghikavar |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଚନ୍ଦନ | Santalum album | Sandalwood | Safed-chandan |
| ଚମ୍ପା | Magnolia champaca | Magnolia champaca | चम्पक |
| ଚାକୁଣ୍ଡା | Cassia tora | Foetid Cassia | Chakunda |
| ଚିତାକୁଟି | Euphorbia hirta | Sanke weed | Dudhi |
| ଚିତାଗଛ | Plumbago zeylanica | Doctorbush/Ceylon Leadwort | चिता |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଜଡା | Ricinus communis | Castor | Erandi |
| ଜୟନ୍ତୀ | | Sesbania sesban | |
| ଜାମୁ | Syzygium cuminii | Java Plum | Jaman |
| ଜିରା | Carum carvi | Caraway | Shia-jira |
| ଜୁଆଣିଗଛ | Coleus aromaticus | Country Borage | Pathorchur |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଟଭାଲେମ୍ବୁ | Citrus limon | Lemon | Baranimbu |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଡାଳିମ୍ବ | Punica granatum | Pomegranate | Anar |
| ଡିମ୍ବିରି | Ficus glomerata | Cluster Fig | Gular |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ତଗରପାଦ | Nymphoides hydrophylla | | |
| ତରଭୁଜ | Citrullus vulgaris | Watermelon | Tarbuj |
| ତାଳ | Borassus flabellifer | Palmyra Palm | Tar |
| ତାଳମୂଳୀ | Chlorophytum borivilianum | Chlorophytum borivilianum | सफेद मुसली |
| ତୁତକୋଳି | Morus nigra | Black mulberry | Tut |
| ତୁଳସୀ | Ocimum sanctum | Holy Basil | Kala Tulasi |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଦହିଦହିଆ | Tinospora tomentosa | Padma gulancha | सुदर्शन |
| ଦୁଦୁରା | Datura innoxia | Thorn Apple | Sadah Dhatura |
| ଦୁବ | Cynodon dactylon | Dūrvā Grass, Bermuda Grass, Dubo, Dog's Tooth Grass, Bahama Grass, Devil's Grass, Couch Grass, Indian Doab, Arugampul, Grama, Scutch Grass | दूब घास |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଧଣିଆ | Coriandrum sativum | Coriander | Hara Dhaniya |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ନଡ଼ିଆ | Cocos nucifera | Coconut | Nariyal |
| ନଳିତା | Hibiscus cannabinus | Bimlipatam jute | अम्बारी |
| ନରକୋଳି | | Phyllanthus acidus |
| ନାକଚଣା | Abutilon indicum | Indian Mallow | Kanghi |
| ନାଲି ମାରିସ | Amaranthus gangeticus | Red Amaranth | Lal Sag |
| ନିମ୍ବ | Azadirachta indica | Neem Tree | Nim |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ପଣସ | Artocarpus heterophyllus | Jack Tree | Kathal |
| ପଦ୍ମ | Nelumbium speciosum | Sacred Lotus | Kamal |
| ପଳାଶ | Butea frondosa/Butea monosperma | Flame of the Forest | Dhak |
| ପସାରୁଣୀ | Paederia foetida | Skunkvine; Stinkvine; Chinese Fever Vine. | |
| ପାଟଫୁଲିଆ | Sphaeranthus indicus | Sphaeranthus indicus | गोरखमुण्डी |
| ପାଟଳୀ | Bignonia suaveolens | Bignonia suaveolens | पाटल |
| ପାଠା | Cissampelos pareira | Cissampelos pareira | पाठा |
| ପାତାଳ ଗରୁଡ଼ | Rauvolfia serpentina | Rauvolfia serpentina | सर्पगंधा |
| ପାନ ମଧୁରୀ | Foeniculum vulgare | Fennel | Saunf |
| ପିଆଜ | Allium cepa | Onion | Piyaz |
| ପିଜୁଳି | Psidium guajava | Apple Guava | अमरूद |
| ପୁଦିନା | Mentha spicata | Garden mint | Pudina |
| ପୁରୁଣି | Boerhavia diffusa | tar vine, punarnava | पुनर्नवा |
| ପେଡ଼ିପେଡ଼ିକା | Abutilon indicum | Indian Abutilon, Indian Mallow | कंघी |
| ପୋଇ | Basella alba | Indian Spinach | Poi |
| ପୋକଶୁଙ୍ଗା | Blumea oxyodonta | Spiny Leaved Blumea | |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଫୁଟୁଫୁଟିକା | Cardiospermum halicacabum | Balloon Vine | Tejovati |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| କେରଞ୍ଚା କୋଳି | Carissa carandas | Bengal Currents | Karaunda |
| ବଉଳ | Mimusops elengi | Mimusops elengi | |
| ବଚ | Acorus calamus | Sweet Flag | Bach |
| ବଡ଼ଶିରିଷି | Albizia lebbek | Rain Tree | Siris |
| ବରଦା | Bauhinia variegata | Mountain Ebony | Kachnar |
| ବରଗଛ | Ficus benghalensis | Banyan Tree | बरगद |
| ବରୁଣ | Crateva religiosa | Crateva religiosa | बरुण |
| ବାଇଡ଼ଙ୍କ | Mucuna pruriens | Mucuna pruriens | किवांच |
| ବାଉଁଶ | Bambusa vulgaris | Bamboo | Udha-bans |
| ବାକୁଚୀ | | | |
| ବାଡ଼ି ଅଁଳା | | | |
| ବାସଙ୍ଗ | Adhatoda vesica | Malabar Nut | Arusha |
| ବାହାଡ଼ା | Terminalia bellirica | Terminalia bellirica | बहेड़ा |
| ବେଣା/ସନ୍ତରା | Vetiver | Chrysopogon zizanioides | |
| ବେଲ | AegJe marmelos | Bael Tree | Bael |
| ବ୍ରାହ୍ମୀ | Centella asiatica | Indian Pennywort | Brahma-manduki |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ରବର ଗଛ | Ficus elastica | Rubber Tree | Dagurin |
| ରସୁଣ | Allium sativum | Garlic | lahan |
| ରାସ୍ନା | | | |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ଲହଲାଙ୍ଗଳୀ | Gloriosa superba | | |
| ଲଙ୍କା | Capsicum frutescenll!ll | Chille | lalmirch |
| ଲଙ୍କାଆମ୍ବ | Anacardium occidentale | Cashew | Kaju |
| ଲବଙ୍ଗ | Syzygium Aromaticum | Clove | |
| ଲାଜକୁଳୀ | Mimosa pudica | Sensitive Plant | Lajwanti |
| ଲୁହାସିଝୁ | Euphorbia antiquorum | Triangular Milkwort | Tredhara sehund |
| ଲେମ୍ବୁ | Citrus medica | Citron | Nimbu |
| ନାମ | ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ | ଇଂରାଜୀ ନାମ | ହିନ୍ଦୀ ନାମ |
|---|
| ସଜନା | Moringa Oleifera | Drumstick | Sainjna |
| ସଦାବିହାରୀ | Catharanthus roseus | Periwinkle | Sada-bahar |
| ସନ | Bauhinia purpurea | Bauhinia | Khairwal |
| ସାଗୁଆନ | Tectona grandis | Teak | Sagun |
| ସିମ୍ବ | Dolichos lablab | Hyacinth Bean | Sem |
| ସୁନାରି | Cassia fistula | Indian laburnum | Amaltas |
| ସୂର୍ଯ୍ୟମୁଖୀ | Helianthus annuus | Sunflower | Surajmukhi |
| ସେବତୀ | Chrysanthemum indicum | Chrysanthemum | Guldaudi |
| ସୋୟାବିନ | Glycine max | Soyabean | Bhat |
| ସୋରିଷ | Brassica juncea | Mustard | RailSarson |
